طیف‌بندی پنج‌گانه اصلاح‌طلبان از درون

گروه سیاسی الف،   3980327002

حجاریان نمی‌تواند امروز و پس از ۱۰ سال برای رسمیت بخشیدن به آنچه جنبش سبز می‌نامند پشتوانه تئوریک تولید کند، زیرا آن یک «رفتار» بود که براساس مهندسی فریب رأی‌دهندگان به موسوی سازمان یافته بود و یکی، دو سال قبل از انتخابات با محوریت خود ایشان طراحی شده بود.

عبدالله گنجی در سرمقاله شماره روزنامه جوان نوشت: بالاخره جناب حجاریان به میدان آمد و آنچه تاکنون انگ غیریت به اصلاح‌طلبان تعبیر می‌شد را به‌عنوان یک واقعیت پذیرفت. وی در یادداشتی در سایت علوی تبار (مشق نو) از اصلاح‌طلبان دسته‌بندی متفاوتی را ارائه کرده است. نگارنده قبلاً آن‌ها را به سه دسته ۱- مشروطه‌خواهان (محوریت ایشان و...) ۲- جمهوریخواهان (سروش، اکبر گنجی و...) ۳- تساهل‌گرایان سیاسی، فرهنگی (عارف، کواکبیان، پزشکیان و...) تقسیم کرده بودم.

اما جناب حجاریان ضمن پذیرش سه‌طیفی بودن جریان اصلاحات آن را به ۱- چپ خط امامی ۲- اصلاح‌طلب ۳- جنبش سبز تقسیم و تکلیف همگان را روشن کرد. طبیعتاً ایشان خود را نماینده طیف اصلاح‌طلب می‌داند، اما صاحب دو کرسی دیگر را مشخص نمی‌کند و نقش خود در انحراف اولی و تولد سومی را نیز مشخص نخواهد کرد.

از دسته‌بندی ایشان چنین فهمیده می‌شود که خط امامی‌ها کسانی هستند که به نظام جمهوری اسلامی احساس تعلق می‌کنند. اصلاح‌طلبان کسانی هستند که در حال مبارزه با نظام و نوبه‌نو کردن طرح‌های ناکام هستند و جنبش سبز به مرزبندی حداکثری با نظام رسیده و پوستین اپوزیسیون پوشیده است. اعتراف به همترازی جنبش سبز با اپوزیسیون اولین باری است که از یک اصلاح‌طلب صادر می‌شود.

وی با صراحت می‌گوید که اصلاح‌طلبان با چپ خط امامی متفاوت هستند و تجدیدنظرطلبی را با صراحت می‌پذیرد. سیر ترسیمی این است که جریان چپ در مسیر کما‌ل‌گرایی خود از خط امامی به اصلاح‌طلبی و از آنجا به جنبش سبز رسیده و در حال پرت شدن از ایوان نظام جمهوری اسلامی به پایین است. ایشان نقطه عزیمت اصلاح‌طلبی را سال ۱۳۷۶ می‌دانند و معتقدند از آن موقع «خط امامی دست‌آموز» و «اصلاح‌طلب دست‌آموز» نیز شکل گرفت.

اگرچه منظور فاعلی خود را نمی‌گوید، اما منظور او حاکمیت است. در این بخش از نوشته وی نکته مهمی نهفته که فهم اصلاح‌طلبی را راحت‌تر می‌نماید؛ اینکه اصلاح‌طلبی جریانی نبود که در نظام تعریف شود و، چون نظام به آرایش سیاسی نیاز داشت در موازات ما به تولید دو نحله «دست‌آموز» اقدام کرد. جدا از اینکه این ادعا هم توهین به اصلاح‌طلبان است و هم توهین به نظام، اما نشان می‌دهد که هر اصلاح‌طلبی که دل در گرو نظام داشته باشد دست‌آموز است که البته قبلاً با ادبیات دیگری همچون «اصلاح‌طلبان بدلی» معرفی می‌شد. با این اوصاف از نگاه ایشان اکنون جریان اصلاح‌طلبی دارای پنج طیف است که عبارتند از: چپ خط امامی، اصلاح‌طلب، جنبش سبز، چپ خط امامی دست‌آموز و اصلاح‌طلب دست‌آموز و توضیح نمی‌دهد که اجزای این آش شله قلمکار چگونه در دیگ اصلاح‌طلبی پخت و پز می‌شوند.

