مهدی حسن صاحب کمپانی مطبوعاتی زیتیو، ژورنالیست و نویسنده و مجری برنامه های سیاسی تلویزیونی مشهور بین الملل
او در مصاحبه با سید حسین موسویان دیپلمات پیشین ایرانی مهمترین موضوعات چالشی را مطرح کرد. ازجمله اینکه : برنده این جنگ کدامیک از دو کشور بود، اسرائیل یا ایران؟ وضعیت برنامه هسته ای ایران بعد از حملات آمریکا و اسرائیل چیست؟ آیا احتمال جنگ جدید بین آمریکا و اسرائیل با ایران وجود دارد؟ چرا ایران با شعارهای مرگ برآمریکا و مرگ بر اسرائیل و نابودی اسرائیل، بهانه بدست اسرائیل و آمریکا میدهد تا حمله به ایران را توجیه کنند؟ آیا در این شرایط امکان توافق ایران وآمریکا جود دارد؟ آیا ایران حاضر است دست از تهدید موجودیت اسرائیل بردارد؟ چرا ایران 400 کیلوگرم اورانیوم غنی شده 60% ذخیره کرده که صرفا کاربرد نظامی دارد؟ آیا با وجود کشته شدن دهها دانشمند هسته ای، ایران قادر به حفظ برنامه هسته ای خود میباشد؟ احتمال ترور مقام رهبری و عواقب آن چیست؟ رابطه حکومت با مردم بعد از این جنگ چگونه خواهد بود؟ آیا ایران از معاهده ان پی تی خارج خواهد شد؟ آیا ایران با گروسی مدیرکل آژانس همکاری خواهد کرد؟ آیا ایران فرمول دو دولت فلسطینی و اسرائیلی را خواهد پذیرفت؟ آیا ایران به حمایت از گروههای نیابتی در منطقه ادامه خواهد داد؟
متن مصاحبه:
مهدی حسن: وضعیت فعلی برنامه هسته ای ایران چیست؟ ترامپ میگوید توانسته با حمله نظامی اخیر، تاسیسات هسته ای ایران را نابود کند. سازمانهای اطلاعاتی آمریکا میگویند که بطور کامل نابود نشده. واقعیت چیست؟
موسویان: اگر هدف آمریکا ضربه به تاسیسات هسته ای ایران بود آنها توانسته اند خسارات سنگین و گسترده ای را به تاسیسات هسته ای ایران وارد کنند. اما اگر هدف نابودی توان هسته ای ایران بوده باشد، آنها شکست خورده اند چون ایران به دانش فنی هسته ای دست یافته و دانش علمی و فنی با بمباران از بین نمیرود. آنها میتوانند تاسیسات و ساختمانها و حتی سانتریفیوژها را از بین ببرند، اما آنها قابل بازسازی هستند.
مهدی حسن: اسرائیلی ها میگویند که دانشمندان هسته ای زیادی را کشته اند و از این طریق قادر به حذف برنامه هسته ای ایران هستند.
موسویان: ترور دانشمندان هسته ای ایران از سال 2010 توسط اسرائیل آغاز شد. در آن مقطع ایران نسل 1 سانتریفیوژ بنام آی. آر-1 داشت. در طول این 15 سال اسرائیلی ها 40-50 تن از دانشمندان هسته ای ایران را ترور کرده اند اما توان هسته ای ایران گسترش یافته است و اکنون ایران نسل های 2 و 4 و 6 و8 و9 سانتیریفیوژها را دارد که بسیار پیشرفته تر هستند. لذا میتوان نتیجه گرفت که هرچه اسرائیل بیشتر دانشمند هسته ای ایران را ترور کرده، برنامه هسته ای ایران بیشتر پیشرفت کرده است. چون با ترور دانشمندان هسته ای، نمیتوان علم و دانش هسته ای را ترور کرد و ایرانیها مصمم تر میشوند.
