13 آبان 96 انقلابیون یمنی با شلیک یک فروند موشک کروز به فرودگاه ملک خالد در ریاض معادلات نبرد 3 ساله با عربستان را تغییر دادند. چرا که منابع یمنی پس از این اقدام اعلام کردند که برد موشک های انصارالله یمن به 2000 کیلومتر رسیده است و این مسئله هراسی راهبردی در عربستان و ائتلاف سعودی ایجاد کرد. پس از این اقدام تاسیسات هسته ای البراکه در ابوظبی نیز هدف قرار گرفت و دوران جدیدی از نبرد مردم یمن با متجاوزان آغاز گشت. این مسئله به معنای آن بود که انقلابیون یمنی دست برتر میدان نبرد را دارند و به همین دلیل تلاش های زیادی صورت گرفت که این پیروزی کم رنگ جلوه کند. به همین دلیل از همان ابتدا آمریکا و عربستان اعلام کردند که ایران تامین کننده موشک های انصارالله یمن است و از این طریق به دنبال آن بودند تا اصل مسئله را به حاشیه ببرند. با وجود اینکه کمیته حقیقت یاب سازمان ملل در همان ابتدا ایرانی بودن موشک ها را رد کرد اما آمریکا همچنان این مسئله را پیگیری کرده است. در همین ارتباط «نیکی هیلی» نماینده آمریکا در سازمان ملل متحد طی یک کنفرانس خبری مدارکی را به ادعای خود مبنی بر قطعی بودنِ ایرانی بودن این موشک مطرح کرد. اما این ادعا به چند دلیل باطل است:
دلیل اول: بعد از گذشت چند ماه از حمله موشکی سپاه به داعش در دیرالزور سوریه، هنوز اطلاع دقیقی از جزئیات موشک های شلیک شده ایران وجود ندارد. ممکن است این قطعات نمایش داده شده که نشان و علامت ایرانی دارد به نوعی از عملیات موشکی ایران ضد داعش جمع آوری شده باشد ، با توجه به حمایت های آمریکااز داعش در سوریه این مسئله بعید نیست.
دلیل دوم: از سوی دیگر یمن در 3 سال گذشته مورد تحریم شدید قرار گرفته است و حتی مواد غذایی توسط نهادهای بین الملی نیز بسیار سخت وارد یمن می شود و حتی در دو ماه اخیر این امکان نیز از بین رفته است. در این شرایط بسیار بعید است که موشکی به وزن و ابعاد «قیام» یا حتی قطعات آن از محاصره ائتلاف سعودی بگذرد.
دلیل سوم: حال اگر این فرض تایید شود که ایران موفق به عبور از محاصره یمن شده و تجهیزات موشکی را در اختیار انصارالله یمن قرارداده است. کاملا طبیعی و منطقی است که ایران تجهیزات را با نشان و علامت ایران در اختیار انقلابیون یمن نگذارد. این مسئله بدیهی ترین و اولیه ترین ملاحظه در این مورد است.
دلیل چهارم: نجاح محمد علی تحلیلگر برتر عرب در مطلبی اعلام کرد که موشک مورد نظر یک موشک روسی است که در زمان علی عبدالله صالح به یمن داده شده که با اطلاع کارشناسان روس ارتقا یافته است.
