دیروز دولت ترامپ، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را در فهرست گروه های تروریستی آمریکا قرار داد. این اولین بار است که نیروی مسلح قانونی یک کشور توسط دولت آمریکا در لیست گروه های تروریستی قرار داده می شود. در پی این اقدام، شورای عالی امنیت ملی با انتشار بیانیه‌ای ستاد فرماندهی مرکزی آمریکا(سنتکام) که فرماندهی کل نیروهای آمریکایی مستقر در منطقه را بر عهده دارد را به همراه کلیه نیروهای تحت امر آن تروریستی اعلام کرد.

برخی معتقدند بدلیل اختلافات داخلی در هیات حاکمه آمریکا( مخالفت سیا و پنتاگون در مقابل حمایت جان بولتون و مایک پمپئو) هنوز نمی توان با قاطعیت درباره این که اقدام اخیر ترامپ عملیاتی شود صحبت کرد. در حال حاضر کنگره ظرف یک هفته می تواند مانع از تحقق چنین وضعیتی شود در غیر این صورت این اقدام اجرایی خواهد شد.

اقدام جدید دولت ترامپ به صورت بالقوه می تواند موجبات برخورد آمریکا و سپاه پاسداران در منطقه شود. اما بدلیل عواقب آن واشنگتن حتماً تمایلی به وقوع چنین اتفاقی ندارد. در واقع بدلیل شکست سیاست های کاخ سفید در منطقه به اذعان خود ترامپ و هزینه بالایی که صرف مداخله در خاورمیانه شده بعید است واشنگتن تمایل چندانی به عملیاتی شدن چنین اقدامی داشته باشد.

وضعیت آمریکا در منطقه به گونه ای است که چند هفته قبل دونالد ترامپ برای سفر چند ساعته به عراق مجبور شد در تاریکی شب به صورت مخفیانه و آن هم به یک پایگاه نظامی برود. جنبه جالب این قضیه آن جاست که دیروز حتی مایک پمپئو و برایان هوک نیز از صحبت درباره ابعاد نظامی چنین تصمیمی امتناع کردند. از طرف دیگر از آن جایی که تعاملات مالی و تجاری ایران قبلاً به صورت کامل تحت تحریم های آمریکا قرار گرفته بود تاثیر اقتصادی چنین اقدامی نمی تواند خاص باشد. بویژه آن که در دو هفته اخیر حتی کمک کشورها و نهادهای بین المللی به ایران بدلیل سیل نیز با محدودیت های جدی مواجه شده بود.

اما درباره چرایی انجام این اقدام تحلیل های متفاوتی ارائه شده است:

* این اقدام بدلیل مخالفت با سیاست منطقه ای ایران، پیروزی های محور مقاومت و کینه از سپاه پاسداران اتخاذ شده است.

*ترامپ بدنبال فشار حداکثری و کسب رضایت ایران به مذاکره تا قبل از انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در سال 2020 است. این اقدام ترامپ در پی خروج از برجام، بازگشت تحریم های اقتصادی و جنگ تبلیغاتی انجام می شود و آمریکا می خواهد با کشاندن ایران به میز مذاکره از آن به عنوان یک برگ برنده در رقابت با دموکرات ها استفاده کند.

*تروریستی اعلام کردن سپاه بدلیل کمک به نتانیاهو در رقابت های انتخاباتی رژیم صهیونیستی است که در موقعیت چندان مناسبی نیز قرار ندارد.

*جان بولتون و مایک پمئپو با تروریستی اعلام کردن سپاه پاسداران پیگیر تشدید تنش ها و منتفی کردن تمام راه های مذاکره احتمالی بین آمریکا و ایران هستند. در واقع نومحافظه کاران آمریکایی در پی فشار و سرنگونی نظام سیاسی ایران هستند و در این راه با از بین بردن مولفه های اقتدار، خواهان تسهیل برخورد سخت افزاری با ایران اند.

در نهایت باید گفت چنین اقدامی موجب همبستگی بیشتر جریان های سیاسی در داخل، محبوبیت بیشتر سپاه در ایران و منطقه خواهد شد و مقامات آمریکایی هرگز نمی توانند به اهداف خود در تروریستی اعلام کردن سپاه دست پیدا کنند.

در این بین واکنش اروپایی ها(البته اگر طبق معمول بر اساس سیاست کج دار و مریز عمل نکنند) به چنین اقدامی نیز می تواند به روشن تر شدن خط و خطوط طرفین و سرانجام برجام کمک کند. بنابراین ضرورت دارد با فشار به اروپایی ها خواستار موضع گیری علنی و شفاف آنها درباره اقدام اخیر آمریکا شد.