آقای پزشکیان، با انقلابیون جدید چین چه می‌کنید؟

گروه تعاملی الف،   4030419008 ۴۷ نظر، ۰ در صف انتشار و ۱۹ تکراری یا غیرقابل انتشار

چین بعنوان بزرگترین مصرف‌کننده نفت، در ماه گذشته به سهم ۵۰ درصدی فروش خودرو برقی رسیده و پیش‌بینی می‌شود تا ۲۰۳۰ ظرفیت‌های جدید انرژی خورشیدی و باد آن به بالای ۳ تا ۴ هزار گیگاوات و فروش خودرو برقی چین به بالای ۸۰ درصد برسد. لذا دیگر نیازی به نفت ما نخواهد داشت.

آقای پزشکیان، با انقلابیون جدید چین چه می‌کنید؟

گروه تعاملی الف - علی امیری فراهانی:

چند ماه اخیر کشور درگیر انتخابات زود هنگام ریاست جمهوری شد و در این انتخابات بالاخره اقای پزشکیان به پاستور رسید. قبل از ان هم اخبار و تمرکز افکار عمومی و مسئولان  کشور  برای ماه‌ها درگیر تنش های بی‌پایان خاورمیانه  هم بود و متاسفانه هست. همه این‌ها باعث شد که باز هم از چالش‌های فوری و بسیار عظیم اقتصاد کشور و از همه مهمتر انقلابی که در چین در جریان است و تاثیر ان بر اقتصاد ایران غافل بمانیم و حداقل تا شش ماه دیگر که کابینه جدید وارد کار اساسی خواهد شد این عدم اگاهی و  بی‌عملی در برابر آن ادامه پیدا خواهد کرد.

این قلم بهار سال گذشته در یادداشتی که در سایت محترم الف تحت عنوان _ هشدار از نمایشگاه خودرو شانگهای به اقتصاد ایران منتشر شد بصورت خلاصه از انقلاب انرژی که در چین  و کل دنیا در جریان است و بصورت قطعی بر اقتصاد ایران و کلیه کشورهایی که اقتصاد انها بر اساس صادرات نفت و گاز شکل گرفته و متکی است، تاثیر خواهد داشت، پرداخت. الان بعد از گذشت 12 ماه از آن یادداشت باید به دولت جدید و کلیه خوانندگان هشدار بسیار بزرگتر و بشدت عاجل‌تری درباره این انقلاب انرژی در چین و دنیا بدهیم که حتی از پیش بینی خود مقامات چینی و خوشبینانه‌ترین دانشمندان و کارشناسان صعنت انرژی‌های نو هم بسیار سریعتر در حال اتفاق است!

در برنامه دولت چین در 2020 آمده بود که هدف دولت چین این است که ظرفیت انرژی خورشیدی و باد در چین در 2030 به  هزار گیگاوات برسد و میزان سهم خودروهای برقی در فروش کل خودروها به سی درصد برسد. اما دولت چین به این هدف  در مورد انرژی باد و خورشید همین خرداد 2024 و در ماه گذشته به سهم 50 درصدی فروش خودرو برقی در چین رسیده و پیش بینی می‌شود که تا 2030 ظرفیت‌های جدید انرژی خورشیدی و باد چین به بالای 3 تا 4 هزار گیگاوات و تا سال اینده فروش خودرو برقی چین به بالای 80 درصد برسد.

اما همه داستان این نیست. هر سال از چین تحولات بسیار عظیمی پدیدمی‌آید. همه می‌دانیم که بزرگترین مصرف نفت در دنیا در کنار بنزین برای خودروهای سبک، گازوئیل برای اتوبوس‌ها و خودروهای سنگین و تریلی‌ها و کامیون  ها و البته سوخت مازوت برای کشتی‌های اقیانوس پیما و شناورها است. در حال حاضر مدت‌ها است که چین تقریبا کل ناوگان اتوبوسرانی شهرهای خود و حتی بسیاری از شهرهای اسیا و امریکای جنوبی و حتی امریکا و اروپا و ژاپن و... را برقی کرده. اما پیش‌بینی می‌شد بدلیل مشکلات زمان شارژ، کامیون‌ها و تریلی‌ها و کشتی‌ها و شناروها همچنان و تا چند سال اینده متکی بر گازوییل و مازوت باقی بمانند. اما انقلاب جدیدی که در چین کلید خورده و هر ماه با درصد رشد سه رقمی! در حال گسترش است استفاده از گاز مایع طبیعی در کامیون‌ها و کشتی‌ها است.  

