از «نیکا» تا «یسنا»

  4030215078 ۰ نظر، ۰ در صف انتشار و ۵ تکراری یا غیرقابل انتشار

«صد پسر در خون بغلتد گم نگردد دختری»؛ این مصراع کوتاه و حماسی هفته گذشته بارها و بارها در شبکه‌های اجتماعی با هشتگ دو نام به اشتراک گذاشته شد.

از «نیکا» تا «یسنا»

نور نیوز نوشت: عصر یکشنبه، ۹ اردیبشهت‌ماه در روستای «یلی بدراق» از توابع بخش «پیشکمر» شهرستان کلاله خبر پیچید که «یسنا دیدار» دختر چهارساله‌ای که مردم روستا کمابیش او را می‌شناختند، گم شده است.

خبر، در یکی دو روز اول حوالی همان روستا چرخید و اول مردم ده، زمین‌های کشاورزی را به دنبال او گشتند و بعد با ورود نیروهای امدادی و انتظامی هم تیم جست‌وجو بزرگ‌تر شد و هم نگرانی‌ها. مردم روستاهای اطراف هم بسیج شدند و هرکس به‌نوبه خود می‌کوشید سهمی در یافتن دختربچه روستایی داشته باشد؛ جوان‌ترها لابه‌لای ساقه‌های بلند و انبوه گندم را می‌گشتند، زن‌ها برای تیم مردمی و امدادی غذا می‌پختند و مسن‌ترها با دعا چشم‌انتظار یافتن یسنا بودند.

این تکاپوی خودجوش باعث شد گم‌شدن یسنا، مورد توجه شبکه‌های اجتماعی و سپس رسانه‌های رسمی قرار بگیرد و به‌اصطلاح ترند شود. بعدازظهر پنجشنبه ساعتی قبل از غروب آفتاب پنجمین روز گم‌شدن یسنا بود که رسانه‌ها خبردادند یکی از کایت‌سواران امدادی او را در دل یکی از مزارع شناسایی کرده است و دختربچه ترکمن زنده و سالم پیدا شد. 

یسنا در همان نقطه‌ای پیدا شد که امدادگران قبلا آنجا را جست‌وجو کرده بودند و همین موضوع در کنار وضعیت ظاهر و جسمانی دختربچه ۴ ساله، این ظن را تقویت کرد که او ربوده شده بود. دادستان عمومی و انقلاب کلاله امروز خبر داد با توجه به شواهد و قراین به دست آمده، ظن بازپرس پرونده مبنی بر ربوده شدن کودک کلاله‌ای تقویت شد و در این راستا چند نفر به عنوان مظنون به پلیس آگاهی احضار شدند. با آغاز روند بازپرسی و قضایی درباره گم‌شدن یسنا، کاربران در شبکه اجتماعی به بحث تأثیر حساسیت جمعی چه در دل یک روستا و چه در فضای مجازی در پیداکردن دختربچه ۴ ساله پرداختند. 

موضوع گم‌شدن یسنا با یک موضوع دیگر که آن هم درباره یکی از دختران کشورمان بود، همزمان شد؛ یعنی مرگ «نیکا شاکرمی» که واپسین روز شهریورماه ۱۴۰۱ جنازه‌اش در ساختمانی واقع در خیابان لبافی‌نژاد تهران پیدا شد و شواهد حاکی از این بود که او با پرتاب‌کردن خودش از یک ساختمان نیمه‌کاره خودکشی کرده است.

تصاویر حضور نیکا شاکرمی در اعتراض‌هایی که پس از فوت مرحومه مهسا امینی شکل گرفت در کنار صحبت‌های ضدونقیض مادر و خاله او سبب شد رسانه‌های فارسی‌زبان معاند ادعا کنند او از سوی مأمورانی که در صحنه ناآرامی‌ها حضور داشتند، کشته شده است. ادعایی که از سوی مسئولان انتظامی و قضایی کشورمان با استناد با شواهد، تصاویر و مستندات رد شد، اما «بی‌بی‌سی جهانی» سه‌شنبه هفته گذشته تلاش کرد با یک سند مخدوش، موضوع «نیکا شاکرمی» را نبش قبر کند. 