نکته بسیار مهمی که ایشان بدان معترفند این همانی دانستن جنبش سبز و راهبرد «فشار از پایین» است که آن را با صراحت اعلام می‌کند و علت ناکامی جنبش سبز را عدم قدرت «چانه‌زنی از بالا» در ساخت قدرت می‌داند. اما جناب حجاریان نمی‌تواند امروز و پس از ۱۰ سال برای رسمیت بخشیدن به آنچه جنبش سبز می‌نامند پشتوانه تئوریک تولید کند، زیرا آن یک «رفتار» بود که براساس مهندسی فریب رأی‌دهندگان به موسوی سازمان یافته بود و یکی، دو سال قبل از انتخابات با محوریت خود ایشان طراحی شده بود که قله همه کد‌های آن اعلام پیروزی موسوی قبل از باز شدن حتی یک صندوق رأی بود؛ بنابراین حجاریان نمی‌تواند و حق ندارد نقش خود را در ایجاد آن مخفی کند، زیرا هم او بود که در جلسات مربوطه با صراحت می‌گفت: «من معتقد به تئوری جین شارپ هستم». اصلاح‌طلبان باید تأمل نمایند که تقسیم‌بندی اخیر ایشان و نام‌گذاری نحله‌های پنج‌گانه زمانی صورت می‌گیرد که اصلاح‌طلبان در دو سطح وارد مذاکره شده‌اند که از قضا هر دو سطح در روزنامه‌های این جریان در ۲۶ خرداد با تیتر‌های اصلی برجسته شده است. یک سطح مذاکره با شورای نگهبان است که هم سخنگوی شورا تأیید کرده و هم جناب عطریان‌فر هدف آن را «اعتمادسازی» می‌داند. شاید شرکت‌کنندگان در این جلسه از نگاه حجاریان همان خط امامی‌ها یا اصلاح‌طلبان دست‌آموز باشند که به تعبیر ایشان به دنبال «گدایی قدرت» هستند. اما سطح دوم جلسات و مذاکرات با اصولگرایان است که در تیتر روزنامه کارگزاران با عنوان «آغاز گفت‌وگوی اصلاح‌طلبان- اصولگرایان» آمده است و قبلاً حجاریان نیز بر لزوم آن تأکید کرده بود، اما اکنون درصدد اخلال و برچسب زدن بر شرکت‌کنندگان است. حجاریان در مقاله مذکور تلاش می‌کند جناح مقابل را نیز دسته‌بندی کند.

در دسته‌بندی سه‌گانه‌ای که از اصولگرایان ارائه می‌دهد تلاش می‌کند باور آن‌ها به مردم‌سالاری و انتخابات را مسدود نشان دهد.وی معتقد است جناح مقابل از سه طیف طرفداران امارت، خلافت و حکومت اسلامی تشکیل شده است. البته این تقسیم‌بندی در یک قافیه به تنگ آمده ترسیم شده است و بسیار آبکی، بدون استدلال و بدون معرفی کرسی‌های نمایندگی هر یک است. قبلاً درباره نحله حکومت اسلامی، آیت‌الله مصباح را محور معرفی می‌کردند. این در حالی است که مصباح و شاگردانش دارای حزب سیاسی «پایداری» هستند، در انتخابات همانند بقیه شرکت می‌کنند، پیروز می‌شوند و شکست می‌خورند و هر دو نتیجه را به رسمیت می‌شناسند،، اما جناب حجاریان و برخی دوستان اصرار دارند آن را جوهری نبینند چراکه با شاخص‌های دموکراسی غربی انطباق صد‌در‌صدی ندارند.