مهدی حسن: ایران 400 کیوگرم اورانیوم غنی شده 60% دارد که اکثر متخصصین میگویند که اورانیوم غنی شده 60% عمدتا مصرف نظامی دارد و لذا ایران دنبال ساخت بمب اتم است. این استدلال را نمیشود رد کرد.
موسویان: فرض کنید این بحث درست است که اورانیوم غنی شده 60% کاربرد نظامی دارد. اما برگردیم به اصل نیت ایران. در سال 2015، برجام بین ایران و قدرتهای جهانی توافق شد. ایران در قالب این توافق، هزاران تن ذخیره اورانیوم غنی شده را یا صادر کرد ویا تبدیل کرد. ایران هیچ ذخیره اورانیوم غنی شده 60% و 20% نداشت. ایران بالاترین سطح همکاری با آژانس را انجام داد و همه ابهامات فنی آژانس برطرف شد. آژانس صلح آمیز بودن برنامه هسته ای ایران را تایید کرد. ایران همچنین محدودیتهای زیادی در برنامه هسته ای خود را پذیرفت و انجام داد.
اما ترامپ در سال 2018 در مقطعی از برجام خارج شد که ایران به تعهداتش بطور کامل پایبند بود. بدتر اینکه در شرایطی که ایران گسترده ترین سطح بازرسی ها و محدودیتها را پذیرفته و به آن عمل میکرد، ترامپ گسترده ترین تحریمها علیه ایران را اعمال کرد. لذا ایران در واکنش به اقدام ترامپ، سطح وظرفیت غنی سازی خود را افزایش داد تا به آمریکاییها بفهماند که تحت فشار، تسلیم نمیشود. اعتقاد من این است که ایران در آن مقطع با افزایش سطح غنی سازی، قصد داشت آمریکا را به پای میز مذاکره بکشاند. دلیل من هم این است که وقتی استیو ویتکاف نماینده ترامپ با آقای عراقچی وزیر خارجه ایران مذاکره کرد، طرف ایرانی به او گفت که ایران حاضر است ذخائر اورانیوم 60% موجود خود را یا صادر کند و یا تبدیل کند. لذا نیت ایران مذاکره و توافق بود و نه بمب اتم.
مهدی حسن: بحث خوبی است منتهی افزایش غنی سازی به سطح 60% و قطعنامه آژانس در مورد تخلف ایران از ان پی تی، بهانه بدست اسرائیل داد که به ایران حمله کند. لذا غنی سازی 60% نتیجه معکوس داد. آیا قبول دارید؟
موسویان: نتانیاهو از 30 سال پیش دروغپردازی در مورد برنامه هسته ای ایران را آغاز کرد. یادتان هست در سال 1996 او در کنگره آمریکا سخنرانی کرد و گفت که برنامه هسته ای ایران تهدید موجودیتی اسرائیل است و ایران در آستانه بمب هسته ای است. در آن مقطع ایران اساسا غنی سازی نداشت و حتی یک سانتریفیوژ هم نداشت. لذا او از سی سال پیش دنبال حمله نظامی به ایران بود. ویتکوف و عراقچی در همان دو سه دور اول در چهار مورد: همکاریهای ایران با آژانس، صدور یا تبدیل اورانیوم 60%، کاهش غنی سازی به زیر 5% ومکانیزم راستی آزمایی برنامه هسته ای ایران توسط آژانس توافق کردند. منتهی به محض توافق در مورد کلیات، نتانیاهو مخالفت کرد و باعث شد ترامپ موضع خود را تغییر داد و با اصل غنی سازی در ایران مخالفت کرد و بعد هم اسرائیل به ایران حمله نظامی کرد.
مهدی حسن: شما در موقع حمله اسرائیل به ایران کجا بودید؟ آیا شوکه نشدید؟
موسویان: من در پرواز به سمت چین بودم که حمله انجام شد. وقتی رسیدم میزبان خبر حمله را اطلاع داد که شوکه شدم.