اگرچه تناقض‌های فاحش گزارش بی‌بی‌سی درباره زمان فوت و مکان یافتن جسد نیکا شاکرمی در کنار گاف‌های آشکار، این رسانه را ناچار به ارائه این توضیح کرد که آنچه منتشر کرده اسناد اصلی نیست و «بازسازی» شده است، اما موضوع در شبکه‌های اجتماعی داغ شد. برخی از فعالان رسانه‌ای و سیاسی نیز بدون پرداختن به این تناقض‌ها، چشم‌بسته، صفر تا صد روایت بی‌بی‌سی را پذیرفتند و ضمن بازنشر آن، فضای شبکه‌های اجتماعی به‌ویژه در توئیتر را لبریز از هیجان و احساسات کاذب کردند. وضعیتی که سبب شد برخی از اسناد و تصاویر در پرونده قضایی نیکا شاکرمی که به گفته مسئولان برای حفظ آبروی مرحومه نیکا شاکرمی و خانواده‌اش رسانه‌ای نشده بود، در پاسخ به شبهات بی‌بی‌سی و مطالبه افکار عمومی به‌ناچار منتشر شود. همزمان قوه قضاییه خبر داد، دادستانی تهران شماری از اهالی رسانه را که با بازنشر روایت بی‌بی‌سی امنیت روانی جامعه را مخدوش کردند، احضار شده‌اند. 

مروری کوتاه بر واکنش افکار عمومی وگروه‌های مختلف اجتماعی به دو موضوع یادشده در هفته گذشته از حساسیت جامعه ایرانی به موضوعاتی حکایت دارد که به‌نوعی با دختران کشورمان پیوند دارد؛ از یسنای ۴ ساله گرفته تا نیکای ۱۶ ساله. حساسیتی که در باورهای مذهبی، انسانی و اخلاقی ایرانیان ریشه دارد و اگرچه بی‌تردید نقطه قوت فرهنگ ایرانی-اسلامی مردم کشورمان است، اما از سوی دستگاه‌های امنیتی و رسانه‌ای کشورهای دیگر به عنوان دستمایه جدی برای تحریک عواطف عمومی شناسایی شده است.

هرچند فروکش‌کردن بلافاصله واکنش‌ها در شبکه‌های اجتماعی درباره گزارش مخدوش و ساختگی بی‌بی‌سی در موضوع نیکا شاکرمی بعد از مشخص‌شدن گاف‌ها و تناقض‌ها نشان از فهم و بلوغ رسانه‌ای کاربران داشت، اما نمی‌توان از آنچه ساعاتی بعد از انتشار گزارش بی‌بی‌سی در توئیتر فارسی‌زبانان گذشت، غفلت کرد. وضعیتی که این واقعیت را یکبار دیگر هم به نهادهای مسئول و هم فعالان رسانه‌ای و سیاسی یادآوری کرد که هرگونه کنش و واکنش به موضوعات و اخباری که درباره دختران سرزمین‌مان مرتبط است، حساسیتی مضاعف می‌طلبد.

yektanetتریبونخرید ارز دیجیتال از والکس

پربحث‌های هفته

  1. این نامه دلسوزانه است؟!

  2. واکنش قوه قضائیه به شایعه ای درباره زیباکلام

  3. دفاع از جمهوریت یا دفاع از الیگارشی؟

  4. مقاومت بی‌مبنای طلافروشان در مقابل شفافیت/ دولت عدول نکند، مردم هم حمایت می‌کنند

  5. نامه روحانی به مردم ایران درباره دلایل رد صلاحیتش/ این دفاعیه‌ شخصی نیست، دفاع از جمهوریت نظام است

  6. امضای مردم گیلان پای طومار حمایت از طرح نور

  7. فردا دیر است...

  8. جریمه کشف حجاب ۴ و نیم میلیون تومان است

  9. نوش‌دارو بعد از مرگ سهراب!

