جمهوری اسلامی صرفاً یک حکومت سیاسی نیست؛ بسیاری از رهبران و نظامها، از بوش پدر و پسر گرفته تا پهلوی و حتی برخی رژیمهای عربی، نام و نشانشان در تاریخ محو شد، اما جمهوری اسلامی همچنان باقی مانده است.
این بقا اتفاقی نیست. جمهوری اسلامی بر مبنا و دستگاه نظری ویژهای استوار است: امام خمینی عقلانیتی شگرف را با ایمان دینی درهم آمیخت و نظامی بنا نهاد که ریشه در عاشورا و بعثت دارد. اما ویژگی خاصتر آن این است که فقط گذشتهمحور نیست؛ بلکه ریشه در آینده دارد. این نظام، خود را به آیندهای موعود پیوند زده است: به ظهور.
فیلسوف بزرگ آلمانی، گئورگ هامان، باور داشت حقیقت را نمیتوان تنها با عقل خشک و محاسبات تجربی دریافت. حقیقت همیشه حامل راز است؛ زبانی دارد که هنوز گشوده نشده و وعدهای است برای فردا. به تعبیر او، زندگی انسانی با پیشآگاهی از آینده معنا پیدا میکند، نه فقط با حافظه گذشته. جمهوری اسلامی نیز چنین است: نظامی که نه صرفاً به آنچه بوده، بلکه به آنچه خواهد آمد نیز تکیه دارد.
از سوی دیگر، هانس بلومنبرگ بر ایده «امید» تأکید داشت و نشان میداد که تاریخ بدون امید، از حرکت بازمیماند. آینده برای او نه صرفاً زمان بعدی، بلکه افقی گشوده است که انسانها را به عمل و تلاش وامیدارد. جمهوری اسلامی نیز چنین افقی ساخته است: آیندهمحوریای که امید را به موتور محرک جامعه بدل میکند. به همین دلیل است که انقلاب اسلامی توانسته الهامبخش جنبشها و جریانهای مقاومت در سراسر منطقه باشد؛ از انصارالله در یمن تا حزبالله در لبنان و حشدالشعبی در عراق.
در همین چارچوب باید به نیروهای مسلح جمهوری اسلامی نگریست. ارتش و سپاه دو رکن مکملاند: ارتش، نهادی ریشهدار و تاریخی است که با انقلاب اسلامی بازتعریف شد و امروز پاسدار مرزها و امنیت ملی در معنای کلاسیک است. سپاه نیز نیرویی انقلابی است که قدرت اعتقادی و مردمی را به میدان آورده است. این دو در کنار هم، الگویی کمنظیر از همافزایی ساختهاند: ارتش با انضباط و سنت نظامی، و سپاه با خلاقیت و ایمان انقلابی. همین ترکیب است که توان دفاعی جمهوری اسلامی را یکتا کرده است. مضافاً اینکه هر دو نیرو از حیث خلاقیت و ایمان و نظم، ستودنیاند.
جمهوری اسلامی را معادل ایران باید دانست. بقای آن با بقای ایران گره خورده است. همانگونه که مدودف سیاستمدار کهنهکار روسی، در جنگ ۱۲ روزه گفت: «دشمنان ایران میروند، اما ایران باقی میماند.» این حقیقت تاریخی امروز بیش از هر زمان دیگری روشن است.
اما باید دانست که آینده خودبهخود ساخته نمیشود. دشمنان تلاش میکنند تصویر آینده ایران را تیره و مبهم نشان دهند، اما پاسخی که هم در اندیشه هامان و هم در فلسفه بلومنبرگ نهفته است این است: آینده، راز و وعده است؛ و راز و وعده را تنها ایمان، امید و شجاعت میتواند بگشاید.
در نهایت باید تأکید کرد جمهوری اسلامی الگوریتم قهرمان است؛ الگوریتمی که ریشه در گذشته و آینده دارد، از ایمان و عقلانیت نیرو میگیرد، در سختیها میبالد و با اتکا به مردم، ارتش و سپاه و مبتنی بر وجودش بهمنزله سیستم قهرمان، آینده را میسازد.
