در سومین روز از عملیات تجسس امدادگران، لاشه هواپیمای تهران-یاسوج در ارتفاعات دنا پیدا شد.
در شرایطی که با توجه به پیش‌بینی اوضاع این‌چنینی صنعت هوایی جهان از سال‌ها قبل برای موقعیت‌هایی شبیه به حادثه اخیر پیش‌بینی‌هایی انجام داده است، در کنار موقعیت دقیق هواپیما در رادار که البته در حادثه اخیر با توجه به قطع ارتباط امکان موقعیت‌یابی دقیق را از بین برده بود، کلیه هواپیماهای مسافربری مجهز به یک سیستم سینگال دهنده به نام ELT هستند که در زمان حادثه و اتفاق‌های ناگوار برای هواپیما فعال می‌شوند.
این سیستم که با هدف ارسال موقعیت دقیق سانحه به وجود آمده برای هواپیما پس از حادثه فعال می‌شود، در رابطه با هواپیمای آسمان کاری از پیش نبرده تا جایی که بسیاری از ابهام‌ها به این سمت رفت که شاید هواپیمای سقوط کرده فاقد این سیستم بوده است. موضوعی که مسئولان سازمان هواپیمایی کشوری آن را رد کرده‌اند. طبق اعلام این سازمان نه تنها هواپیمای سقوط کرده به این سیستم مجهز بوده که حتی پیش از پرواز نیز وضعیت آن چک شده و هواپیما مشکلی برای پرواز نداشته است.
هواپیما سیستم ELT داشت اما نمی‌دانیم چرا کار نکرد/ هواپیما ۶ سال زمین‌گیر بود
امروز نشست خبری علی عابدزاده، رییس سازمان هواپیمایی کشور درباره سانحه سقوط هواپیمای تهران - یاسوج برگزاری شد.
عابدزاده در جمع خبرنگاران درباره سیستم ELT هواپیمای تهران- یاسوج گفت: تمام هواپیماهای سبک و سنگین ما به این سیستم مجهز هستند. هواپیمای مذکور هم از آن برخوردار بوده اما علت اینکه چرا عمل نکرده، هنوز مشخص نیست و بسیاری موضوعات دیگر بعد از پیدا شدن جعبه سیاه هواپیما روشن می‌شود.
وی افزود: وضعیت بسیار نامناسب جغرافیایی و آب و هوایی منطقه با شیارهای بسیاری که وجود دارد، امکان دسترسی افراد عادی به محل حادثه را نمی‌دهد.
رئیس سازمان هواپیمایی کشوری در پاسخ به این سوال که این هواپیما چند سال در شیراز زمین‌گیر بوده است، گفت: در این باره باید خود شرکت هواپیمایی پاسخگو باشد ولی آنچه ما می‌دانیم این است که بعد از برجام توانستند قطعات هواپیما را خریداری کنند. منابع تعمیراتی موتور هواپیمای ATR محدود است بنابراین هواپیما حدود شش سال زمین‌گیر بوده است.
هواپیما ELT داشت اما پس از حادثه سیگنال نداد
معاون سازمان هواپیمایی نیز با بیان اینکه ELT هواپیمای ATR در حین سانحه عمل نکرده است، گفته است که این عدم کارایی می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد. معمولاً در دنیا ELTها در ۴۰ تا ۶۰ درصد سوانح هوایی عمل نمی‌کنند که دلایل متفاوت فنی دارد که در این باره می‌توان به نوع حادثه، محل وقوع حادثه، شدت ضربه وارد شده به هواپیما و غیره اشاره کرد. ضمن آنکه ممکن است خود سیستم ELT عیب فنی داشته باشد و یا اینکه ماهواره تجسس و نجات سیگنال‌های ELT را دریافت نکرده باشد.
مرتضی دهقان، معاون هوانوردی و امور بین‌الملل سازمان هواپیمایی در ادامه افزود:همان‌گونه که گفته شد طبق مطالعات کشورهای پیشرفته در 40 تا 60 درصد سوانح هوایی ELTها عمل نکرده‌اند؛ در مورد ATR نیز همه این موارد باید پس از بررسی جعبه‌های سیاه هواپیما به صورت تخصصی و دقیق بیان شود.
دهقان در پاسخ به این سوال که آیا با موسسه ارائه دهنده خدمات ELT و ماهواره جست‌وجو و نجات در ارتباط بوده‌اید، گفت: با همه مراکز و همچنین این موسسه در ارتباط هستیم و قطعاً هر سیگنال ELT در قلمرو ما پخش شود و ماهواره‌‌های آنها دریافت کند، برای ما ارسال می‌کنند.
معاون هوانوردی و امور بین‌الملل سازمان هواپیمایی افزود: ظاهراً سیگنالی از سوی ELT هواپیمای سانحه دیده به ماهواره جست‌وجو و نجات ارسال نشده است و آن ماهواره سیگنالی دریافت نکرده و بنابراین پیامی برای ما ارسال نشده است.
چگونگی کارکرد سیستم ELT
ELT یا همان emergency locator transmitter فرستنده‌ای است که نقطه وقوع سانحه را مشخص می‌کند این سامانه به سیستم هواپیما وصل می‌شود و پس از برقراری ارتباط با سیستم ماهواره‌ای، سیگنال ارسال می‌کند؛
شرکتی که خدمات ELT ارائه میدهد موسسه‌ای بین‌المللی است و عمده سهام آن متعلق به یک شرکت آمریکایی است؛ این موسسه یک ماهواره تجسس و نجات را به فضا پرتاب کرده است و شرکت‌های هواپیمایی عضو این موسسه می‌شوند و با پرداخت آبونمان خدمات ELT می‌گیرند یعنی هر زمانی که سانحه‌ای برای هواپیما رخ دهد و یا ضربه‌ای مهلک به آن وارد شود، این سیستم از هواپیما سیگنال میدهد و آن ماهواره این سیگنال‌ها را دریافت می‌کند.
وقتی سیگنال ELT از سوی ماهواره تجسس و نجات دریافت می‌شود، بررسی داده‌ها حاکی از آن خواهد بود که موقعیتی که این سیگنال‌ها از آنجا ارسال می‌شود، کجاست.
تصاویر بقایای هواپیما و تکه های کوچک بجا مانده از لاشه نشان میدهد که امیدی به زنده ماندن هیچ یک از سرنشینان پس از برخورد وجود ندارد