مهدی حسن: آیا شما توقع حمله آمریکا به ایران را داشتید؟
موسویان: خیر. چون ترامپ شانس بسیار خوبی برای توافق داشت. او اکثریت کنگره را در اختیار دارد. او میخواهد تاریخ ساز شود. رئیس جمهور ایران اعلام کرد که دربهای ایران برای سرمایه گذاری آمریکا باز است. مذاکره کننده گان هسته ای دو کشور به توافقات کلی دست یافته بودند. ایران حداکثر راستی آزمایی و شفافیت در برنامه هسته ای را پذیرفته بود، ایران با تبدیل یا صدور اورانیوم غنی شده سطح بالا توافق کرده بود، بیش از 100 گزارش و قطعنامه آژانس بین المللی انرژی اتمی از سال 2003 تا کنون تصریح کرده بود که هیچ نشانه ای از انحراف برنامه هسته ای ایران بسمت ساخت سلاح نیست، آخرین گزارش دو ماه پیش آژانس هم همین را تایید کرده بود، ارزیابی تمام سازمانهای اطلاعاتی آمریکا از سال 2007 تا کنون هم تایید کرده که ایران تصمیمی برای ساخت بمب اتم ندارد. لذا من دلیلی نمیدیدم که ترامپ وارد فاز حمله نظامی به ایران بشود. از اسرائیل بعید نبود اما اسرائیل بدون آمریکا قادر به حمله نبود.
مهدی حسن: آیا حمله نظامی آمریکا واسرائیل به ایران موجب تغییر استراتژی هسته ای ایران بسمت ساخت بمب میشود؟
موسویان: من معتقدم ترامپ هنوز شانس دارد. اگر ترامپ یک توافق بالانس بر اساس مقررات بین الملل و پذیرش حقوق قانونی ایران طبق معاهده ان پی تی شامل غنی سازی صلح آمیز را بپذیرد، ایران بدنبال بمب اتم نخواهد رفت. کشورهایی مثل آلمان و برزیل و رژانتین و ژاپن هم غنی سازی صلح آمیز دارند. لذا ترامپ نباید بدنبال تبعیض علیه ایران در بهره مندی از حقوق معاهده ان پی تی در مقایسه با سایر اعضاء این معاهده باشد.
اما اگر آمریکا سیاستهای خصمانه گذشته را ادامه دهد، در واقع این درس را به ایران خواهد داد که شما باید بروید بمب هسته ای بسازید تا مورد حمله قرار نگیرید. درس آمریکاییها به ایران این خواهد بود که ببینید، هر کشوری که بمب اتم ساخت، از حمله نظامی مصون ماند. آمریکا به کشورهایی مثل کره شمالی و هند و پاکستان نمیتواند حمله کند چون بمب اتم دارند. واقعیت این است که بعد از حمله نظامی اخیر، ایرانیها میپرسند که خاصیت این معاهده ان پی تی چیست؟ هر چه ایران بیشتر با آژانس همکاری کرده بیشتر مورد تحریم قرار گرفته و حالا هم که مورد حمله نظامی قرار گرفته است!
مهدی حسن: شما چه میزان نگران تشدید بحران هستید بویژه اینکه اگر رهبر مذهبی ایران را بکشند؟
موسویان: اگر آمریکا خواهان مذاکره واقعی باشد که نباید دنبال تروررهبر ایران باشد و یا به اسرائیلی ها اجازه چنین کاری را بدهد. اگر آمریکا بخواهد به سیاستهای خصمانه تحریم و قتل و ترور و جنگ علیه ایران ادامه دهد، همه باید نگران تشدید تنش و کشیده شدن آن به سطح کل منطقه و فراتر از آن باشند.