دلیل پنجم: مقامات زیادی در سازمان ملل و آمریکا این ادعای هیلی را رد کرده اند. نیویورک تایمز با بیان اینکه مدارکی که هیلی نشان داد نمیتواند ادعاهایش را ثابت کند، نوشت: «مقامات دفاعی میگویند که نمیتوانند تعیین کنند این سلاحها چه زمانی برای یمن ارسال شده است و حتی ممکن است قبل از صدور قطعنامه شورای امنیت باشد. حتی تعداد دیگری از کارشناسان میگویند که نمیتوانند تعیین کنند چه زمانی این سلاحها استفاده شدهاند.» «جفری لوئیس» تحلیلگر اندیشکده مطالعات بینالملل در مونتری نیز میگویند هیچکدام از سلاحهای نمایش داده شده توانایی حمل کلاهک هستهای را ندارند و به همین دلیل، حتی در صورتی که ایران تأمینکننده آنها بوده باشد، نقض قطعنامه 2231 شورای امنیت به شمار نمیرود.[1] «فرحان حق» معاون سخنگوی دبیرکل سازمان ملل متحد نیز ادعاهای نیکی هیلی نماینده آمریکا در این سازمان علیه ایران را رد کرد. وی افزود، هیچ دلیل محکمی که منبع ساخت این موشکها را مشخص کند، وجود ندارد.[2]
اهداف غرب و آمریکا از این اتهام
با توجه به موارد فوق ، اظهارات هیلی علیه ایران ادعایی بیش نبوده است. بنابراین اهداف پشت پرده این اقدام آمریکا علیه ایران در شرایط کنونی چگونه ارزیابی می شود؟
-پوشش رسانه ای برای طرح انتقال پایتخت به قدس
اخیرا دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا قدس را به عنوان پایتخت اسرائیل معرفی کرد. این مسئله در حالی اتفاق افتاد که باوجود تصویب قانون این طرح در کنگره در سال 1995 هیچ یک از روسای جمهور آمریکا عملی شدن این مسئله را به صلاح نمی دانستند. اقدام ترامپ در حالی صورت گرفت که اجماعی جهانی علیه وی در این مورد صورت گرفته و بنابراین ترامپ جز اسرائیل و عربستان در این مورد هیچ حامی دیگری ندارد. بنابراین سعی دارد با یک اقدام دیگر افکار عمومی را از مسئله قدس منحرف کند. متهم نمودن ایران در تامین موشک برای انصارالله می تواند بهترین نمونه در راه تحقق این هدف باشد.
-تلاش برای زمینه سازی در جهت مقابله با انصارالله
یکی دیگر از اهداف آمریکا از مطرح کردن دوباره موشک شلیک شده توسط یمن، تلاش برای زمینه سازی در جهت اقدام علیه انصارالله در سطح سیاسی و نظامی است. از آن جایی که جنگ علیه یمن سه سال به طول انجامیده است و بسیاری از کشورها از بحران انسانی به وجود آمده در این کشور انتقاد کرده اند، فشارها برای پایان آن افزایش یافته است لذا آمریکا در صدد است با فشار بیشتر سیاسی و نظامی به یمن و ایران که از حامیان اصلی انصار الله است، به اهداف خود دست یابند و بدین ترتیب در راه اجماعی سیاسی- نظامی علیه انصارالله حرکت کند.
تلاش برای فشار بر برنامه موشکی ایران
برنامه موشکی ایران، بعد از تصویب برجام به مهم ترین چالش ایران و غرب تبدیل شده است. به طوری که برخی از تحریم های جدید آمریکا بر این امر استوار است. یکی از اهداف آمریکا از ایرانی دانستن این موشک، تلاش برای فشار بر برنامه موشکی ایران و طرحی در جهت محدود کردن ایران در این زمینه است. بر این اساس هفته گذشته، «فدریکا موگرینی» مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در جلسهای در پارلمان اروپا ادعا کرده بود که در بخش مقدمه (PREAMBLE) توافق هستهای ایران «نیمجملهای» با این مضمون وجود دارد که خواستار قرار دادن برجام به عنوان زیربنایی برای تعامل سازنده در منطقه است. او گفت که این جمله به درخواست ایران در بخش مقدمه برجام گنجانده شده است.[3] سخنان نیکی هیلی در راستای همان طرح از پیش تعیین شده آمریکایی ها برای اعمال فشار بر ایران در خصوص مسائل موشکی و منطقه ای طراحی شده است.
پایان سخن
در کل می توان گفت که نیکی هیلی به دنبال آن است تا از یک طرف زمینه برای تحت الشعاع قراردادن پیروزی های انصارالله یمن را فراهم کند و از سوی دیگر هدف اصلی هیلی این است که برنامه موشکی ایران را از این طریق دوباره به صدر مسائل بین المللی بازگرداند. البته نباید از تلاش های آمریکا برای ایجاد یک پوشش رسانه ای در مورد طرح ترامپ مبنی بر به رسمیت شناختن قدس به عنوان پایتخت اسرائیل غافل بود.
پی نوشت:
[1] http://www.farsnews.com/newstext.php?nn=13960924000267
[2] https://www.tasnimnews.com/fa/news/1396/09/24/1601545/
[3] http://kayhan.ir/fa/news/121121