اعتمادآنلاین در ادامه نوشت: شاید برآورد خسارت‌ها در ناآرامی‌های پس از سهمیه بندی بنزین چندان کار آسانی نباشد، به ویژه در بعد سیاسی که یقینا گذشت زمان ابعاد آن را مشخص خواهد کرد. اما محاسبه میزان خسارات اقتصادی که با تخریب منابع ملی از سوی معترضین آغاز و سپس با قطع اینترنت بر ابعاد آن افزوده شد، کار دشواری نخواهد بود. حالا، اما باید دید تبعات دوران پسا سهمیه بنزین چگونه خواهد بود یعنی باید دید اعتراضات بعد از سهمیه بندی چه تبعات اقتصادی، سیاسی و اجتماعی خواهد داشت؟
عبدالله ناصری فعال سیاسی اصلاح طلب در این باره می‌گوید: اعتراضات آبان ماه درست دو سال بعد از اعتراضات سال ۹۶ در یک شوک و شکاف عمیق‌تر بین جامعه مدنی و حاکمیت، رخ داد. پس از این اعتراضات، بدون تردید بازسازی اجتماعی نمی‌تواند به این راحتی‌ها صورت بگیرد. ضمن این که حوادث اخیر اخبار جهانیان چه در حوزه حقوق بشر چه در حوزه اقتصاد بین‌الملل را به خود جلب کرد. چرا که برای اولین بار بود که اینترنت به طور گسترده قطع شد. به طوری که رییس سابق اتاق بازرگانی اعلام می‌کند که پس از قطعی اینترنت فقط در حوزه اقتصاد، یک و نیم میلیارد دلار متضرر شده‌ایم.
وی افزود: یعنی پس از سال‌ها که دولت و نهاد‌های خصوصی برای توسعه کسب و کار مجازی و اینترنتی تلاش‌ها و هزینه‌هایی را صرف کرده است، برای نخستین بار متوجه شدند که این مسیر به طور کل مسیر ایمنی نیست؛ بنابراین یقینا واقعیت فوق بر روی خروج سرمایه یا انتقال سرمایه به بخش‌های دلالی و خرید و فروش ارز تاثیر خواهد گذاشت؛ لذا من معتقدم از لحاظ اقتصادی هزینه اقتصاد در فضای مجازی یا اقتصاد وابسته به دنیای مجازی به مراتب بیشتر از هزینه تخریب‌ها و آثار اقتصادی تظاهرات و ویرانی‌هاست.
این فعال سیاسی اصلاح‌طلب با بیان اینکه البته این مقدار هزینه اقتصادی، بنا به گزارش رییس اتاق بازرگانی فقط شامل اقتصاد بخش خصوصی بوده است، گفت: من معتقدم هزینه‌ای که اعتراضات آبان ماه در پی داشت، در طول ۴۱ سال گذشته از لحاظ اقتصادی در نوع خود بی‌نظیر بوده است. البته مقایسه من از نظر شکلی است. درست است با ضربه‌هایی که در جنگ تحمیلی ارتش صدام و نیرو‌های غربی به تاسیسات ما وارد کرد، هزینه‌هایی سنگینی را متحمل شدیم، اما ضربه‌ها و خسارت در صحنه جنگ کار دشمنان و همسایه غربی ما بود و اتفاقی که در آبان ماه رخ داد از نظر نوع خود، خسارات اقتصادی بی‌سابقه‌ای بوده که بر دولت و ملت تحمیل شد.
ناصری گفت: از هر حیث به این موضوع نگاه کنیم، چون برای اولین بار حساب فضای مجازی و اینترنتی را اقتصاد وابسته به اینترنت را مختل کرد، هزینه بسیار بسیار سنگینی را بر دولت و مردم تحمیل کرد. فراموش نکنیم که تظاهرات یک هفته‌ای آبان ماه، تمام دنیا را به خود مشغول کرد و توجه‌ها را به این سمت کشاند؛ بنابراین یقینا با قطع اینترنت سرمایه گذاری، بخش دولتی و خصوصی هم دچار اختلال خواهد شد.
وی درباره اقدامات حاکمیتی برای التیام زخم‌های وارد شده بر جامعه نیز گفت: همان مواردی که سال ۸۸ و ۹۶ و حتی در دولت آقای هاشمی و در اتفاقات اسلام شهر و قزوین و ... -در مسایل تقسیمات کشوری- مطرح شد این بار هم اتفاق افتاد و اعتراض مسالمت‌آمیز مردم به رسمیت شناخته نشد؛ بنابراین تا وقتی نگاه سران قوه کشور این است که این اعتراضات اغتشاش بوده است، هیچ سامانی صورت نخواهد گرفت. تا زمانی که اعتراض مسالمت‌آمیز را به رسمیت شناخته نشوند هیچ اتفاقی رخ نخواهد داد و این آتش‌های زیر خاکستر فاصله بین حکومت و جامعه مدنی را روز به روز عمیق‌تر خواهد کرد. تنها یک راه وجود دارد و آن هم تغییر سیاست‌هاست. البته برای این که ضمانت اجرایی داشته باشد خیلی از ساختار‌ها باید اصلاح شود. در یک جمع‌بندی شاید پیشنهاد اقای روحانی بهترین راهکار باشد که ما باید برای سیاست‌های کلی رفراندوم برگزار کنیم.