درباره خلافت اسلامی نیز دست به فریب خود زده‌اند چرا که ایشان بهتر از بقیه می‌دانند که در سیاست‌ورزی و مباحثات و مجادلات کلامی تشیع، واژه «خلافت» مربوط به غیر است. نه بار معنایی آن را می‌پذیرند و نه با کلام امامیه مورد تأیید قرار می‌گیرد. امارت را نیز معلوم نیست از کجا می‌آورد، اما ممکن است یک نفر در یک تریبون چنین گفته باشد آیا این قابل تعمیم است؟ اگر قابل تعمیم است پس می‌توان انکار مهدویت و عصمت توسط اکبر گنجی یا ازدواج سفید یا کشف حجاب حقیقت‌جو را به نحله‌ای از جریان اصلاحات منتسب دانست.

اگر این مقاله حجاریان را همزمان با آگاهی وی از دو سطح مذاکره اصلاح‌طلبان با نظام و جناح مقابل بدانیم باید بپذیریم که وی به شدت نگران قرار گرفتن در اقلیت است و محصول بیست و چند سال ایده‌پردازی و آسیب جسمی خود را بر باد رفته می‌یابد و برای باز کردن جای خود و حلقه همسو تلاش می‌کند. نشانه‌های این تأیید در درون اصلاحات نیز قابل مشاهده است. آنجا که موسوی لاری گفت: «حجاریان در اقلیت است» یا صادق خرازی از عقلای اصلاح‌طلب خواست آلود‌گان اصلاح‌طلب را تصفیه کنند. به نظر می‌رسد عقلای اصلاح‌طلبان می‌خواهند مسیر خود را در دوراهی روشنفکری و اپوزیسیون بازی یا بخشی از ساخت قدرت و نظام بودن روشن کنند بنابراین ممکن است دست و پا زدن «اصلاح طلبان مشروطه‌خواه» برای اختلال در این تصمیم و این روند باشد.

yektanetتریبونخرید ارز دیجیتال از والکس

پربحث‌های هفته

  1. نظرات برگزیده مخاطبان الف: باید نگران دوقطبی حجاب در جامعه باشیم/ امربه معروف و نهی از منکر شرایط و مراتب دارد/ در ایران با یک جامعه یکدست و یکرنگ مواجه نیستیم

  2. فایل صوتی لو رفته از «عبدالله مهتدی» درباره آرزوی تجزیه ایران

  3. سکوت عقل و فریاد هشتگ ها!

  4. تنها راه پیش پای اقتصاد ایران

  5. بیانیه حوزه علمیه امام خمینی (ره) درباره حواشی انتقال مالکیت یک باغ به آیت‌الله صدیقی

  6. فقر، بزرگی ما را می‌بلعد!

  7. پیشنهاد عجیب افزایش ۲۲درصدی دستمزد کارگران برای ۱۴۰۳ از سوی وزیر کار

  8. پاسخ روابط عمومی مجلس به علم‌الهدی درباره لایحه حجاب/ آیا نیکزاد با قالیباف رقابت می‌کند؟/ روایت کیهان از فایل صوتی جدید ظریف

  9. درخواست صدیقی از دادستانی درباره زمین‌خواری در ازگل/ واکنش دولت به شایعه برکناری مخبر

  10. دیر اما قابل‌توجه ...

  11. نارضایتی عباس موزون از زمان پخش برنامه زندگی پس از زندگی

  12. هدف قراردادن کشتی اسرائیلی و ناوشکن آمریکایی توسط ارتش یمن

  13. به زودی در این زمین مسکن ملی احداث می شود !

  14. تمجید «عبدالحمید» از حکومت طالبان!

