به گزارش الف، از 2 سال گذشته تاکنون و بعد از اینکه دولت سوریه توانست به کمک متحدانش به ویژه روسیه و محور مقاومت در جنگ ضد تروریسم موفق شود و خاک کشورش را از چنگال تروریست‌ها و اشغالگران نجات دهد، شاهد تحرکات تدریجی کشورهای عربی برای بازگشت به سمت دمشق هستیم؛ کشورهایی که از سال 2011 هم‌زمان با آغاز بحران سوریه اقدام به تحریم سوریه و قطع روابط با آن کردند.

تحلیل‌های متعددی درباره علت تغییر مواضع اعراب نسبت به سوریه وجود دارد و برخی منابع غربی مقابله با نفوذ ایران در سوریه را دلیل اصلی گرایش کشورهای عربی به سمت دمشق می‌دانند؛ اما شواهد نشان می‌دهد که این رژیم‌های عربی بعد از 10 سال به این نتیجه رسیده‌اند که تلاش برای سرنگونی نظام سوریه و حذف آن از منطقه طبق استراتژی واشنگتن بیهوده بوده است.

چندی قبل بود که «عبدالباری عطوان» تحلیلگر و نویسنده برجسته عرب پیش‌بینی کرده بود که با تغییر معادلات منطقه، به زودی بخشی از جهان عربی کار بازگرداندن سوریه به اتحادیه عرب را شروع خواهند کرد. این اتحادیه ۲۲ عضو اصلی و ۴ عضو ناظر دارد که عضویت سوریه از نوامبر ۲۰۱۱ در این اتحادیه به حالت تعلیق درآمد و اکنون تکاپوی اعراب برای بازگرداندن دمشق به اتحادیه عرب شدت گرفته است. آنگونه که منابع آگاه فاش می‌کنند مقدمات لازم برای حضور دوباره سوریه در این اتحادیه فراهم شده و تا حدی امور بستگی به تمایل خود این کشور دارد.

در این بین عربستان سعودی به عنوان رهبر کشورهای عربی حوزه خلیج فارس که تحت دستورات آمریکا اقدام به قطع روابط با سوریه و نیر حمایت از تروریست‌ها در این کشور کرد از یک سال گذشته تحرکات گسترده‌ای برای همگرایی با دمشق انجام دادند. 

اوایل سال جاری میلادی دیداری میان مقامات اطلاعاتی سعودی و سوریه در دمشق برگزار شد و همه منتظر ازسرگیری روابط میان دو طرف هستند. این جلسه از زمان شروع بحران سوریه در سال 2011 در نوع خود اولین به شمار می‌رود. همچنین گزارش‌هایی درباره تلاش‌های عربستان برای بازگشایی مجدد سفارتخانه خود در سوریه وجود دارد.

اما نقطه عطف خیز کشورهای عربی به سمت سوریه در تحولات اخیر منطقه به ویژه هم‌زمان با واردات سوخت از ایران به لبنان قابل مشاهده است؛ اتفاقی که موجب شد آمریکا برای وارد کردن گاز مصر و برق اردن به لبنان عجله کند که لازمه انتقال این انرژی‌ها به لبنان عبور از خاک سوریه بود.

به این ترتیب واشنگتن مجبور شد با نادیده گرفتن بخشی از «قانون سزار» اجازه سفر هیئتی از وزرای لبنانی به سوریه بعد از گذشت بیش از 10 سال، برای مذاکره با این کشور را بدهد که با استقبال گرم دمشق و «بشار اسد» رئیس جمهوری آن مواجه شد. به این ترتیب باب روابط دوباره میان بیروت-دمشق باز شد. به ویژه اینکه بشار اسد فورا سازوکار انتقال سوخت ایران به لبنان از طریق بندر بانیاس سوریه را فراهم کرد.

از طرف دیگر حضور موثر سوریه در نشست چهارجانبه‌ای که اخیرا میان وزرای انرژی مصر، لبنان، سوریه و اردن در «امان» (پایتخت اردن) برای بحث درباره روند انتقال گاز و برق به لبنان برگزار شد، نشان می‌دهد که کشورهای عربی دست کم در سایه موقعیت جغرافیایی خود نمی‌توانند سوریه را انکار کنند.

سفر «علی ایوب» وزیر دفاع سوریه به اردن و استقبال گرم «یوسف الحنیطی» فرمانده ارتش این کشور از وی و نیز نشست اخیر «تمام رعد» وزیر منابع آبی سوریه و «سهیل المزروعی» وزیر انرژی امارات در مقر مرکزی تجاری دبی از یک دهه گذشته تاکنون اتفاقات بی‌سابقه‌ای هستند.

در همین حال شاهد گرایش دوباره کشورهای اروپایی به سمت سوریه هستیم؛ کشورهایی که در سالهای بحران سوریه به حمایت از تروریست‌ها و مخالفان نظام دمشق پرداختند. اکنون می‌بینیم که دیپلمات‌هایی از یونان و مجارستان و قبرس به دمشق رسیدند و به‌زودی دیپلمات‌های صربستان نیز پرچم کشورشان را در سفارتخانه‌های خود در دمشق برافراشته می‌کنند. با توجه به اهمیت بالایی که سوریه چه از نظر جغرافیایی و چه استراتژیک دارد تلاش اروپایی‌ها برای حضور در این کشور غیر طبیعی نیست.

اما نکته اصلی که –چه در گرایش اروپایی‌ها و چه اعراب به سمت دمشق دیده می‌شود شکست همه پروژه‌های آمریکا ضد دولت سوریه در قالب جنگ تروریستی یا تحریم است. واشنگتن در کنار متحدان خود و با ابزارهای غربی و عربی  10 سال از هیچ تلاشی برای سرنگونی دولت سوریه دریغ نکرد؛ اما اکنون در مرحله‌ای قرار گرفته که مجبور است با پذیرش واقعیت نظام سوریه و حضور مقاومت در آن، به ناکامی سیاست‌های غلط خود در دمشق اعتراف کند.

علاوه بر شکست سیاست‌های مخرب اقتصادی ایالات متحده ضد سوریه، بعد از ناکامی آمریکا در افغانستان اکنون زمزمه‌های اخراج اشغالگران آمریکایی از سوریه نیز شنیده می‌شود.