در هیاهوی اخبار خوب و بدی که هرروز می‌شنویم؛ خبرهایی به‌ظاهر ساده اما ویرانگر هستند که به‌سادگی از آن‌ها می‌گذریم. وجود 3.5 میلیون زوج نابارور ازجمله این خبرها است. طبق تعریف، ناباروران بیمارانی هستند که حداقل بعد از یک سال تلاش برای فرزندآوری هنوز از نعمت فرزند محروم مانده‌اند. آن‌ها علیرغم فشارهای مالی و اجتماعی به‌صورت خودجوش و بدون هیچ‌گونه تبلیغاتی قصد فرزندآوری دارند. فرزند آوری 3.5 میلیون زوج قطعاً سهم زیادی در افزایش جمعیت و حل آسیب‌های اجتماعی و روحی ناشی از آن را دارد.

ناکارآمدی یارانه‌های دولتی برای درمان ناباروران

هزینه‌های سرسام‌آور درمان ناباروری بر اساس شواهد میدانی و اسناد حاکی از آن است که میانگین هزینه تولد یک نوزاد از طریق تلقیح آزمایشگاهی به‌عنوان رایج‌ترین عمل کمک باروری، در بخش دولتی و خصوصی به ترتیب 25 و 54 میلیون تومان است.

با توجه به بند 3 سیاست‌های کلی جمعیت که به پوشش بیمه‌ای هزینه‌های زایمان و درمان ناباروری مردان وزنان تأکید دارد و همچنین طبق تبصره «ح» ماده 102 قانون برنامه پنج‌ساله ششم توسعه، دولت موظف است تمهیدات لازم از قبیل ارائه تسهیلات جهت درمان ناباروری در قالب بودجه سنواتی را انجام دهد.

مطابق آیین‌نامه وزارت بهداشت 85 درصد تعرفه دولتی انواع عمل‌های کمک باروری برای زوجین تحت درمان را دولت در قالب یارانه پرداخت می‌کند. با توجه به اینکه هزینه واقعی یک سیکل کمک باروری حدود 7 میلیون تومان است و یارانه پرداخت‌شده به میزان 2.5 میلیون تومان است در حال حاضر پوشش یارانه‌ای حدود 30 درصد هزینه موردنیاز برای طی دوره درمانی است و تنها در مراکز درمان ناباروری دولتی برخی شهرها و برای زوجین با شرایط خاص قابل‌دستیابی است.

همچنین طبق گزارش دبیرخانه ستاد طرح تحول سلامت در سال 1396، از 400 میلیارد تومان اعتبار هزینه‌ای وزارت بهداشت برای اجرای سیاست‌های جمعیتی و حمایت از درمان ناباروری، فقط حدود 20 میلیارد تومان صرف تخصیص یارانه به درمان بیماران شده است.

پوشش بیمه‌ای ناباروران در انتظار نمایندگان بهارستان

مسئله جمعیت و زادوولد یک مسئله ملی است که توجه تمام بخش‌های حاکمیتی و مردمی را می‌طلبد. در بیش‌تر کشورهای دنیا نیز با توجه به این موضوع پوشش هزینه‌های ناباروری را تحت بیمه‌های اجتماعی قرار داده‌اند برای مثال میزان این حمایت در بلژیک، فرانسه، یونان، هلند و اسلوونی 90 درصد است.

طبق گزارشی که مرکز پژوهش‌های مجلس منتشر کرده است؛ پوشش 90 درصد هزینه‌های درمان ناباروری برابر 189 میلیارد تومان است که می‌توان این مبلغ را از محل ردیف بودجه «درمان ناباروری» وزارت بهداشت به مبلغ 200 میلیارد تومان تأمین کرد. علاوه بر این نیز طبق ردیف 2 جدول شماره 1 در لایحه بودجه 1399 ردیفی با عنوان کمک به اجرای سیاست‌های کلی جمعیت به میزان اعتبار 218 میلیارد تومان وجود دارد که تمامی برای درمان ناباروری هزینه می‌شود.

پس مجموعه اعتبارات در نظر گرفته‌شده برای درمان ناباروری از محل منابع عمومی 418 میلیارد تومان و دو برابر مبلغ لازم برای پوشش 90 درصدی هزینه‌های درمان ناباروری است؛ بنابراین می‌توان با متمرکز کردن این اعتبارات در صندوق‌های درمانی بیمه‌های پایه مسئله پوشش بیمه‌ای ناباروران را حل کرد.

با توجه به تعداد بالای ناباروران و اهمیت فرزند آوری از نمایندگان مجلس انتظار می‌رود که مسئله ناباروران را یک مسئله ملی بدانند و پیشنهاد الحاقی تبصره «17» برای پوشش ۹۰ درصدی بیمه‌های پایه تا سه سیکل برای درمان ناباروران را تصویب کنند¹.