چین با افزایش تولید برق از باد و خورشید کلیه نیروگاه‌هایی را که از گاز مایع طبیعی برای تولید برق استفاده می‌کردند از مدار خارج کرده و بدلیل افزایش شدید تولید گاز طبیعی مایع توسط قطر و امریکا و استرالیا و کاهش شدید قیمت این گاز در قیاس با گازوییل در بازارهای دنیا و چین شروع به ساخت کامیون‌ها و تریلی‌های سنگین و کشتی‌ها و شناورهای بزرگ که با گاز مایع کار می‌کنند کرده است. در حال حاضر مصرف گاز مایع چین بصورت عمده به خودروهای سنگین و مجتمع‌های عظیمی پتروشیمیایی محدود شده است. برای اینکه به سرعت رشد این جایگزینی گازوییل و در نهایت نفت وارداتی چین پی ببریم  فقط در ماه گذشته ساخت و فروش تریلی گازسوز در چین نسبت به ماه سال گذشته 252 درصد رشد کرده یا در حالی‌که سال 2023 از هشت تریلی فروخته شده در چین یکی از انها گاز سوز بوده در 4 ماهه اول 2024  این تعداد به یک از هر سه کامیون فروش رفته رسیده و پیش‌بینی می شود تا سال اینده 80 تا 90 درصد کامیون‌های سنگین فروخته شده در چین گاز سوز شوند. همین نسبت‌ها با شدت کمتری در کشتی‌سازی در حال شروع است و این نحوه مصرف گاز طبیعی مایع و جایگزینی کردن گازوییل در چین به سایر بازارهای اسیا و دنیا در حال گسترش است.

نتیجه همه این تحولات این شده که اوپک برای افزایش مصرف نفت چین برای امسال 900 هزار بشکه پیش‌بینی کرده بود ولی در شش‌ماهه اول امسال چین نه تنها افزایش وارداتی در نفت خام نداشته بلکه 150 هزار بشکه در روز کمتر واردات داشته به علاوه صادرات فراورده‌های نفتی چین (عمدتا بدلیل حاشیه سود بالا برای واردات نفت خام ایران و روسیه و تبدیل ان به فراوده نفتی) رشدی بیست درصدی داشته! البته دلیل دیگر عدم کاهش شدید واردات نفت چین علیرغم گستردگی جایگزینی بنزین و گازوییل در چین،  انقلابی است که چین در ساخت و گسترش مجتمع های پتروشیمی در حال اجرا دارد که خود باعث می‌شود که قسمت عمده صادرات کشور ما که محصولات پایه و خوارک پتروشیمی است و اغلب به چین است با کاهش تقاضای چین و تقاضای چین برای تخفیف بیشتر تحت فشار بیشتر و اب رفتن کند که باز در جهت فشار به منابع و درامد و ثروت ملت ایران و کشورهای نفت خیز است.  البته چین این تحولات و انقلاب‌ها را نه به جهت صدمه به کشورهای دیگر بلکه فقط از دید بسیار خالص اقتصادی نگاه می‌کند و ان هم همان کاهش نیاز انرژی چین به منابع خارجی و همچنین بهبود شرایط زیست محیطی چین با افزایش انرژی‌های پاک است.

