به گزارش مهر، سرلشکر سید یحیی صفوی، دستیار و مشاور عالی فرماندهی معظم کل قوا در نشست «بررسی بحران سوریه، آخرین تحولات میدانی و سیاسی» که در موسسه آینده پژوهی جهان اسلام برگزار شد، اظهار داشت: منطقه غرب آسیا در مرحله گذار ژئوپولتیکی به سر می‌برد. منطقه ما در غرب آسیا محل رقابت قدرت‌های بزرگ مثل امریکا، روسیه و اتحادیه اروپا خواهد بود و به نظر من در آینده نزدیک چین و هند هم در این منطقه حضور پیدا خواهند کرد و به رقابت با امریکا خواهند پرداخت و رقابت چین و هند را به طور خاص در پاکستان، افغانستان، حتی ایران، و آسیای میانه جدی می‌بینم.
وی سوریه و عراق را محل رقابت‌های ژئواستراتژیکی امریکا و روسیه دانست و گفت: می‌دانید که عراق و سوریه تحت نفوذ اتحاد جماهیر شوروی و روسیه بودند. عراق در ۱۹۳۲ به استقلال رسید و نظام پادشاهی بر آن حاکم شد. ۱۹۵۸ کودتای ژنرال عبدالکریم قاسم نظام پادشاهی را به جمهوری تبدیل کرد. حسن البکر و صدام حسین هم ۱۹۶۸ کودتا کردند. ساختار ارتش عراق و سوریه، روسی است. تمام تجهیزات از تانک‌ها T-۵۴، T-۶۲، T-۷۲ گرفته تا هواپیماها و ناوگان دریایی هر دو کشور روسی است. ایران هم قبل از انقلاب تحت تسلط امریکایی‌ها بود.
صفوی افزود: امریکایی‌ها تقریبا از ۱۹۷۱ که انگلیس از خلیج فارس خارج شد، استراتژی دو ستونی نیکسون، یعنی ایران به عنوان قدرت منطقه‌ای و امنیت منطقه خلیج فارس و عربستان به عنوان قدرت اقتصادی را اتخاذ کردند. امریکایی‌ها سال ۲۰۰۳ بر عراق مسلط شدند و آن را از دست روس‌ها بیرون کشیدند. فقط کشوری به نام سوریه باقی مانده بود. سوریه و عراق همچنین محل رقابت ژئوپلتیکی، ژئواستراتژیکی و ژئواکونومیکی قدرت‌های منطقه‌ای مثل ایران، ترکیه و عربستان هم هستند. یعنی دو رقابت در این کشورها داریم: یک رقابت جهانی و یک رقابت منطقه‌ای.
رئیس موسسه آینده پژوهی جهان اسلام با اشاره به اهداف ژئواستراتژیکی امریکا در منطقه تصریح کرد: از نظر من تسلط بر مناطق تحت نفوذ اتحاد جماهیر شوروی سابق و روسیه فعلی، حفظ بقا و امنیت رژیم صهیونیستی، تضعیف دولت‌های محور مقاومت به طور خاص سوریه و تضعیف قدرت حزب الله لبنان و زمینه‌سازی برای برخورد با آن. از اهداف ژئواستراتژیکی امریکا در این منطقه است.
وی همچنین تقسیم کشورهای سوریه و عراق را جزو اهداف امریکایی‌ها در صورت توان دانست و به تضعیف قدرت نفوذ ایران در عراق و سوریه و عدم اتصال محور استراتژیک ایران- عراق- سوریه- مدیترانه. بعنوان یک محور استراتژیک، از دیگر اهداف آمریکائی ها در منطقه اشاره کرد و افزود: جلوگیری از برتری وزن ژئوپلتیکی و ژئواستراتژیکی ایران را باید از اهداف آمریکا در منطقه دانست.
صفوی خاطرنشان کرد: واقعیت آن است که وزن ایران در منطقه ارتقاء یافته است. ائتلاف ایران، روسیه، وحزب الله لبنان در سوریه پیروز شد و ائتلاف امریکایی‌ها-ترک‌ها- اردن- صهیونیستها در عراق بعد از ۸۳ ماه با شکست مواجه شد. البته ترکیه تا سال ۲۰۱۶ جزو این ائتلاف بود، از ۲۰۱۶ از آن ائتلاف خارج شده است.