مهدی حسن: حتی کسانیکه در جهان غرب با سیاستهای ترامپ علیه ایران مخالف هستند، از شعارهای "مرگ بر آمریکا" و "مرک براسرائیل" توسط مقامات و مردم ایران ناراحتند چون این شعار ها ابزار لازم را بدست تندروهای آمریکا و اسرائیل میدهد تا هراقدامی علیه ایران را توجیه کنند. حتی در زمانیکه ایران و آمریکا در حال مذاکره هستند، در ایران شعارهای مرگ بر آمریکا داده میشود. شما بعنوان یک فرد معتدل که در غرب هم زندگی میکنید، آیا قبول ندارید که این شعارها مخرب و به ضرر ایران است؟
موسویان: من شخصا هیچگاه با شعار های مرگ بر این کشوریا آن کشور و سوزاندن پرچم کشورها موافق نبوده و نیستم. در عین حال باید پذیرفت که آمریکایی هم همین نوع شعارها را علیه ایران داده و میدهد. دولتهای آمریکا هم ایران را یک "کشور یاغی" یا یک "کشور حامی تروریسم" خوانده و همین چند روز پیش هم ترامپ ایران را "خطرناکترین کشورجهان" خواند و خواستار "تسلیم محض" شد. دو طرف باید از این نوع شعارها پرهیز کنند.
مهدی حسن: اجازه دهید که سئوالات حضار در جلسه را قرائت کنم.
یکی از حضار سئوال کرده که ایا ایران موشک کافی برای مجازات اسرائیل دارد؟ خود من هم معتقدم که این جنگ نشان داد که هم اسرائیل و هم ایران هر دو ببر کاغذی هستند. اسرائیل با وجود همه حمایتهای آمریکا، مورد حملات سهمگین موشکی ایران قرار گرفت و نتوانست آن ها را دفع کند. ایران که همیشه مدعی بود حمله آمریکا به ایران با حمله با سایر کشورها فرق میکند و متحدین منطقه ای ایران وارد عمل خواهند شد و کسی جرات حمله به ایران را ندارد. اما اسرائیل و آمریکا به ایران حمله کردند واسرائیل هم در فضای هوایی ایران براحتی مانور میداد و ایران هم دفاع هوایی برای مقابله با حملات هوایی اسرائیل نداشت. متحدین منطقه ای ایران هم هیچ کاری نکردند. حالا وضعیت ایران و توان نظامی ایران بعد از این حملات در چه شرایطی است؟
موسویان: چند نکته مهم وجود دارد.
اول اینکه هدف اصلی حمله نظامی به ایران تنها نابودی برنامه هسته ای نبود بلکه، علاوه برآن، نابودی توان موشکی، تغییر رژیم و تبدیل ایران به یک کشور شکست خورده مثل لیبی و سوریه بود.
دوم: این حمله از ماهها و شاید سالها قبل طراحی و برنامه ریزی شده بود.
سوم: این حمله اسرائیل نبود بلکه حمله ای بود که با کشورهای عضو ناتو هماهنگ شده بود و اسرائیل با چراغ سبز آمریکا و ناتو وارد عمل شد و مجری عملیات بود.
چهارم: بیش از 30 کشور عضو ناتو در حمله اخیر از اسرائیل حمایت کردند اما ایران در دفاع از خود تنها بود.
پنجم: تصور طراحان حمله این بود که چون مردم از حکومت ناراضی هستند، آنها از فرصت حمله نظامی استفاده کرده و قیام خواهند کرد و حکومت را ساقط خواهند کرد.
اسرائیل در چهار روز اول جنگ دست بالا را داشت اما از روز پنجم، ایران دست بالا را داشت تا جایی که نتانیاهو متوجه شد قادر به ادامه جنگ نیست و لذا از ترامپ کمک خواست که جنگ را متوقف کند.
اما نتیجه جنگ این شد که اسرائیل و ناتو دراهداف خود برای نابودی کامل توان موشکی و هسته ای ایران و ساقط کردن حکومت و سوریه ای کردن ایران، نه تنها شکست خوردند بلکه نتانیاهو از ترامپ کمک خواست که وارد جنگ شود و آتس بس برقرار کند. مردم ایران هم در دفاع از کشورشان متحد شدند.
