مطلبی با عنوان «چند نکته در پاسخ به عطاء‌الله مهاجرانی» با نظرات متعدد کاربران همراه شد که تعدادی از آنها را می خوانید:

*اول آنکه الزام کردن با اجبار کردن فرقی ندارد فقط رنگ و لعاب به آن دادن است دوم آنکه بحث حجاب را کسانی راه انداخته اند که می خواهند مردم را از مشکلات واقعی منحرف کنند و افکار عمومی را به سمت و سوی دیگری ببرند

*حجاب امری فرهنگی است و با جبر و زور نمی توان انرا تغییر داد . البته احترام به قوانین و بویژه قانون اساسی برای همه واجب و لازم است.

*به خاطر حجاب هر سال میلیاردها دلار زیان برای کشور وارد میشه.مثلا مسئله توریست... توریست رو مجبور میکنیم حجاب داشته باشن.

*حجاب اجرا نشود بی‌بند باری با اوج خودش میرسد ودشمن دین کشور که غرب یا شرق باشد همین را میخواد .

*مگه روی پیشانی هر شخصی نوشته شده که مسیحی هست یا یهودی یا مسلمان که بعد بگم خب این خانم که بی حجاب هست از چه مذهبی هست ؟! در ضمن مسئله اجتماعی یعنی اینکه عملی که باعث آزار و اذیت مردم چه از لحاظ جسمی و چه روحی باشد مثلا یک جوان مجرد با دیدن زن بی پوشش بقیه ادیان تحریک نمیشه ؟

*(پاسخ به کامنت بالا)در کل دنیا یا مثلا عربستان و سوریه و ترکیه و ... که حجاب اختیاری است جوانان چه می کنند ؟

* خدا را شکر که نویسنده محترم پذیرفتند که اجبار حجاب در جامعه برای «همه» (از جمله غیر مسلمین و افراد مسن) هیچ دلیل شرعی ندارد بلکه «واجب اجتماعی» است! خوب عزیز من! این واجب های اجتماعی را که دلیل شرعی ندارند چه کسی باید تعیین کند؟ آیا مردم حق ندارند تعیین کنند چه چیزی «واجب اجتماعی» است چه چیزی نیست؟ حتی اگر قرار باشد یک فرد یا گروه خاصی هم برای مردم چنین تصمیمی بگیرند باید به وکالت از ملت چنین تصمیمی را بگیرد. مشکل همینجاست که روند تعیین «واجب های اجتماعی» تا کنون درست نبوده است.

*باید بپذیریم که در هر کشوری قانونی حاکم است و تا آن قانون پابرجاست مردم باید از آن قانون تبعیت کنند هر چند به مزاقشان خوش نیاید .شل حجابی با ولنگاری فرق میکند شل حجاب شاید حجاب را قبول نداشته باشد ولی به احترام ، حجاب حداقلی را رعایت میکند ولی بی‌حجاب یا ولنگار،نه تنها حجاب را قبول ندارد بلکه احترام به قانون هم نمی‌گذارد پس مشمول جریمه قانونی میشود.بپذیریم اگر بی احترامی به والدین باب شد آینده مثبتی در انتظار نخواهد بود