وی گفت: ایران و روسیه اجازه ندادند دولت سوریه شکست بخورد. یعنی آنچه امریکایی‌ها، سعودی‌ها، صهیونیستها و حتی اردنی‌ها می‌خواستند. پس معلوم است که این ائتلاف برنده شده است. بنابراین وزن ژئوپلتیکی ایران نسبت به عربستان سعودی و ترکیه بالا رفت. نفوذ ایران در عراق بالا رفت. داعشی‌ها تا نزدیک بغداد هم آمدند اما ایران نگذاشت که نه عراق و نه سوریه سقوط کند.
دستیار و مشاور عالی مقام معظم رهبری با اشاره به الزامات بازسازی سویه تصریح کرد: به نظرم سوریه برای بازسازی مسیری طولانی دارد. بازسازی چندین سال طول خواهد کشید و حداقل به ۳۰۰ تا ۴۰۰ میلیارد دلار احتیاج دارد. ممکن است در شمال و شرق فرات، همین قسمت که امریکایی‌ها هستند و ترک‌ها هم آمدند، یک دولت خودمختار کردی مثل آنچه می‌خواستند در عراق تشکیل دهند و شکست خورد، شکل بگیرد. آقای دکتر خامه یار به خوبی به معاهده ۱۹۱۶ سایکس-پیکو اشاره کردند. در آن معاهده تشکیل دولت مستقل کردی و ارمنی مطرح است که بعدا به هم خورد.
وی افزود: کردها جمعیتی حدود ۳۰ میلیون هستند؛ ۱۵-۱۷ میلیون نفر از آنان در ترکیه، ۶ تا ۷ میلیون در عراق، بعد در ایران و سوریه هستند. اگر یک دولت کردی بخواهد شکل بگیرد، چهار دولت ایران، ترکیه، سوریه و عراق مخالف هستند. دولت کردی شکل نمی‌گیرد مگر اینکه آنها به مدیترانه راه پیدا کنند. ترک‌ها آمدند عفرین را گرفتند که اگر در شرق فرات یک دولت خودمختار شکل گرفت، راه به مدیترانه نداشته باشد. ترک‌ها غیر از اهداف و منافع دیگری که در رابطه با حلب و مذاکرات سوچی دارند، به شدت نگران مناطق کردنشین خود هستند. البته توسعه روابط سیاسی و اقتصادی ایران با ترکیه می تواند در حل مسائل منطقه تاثیر گذار باشد و ایران و ترکیه ظرفیت ۳۰ میلیارد دلار تبادلات اقتصادی را دارند.
مشاور عالی فرماندهی معظم کل قوا با اشاره به ضرورت حفظ استقلال و تمامیت ارضی سوریه گفت: ما به طور جدی خواستار استقلال و تمامیت ارضی سوریه هستیم. جمهوری اسلامی ایران هم بایستی هزینه‌هایی که در سوریه کرده است را برگرداند و سوری‌ها این آمادگی را دارند که از نفت، گاز و معادن فسفات سوریه [این هزینه‌ها را برگرداند]. تصور من این است که درست است که ما هزینه کردیم اما ایران و روسیه برنده این صحنه هستند؛ روس‌ها قرارداد ۴۹ ساله با سوریه بستند هم پایگاه نظامی گرفتند و هم امتیاز اقتصادی و سیاسی. به نظرم ایران هم می تواند با دولت سوریه قرارداد طولانی مدت سیاسی و اقتصادی داشته باشد و هزینه هایی که کرده است بازگرداند و هم اکنون هم ایران از معادن فسفات سوریه در حال صادرات است.
صفوی اظهار داشت: حزب الله لبنان یک سازمان چریکی و یک نهضت بود و با این جنگ سوریه به یک ارتش قدرتمندی در کنار ارتش لبنان در مقابل صهیونیست ها و برای دفاع از مردم و سرزمین لبنان تبدیل شد و درست است که جنگ سوریه ۸۳ ماه طول کشیده است و تعدادی هم شهید دادند اما حزب الله کنار گوش صهیونیستها تبدیل به یک ارتش شد. سپاه پاسداران پیش از جنگ ۸ ساله، یک سازمان نظامی نبود، اما جنگ که شد، ما یک ارتش قدرتمند شدیم. اکنون حزب الله نیز یک ارتش قدرتمند بغل گوش رژیم صهیونیستی است. هم اکنون یک ارتش متحد اسلامی در سوریه بوجود آمده است.
وی در پایان ابراز امیدواری کرد: ما امیدوار هستیم که مردم سوریه و عراق، سرنوشت خود را به دست بگیرند و محور مقاومت قویتر در مقابل رژیم صهیونیستی و آمریکا ایستادگی کند.