مهدی حسن: یکی از حضار جلسه نوشته که اسرائیل سالها مرگ براعراب گفته و هیچکس هم معترض اسرائیل نشده است. یکی دیگر از حضار جلسه پرسیده که موج دستگیریها در ایران آغاز شده است. آیا صحت دارد؟. البته شکی نیست که در این حمله نفوذ عجیب اسرائیل در سیستم حکومتی ایران محرز شد چون بالاترین ردهای نظامی و امنیتی ایران کشته شدند. لذا شکی در این مورد نیست.
موسویان: شکی در این نیست که حوادث اخیر حاکی از عمق و سطح نفوذ گسترده سرویستهای اطلاعاتی خارجی در ایران است. این وضعیت بینهایت شوک آور بود. اما باید متوجه بود که این میزان از عمق و نفوذ، حاصل کارسیستم اطلاعاتی و امنیتی اسرائیل نبوده و نیست. بلکه بیش از 20 سال سرویسهای اطلاعاتی کشور ناتو و اسرائیل با سایر کشورهای متحدشان همکاری مشترک در جمع آوری این حجم گسترده از اطلاعات داشته اند و در این عملیات اخیر در اختیار اسرائیل قرار گرفت.
طراحی بسیار کلانی صورت گرفته بود. طرح کلان این بود که با ترور گسترده مقامات سطح بالا و بمبارانهای گسترده مراکز هسته ای و نظامی، حکومت ایران را در همان 24 ساعت اول ساقط کنند. ایرانیها خودشان هم شوکه شدند. لذا طبیعی است که بعد از آتش بس، دستگیریهای گسترده برای کشف و نابودی شبکه گسترده نفوذ صورت گیرد. در این میان ممکن است برخی افراد بیگناه هم دستگیر شوند اما در چنین وضعیت جنگی و بحرانی کشور، اجتناب ناپذیر است.
مهدی حسن: مجله اکونومیست نوشته که بخاطر این حمله و غیبت رهبری در طول عملیات، سپاه برکشور مسلط شده و فرمانده هان جوانی روی کار آمده اند که رادیکالتر از قبلی ها هستند و لذا نتیجه این جنگ رادیکالیزه شدن ایران و قدرت بیشتر سپاه شده است. آیا شما این تحلیل را قبول دارید؟
موسویان: مهم این نیست که من شخصا چه چیزی را قبول دارم یا ندارم. من شخصا سالهاست که نوشتم و گفتم که جنگ پنهان اسرائیل و ایران باید متوقف شود. سالهاست در مورد ضرورت بهبود روابط آمریکا و ایران نوشته و حرف زده ام. نظرات من را که حکومت ایران قبول ندارد.
اما مهم واقعیت های فعلی است. برای اولین بار آمریکا و اسرائیل بعنوان دو کشور اتمی جهان به تاسیسات هسته ای ایران بعنوان یک کشور غیر اتمی حمله کردند و موجب نقض فاحش منشور سازمان ملل وآژانس بین المللی انرژی اتمی شدند. شورای امنیت سازمان ملل حتی یک بیانیه ساده در مورد محکومیت تجاوز نظامی به خاک ایران را نداد. آژانس مسئول حفاظت از تاسیسات هسته ای کشورهای عضو در مقابل حمله نظامی است. ایران عضو آژانس و معاهده ان پی تی و تاسیسات هسته ای ایران تحت نظارت آژانس است. اما آژانس هیچ کاری نکرد.
لذا مردم ایران میبینند که به کشورشان حمله نظامی شده و جامعه جهانی قادر به هیچ اقدامی در حمایت از آنها نیست. لذا طبیعی است که از سازمانهای نظامی خود اعم از سپاه و ارتش برای مقابله با تجاوز و حفظ تمامیت ارضی کشورشان حمایت کنند. منتهی وضعیت آینده، به سیاستهای آمریکا بستگی دارد. اگر آمریکا دست از سیاستهای خصمانه خود بردارد، شرایط داخلی سیاسی ایران هم متفاوت خواهد بود.