*خلاصه مبحث نویسنده محترم این است که در بحث هنجارهای اجتماعی یا سیاسی صرف نظر از مبانی اقتباس آن هنجارها که شرع باشد یا عقل باشد یا عرف یا علم، نیازمند قوانین هستیم و حتی در غیاب شاکی خصوصی بعضا اقدام مدعی العموم لازم است. البته کلیت این بحث درست است. اما نظر نویسنده محترم را به چند نکته جلب میکنم: 1- تشریفات وضع قانون خصوصا این قانون اخیر چگونه است؟ آیا مشروعیت اجتماعی قوانین متناسب با نوع ناهنجاری اهمیت دارد یا نه و در این قانون عفاف و حجاب تا چه حد رعایت شده؟ 2- فاصله بین ماهیت قانون و هدف قانون گذار تا نحوه اجرای آن قبل و اکنون چگونه است و در آینده چگونه خواهد شد؟ بخصوص آن جمله «حتی یک مورد را نمی‌توان سراغ کرد که فردی صرفا به دلیل نداشتن حجاب شرعی مورد برخورد قرار گیرد» 3- پیامد تصویب قوانینی که هرچند معقول یا علمی باشد اما با هنجار یا شرایط کلی جامعه تطبیق نکند و دامنه مشمولین جرمش زیاد یا پرهزینه باشد چیست؟ مثلا قوانین مرتبط با تردد خودروهای آلاینده یا چشمه های آلاینده غیر متحرک که اتفاقا با جان مردم سرو کار دارد و اهمیت آن خیلی بیشتر از حجاب است و متشرع و غیر متشرع و سیاسی و غیر سیاسی هم نمیشناسد به کجا رسیده؟ آیا بهتر نیست تحلیل هزینه - فایده نداشتن چنین قوانینی با تصویب و عدم اجرا یا بد اجرا کردن یا ناقص اجرا کردن آن مجددا بازبینی شود؟ 4- ایران به عنوان یکی از کشورهای جهان و عضو سازمانهای بین المللی مسئولیتها و تعهداتی را برای عضویت در این مجامع در قوانین داخلی خود پذیرفته. بالارفتن حجم قوانین تصویب شده در پشت درهای بسته که در تعارض با قوانین داخلی برای عضویت ایران در این نهادهاست چه پیامدهایی برای سیاست خارجی کشور و تاثیر آن بر اقتصاد کلان خواهد داشت؟ 5- درجه بندی و تعریف جرایم اجتماعی با ماهیت فرهنگی چگونه است؟ مثلا بی حجابی، برهنگی، هرزگی با یکدیگر یکی است؟ آیا به لحاظ جرم انگاری با روزه خواری یا قتل یکی است؟ در تنظیم قانون به کدام یک از جنبه های ماهوی جرم انگاری برای ناهنجاری های اجتماعی توجه شده و تا چه حد؟

*اصلا سوال اساسی اینست که مقبولیت امری مهمتر است یا مشروعیت ؟ یعنی اگر موضوعی از نظر بخش قابل توجهی از مردم مقبولیت نداشته باشد چه باید کرد ؟

*چرا امام خمینی شل حجابی برخی زنان ایلات عشایر که عرفا همیشه مقداری‌ از مویشان بیرون بوده را بلااشکال دانسته اند ، چون موی بیرون زده آنها هیچ مفسده اجتماعی ندارد پس ملاک در حجاب اگر مفسده اجتماعی باشد اگر مردم به زنان بدحجاب و بی حجاب واکنشی نشان ندهند بی حجابی یا بدحجابی چه اشکالی دارد

*داشتن حجاب یک امر اجتماعی است قبل از دینی بودن، اثر اجتماعی دارد، روی زندگی دیگران و جامعه و ذائقه جامعه تاثیر می گذارد برای همین واجب است هر کسی به خصوص در جامعه اسلامی، حجاب داشته باشد، این غیر از این است که اثر فردی هم دارد، مثل اینکه هر کسی حق ندارد بوق بزند و سر و صدا برای دیگران ایجاد کند و یا بوی بد راه بیاندازد و دیگران را به کنترل گوش و بینی شان راهنمایی کند

*دوکار باعث بی حجابی و نافرمانی برای حفظ حجاب شد اول مسئولانی که اختلاس کردند ودوم فرزندانشان که در اروپا کشف حجاب کردندومردم راعصبانی کردند برخورد با این دومورد اوضارا بهتر می کند

*تهاجم فرهنگی از طرف غرب نیست از طرف خودمان است ، از قدیم گفتن با هر چیزی نمی تونی دشمنی کنی بد ازش دفاع کن دقیقا همون کاریه که ما داریم انجام میدیم بد دفاع کردن از عفت و حیا که فرهنگ ملی مون بوده این فرهنگ اصیل رو به سمت اضمحال کشونده ، هر چی بیشتر سعی کنیم یه فرهنگ رو به زور به مردم تحمیل کنیم موفق نمی شویم.

