به گزارش الف، ماه ها خوشبینی دولت به تلاش اروپایی ها برای عمل به تعهدات برجامی می رفت که رفته رفته به ناامیدی کامل روحانی از آن ها بدل شود که با خبر پیشنهاد ۱۵ میلیارد دلاری به صورت خط اعتباری دور تازه ای از تعلل و سبک سنگین کردن این پیشنهاد جدید برای دولت روحانی آغاز شد. هر چند دولت به صورت رسمی با این پیشنهاد سرد برخورد کرد، اما خبرهای بعدی غیر رسمی که از تمایل ترامپ به موافقت با این پیشنهاد علیرغم اعلام مخالفت اولیه حکایت می کرد و همچنین ادامه تلاش های اروپا و حفظ تماس با ایران در این زمینه، ظاهرا دولت را هنوز به بریدن همین پیوند سست کنونی با برجام که حالا می توان گفت به مویی بند است، مجاب نکرده است.
همزمانی این پیشنهاد با برخی اظهار نظرها و تحلیل ها مبنی بر ضرورت دیدار روحانی و ترامپ و به خصوص پالس های مکرر ترامپ در این زمینه ظاهرا ضرورت ارزیابی دوباره دولت را از موقعیت جدید پررنگ تر کرد تا جایی که روحانی در یکی از سخنرای های رسمی خود به صراحت عنوان کرد که «معتقدم برای منافع ملی کشورمان از هر ابزاری باید استفاده کرد. اگر بدانم که به یک جلسه‌ای بروم و با کسی ملاقات کنم که کشور من آباد و مشکلات مردم حل می‌شود دریغ نخواهم کرد، اصل منافع ملی ملت ایران است».
هر چند این اظهار نظر که در بدترین زمان ممکن صورت گرفته بود با فاصله ای کوتاه به دلیل تضعیف سیاست در پیش گرفته شده جمهوری اسلامی ایران مبنی بر مقاومت فعال، از سوی خود روحانی اصلاح شد اما شاهد محکمی است بر اینکه ظاهرا این فقط ترامپ نیست که به یک گفت‌‌وگو و عکس گرفتن در یک دیدار نیاز دارد بلکه حسن روحانی نیز بی میل به این اقدام نیست! دولت روحانی که با وعده بزرگ رفع مشکل پرونده هسته ای و تحریم های مربوط به آن روی کار آمده بود علیرغم توفیقات اولیه سیاسی، بعد از ظهور ترامپ و خروج آمریکا از برجام در زمین چسبنده ای گیر افتاده. از یک سو ادامه این وضع ممکن نیست و از سوی دیگر اعلام رسمی و قطعی خروج از برجام نیز برای دولت بسیار دشوار و ناگوار است و برای جریان سیاسی اعتدال و برخی جریان های دیگر سیاسی به خصوص در آستانه دو انتخابات مهم پیش رو پیامدهای سیاسی سنگینی دارد. به تعبیر برخی تحلیل گران منتقد دولت حفظ برجام برای دولت روحانی «ناموسی» شده است و اعلام پایان برجام و خروج از آن چنانکه گفته شد بسیار سخت و دردناک است.
البته ادامه حضور ایران در برجام علیرغم بدعهدی تمام طرف‌های غربی در آن، به زعم تحلیل گران موافق دولت چندان هم غیر منطقی و غیر مسوولانه نیست. از نگاه آنان اگر اروپا به تعهداتش عمل نمی کند و علیرغم اظهار نظرهای رسمی مبنی بر تمایل به حفظ برجام برخلاف آمریکا بدون دادن هیچ هزینه ای عملا از برجام خارج شده چرا ایران همین بازی را با اروپا نکند؟! به نظر آنان ایران نیز باید در همین زمین و به شیوه اروپایی ها بازی کند: کاستن از تعهدات برجامی و همزمان اعلام تمایل بر حفظ آن.
با این حال از آنجا که این بازی نمی تواند به طور نامحدودی ادامه پیدا کند همچنین از آنجا که روحانی به دلیل تعجیل دولت در امضای برجام و آنچنان که منتقدان دولت می گویند به دلیل نگرفتن تضمین های لازم قادر به اعلام پایان برجام بدون تحمیل هزینه های سنگین بر خود و بر کشور نیست، عملا این روحانی است که باید منتظر ابتکار عمل غرب در این زمینه باشد و اساسا بین دو راهی سخت خروج از برجام یا ادامه بلاتکلیفی چندساله گزینه دیگری ندارد و هر گونه دیداری با ترامپ هر چند نمایشی و بدون نتیجه شاید نوعی امیدواری کاذب و ترمیم تصویر شکست خورده دولت را نزد افکار عمومی موجب شود.
برخی شنیده ها در این زمینه از وزارت خارجه حاکی است در پس سکوت خبری این روزها اتفاقاتی در جریان است که از آن به «خبرهای خوب» تعبیر شده است. اینکه ماهیت این خبرهای خوب چیست هنوز معلوم نیست. هر چند تمکین اروپایی ها به انجام تعهداتشان در برجام و گشایش در این روزهای سخت واقعا بهترین خبر در این روزها خواهد بود و همه جریان های سیاسی کشور نیز چشم انتظار چنین خبری هستند اما به نظر نمی رسد در شرایطی که اروپا و آمریکا دست برتر را در مورد برجام دارند و در شرایطی که اروپا ماه هاست فرصت انجام تعهداتش را دارد اما از آن استفاده نکرده، آن ها ناگهان خواب نما شده و ساز همراهی با ایران را کوک کنند.
باید منتظر ماند و دید که آیا این خبرهای خوب احتمالی در سفر پیش روی روحانی به آمریکا به گوش مردم می رسد یا پیش از آن؟!
