به گزارش الف، در پی درگیری‌های خونین کرکوک که با کشته و زخمی شدن نزدیک به 20 نفر همراه بود، «محمد شیاع السودانی» نخست‌وزیر و فرمانده کل نیروهای مسلح عراق دستور داد تا تحقیقات لازم درباره درگیری‌های اخیر کرکوک که در پی اعتراض شماری از اهالی این منطقه به بسته شدن جاده اربیل-کرکوک آغاز شده بود، انجام بگیرد.
واکنش دولت بغداد و مقامات اقلیم کردستان به حوادث کرکوک
همچنین مقامات عراقی تصمیم به اعلام منع آمد و شد در کرکوک و آغاز عملیات‌های امنیتی گسترده در مناطق درگیری گرفتند. السودانی شب گذشته در تماس تلفنی با «مسعود بارزانی» رئیس حزب دموکرات کردستان و «نچیروان بارزانی» رئیس اقلیم کردستان عراق درباره اوضاع امنیتی کرکوک گفتگو و بر افزایش تلاش‌ها جهت برخورد قاطع با همه کسانی که به امنیت این منطقه آسیب می‌زنند، تاکید کرد.
«عبداللطیف جمال رشید» رئیس جمهور عراق نیز به نوبه خود از دولت فدرال و نیروهای امنیتی خواست تا هرچه سریعتر برای کنترل اوضاع در استان کرکوک و برقراری امنیت در این شهر اقدام کنند.
مسعود بارزانی نیز در بیانیه‌ای از نخست‌وزیر عراق خواست تا فورا برای کنترل اوضاع استان کرکوک و محافظت از جان مردم در این منطقه اقدام کند. بارزانی از شهروندان کرد خواست تا خویشتن داری و از خشونت پرهیز کنند. وی از شهروندان عرب و ترکمن استان کرکوک نیز خواست تا اجازه ندهند شهر بی‌ثابت شده و همزیستی بین مولفه‌های مختلف آن از بین برود.
حزب اتحادیه میهنی کردستان به رهبری «بافل طالبانی» از نخست‌وزیر عراق خواست تا با هماهنگی دولت محلی و نیروهای ارتش و حشد شعبی، مشکل استان کرکوک را حل کند.
از طرف دیگر چارچوب هماهنگی شیعیان نیز در بیانیه‌ای تاکید کرد که محافظت از ثبات استان کرکوک یک مسئولیت همگانی بوده و همه نیروهای سیاسی باید ازتنش‌ها و اظهارات تحریک‌آمیز دوری کنند.
«زیاد خلف» مدیر اداره بهداشت استان کرکوک اعلام کرد که در جریان این درگیری‌ها 3 تن کشته و 16 نفر زخمی شده‌اند که یکی از کشته‌ها 21 سال و دو تن دیگر 37 سال داشتند. همچنین 3 تن از زخمی‌ها از نیروهای امنیتی هستند.
ماجرا چیست؟
روز شنبه گروهی از طرفداران حزب دموکرات کردستان به ریاست مسعود بارزانی در منطقه «رحیم آوه» که یک منطقه کردنشین در استان کرکوک است تجمع کرده و با آتش زدن لاستیک‌ها اقدام به بستن راه‌های این منطقه کردند. این افراد خواستار باز شدن جاده اربیل-کرکوک بودند که توسط معترضان عرب و ترکمن مسدود شده بود.
شماری از مردم عرب و ترکمن کرکوک از چند روز قبل در اعتراض به تصمیم دولت عراق برای تحویل مقر عملیات مشترک کرکوک به حزب دموکرات کردستان، جاده اربیل - کرکوک را مسدود کرده‌اند که با خشم طرفداران حزب دموکرات مواجه شد. بعد از نزدیک شدن این افراد به مقر فرماندهی عملیات مشترک وابسته به ارتش عراق، نیروهای عراقی تدابیر امنیتی خود را در این منطقه تشدید کرده و برای متفرق کردن افراد مذکور، اقدام به شلیک هوایی کردند.
منابع امنیتی در استان کرکوک گزارش دادند که این درگیری‌ها بین معترضان عرب و کرد از یک هفته قبل آغاز شده و درواقع ناشی از درگیری تاریخی بین دولت مرکزی بغداد و مقامات اقلیم کردستان عراق است.
در اینجا لازم به یادآوری است که نیروهای پیشمرگه وابسته به دولت اقلیم کردستان عراق در سال 2014 بعد از سیطره گروه تروریستی-تکفیری داعش بر مناطق وسیعی از شمال و شمال شرقی عراق، در چندین پایگاه ارتش این کشور که در آن زمان تخلیه شده بود، مستقر شدند و به مدت 3 سال بر این پایگاه‌ها سیطره داشتند.
اما نیروهای امنیتی و ارتش عراق مجددا در 16 اکتبر 2017 بعد از شکست رسمی داعش، وارد کرکوک شدند؛ یعنی به فاصله کمی از همه‌پرسی ناموفق مقامات اربیل برای جدایی اقلیم کردستان از عراق. بعد از ورود نیروهای عراقی به کرکوک، ارتش عراق ساختمان حزب دموکرات کردستان را تخلیه و آن را به ستاد فرماندهی عملیات کرکوک تبدیل کرد.
اما حدود یک ماه قبل، نخست‌وزیر عراق به عنوان فرمانده کل نیروهای مسلح این کشور دستور داد تا همه مقرهایی که تحت سیطره ارتش عراق در کرکوک قرار دارند به حزب دموکرات کردستان تحویل داده شوند؛ تصمیمی که موجب شد شماری از مردم عرب استان کرکوک مقابل مقر فرماندهی عملیات مشترک کرکوک در محله «شوراو» تجمع کرده و با برپایی چادرهایی برای خود، راه ارتباطی اربیل به کرکوک را مسدود کنند. آنها خواستار عدم تحویل این مقر به حزب دموکرات کردستان هستند.
معترضان عرب تاکید دارند که حزب دموکرات کردستان پیشتر در زمان سیطره بر مقر عملیات مشترک، اقدامات خشونت‌آمیز و خونینی علیه اهالی عرب استان کرکوک انجام داده است.
بعد از تشدید تنش‌ها میان شهروندان کرد و عرب در استان کرکوک که منجر به وقوع درگیری‌های خونین شد، «راکان الجبوری» استاندار کرکوک با حضور در میان اعتصاب کنندگان از به تعویق افتادن تحویل مقر فرماندهی عملیات این شهر به حزب دموکرات کردستان عراق تا اطلاع ثانونی خبر داد.
استاندار کرکوک تاکید کرد که تحویل مقر فرماندهی عملیات مشترک کرکوک به حزب دموکرات کردستان ممکن است چند ماه طول بکشد و برای حل این چالش مذاکراتی در بغداد انجام خواهد شد. برخی طرف‌ها کمین کرده‌اند تا بین مولفه‌ها و اقشار مختلف استان کرکوک درگیری و فتنه ایجاد کنند که باید با این روند مقابله شود.
آنگونه که منابع امنیتی عراق گزارش می‌دهند آرامش بر استان کرکوک حاکم شده و مقررات منع آمد و شد در این استان نیز رفع گشته است. با تعویق زمان تحویل مقر فرماندهی عملیات مشترک کرکوک به حزب دموکرات کردستان انتظار می‌رود تنش‌ها در کرکوک برای مدتی متوقف شود. برخی نیز معتقدند که شاید تا مدتی طولانی دولت عراق از تحویل این مقر به حزب بارزانی امتناع ورزد.