مهدی حسن: یکی از حضارپرسیده که شعار "نابودی اسرائیل" توسط ایران چه مبنایی دارد؟ تندروهای آمریکا و دولت نتانیاهو از این شعار بعنوان دلیل فشارها علیه ایران و حملات اخیر به ایران استفاده کرده اند. آیا این شعار قابل توجیه است؟
موسویان: ابتدا باید مشکلات روابط آمریکا و ایران حل شود. چون اسرائیل بدون چراغ سبز آمریکا، نمیتوانست به ایران حمله کند و در آینده هم نخواهد توانست. لذا اگر آمریکا یک مذاکره جدی و صادقانه با ایران داشته باشد، میتوان در موضوع هسته ای به توافق رسید. بعد از حل موضوع هسته ای و عبور از بحران جاری، دو طرف در سایر موضوعات میتوانند صحبت کنند. از جمله اینکه با وساطت آمریکا، اسرائیل و ایران تهدیدات موجودیتی متقابل را متوقف کنند.
مهدی حسن: سئوالی دیگرشده که آتش بس در خواست اسرائیل بود یا ایران؟
موسویان: ترامپ با امیر قطر تماس گرفت و خواست که برای توقف جنگ، با ایران صحبت کند که این کار انجام شد. اکنون در رسانه ها فاش شده و خود ترامپ هم در مصاحبه ای گفت که او به درخواست نتانیاهو، آتش بس را دنبال کرد. دلیل هم روشن است. برنامه اولیه این بود که ظرف دو سه روز کار سقوط ایران را تمام کنند. منتهی بعد از پاسخهای کوبنده موشکی ایران و حجم گسترده تخریبها در شهرهای مختلف اسرائیل، نتانیاهو قادر به ادامه جنگ فرسایشی نبود و لذا متوسل به ترامپ شد تا به کمک او بیاید و آتش بس را محقق سازد.
مهدی حسن: سئوال کرده اند که آیا با تحولات اخیرایران حمایت از گروههای نیابتی برای مداخله در کشورهای دیگر بویژه کشورهای عرب اهل سنت متوقف خواهد کرد؟
موسویان: شما بعنوان نمونه به مورد حزب الله توجه کنید. حزب الله در موضوعات لبنان با هماهنگی دولت لبنان ودر چهارچوب منافع ملی لبنان تصمیم میگیرد و ایران هم دخالت نمیکند. همین توافق اخیر در مورد آتش بس بین لبنان و اسرائیل را حزب الله پذیرفت چون نظر دولت لبنان بر این بود. در عین حال با توجه به بهبود روابط بین ایران و عربستان وسایر کشورهای عربی منطقه، اختلافات در مورد گروههای منطقه ای متحد ایران نیز کاهش یافته وبا استمرار بهبود روند روابط، این موضوع هم قابل حل خواهد بود.
مهدی حسن: سئوال بعدی حضار این است که درصورت بهبود روابط آمریکا و ایران، آیا ایران دست از حمایت از فلسطین و حماس برخواهد داشت؟ بهرحال آقای موسویان! شما در آمریکا زندگی میکنید و میبیند که مرتب گفته میشود که ایران از گروه تروریستی حماس حمایت میکند. بالاخره تکلیف رابطه ایران و حماس چه خواهد شد؟
موسویان: ایران از حقوق مردم فلسطین حمایت خواهد کرد. ایران مانع حل موضوع فلسطین نیست بلکه اسرائیل و دولت نتانیاهو است. سازمان ملل حدود 400 قطعنامه در موضوع فلسطین در طول 80 سال گذشته داشته است از جمله قطعنامه های مربوط به ایجاد دو دولت مستقل فلسطینی و اسرائیلی. منتهی تمام این قطعنامه ها توسط دولت اسرائیل زیر پا گذاشته شده است. اگر اسرائیل این قطعنامه ها را اجراء میکرد، امروز بحران غزه وجود نداشت. منبع اصلی بحران فلسطین این است که اسرائیل در 80 سال گذشته حاضر به پذیرش یک دولت مستقل فلسطینی نبوده است.
