" ایران باستان"
با مطالعه و پژوهش در متون تاریخی و کهن ایران در می یابیم که حجاب و پوشش قدمت تاریخی در ایران باستان داشته است. سیر تطور تاریخی گویای آن است که در دوره ایلامی (اعیلامی) که زنان جایگاه مهم اجتماعی داشتند اما حجاب کمتر است.
در دوره هخامنشیان نقش زنان اندک اما بر روی قالی پازیریک منسوب به این دوره سر اندازی مانند چادر دیده شده است که در دوره اشکانیان نقش زنان هم با حجاب مانند شال یا چادر حریر و نازک با سر بند و هم بی حجاب به شیوه یونانی مآبی را می توان دید و در دوره ساسانی ایزد بانوی آناهیتا با پوشش و بدون پوشش یا با تاج و کلاه و ملکه نیز با تاج و سربند هست.
پیکره ها، نقاشی ها، حجاری ها، سنگ تراشی ها و نوشته های باقیمانده از آن دوران حکایت از توجه به امر پوشش توسط زنان در ایران باستان دارد. بر این اساس باید گفت تاریخچه حجاب در ایران مانند سایر تمدن های باستانی تا هزاران سال قبل از میلاد مسیح قدمت دارد.
این تجلیات حجاب به گونه ای بوده است که تاریخ نگار و مورخ شهیر دنیا، ویل دورانت مولف کتاب تاریخ تمدن معتقد است که حجاب از ایران به کشورهای دیگر راه پیداه کرده است
" پوشش اقوام ایرانی در تاریخ ایران باستان "
استرا بون تاریخ نگار و جغرافی دان معروف یونانی که کتاب جغرافیای او منبع گران بها و سرشاری برای کسب اطلاع و آگاهی از دنیای قدیم از جمله فلات ایران و سازمان اجتماعی و فرهنگ و تمدن مردمانی که در نواحی مختلف ایران ساکن بوده اند را در خود جای داده است می نویسد: "ایرانیان اگر بخشی از بدنشان برهنه باشد آن را بی شرمی می دانند و همیشه بلند لباس می پوشند." (مهرآسا غیبی/ هشت هزار سال تاریخ پوشاک اقوام ایرانی – ص ۱۴۰)
جمیز لیور تاریخ نگار می نویسد: در نقش برجسته های نینوا چهره زن ها به ندرت دیده می شود... و به موجب قانونی که حدود ۱۲۰۰ سال قبل از میلاد وضع شده بود، زنان شوهردار آشوری در ملاء عام روبنده به چهره داشتند .... و تن پوشش های چسبان را نوعی توهین و بی تمدنی می دانستند.
جلیل ضیاء پور در کتاب "پوشاک باستانی ایرانیان" می نویسد: طبق نقوش برجسته و مجسمه های ما قبل میلاد، پوشاک زنان آن دوره از لحاظ شکل (با کمی تفاوت) با پوشاک مردان یکسان است.
ویل دورانت در کتاب تاریخ تمدن می نویسد: "در زمان داریوش، زنان طبقات بالای اجتماع جز در تخت روان و روپوش دار از خانه بیرون نمی آمدند. در نقش هایی که از ایران باستان بر جای مانده است هیچ صورت زن دیده نمی شود.
در موزه لوور پاریس مُهر سنگی استوانه ای مربوط به دوران هخامنشیان است که تعدادی با لباس و تاج و چادر زنان هخامنشی بر مسند شاهانه ای تکیه زده است ..... و ندیمه هایش در مقابلش ایستاده اند و سرپوش به سر دارند ...
این موارد نمونه هایی از وجود فرهنگ پوشش، حجاب و عفاف در میان جوامع ایرانی در طول تاریخ بوده است و اصولاً یکی از
نشانه های ملیت ایرانی همین حجاب و پوشش بوده است.
"حجاب در اسلام"
واژه حجاب هفت بار در قرآن کریم آمده است در آیه ۵۳ سوره احزاب خداوند به مسلمانان دستور میدهد: " اگر چیزی از زنان پیغمبر (ص) خواستید از آن سوی پرده بخواهید."
در مبانی دین اسلام عزیز دو واژه " جِلباب و خِمار " برای تبیین بهتر مسأله حجاب و پوشش به ما کمک می کند. برابر نظر مفسران و مترجمان جلباب جامه ای است که زن بر خود افکند و همه بدن او را به پوشاند و خمار که سر و صورت را با آن به پوشانند (علامه محمدحسين طباطبایی - المیزان)
سوره نور آیه ۳۱ از لزوم حجاب داشتن زنان سخن می گوید. این آیه از دلایل قرآنی فقیهان بر وجود حجاب است.
قرآن کریم در این سوره می فرماید:
" به زنان با ایمان بگو: دیدگان خود را (از هر نامحرمی) فرو بندند و پاکدامنی ورزند و زیورهای خود را آشکار نگردانند، مگر آنچه که طبعاً از آن پیداست و باید روسری خود را بر گردن خویش (فرو) اندازند و زیورهایشان را جز برای شوهرانشان یا پدرانشان .... آشکار نکنند."
مفسران و فقیهان درباره انواع حجاب بحث های مفصلی کرده اند که باید در جای خود به آن پرداخت. اما آنچه که درباره پوشش زنان باید مورد توجه قرارداد دو بعد " ایجابی و سلبی" است.
بعد ایجابی آن، وجوب پوشش بدن و بعد سلبی آن، حرام بودن خودنمایی به نامحرم است و هر دو بعد باید در کنار هم باشند تا اطلاق "حجاب اسلامی" را داشته باشد.
برخی از مفسران بر این باورند که در روش قرآن هنگام بیان احکام حجاب، اصولی هم چون آزادی و حفظ کرامت انسانی، مدارا، اعتدال و دوری از افراط و تفریط، تشویق و مثبت اندیشى مورد تاکید قرار گرفته است.
استاد شهید مرتضی مطهری بر این باور است که مردم ایران پیوند ویژه ای با اسلام داشته اند و آن را با جان و دل قبول
کرده اند. (اسلام و مسأله ملیت، ص ۷۰).
