مدیرعامل سازمان بهسازی، نوسازی و زیباسازی اطراف حرم حضرت معصومه(س) گفت: اتمام پروژه‌های اطراف حرم مطهر نیازمند مبلغی بالغ‌بر ۲۰۰۰میلیاردتومان منابع مالی اعم از تملکات و احداث پیرامون حرم مطهر است.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از قم، حرم مطهر حضرت معصومه(س) به‌عنوان قطب فرهنگی و مذهبی استان قم همواره مورد اهتمام و توجه زائران و مسافران داخلی و خارجی است، رفع مشکلات و نواقص پیرامون حرم مطهر در سال‌های اخیر به یکی از مهم‌ترین مطالبه‌های شهروندان و مسافران ورودی به قم قرار گرفته که در سال‌های اخیر پروژه‌های قابل‌توجهی برای بهبود خدمات‌رسانی به زائران تعریف شده است.

برای اطلاع دقیق از روند اجرای پروژه‌های عمرانی و خدماتی اطراف حرم مطهر با ابوالفضل خاکی مدیرعامل سازمان بهسازی، نوسازی و زیباسازی اطراف حرم مطهر به گفت‌وگو نشسته‌ایم.

برای توسعه فضای حرم مطهر چه اقداماتی در سال‌های اخیر انجام‌گرفته است؟

در سال‌های اخیر خیابان ارم و خیابان بهار به حرم پیوسته و صحن جوادالائمه(ع) نیز در محدوده این مکان‌ها ساخته‌شده و به فضای قدسی حرم مطهر اضافه‌شده تا بخشی از مشکلات تردد و آمدوشد مسافران و زائران حرم کریمه اهل‌بیت(س) از میان برداشته شود.

مهم‌ترین پروژه‌های در دست اجرا برای بهسازی اطراف حرم مطهر چیست؟

پروژه‌هایی مانند بسط شرقی، طرح اتصال حرم مطهر به مسجد مقدس جمکران، رسیدگی به میدان مطهری به‌عنوان مرکز ثقل ارتباط شمال رودخانه با حرم مطهر که در کاستن آشفتگی‌های ترافیکی و سیمای شهری نقش بسزایی داشته، سروسامان دادن به میدان میوه و تره‌بار، ایجاد فضاهای اقامتی و خدماتی، پایانه‌های دسترسی، مترو و مونوریل که به حرم مطهر منتهی می‌شود، ازجمله پروژه‌های مطرح‌شده هستند.

برای معضل ترافیک و رفت‌وآمد در میدان مطهری و میادین پرتردد شهر قم چه طرح‌هایی پیش‌بینی‌شده است؟

در مورد میدان مطهری دو برنامه وجود دارد، یکی میدان ترافیکی میدان مطهری و دیگری شهرسازی میدان به‌عنوان یکی از مهم‌ترین میدان‌های شهری و محل برگزاری مناسبت‌های مذهبی ملی و محل اتصال شمال رودخانه به حرم مطهر و ایستگاه مادر بودن برای مترو، که برای این امر باید تمام این مسائل حل شود و برای این امر دو مشاور زبده به کار گرفته‌شده است تا با نگاه توامان به این مسائل آن‌ها را حل کنیم.

پروژه دوم، پروژه میدان میوه و تره‌بار سابق است و بالغ‌بر 20 سال است که شهرداری برای جابجایی اقدام کرده که پروژه به حال خود رهاشده بود که طی یک سال گذشته با جلسات و هماهنگی‌هایی که با شهرداری و آستانه برگزار شده در حال عقد یک تفاهم‌نامه مشترک هستیم تا بتوانیم خدمات موردنیاز زائرین را ارائه دهیم.

پروژه دیگر، میدان روح‌الله است که برای ایجاد پارکینگ و دیگر خدمات موردنیاز مردم که به دلیل وجود بیت امام و بیوت مراجع به لحاظ مراجعه مردمی ظرفیت بالایی دارد، از برنامه‌های پیش‌بینی‌شده است، همچنین خیابان صفائیه، میدان آستانه، قبرستان شیخان و بازار مسائلی دارند که باید رفع شوند.