مهدی حسن: اما موضع دولت ایران هم مخالفت با دو دولت فلسطینی و اسرائیلی است. ایران هم با تشکیل یک دولت مستقل اسرائیلی در کنار دولت مستقل فلسطینی مخالفت کرده است.
موسویان: بله ایران با موضوع دو دولت مستقل فلسطینی و اسرائیلی مخالفت کرده است اما رسما هم اعلام کرده که فلسطینی ها با هر فرمولی موافقت کنند، ایران مزاحمتی ایجاد نمیکند. ایران بارها حتی در سطح مقام رهبری رسما اعلام کرده که هر تصمیمی که فلسطینی ها بگیرند، مورد احترام ایران خواهد بود.
مهدی حسن: یکی از حضار گفته که آمریکا این بمب های سنگین سنگرشکن را مخصوص ایران و برای نابودی فردو ساخت و اکنون فردو را هم با همین بمب ها تخریب کرد. اما اگر ایران ادامه دهد باز هم آمریکا ادامه خواهد داد. آیا شما هم قبول داردید؟
موسویان: من واقعا نمیدانم. منتهی معتقدم اگر آمریکا به سیاستهای خصمانه اش ادامه دهد بویژه سیاستهای دولت ترامپ که در دور اول ریاست جمهوریش با فشار حداکثری آغاز شد و در دور دوم ریاست جمهوریش هم حمله نظامی به ایران انجام شد. اگر آمریکا به این سیاستهای جنگ افروزانه ادامه دهد، عواقب جنگ بعدی فراتر از این حرفها خواهد بود.
ایرانیها در این جنگ صبوری بخرج دادند و قبل از حمله اخیر به پایگاه نظامی آمریکا در قطر، موضوع را به اطلاع قطر و آمریکا رساندند تا آمریکا پرسنل خود را خارج کند. ایرانیها قصد نداشتند که آمریکایی کشته شود. اما اگر مجددا آمریکا به ایران حمله کند، آیا فکر میکنید که ایران هم در پاسخ بعدی،به آمریکا اطلاع خواهد داد؟ من که فکر نمیکنم.
مهدی حسن: سئوال دیگر این است که وقتی اسرائیل به ایران حمله کرد، عربستان اسرائیل را محکوم کرد. وقتی ایران پایگاه نظامی آمریکا در قطر را مورد حمله قرار داد، عربستان از قطر حمایت کرد و حمله ایران را محکوم کرد. رابطه فعلی ایران و عربستان چگونه است؟
موسویان: رابطه فعلی ایران و عربستان نسبتا خوب است. دو کشور مرتب در مورد موضوعات منطقه ای در تماس و مشورت هستند. اما اکنون یک نگرانی در کل جهان اسلام بوجود آمده است. شما خاطردارید که ژنرال آمریکایی، آقای کلارک فرمانده پیشین ناتو گفت که آمریکا از سال 2000 برنامه حمله نظامی به 7 کشور شامل سوریه و عراق و لیبی و سودان و ایران را در دست داشته است. در طول این سالها و بعد از اعتراف ژنرال کلارک، حملات آمریکا به هفت کشور انجام شد که حمله اخیر به ایران نیز شاهد بودیم. لذا یک نگرانی بزرگ در بین کشورهای مسلمان منطقه و جهان اسلام است که طرح کلان آمریکا و اسرائیل، تحقق پروژه "اسرائیل بزرگ" برای سلطه اسرائیل برکل خاورمیانه است. لذا در صورت شکست ایران، اسرائیل و آمریکا به سراغ سایر کشورها همچون مصر و ترکیه خواهند رفت. لذا کشورهای منطقه و جهان اسلام نمیخواهند که ایران شکست بخورد چون بعدا نوبت خودشان خواهد شد.
