به گزارش تسنیم، مهاجرین افغانستانی در ایران، به عنوان یکی از بزرگترین و قدیمی‌ترین جوامع مهاجر در این کشور، همواره با چالش‌های متعددی مواجه بوده‌اند. یکی از این چالش‌ها که اخیراً به طور فزاینده‌ای حادتر شده، موضوع پیچیده و چندگانه کدهای هویتی است. این مسئله، نه تنها زندگی روزمره این قشر آسیب‌پذیر را مختل کرده، بلکه سؤالاتی درباره کارآمدی سیستم‌های شناسایی و احراز هویت آنها مطرح می‌کند.

کدهای هویتی: کلافی سردرگم برای مهاجرین

مهاجرین افغانستانی در ایران، با تعدد و تنوع کدهای هویتی مختلفی روبرو هستند. کد فیدا، کد اختصاصی، کد خانوار و... تنها بخشی از کدهایی هستند که مهاجرین برای انجام امور مختلف اداری، مالی و... باید از آنها استفاده کنند.

این در حالی است که ادارات مختلف، در پذیرش این کدها سلیقه‌های متفاوتی دارند. برخی از ادارات، یک کد را قبول می‌کنند و برخی دیگر کد دیگری را و این ناهماهنگی، باعث سردرگمی و بلاتکلیفی مهاجرین شده و آنها را با مشکلات زیادی روبرو کرده است.

مشکلات مربوط به کدهای هویتی، تنها به مسدود شدن سیم‌کارت‌ها و مشکلات بانکی محدود نمی‌شود. این مشکلات، در بسیاری از زمینه‌های دیگر زندگی مهاجرین نیز تاثیرگذار است.

برای مثال، مهاجرین برای ثبت نام در مدارس، دانشگاه‌ها، دریافت خدمات درمانی، اجاره خانه و... نیز با مشکلاتی روبرو هستند که ریشه در همین کدهای هویتی ناهمگون دارد.

مسدود شدن سیم‌کارت‌ها: نمونه‌ای از مشکلات

طی ماههای اخیر، بسیاری از سیم‌کارت‌های مهاجرین افغانستانی دارای مدارک معتبر اقامتی، به ویژه اوایل این طرح، بدون هیچ هشدار قبلی مسدود شدند. این اقدام ناگهانی، مهاجرین را در شرایط دشواری قرار داد و آنها را از بسیاری مسائل از جمله ارتباط با خانواده، دوستان و انجام امور ضروری زندگی محروم کرده است.

مهاجرین پس از مسدود شدن سیم‌کارت‌هایشان، با مراجعه به نمایندگی‌های اپراتورهای تلفن همراه، با پاسخ‌های مبهم و بی‌اطلاعی مواجه شده‌اند. این در حالی است که اپراتورها، سامانه‌ای به نام پورتال فیدا (portal.fida.ir) را برای احراز هویت و رفع انسداد سیم‌کارت‌ها معرفی کرده‌اند.

سامانه فیدا که قرار بود راهگشای مشکلات مهاجرین باشد، خود به معضلی جدید تبدیل شده است. این سامانه از ابتدا با مشکلات فنی و اختلالات متعددی مواجه بوده و نتوانسته به درستی عمل کند.

مشکلات بانکی

پیش‌تر نیز، مشکلات مربوط به کدهای هویتی، گریبانگیر امور بانکی مهاجرین نیز شده بود. بسیاری از بانک‌ها، برای ارائه خدمات به مهاجرین، کدهای هویتی خاصی را مطالبه می‌کنند که با کدهای موجود در دست مهاجرین متفاوت است.

این موضوع، باعث شده که مهاجرین در افتتاح حساب بانکی، دریافت تسهیلات و انجام سایر امور بانکی با مشکلات زیادی روبرو شوند.

چرا این همه کد؟

سؤال اینجاست که چرا باید این همه کد مختلف برای شناسایی و احراز هویت اتباع خارجی در ایران وجود داشته باشد؟ آیا نمی‌توان یک کد واحد و جامع برای این منظور تعریف کرد؟

به نظر می‌رسد که ایجاد یک چنین سیستمی، می‌تواند بسیاری از مشکلات موجود را برطرف کند و از سردرگمی و بلاتکلیفی مهاجرین بکاهد.

مشکلات مربوط به کدهای هویتی، پیامدهای منفی بسیاری برای مهاجرین افغانستانی در ایران داشته است. این مشکلات، زندگی روزمره آنها را مختل کرده و آنها را از دسترسی به خدمات ضروری محروم کرده است.

علاوه بر این، مشکلات مذکور، زمینه را برای سوء استفاده و کلاهبرداری از مهاجرین فراهم کرده و باعث افزایش نارضایتی آنها شده است.

برای حل این مشکلات، لازم به نظر می‌رسد که اقدامات جدی و موثری از سوی مسئولین و نهادهای مربوطه انجام شود. ایجاد یک سیستم واحد و جامع برای شناسایی و احراز هویت اتباع خارجی، هماهنگی بین دستگاه‌های مختلف در خصوص نحوه شناسایی و ارائه خدمات به اتباع، رفع مشکلات سامانه‌های الکترونیکی و تعیین متولی مشخص و واحد برای رسیدگی به امور اتباع، از جمله راهکارهای پیشنهادی برای بهبود شرایط است.