/ سید محمد جواد سجادی نژاد /

 از زمانی که شورای اسلامی شهر تهران ؛آقای دکتر زاکانی را بعنوان شهردار منتخب به وزارت کشور برای صدور حکم معرفی نمود . برخی از اهالی سیاست و رسانه، صلاحیت منتخب شورای اسلامی شهر تهران برای سکانداری شهرداری را به دلایلی از جمله مدرک تحصیلی و سابقه اجرای مورد مناقشه قرار دادند. در این مجال از دو منظر قانونی و مدیریتی به این چالش پرداخته می شود. 

الف ) تعدادی از این فعالان با توجه به سابقه اجرایی و مدرک تحصیلی (تخصص پزشکی ) آقای دکتر زاکانی از غیر مرتبط بودن و در نتیجه از عنوان غیر قانونی بودن این انتخاب یاد می کنند. با بررسی متن قانون مرتبط با انتخاب شهرداران، به ماده 72 قانون تشکیلات، وظایف و انتخاب شوراهای اسلامی کشور و انتخاب شهرداران، مصوب 1/3/1375 خواهیم رسید که صراحت دارد، شرایط احراز تصدی سمت شهردار طبق آیین‌نامه‌ای خواهد بود که بنا به پیشنهاد وزارت کشور به تصویب هیأت دولت خواهد رسید.

 بنابراین صراحتی درباره مدرک تحصیلی و سابقه اجرایی در قانون مجلس شورای اسلامی وجود ندارد و به آیین نامه هیات دولت ارجاع شده است. 

 ب) هیات وزیران ، پس از حدود 30 ماه در جلسه 25/9/97 آیین نامه اجرایی قانون مذکور را مصوب می کند و در آن آمده است کسانی می توانند به سمت شهردار انتخاب شوند که دارای حداقل مدرک کارشناسی مرتبط و سابقه اجرایی ( 9 سال سابقه مدیریت ارشد برای شهرداری های شهرهای با جمعیت بیش از یک میلیون نفر ) باشند . در تبصره یک ذیل این ماده آمده است مدارک و رشته تحصیلی مرتبط توسط وزیر کشور متناسب با درجه شهرداری تعیین می شود. 

همانگونه که مشاهده می شود آئین نامه اجرایی هیات دولت نیز صرفا به حداقل مدرک تحصیلی(کارشناسی) و سابقه اجرایی( 9 سال برای شهرهای بیش از یک میلیون نفر) اشاره و اعلام کرده وزیر کشور با توجه به درجه شهری در خصوص مدرک تحصیلی اعلام نظر می کند . 

ج) حسب بررسی، وزارت کشور( معاون عمرانی به عنوان متولی این کار) تاکنون سه مرتبه فهرست متفاوتی از رشته های متناسب برای تصدی سمت شهرداری اعلام نموده که ازجمله آنها مدارک تحصیلی آمار ، جغرافیا، علوم سیاسی، حسابداری و غیره است.

از آنجایی که شهردار تهران به عنوان شهردار پایتخت و کلان شهر شناخته می شود و نظر به آیین نامه هیات دولت که صراحت دارد ؛ وزیر کشور با توجه به درجه شهرداری نسبت به مدرک تحصیلی اعلام نظر کند لذا به نظر می رسد وزیر کشور در این خصوص باید رفع ابهام و مناقشه نماید. 

 د) همچنین در مورد ابهام سابقه اجرایی با توجه به ماده 71 قانون خدمات کشوری، نمایندگان مجلس هم سطح وزرا بوده و به عنوان مقام تلقی می شوند لذا نظر به اینکه آقای زاکانی سه دوره ( هفتم ، هشتم ، نهم) نماینده مجلس بودند بنابراین دارای سابقه مناسب نیز هستند . 

ه) در علم مدیریت برای تصدی مشاغل مدیریتی در سطوح مختلف ،سه مهارت اساسی؛ فنی ، انسانی و ادراکی را مطرح می کنند در مدیریت های پایین مهارت فنی از اولویت بیشتری و سپس مهارت انسانی و در مرحله بعد مهارت ادراکی هر چقدر به سطوح بالای مدیریتی ارتقا پیدا می کنند داشتن مهارت ادراکی و مهارت انسانی به نسبت مهارت فنی بیشتر اهمیت پیدا می کند .

بنابراین با توجه به اینکه مدیریت کلان شهر پایتخت عزیز ایران ، از پیچیدگی های سیاسی ، اجتماعی خاصی برخوردار است ضروری است که شهردار این کلان شهر از مهارت های ادراکی و انسانی بالایی برخوردار باشد تا بتواند در پیشبرد مدیریت سازمانی و ارتباط با شهروندان و تعامل مناسب با دولت ، مجلس و قوه قضائیه ، وظیفه محوله را به خوبی ایفا کند.

 بنابراین با توجه به موارد مذکور و اینکه حکم شهرداران با جمعیت بیش از 200 هزار نفر توسط وزیر کشور صادر می شود. وزارت کشور طبق آئین نامه اجرایی دولت باید فصل الخطاب این مناقشه و فضا سازی های سیاسی و رسانه ای باشد. همچنین با توجه به شرایط اضطراب ناشی از همه گیری کرونا در جامعه و لزوم پرهیز از مناقشات بی مورد و تسری شرایط امید بخش و مثبت در جامعه ، شایسته است وزیر کشور قبل از پایان مسئولیت این موضوع را حل و فصل نماید تا بیش از این افکار عمومی در هیجانات کاذب و خسته کننده ، این بازی بیهوده قرار نگیرند.