مهدی حسن: یکی از حضار پرسیده که ایا ایران حاضراست دست از "شعارنابودی اسرائیل" بردارد؟ البته ما میدانیم که موضع شخص شما مخالفت با تهدید موجودیت کشورها مخالف بوده اما دولت ایران چطور؟
موسویان: تهدید موجودیتی از سوی دوکشور بطور متقابل صورت گرفته است. اسرائیل هم مستمرا ایران را تهدید کرده است. در عمل تهدیدات اسرائیل علیه موجودیت ایران بیش از تهدیدات ایران علیه موجودیت اسرائیل بوده است. این جنگ اخیر جنگ اسرائیل علیه ایران بود. اسرائیل به ایران حمله نظامی کرد و نه ایران. ایران بمب هسته ای ندارد. اسرائیل حداقل حدود 100 بمب اتم دارد. اسرائیل عضویت معاهده ان پی تی را نپذیرفته و اجازه دسترسی به آژانس نمیدهد. ایران هم عضو ان پی تی است و هم به آژانس دسترسی داد. اسرائیل صدها قطعنامه سازمان ملل را زیر پا گذاشته است. بهمین دلیل ایرانیها اسرائیل را تهدید میدانند. اگر توافق کلانی بین آمریکا و ایران باشد، یک بند آن هم میتواند این باشد که اسرائیل و ایران مشترکا به منشور سازمان ملل پایبند باشند و از تهدیدات موجودیتی متقابل دست بردارند. یک ابتکار بالاتر و بهتر هم میتواند این باشد که شورای امنیت سازمان ملل بانی معاهده عدم تجاوز بین کلیه کشورهای خاورمیانه باشد که به کلیه تجاوزات و جنگها در خاورمیانه خاتمه داده شود. همچنین قطعنامه های عاریسازی خاورمیانه از سلاحهای هسته ای و کشار جمعی را محقق سازد.
مهدی حسن: یکی از حضار با استناد به صحبت اخیر رئیس جمهور ایران درمورد سوء ظن ایران به آژانس، پرسیده که آیا ایران همکاری با آژانس بین المللی انرژی اتمی را ادامه خواهد داد یا از ان پی تی خارج میشود؟
موسویان: گروسی روابط ایران وآژانس را نابود کرد. از همان ابتدای تجاوز اسرائیل به ایران، من توییت کردم که بهتر است گروسی استعفا دهد تا روابط ایران وآژانس احیاء گردد. ایران معتقد است که گروسی شریک جنایت جنگی اسرائیل علیه ایران است. چون گزارش خلافی داد که منجر به قطعنامه آژانس و سوء استفاده اسرائیل برای حمله به ایران شد. اما کمتر کسی میداند که موضوعاتی که گروسی در گزارش خود مطرح کرده بود، موضوعاتی بود که در سال 2015، آژانس رسیدگی کرده بود و همه حل شده بود و پرونده آنها بسته شده بود. اما گروسی مجدد پرونده های بسته شده را باز کرد ضمن اینکه همه آن موضوعات هم مربوط به برنامه هسته ای ایران در 20-3- سال قبل بود و هیچکدام هم موضوعات جدیدی نبود.
مهدی حسن: حرف شما صدر صد درست است. سئوال یکی از حضار را بعنوان آخرین مطرح کنم که سئوال کرده که آیا حمله نظامی اخیر به ایران موجب نقض بیشتر حقوق بشرتوسط حکومت ایران خواهد شد یا حکومت روابط بهتری با مردم برقرار خواهد کرد.
موسویان: اگر بخواهیم منصفانه و واقع بینانه قضاوت کنیم، نارضایتی اکثریت مردم ایران عمدتا در مورد مشکلات اقتصادی است. اما اکنون ملت متحد شده تا از حاکمیت برای مقابله با تجاوز کشور خارجی دفاع کند. این یک فرصت طلایی برای حکومت ایران است که رضایت مردم را جلب کند