***

مخاطبین الف درباره مطلب «پیکان اسقاطی گران تر از تیبا و کوییک!» نظرات متعددی ارسال کردند که تعدادی از آنها را می‌خوانید:

*اقایون حالا ی بارم بیاین طرف قشر زیرخط فقر راببینیم و قبول کنیم ک این قیمتها برایشان منصفانست، ب فرض سرمایه دارها یکم سر کیسه را شل کنند هیچ اتفاقی نمیفته ،واقعا ب نظر من این کار خوبیه درحال اتفاق افتادن حداقل هرچی ماشین مدل پایین و آلوده کننده محیط زیست و هزارتا مشکل اینجوری جمع بشه با یه تیر دونشون میشه ..باپول سرمایداری وکمکشون میشه گفت، ی اتفاق خوب توکشور میفته ک دست ب دست هم بدون دخالت دولت ی کار بزرگ حل میشه..

*این نگاه ، که قیمت ماشین فرسوده ۲۰ تا ۳۰ میلیون هست دقیقا نگاه نظام سرمایه داری هست .اموال قشر ضعیف ازشون مفت و مجانی بگیرند بعد یک ماشین کارکرده خارجی با نصف قیمت کشور تولید کننده بخرند وارد ایران کنند و چندین برابر قیمت صفر همون خودرو توی کشور سازنده به ملت بفروشند

*به نظرم باید بیان برای هر خودرو وارداتی، بگن 20 تا ماشین فرسوده، اسقاط کن، و قیمت ماشین فرسوده هم بزنن دونه ای 50میلیون، اونوقت ببین چقدر اشغال داغون از بازار جمع میشه، همین الان آنقدر ماشین زیر 50تومن هست که اصلا مشتری نداشته, اینجوری هم اون بیچاره ماشین نخر، را فروخته، هم کارت سوخت هایشان جمع میشود که به نفع دولت هست و هم اون یارو پولداره به مراد دلش میرسه

*خیلیم طرح خوبیه.هم خودروهای ازرده خارج جمع میشه هم ماشین خوب خارجی جاش وارد میشه.هم اونیکه پولداره وماشین خارجی سوار شه یکم پول خرج میکنه هم قشر ضعیف پیکان سوار یه سود کوچکی میکنند لااقل پیکانشون رومیکنند پراید.

*دست های در نهان هست که می خواهند با این کارها پیکان فرسوده را با شاسی بلند و خودروهای وارداتی تعویض کنند وپولی به جیب بزنند!! آخه صاحب خودروی فرسوده اگه پول داشت کوییک یا تیبای مدل بالاتری می خرید!! حالا چطور از پیکان و پراید فرسوده می پره به خودروی میلیاردی!!! لعنت به رانت و مفسد اقتصادی

*وجود مسئولین کارنابلد خوره جان کشور است . یک مسئول عاقل علاوه بر انواع مالیات و عوارضی که محاسبه کرده قیمت خودروهای مستعمل را بر اساس همان مبلغی که قبلا برای اوراق کردن ماشین برای تعویض اعلام کرده بود از وارد کننده میگرفت و یک امتیاز برای خرید خودروی نو به فروشنده اسقاطی مثل قبل میداد.

*ترفندی ناشیانه توسط دلالان برای گران جلوه دادن خودرو و در نتیجه گران شدن خودروهای جدیدتر که چندین ماه است بازارشان راکد است و قیمت ها اندکی نزولی. وگرنه کسی برای این آشغال ها اینقدر پول نمیده

***

مطلبی با عنوان «جان کارگران، بی‌ارزش‌تر از سطل ماست و دختر بی‌حجاب!» با نظرات متعدد کاربران الف همراه شد که تعدادی از آنها را می خوانید:

*وای به حال کسی که در این جامعه طبقاتی از حمایت یک گروه سیاسی و یا طبقه تریبون دار برخوردار نباشد. کارش زار است همچون کارگران معدن که هیچ پشتیبان و صدایی ندارند. وای به حال جامعه ای چنین طبقاتی که آینده ای خوش نخواهد داشت علیرغم همه شعارها.

