دقت در سلامت ماهی در هنگام خرید
بوی ماهی، چشمها، پوست،آب شش، باله و فلس، کلیدواژه های سنجش سلامت ماهی تازه:
- بوی ماهی: دقت داشته باشید که ماهی تازه بههیچ وجه بوی شدید و زنندهای ندارد. البته ماهی همیشه بوی زهم دارد اما اگر تازه باشد، بوی آن آزاردهنده نخواهد بود. دلیل بوی ماهیها وجود آمونیاک است. بعد از مرگ ماهیها، مقداری آمونیاک به مرور به گوشت ماهی منتقل میشود
- دقت به چشمهای ماهی: چشم ماهیهای تازه کاملاً براق و شفاف است. هر مقدار که از زمان صید ماهی بگذرد، چشمها کدر و مایل به خاکستری میشود.
- به پوست ماهی توجه کنید: اصلاً اهمیت ندارد که ماهی خریداریشده فلس دارد یا خیر. ماهی تازه سطحی شفاف و روشن دارد. سطح و پوست کدر ماهی که حالتی شل و بیرنگ یا غیر منسجم داشته باشد، نشان از کهنه بودن آن است.
- آبششها را فراموش نکنید: میتوانید بالههای کنار سر ماهی را با دستانتان بازکنید. ماهی تازه و سلامت دارای آبششهای قرمزرنگ و پر خون است. اگر آبششها رنگپریده باشند، نشانهای از کهنه بودن ماهی است.
- باله ماهی: باله ماهیها در زمان تازه بودن سفت و مقاوم است. کشیدن بالهها باعث جدا شدن آنها نمیشود. اگر این اتفاق رخ داد حتماً نسبت به خرید آن تردید کنید.
- فلس ماهی: فلس ماهیهای تازه از هرگونه ای که باشد سفت و مستحکم بوده و بهراحتی کنده نمیشود. اگر با تماس دست و یا به سهولت شاهد جدا شدن فلسها بودید، از خرید آن ماهی پرهیز کنید.
ماهی منجمد یا ماهی تازه؟
بسیاری از افراد اینگونه فکر میکنند که اگر گوشتی منجمد شود، دچار تغییر در مزه و طعم خواهد شد یا اینکه از ارزش غذایی آن کاسته میشود و به همین دلیل ماهی منجمد نمیخرند. نکته مهم و اساسی رعایت بهداشت از زمان صید تا عرضه به خریدار است چه به صورت منجمد و چه به صورت تازه. ماهیهای شمال کشور یا استخرهای پرورشی، در بیشتر مواقع بهصورت تازه یا حتی زنده فروخته میشوند؛ اما ماهیهای جنوب طبق قوانین موجود، حتماً باید فریز شده به بازار عرضه شود. ماهیهای شمال نیز در صورت ارسال به نقاط دور، از این قاعده مستثنا نیستند.
دو نکته را در مورد ماهی منجمد به خاطر بسپارید:
1- فاصله صید ماهی تا انجماد: ارزش غذایی و سلامت گوشت ماهی در اثر انجماد تغییر چشمگیری نخواهد داشت. انجماد اصولی ماهی بدینصورت است که باید در اسرع وقت و پس از صید انجام گیرد؛ زیرا روند فساد از زمان مرگ ماهی آغاز میشود. این روند مخصوصاً در مواردی که شکم ماهی بسته باشد، سرعت بیشتری دارد.
2- روش انجماد ماهی :روشهایی مانند روش تونل انجماد سریع به دلیل مدت زمان کوتاه انجماد و دمای بسیار پایین، خاصیت و سلامت ماهی را در بهترین وضعیت حفظ میکنندنماد IQF یا همان تونل انجماد سریع را روی بسته بندی ماهی های منجمد جستجوکنید.
ماهی فیله یا کامل؟
سهولت طبخ و صرفه اقتصادی دو نکته اصلی در انتخاب ماهی فیله یا کامل است. این تصور که خرید ماهی فیله شده به صرفه نیست را با یک آزمایش کوچک میتوان محاسبه کرد. ماهی فیله لزوما گرانتر از ماهی کامل نیست و این موضوع کاملا به میزان و نوع تیغ ماهی بستگی دارد. اگر یک بار ماهیای که خودتان فیله کردهاید را با ماهی فیله شده از نظر وزن و قیمت مقایسه کنید به احتمال خیلی زیاد و البته بسته به نوع ماهی درمیابید که تفاوت چندانی وجود ندارد و در صورتی که نخواهید ماهی را بصورت کامل یا شکم پر طبخ کنید انتخاب فیله انتخاب منطقیتری است بخصوص در مورد ماهیهایی که تیغ زیاد و فلسهای بزرگ دارند یا درشتند و فیله کردن آنها کمی دشوار است.