  10. محکومیت ساداتی‌نژاد به حبس/ روایت خاندوزی از کاهش تورم/ شانس قالیباف برای ریاست مجلس دوازدهم چقدر است؟

  11. حاج‌علی‌اکبری: گلایه‌ای از مجلس برای تصویب تعطیلی «شنبه‌ها» داریم

  12. انتقاد روزنامه اصولگرا از وزیر ارتباطات/ واکنش فرزین به انتشار اطلاعات مالی موسسه رائفی‌پور

  13. واکنش وزیر کشور به برخورد خشن برخی ماموران / نظر واعظی درباره نقاط ضعف و قوت دولت رئیسی

  14. واکنش روزنامه اصولگرا به زندانی‌شدن زیباکلام/ دستور اژه‌ای درباره پرونده چای دبش

  15. در آستانۀ سکولارشدنِ زیارت؟

  16. مأمور خاطی بازداشت شد

  17. آیا واقعاً آزادسازی قیمت‌ها تنها راه است؟

  18. چراغ سبز دولت به ارز آزاد؟!

  19. ماجرای سفر عبدالحمید به ترکیه چیست؟

  20. نظرات برگزیده مخاطبان الف: نقش شورای نگهبان در کاهش مشارکت مردم چیست؟/ زندانی‌شدن زیباکلام به ضرر نظام تمام شد

  21. فرش‌های سعدآباد کجاست؟

  22. صادق زیباکلام روانه زندان شد

  23. بزرگ‌نمایی مشکلات به ضرر کشور است

  24. راه سخت قالیباف/ پیشنهاد جالب شریعتمداری درباره واکنش به اسرائیل

  25. اعتراض بانوان به پوشش‌های نامناسب

پربحث‌های هفته

  1. جریمه کشف حجاب ۴ و نیم میلیون تومان است

  2. نوش‌دارو بعد از مرگ سهراب!

  3. مأمور خاطی بازداشت شد

  4. ماجرای سفر عبدالحمید به ترکیه چیست؟

  5. بزرگ‌نمایی مشکلات به ضرر کشور است

  6. فرش‌های سعدآباد کجاست؟

  7. تعطیلی روز شنبه مانعی ندارد

  8. اژه‌ای: توطئه دشمن در حوزه حجاب به جایی نمی‌رسد

  9. اطلاعیه پلیس درباره ویدیوی منتشر شده از درگیری ماموران طرح نور با زن جوان در تهران  

  10. جزییات جدید درباره تعطیلی شنبه‌ها/ کدام ارگان‌ها مشمول تعطیلی شنبه‌ها نمی‌شوند؟

  11. تعطیلات آخر هفته و کاهش ساعت کاری ادارات همچنان بلاتکلیف ماند

  12. رادان: پلیس در امنیت ملی اثرگذار است

  13. یاسین رامین به ۳ سال حبس محکوم شد

  14.  ۲۶ صفحه از جزئیات اقدامات مجرمانه "یاسین رامین"

  15. تعطیلی شنبه‌ها با تایید شورای نگهبان اواخر خرداد اجرا می‌شود

  16. مجمع تشخیص مصلحت نظام طرح الزام به ثبت رسمی اسناد را تصویب کرد

  17. صدور "اعلان قرمز برای یاسین رامین" منتظر دستور قضایی

  18. کارگاه بزرگ تولید سلاح جنگی و شکاری در اندیمشک منهدم شد

  19. ورود دادستانی برای شناسایی مقصران سیلاب مشهد

  20. جزئیات دستگیری صادق زیباکلام

  21. خانم نماینده! هر زن ایرانی، هر ۱۵ ماه یک زایمان کند؟

  22. وزیر آموزش و پرورش: زیرساخت سرافرازی هر ملت، معلمان هستند / به دنبال تحول هستیم  

  23. توقف آهنگ رشد مصرف موادمخدر بین دانش‌آموزان

  24. پلیس این ۵ گروه را طبق لایحه حجاب باید بازداشت کند

  25. دادگاه فرزندان معاون اول سابق قوه قضاییه غیر علنی نیست

آخرین عناوین