خروج «دونالد ترامپ» رئیس جمهوری آمریکا از برجام و مشروط کردن حضور دوباره خود به تلاش اروپایی‌ها برای راضی کردن ایران به مذاکره در راستای اعمال تغییرات مورد نظر واشنگتن، موجی از آشفتگی دیپلماتیک به وجود آورده به‌ویژه آنکه با بازگشت دوبار تحریم‌ها، ۳ اقتصاد بزرگ اروپا شامل آلمان، انگلیس و فرانسه رویای دست‌یابی به بازارهای ایران را از دست می‌دهند.
به همین دلیل ترزا می، آنگلا مرکل و امانوئل ماکرون که به‌ترتیب نخست‌وزیر انگلیس، صدراعظم آلمان و رئیس جمهوری فرانسه هستند، ضمن ابراز تاسف و نگرانی از تصمیم ترامپ، از پایبندی خود به برجام سخن گفتند. کمیسیون اروپا نیز امروز در بیانیه ای اعلام کرد: در حال برداشتن گام هایی برای حفظ منافع شرکت های اروپایی در ایران هستیم.اروپا به تداوم کامل و موثر اجرای برجام متعهد است.
در این راستا گفتگوی خبرگزاری مهر با «ریچارد نفیو» طراح تحریمهای ایران در دولت اوباما و عضو تیم هسته ای آمریکا صورت گرفته است که در ادامه می آید.
نفیو فارغ‌التحصیل رشته مطالعات سیاست‌های امنیتی از دانشگاه «جرج واشنگتن» و عضو سابق تیم مذاکره کننده آمریکا در مذاکرات هسته‌ای با ایران است و مدتی نیز به عنوان هماهنگ کننده ارشد سیاست تحریم های آمریکا در وزارت خارجه این کشور مشغول به کار شد.
نفیو همچنین مدتی با سمت مدیر بخش ایران در شورای امنیت ملی آمریکا در کاخ سفید مشغول به فعالیت بوده است. وی در حال حاضر محقق مرکز سیاست انرژی جهانی در دانشگاه «کلمبیا» نیویورک است.
*ایالات متحده آمریکا برجام را نقض کرد، دلایل این نقض یک جانبه چه بود؟
من فکر می کنم که بخش های مختلف دولت آمریکا توضیحات و دلایل متفاوتی برای این موضوع دارند. در مورد ترامپ و تعدادی دیگر من فکر میکنم که وی صادقانه معتقد است که فشار بیشتر منجر به معامله بهتر در مذاکرات خواهد شد.
در مورد مشاور امنیت ملی آمریکا و سایرین نیز می توان گفت که وی معتقد به فشار بیشتر برای سرکوبی کامل و یا سرنگونی نظام ایران است. به هر حال واشنگتن در این برهه افزایش فشار به ایران را ضروری می داند.
*پس از نقض برجام توسط ترامپ وظایف و مسئولیت های دیگر امضا کنندگان این پیمان چیست؟
وظایف و تعهدات آنها هیچ تغییری نکرده است و همانطور که این طرفین اعلام کردند در حال یافتن راه های لازم در جهت عمل به تعهدات خود در قبال برجام هستند.
*ایران در واکنش به رفتار خیانتکارانه ترامپ درباره تحریم های هسته ای اعلام کرد که بقای برجام بستگی بسیار زیادی به تضمین شرکت های اروپایی دارد. از آنجا که اهرم فشار اتحادیه اروپا به اندازه کافی قدرتمند نیست تا آمریکا را به عقب بازگرداند. آیا تضمین های دیگری برای ایران وجود دارد؟
در این مورد مسائل مختلفی نقش بازی می کنند از جمله دلایل بازگرداندن آمریکا به عقب. من فکر می کنم مهم ترین مسئله برای ایران و اتحادیه اروپا این است که آیا آنها می توانند اطمینان کافی را فراهم کنند که ایالات متحده تحریم هایی را علیه شرکت های خاص برای تجارت با ایران تحمیل نخواهد کرد تا این شرکت ها را متقاعد کند تا با ایران همکاری داشته باشند. در واقع تمرکز اصلی تلاش های اتحادیه اروپا در حال حاضر بر این موضوع است.
آیا اتحادیه اروپا جرات سرمایه گذاری و یا تعامل اقتصادی با ایران، در شرایطی که تحریم های مربوط به هسته ای آمریکا به شرایط سابق بازگشته و شرکت های خارجی با مجازات آمریکا مواجه هستند را دارد؟
شاید، بستگی به تصمیم اتحادیه اروپا در شرایط فعلی دارد و آنچه که قصد دارد انجام دهد. ابزارهای مختلفی برای اتحادیه اروپا وجود دارد که موجب تضعیف تحریم های ایالات متحده و در نتیجه اطمینان به کسب و کار می شود، اما آنها نیاز به مواجهه با ایران دارند.
این که آیا اتحادیه اروپا می خواهد این کار را انجام دهد یا نه، همان چیزی است که ما به زودی خواهیم دید.
* بازگشت به چه نوع از تحریم ها خط قرمز ایران است و منافع ملی ما را تهدید خواهد کرد؟
احتمالا تحریم هایی که اقتصاد ایران را تضعیف می کنند و توانایی کاهش بیکاری و اقدامات اقتصادی مشابه را دارند، این در واقع مهم ترین پیامد برای دولت ایران خواهد بود. اما مسئله اصلی این است که مقامات ایرانی باید نسبت به مقامات سابق آمریکا بیشتر پاسخگو باشند.