ماهی آزاد یا ماهی پرورشی
شاید برای خیلی از افراد این سؤال پیش بیاید که ماهی پرورشی و ماهیای که به صورت آزاد صید میشود چه تفاوتهایی باهم دارند.
ماهی مزرعه یا ماهی استخر؟
نکته اصلی آن است که در صورتی که ماهیهای پرورشی، در دریا (مزارع دریایی) رشد کنند تفاوت زیادی با ماهیهای آزاد ندارند؛ چون از کیفیت مطلوب اکسیژن برخوردارند و همچنین غذای مورد نیاز خود را از دریا که منبع بسیار مغذی برای آنهاست دریافت میکنند و حتی در مواردی کیفیت ماهیهای پرورشی دریا از ماهیهای آزاد بالاتر است. زیرا محل تولید آنها در دریا پس از کارشناسی دقیق از نظر آلودگی و میزان اکسیژن انتخاب شده است و میزان فلزات سنگین در آنها تحت کنترل تولید کننده است.
ارزش غذایی ماهیهای دریا
ماهیهایی که در آبهای آزاد یا مزارع دریایی رشد میکنند از فیتوپلانگتونها تغذیه میکنند که این موجودات منبعی غنی از امگا ۳ هستند. ماهیهای پرورشی حوضچهای و استخری فیتوپلانگتونهای کمتری را در دسترس دارند و بنابراین مقدار امگا ۳ این دو نوع ماهی ممکن است کمتر باشد.
بهترین و سالمترین ماهیها
بیشتر ماهیها دارای ویتامین و املاح بسیاری بوده که تأمینکننده نیازهای بدن و حفظ سلامت آن هستند. در ادامه این مطلب شش نوع از بهترین و سالمترین ماهیها معرفی میگردد:
- ماهی سی بس: این ماهی که در سالیان اخیر در ایران نیز شناختهشده است بسیار کم تیغ و کم بوست و از این رو بخصوص در میان کودکان و سالمندان پرطرفدار است. ماهی سی بس دارای پروتئین، چربیهای امگا 3 و مواد معدنی و ویتامینهای فراوانی است که در کنار لذیذ بودن میتواند برای سلامتی نیز گزینهای عالی باشد. مقادیر قابلقبول از کلسیم، فسفر، آهن و پتاسیم در این ماهی در کنار ویتامینهای A، D در این ماهی وجود دارد که آن را در میان مردم مختلف دنیا نیز محبوب کرده است. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره ماهی سی بس و خواص آن میتوانید به سایت www.inaslife.com مراجعه کنید.
- ماهی سالمون: این ماهی دارای مقادیر بسیاری از امگا ۳ بوده که برای سلامت قلب انسان بسیار مفید است. ماهی سالمون مقادیر بسیاری از ویتامین D و کلسیم دارد و برای افرادی که دچار مشکلات مفصلی و پوکی استخوان هستند توصیه میشود (منبع: chetor.com).
- ماهی قزلآلا: ماهیای خوشمزه با گوشتی سفید و منسجم و منبعی عظیم از فسفر و پروتئین است. ازآنجاییکه این ماهی چربی و کالری کمتری نسبت به دیگر ماهیها دارد میتواند گزینهای مناسب برای افرادی باشد که قصد کاهش وزن دارند (منبع: fa.wikipedia.org).
- ماهی ساردین: این ماهی بهظاهر کوچک دارای گوشتی چرب و ارزش غذایی بسیار بالا است. در ساردین ها مقادیر زیادی از پروتئین، سلنیوم، آهن و امگا ۳ وجود دارد. همچنین سلنیوم موجود در ماهی ساردین به ترمیم سلول های DNA یاری بسیار میرساند و نقشی کمک کننده در درمان سرطانها دارد.
- ماهی سفید: گوشت این ماهی دارای چربی بالا بوده و منبع غنی از امگا ۳ است. گوشت لذیذ این ماهی که به رنگ سفید است، طرفداران بسیاری دارد.
- ماهی قباد: این ماهی نیز از انواع روغنی و چرب است که منبعی عظیم است امگا ۳، ویتامین دی، فسفر و منیزیم است. این ماهی با گوشتی خوش طعم و چرب نیاز بدن به مواد سالم دریایی را به خوبی تامین نموده و چربی آن کاملا بی ضرر است.