  15. دستگیری عاملان انتشار فیلم درمانگاه قم | نخستین اعترافات متهمان

  16. انتقاد روزنامه دولت از زیباکلام/ پیش‌بینی علی مطهری از فراکسیون‌های مجلس آینده

  17. آزمونی بزرگ برای دولت رئیسی

  18. قبور لاکچری

  19. المیرای ۷ ساله کجاست؟!

  20. تورم نقطه به نقطه نسبت به اول سال ۲۲ درصد کم شد/ رشد اقتصادی به ۴.۵ درصد رسید

  21. پشت پرده ادعای جدید گروه «هفت» علیه ایران چیست؟

  22. حکایت چرخی که هزاران بار اختراع می شود!..

  23. آخرین وضعیت مذاکره نمایندگان کارگری و کارفرمایی

  24. افشاگری، تایید و واکنش‌ها

  25. یمنی ها فراتر از تصور !

پربحث‌های اخیر

    پربحث‌های هفته

    1. نظرات برگزیده مخاطبان الف: باید نگران دوقطبی حجاب در جامعه باشیم/ امربه معروف و نهی از منکر شرایط و مراتب دارد/ در ایران با یک جامعه یکدست و یکرنگ مواجه نیستیم

    2. سکوت عقل و فریاد هشتگ ها!

    3. بیانیه حوزه علمیه امام خمینی (ره) درباره حواشی انتقال مالکیت یک باغ به آیت‌الله صدیقی

    4. پاسخ روابط عمومی مجلس به علم‌الهدی درباره لایحه حجاب/ آیا نیکزاد با قالیباف رقابت می‌کند؟/ روایت کیهان از فایل صوتی جدید ظریف

    5. درخواست صدیقی از دادستانی درباره زمین‌خواری در ازگل/ واکنش دولت به شایعه برکناری مخبر

    6. تمجید «عبدالحمید» از حکومت طالبان!

    7. انتقاد روزنامه دولت از زیباکلام/ پیش‌بینی علی مطهری از فراکسیون‌های مجلس آینده

    8. افشاگری، تایید و واکنش‌ها

    9. واکنش صدیقی به موضوع زمین‌خواری در حوزه‌علمیه ازگل: امضا‌یم جعل شده؛ دادستان ورود کند

    10. چراغ سبز دوباره دولت به بازگشت معین

    11. یک استعفا و مبارزه سیستمی با فساد

    12. تتلو توبه‌نامه نوشت | می‌خواهم ازدواج کنم و پدر شوم!

    13. بی‌حجابی ارزان نشان‌دادن ارزش‌های بانوان است/ مشارکت ۴۱ درصدی، جهاد مقبول بود

    14. پاسخی به یادداشت موسوی خوئینی ها 

    15. سید نظام موسوی: قرار نیست بچه‌های انقلابی در مجلس آینده ساختارشکنی کنند

    16. پذیرش استعفای معاون اول قوه قضاییه به دلیل پرونده قضایی فرزندانش

    17. مدودف: اوکراین باید بخشی از روسیه شود

    18. قدردانی رهبر انقلاب از بانوی کارشناس اورژانس بابل

    19. واشنگتن: کانال‌های ارتباطی با تهران داریم؛ ایران مانع گسترش تنش‌ها شود!

    20. علم ‎الهدی: مردم باید لذت مهار تورم را در سفره‌هایشان بچشند

    21. واگذاری استقلال و پرسپولیس به بانک‌های غیردولتی در روزهای آینده

    22. گزارش هیات به اصطلاح حقیقت‌یاب فاقد وجاهت حقوقی و قانونی بوده و از اعتبار خارج است

    23. دولت متعهد به حمایت از فعالین اقتصاد دیجیتال است

    24. ایران بر انتخابات ریاست جمهوری روسیه نظارت دارد

    25. ایران و آمریکا به «جنگ سخت» نزدیک شده‌اند؟

    آخرین عناوین