*برای اصولگرایان چطور ؟ ایا جان کارگران و زندگی و معیشتشان برای انها ارزش دارد ؟ از اصلاحطلبان هیچ خیری ندیدیم بله حق باشماست ...خب از اصولگرایان چطور ؟؟؟

*فقط کارگر عزاخون نداره. روزانه بجز سوانح کار در مرگ تدریجی و فقر به سرمی برند. اصلآ چهارده ونیم میلیون کارگر برای این ها بند کفش یک دختر بی حجاب نمیشن. کل کشور رو درگیر بی حجابی کردند که در این هیاهو صدای این بردگان نوین شنیده نشه . از مدعیان حقوق آزادی زن و غیره خبری نیست چون حرف زدن به قضیه کارگران براشان هیچ منفعتی نداره

*اگه اصلاح طلبها به این مورد بپردازند، باز هم شما میاید کلی خبرهای مشابه از دنیا میارید که این اتفاق همه حا هست و دوباره اصلاح طلبها دارند فرصت طلبی میکنن

*چیزی که ما دیدیم مجلس و دولت اصولگرا به جای حل مشکلات مردم و کارگرها دنبال حجاب و موی زن ها هستن !

*حالا جالبه که حتا در این مقاله هم هیچ تلاشی برای مطالبه ی حقوق کارگران یا ارائه ی پیشنهادی برای بهتر شدن وضعیت معیشت و شرایط کاری کارگران از خود نشان نمی دهد و تمام سعی اش بر این است که از خون به ناحق ریخته شده کارگران به سود کوباندن جناح سیاسی مخالف سوء استفاده کند و لا غیر. اسم این را چه می گذارید شما؟

*نویسنده مطلب، تفاوت مشکلاتی که به عمد توسط حکومت ایجاد میشود و آنهایی که با قصور اتفاق می افتد را نمیداند؟ تشویق افراد به برخورد خودسرانه با دیگران به بهانه حجاب توسط بعضی مقامات و بروز حادثه در معدن از یک جنس است؟ بهتر است برای کوبیدن جناح مقابل کمی ابتکار به خرج دهید

*این دو مقوله متفاوت هستند، یکی امری فنی مربوط به ایمنی معادن و ضعف قوانین مربوط به حفظ جان کارگران است که نشان از ناکارآمدی دولت در اعمال قوانین مربوط به ایمنی کار دارد. در اکثر کشورها اعمال قوانینِ ایمنی کار به شکل جدی جلو حوادث اینچنینی را میگیرد. اما مساله پوشش عرفی یک مساله سیاسی است که برخلاف گفته ی نویسنده محترم اصلا امر کم اهمیتی هم نیست و اتفاقا کل کشور ما پارسال همین موقع بخاطر مساله ی پوشش دچار بحران شد

*روز و شب با این موضوع حجاب روی اعصاب و روان مردم راه میرید بعد هم شاکی هستید که چرا مردم به موضوعات دیگه اهمیت نمیدن!!! واقعا اگر خیلی نگران این موضوعات هستید بهتره برید از مسئولین بپرسید که چرا کشور رو ول کردند چسبیدن به حجاب؟ چون به نظرم این سوال اساسی تریه!!!

*نگارنده محترم خودت بهتر میدانی که حادثه فوت کارگران معدن اگرچه بسیار تلخ و براستی ناگوار، اما یک حادثه بوده اما سطل ماست و اخراج اساتید حادثه نیست یک نگاه است یک برنامه است نگاه و برنامه ای که مستقیما بخش قابل توجهی از جامعه را در معرض تهدید قرار میدهد یا اینکه آثار ناگواری در مسیر توسعه و پیشرفت کشور میتواند به بار آورد. متاسفانه دو گروه چپ و راست مشغول کشمکش قدرتند و هر طیف صرفا منافع خود را معیار قرار داده. هر دو گروه از ملت و جمهور عبور کرده اند منتها یکی یک جور و دیگری جور دیگر و متناسب با منافع خودش. اگر چپیها دنبال رفع تحریمند نه برای مصلحت ملی که برای منافع باند خودشان است و اگر راستیها در عمل و برخلاف گفتار ظاهری بدنبال حفظ تحریمند هم دلایلش منافع این باند است.

*جریانی هم که دو ماه پیش برای ماجرای هل دادن زن آمر به معروف نارجستان شیراز نوحه خوانی می کرد امروز کجاست؟ چرا جان کارگران معدن برایشان بی ارزش است؟