قسمت عمده‌ای از طرح بهسازی اطراف حرم مربوط به خیابان ارم، خیابان بهار و قبرستان شیخان است که پروژه‌هایی مانند بیت النور، محله آبشار که به‌منظور اسکان مورد استقبال زائرین قرارگرفته به‌شدت نیازمند بهسازی و مناسب‌سازی است.

مهم‌ترین مشکلات مسافران در سفر به شهر قم کدام است؟

یکی از مشکلات مهم ما در قم این است که باوجود مراجعات هفتگی مسافران به مسجد مقدس جمکران، به دلیل نبود مسیرهای ریلی، مردم از وسایل شخصی استفاده می‌کنند که این موضوع مشکلاتی را برای آن‌ها و مسئولان به بار می‌آورد که برای تغییر الگوی سفر باید این مسائل را جدی بگیریم.

به لحاظ الگوی سفر، الگوی ما به دلیل صرف زیارت، باید مانند الگوی کربلا و نجف شود، در حال حاضر مردم با وسیله نقلیه شخصی به زیارت حرم مطهر می‌آیند و بااین‌وجود هر تعداد پارکینگ هم به اطراف حرم اضافه کنیم باز فضا کم می‌آوریم و برای حل این مشکل باید الگوی سفر را با احداث قطارهای سریع و سیر تغییر داده و با ایجاد مسیرهای ریلی میزان رضایت زائرین را افزایش دهیم.

برای اتمام پروژه بهسازی اطراف حرم مطهر چه میزان اعتبار موردنیاز است؟

یکی از مهم‌ترین ویژگی پروژه حرم مطهر بین‌حوزه‌ای بودن آن بوده که ارگان‌هایی مانند راه‌آهن، نیروی انتظامی، دستگاه‌های دولتی و غیردولتی و آستانه باهم همکاری می‌کنند که در این صورت کارها به‌خوبی پیش می‌رود.

از دیگر ویژگی‌های پروژه حرم مطهر نیازمند بودن به منابع مالی بالا است، به‌طوری‌که برآوردها نشان می‌دهد، اتمام پروژه‌های حرم مطهر نیازمند مبلغی بالغ‌بر 2000میلیارد تومان منابع مالی اعم از تملکات و احداث پیرامون حرم مطهر است که این رقم فراتر از توان مدیران شهر قم بوده و با توجه به اینکه شهر قم موردتوجه بین‌المللی است نیازمند منابع مالی ملی است.

منابع مالی پروژه‌های بهسازی اطراف حرم از کدام محل قرار تامین می‌شود؟

به‌منظور تامین این منابع مطالباتی از گذشته مانند اراضی 48 هکتاری پردیسان که از گذشته طرح‌شده و برای توسعه بافت فرسوده پیرامون حرم پیشنهاد شده که هنوز هیچ اقدامی در این راستا صورت نگرفته، همچنین منابعی که در داخل شهر وجود دارد و نیازمند صدور مجوز است که پشتیبان این پروژه‌ها گردد، موضوع رسیدگی به امکانات شهر قم باید به مطالبه مسئولان و مراجع عظام قرار گیرد.

علاوه بر بعد مذهبی، ضروری است که به ابعاد دیگر مانند بعد فرهنگی تاکید داشت، چراکه به دلیل تغییر در الگوی سفر، در کنار مباحث مذهبی، باید جذابیت‌هایی برای زائران ایجاد شود و اگر در این حیطه اقدامات لازم صورت نگیرد، شهر قم طی سال‌های آینده در تعداد زائران ریزش خواهد داشت و به همین دلیل ضرورت دارد که مراجع عظام نیز در این امر مداخله کنند.

شهر قم در سال میزبان حدود 20 میلیون زائر است که از این تعداد، 90 درصد آن‌ها با وسایل حمل‌ونقل عمومی وارد شهر می‌شوند که زیرساخت‌های اطراف حرم برای پذیرش این حجم از وسایل نقلیه شخصی آمادگی ندارد، به‌منظور حل این مشکل باید خدمات توسعه داده شود الگوهای رفتاری تغییر پیداکرده و درنهایت خدمات در پیرامون حرم مطهر توزیع گردد که نیازمند منابع مالی و مدیریتی است.