۱. دیابت خطر ابتلا به زوال عقل را افزایش میدهد
افراد مبتلا به دیابت حدود ۶۰٪ بیشتر از افراد بدون دیابت در معرض ابتلا به زوال عقل هستند و دورههای مکرر افت قند خون با ۵۰٪ افزایش احتمال ابتلا به زوال شناختی مرتبط است.
۲. مقاومت به انسولین بر مغز نیز تأثیر میگذارد
مقاومت به انسولین - علت اصلی دیابت نوع ۲ - زمانی اتفاق میافتد که سلولها به درستی به انسولین پاسخ نمیدهند. این بدان معناست که قند زیادی، به شکل گلوکز، در خون باقی میماند و منجر به عوارض میشود.
این بیماری معمولاً بر کبد و عضلات تأثیر میگذارد، اما بر مغز نیز تأثیر میگذارد. در آلزایمر، این مقاومت ممکن است استفاده از گلوکز برای انرژی را برای سلولهای مغز دشوارتر کند و در زوال شناختی نقش داشته باشد.
۳. کمبود قند در مغز در زوال عقل
مغز تنها ۲٪ از وزن بدن ما را تشکیل میدهد، اما حدود ۲۰٪ از انرژی بدن را مصرف میکند. در زوال عقل، به نظر میرسد سلولهای مغز توانایی استفاده صحیح از گلوکز را از دست میدهند.
این ترکیب استفاده ضعیف از گلوکز و مقاومت به انسولین گاهی اوقات به طور غیررسمی دیابت نوع ۳ نامیده میشود.
۴. آلزایمر میتواند خطر دیابت را افزایش دهد
افراد مبتلا به آلزایمر اغلب قند خون ناشتای بالاتری دارند، حتی اگر دیابت نداشته باشند. این نوعی پیشدیابت است. مطالعات حیوانی همچنین نشان میدهد که تغییرات مشابه آلزایمر در مغز، سطح قند خون را افزایش میدهد.
همچنین، بالاترین عامل خطر ژنتیکی برای آلزایمر، یعنی گونه ژنتیکی APOE4، با به دام انداختن گیرنده انسولین در داخل سلول، جایی که نمیتواند به درستی روشن شود، حساسیت به انسولین را کاهش میدهد.
۵. آسیب رگهای خونی هر دو بیماری را به هم مرتبط میکند
دیابت به رگهای خونی آسیب میرساند و باعث ایجاد عوارضی در چشمها، کلیهها و قلب میشود. مغز نیز در معرض خطر است. سطح بالای گلوکز خون یا متغیر بودن آن میتواند به رگهای مغز آسیب برساند و جریان خون و اکسیژنرسانی را کاهش دهد.
دیابت همچنین میتواند سد محافظ مغز را تضعیف کند و به مواد مضر اجازه ورود دهد. این امر منجر به التهاب میشود. کاهش جریان خون و التهاب مغز به شدت با زوال عقل مرتبط هستند.
۶. ممانتین: داروی زوال عقل که از تحقیقات دیابت زاده شده است
ممانتین، که برای درمان علائم آلزایمر متوسط تا شدید استفاده میشود، در ابتدا به عنوان یک داروی دیابت تولید شد. این دارو در کنترل قند خون موفق نبود، اما محققان بعداً فواید آن را برای عملکرد مغز کشف کردند. این داستان نشان میدهد که چگونه تحقیقات دیابت ممکن است سرنخهایی برای درمان اختلالات مغزی داشته باشد.
۷. متفورمین ممکن است از مغز محافظت کند
متفورمین، پرکاربردترین داروی دیابت، کاری بیش از کاهش قند خون انجام میدهد. این دارو به مغز میرسد و ممکن است التهاب مغز را کاهش دهد.
برخی مطالعات نشان میدهد که افراد دیابتی که متفورمین مصرف میکنند، کمتر احتمال دارد به زوال عقل مبتلا شوند و کسانی که مصرف آن را متوقف میکنند، ممکن است دوباره شاهد افزایش خطر باشند.
آزمایشهایی در حال بررسی اثرات آن در افراد غیر دیابتی هستند.
۸. تزریقهای کاهش وزن ممکن است تجمع پلاک را کاهش دهند
داروهای آگونیست گیرنده GLP-1، مانند سماگلوتید (Ozempic، Wegovy)، قند خون را کاهش داده و از کاهش وزن پشتیبانی میکنند. سوابق نشان میدهد که افراد دیابتی که این داروها را مصرف میکنند، خطر زوال عقل کمتری دارند.
مطالعات با مقایسه داروهای GLP-1 با متفورمین نشان دادهاند که آنها حتی در کاهش خطر زوال عقل از متفورمین نیز مؤثرتر بودهاند.
دو کارآزمایی بزرگ، Evoke و Evoke Plus، سماگلوتید خوراکی را در افراد مبتلا به اختلال شناختی خفیف یا آلزایمر خفیف اولیه آزمایش میکنند.
۹. انسولین درمانی ممکن است به مغز کمک کند
از آنجایی که مقاومت به انسولین در مغز یک مشکل است، محققان اسپریهای انسولین را که از طریق بینی تجویز میشوند، آزمایش کردهاند. این روش انسولین را مستقیماً به مغز میرساند و در عین حال اثرات آن بر قند خون را کاهش میدهد.
مطالعات کوچک نشان میدهد که این اسپریها ممکن است به حافظه کمک کنند یا از کوچک شدن مغز جلوگیری کنند، اما روشهای رساندن آن همچنان یک چالش است. اسپریها از نظر میزان انسولینی که به مغز میرسند متفاوت هستند و ایمنی طولانی مدت آنها هنوز اثبات نشده است.
۱۰. مهارکنندههای SGLT2 ممکن است خطر زوال عقل را کاهش دهند
شواهد جدید نشان میدهد که در مقایسه با آگونیستهای گیرنده GLP-1، مهارکنندههای SGLT2 (نوعی داروی دیابت) در کاهش خطر زوال عقل، از جمله آلزایمر و زوال عقل عروقی، در افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ برتر هستند. این قرصها با افزایش حذف قند در ادرار، قند خون را کاهش میدهند.
این مطالعه بر اساس شواهد اولیهای است که نشان میدهد آنها با کاهش التهاب در مغز، خطر زوال عقل را کاهش میدهند.
این شواهد رو به رشد نشان میدهد که مدیریت دیابت بیش از قلب و کلیهها از بدن محافظت میکند، همچنین به حفظ عملکرد مغز کمک میکند.
این سوال باقی میماند که آیا داروهای دیابت فقط خطر زوال عقل مرتبط با دیابت را کاهش میدهند یا اینکه آیا این داروها میتوانند خطر را در افراد غیر دیابتی نیز کاهش دهند.
با این حال، تحقیقات دیابت در ایجاد حداقل ۱۳ دسته مختلف از داروها، درمانهای ترکیبی متعدد، که منجر به تولید حداقل ۵۰ داروی مختلف شده است، بسیار موفق بودهاند. این داروها قند خون را کاهش میدهند، حساسیت به انسولین را بهبود میبخشند و التهاب را کاهش میدهند.
منبع: https://www.sciencealert.com/10-key-reasons-dementia-is-linked-with-diabetes