 این  تنها نوک کوه یخی است که در اقتصاد دنیا با رهبری چین و لاجرم به ضرر اقتصاد کشورهای صادر کننده نفت و گاز در جریان است. اما برخی خوانندگان محترم ممکن است این سوال را مطرح کنند که این روندها چه تاثیری برای ما در ایران یا چه اولویتی برای اقای پزشکیان یا دولت او باید داشته باشد و اصولا چه نیازی به نگرانی و تاثیر این روندها در معیشت تک تک شهروندان ایرانی است؟

 برای توضیح و جواب به این سوال باید گفت اقای پزشکیان بخوبی می‌دانند که تنها دلیل رغبت و نیاز افکار عمومی و مسئولان و جریان اصلی کشور به انتخاب ایشان نه بحث فیلترینگ یا حجاب یا تنش‌های خاورمیانه و .... بلکه   تنها دلیل همان شدت گرفتن بحران اقتصادی و معیشتی در کشور بود و بخصوص افزایش شدید نقدینگی و کسری بودجه نجومی کشور و کاهش شدید ذخایر ارزی و مالی و صادراتی کشور برای نیازهای روزمره و واردات و سرمایه‌گذاری  که خود را با تورم بسیار بالا در زندگی احاد و تک تک ملت ایران نشان می‌دهد.

اقای پزشکیان و همه مسئولان و مشاوران انها و حتی خوانندگان این یادداشت در کشور باید بخوبی بدانند در کوتاه مدت و میان مدت اولین اولویت انها باید تخفیف این حجم بزرگ تورم و مشکلات معیشت و اقتصاد و کاهش کسری بودجه و تورم باشد. متاسفانه باز این مسئولان و مشاوران انها باید بخوبی بدانند که فارغ از سیاست‌ها و تبلیغات چند دولت اخیر و رسانه‌های جریان اصلی و مسئولان در ارتباط با اقتصاد بدون نفت و افزایش تولیدات کشور و صادرات غیر نفتی یا معامله با ارزهای جایگزین دلار، باز اقتصاد ایران مستقیم و غیر مستقیم تا 90 درصد به تولید و صادرات نفت و گاز چه بصورت نفت خام یا  بصورت مشتقات نفتی و پتروشیمی و حتی فولاد که مصرف اصلی ان نفت و گاز است وابستگی دارد. دهه‌ها عدم سرمایه‌گذاری جدی در سایر منابع و بخش‌های اقتصاد و درآمد و تولید باعث شده که همه امید دولت‌ها و از جمله دولت اینده همین درامد نفتی باشد. از همین رو است که در تمام مناظره‌ها و محورهای اصلی همه تحلیل‌ها بحث لزوم کاهش تحریم‌ها برای افزایش میزان صادرات نفت و گاز و مشتقات نفتی در بازار بین الملل به ده‌ها کشور و نه فقط به یک مشتری عمده یعنی چین که خود در حال کاهش واردات نفت خود است و دریافت پول آن بار ارزهای معتبر بین‌المللی و دوباره نه تنها به یوان گره خورده است. گویا این مسئولان و کارشناسان با تجربه راهی دیگر غیر از فروش نفت خام و واردات با دلار ان نمی‌دانند و خیال هم ندارند که با نگاه به تجارب دیگر کشورها بدانند.

خوانندگان این یادداشت باید بدانند در کنار مدیریت‌های ضعیف و مشکلات سیاست خارجی و ضعف‌ها و پرت‌ها در اقتصاد کشور مانند اختلاس‌ها و... دلیل اصلی مشکلات اقتصادی و معیشت مردم ایران در این سطح گسترده  همانا کاهش ساختاری ارزش تنها محصول قابل صادرات ایران با مزیت افزوده یعنی نفت در بازارهای بین المللی می‌باشد و با انقلابی که شرحش رفت و در چین و در دنیا در جریان است حتی در صورت بر داشته شدن همه تحریم‌ها باز در چند سال اینده درامد صادراتی کشور بدلیل کاهش نیاز جهانی به نفت افزایش معنا داری نخواهد داشت و نتیجه اینکه اگر دولت اقای پزشکیان یا هر دولت و شخص دیگری در تلاش اساسی برای شناخت و چاره‌یابی و متنوع کردن اقتصاد ایران برای رویارویی با این تحولات و روندها در بازار جهانی انرژی و اصولا صنعت و اقتصاد دنیا نباشد، هیچ شانسی برای بهبود اساسی و پایدار اقتصاد و معیشت کشور و مردم و حتی ان کشاورز و روستایی دور از شهرها نخواهد داشت.

متاسفانه چه در دولت فعلی، دولت‌های قبلی و چه حتی در صحبت‌های این شش کاندید از جمله اقای پزشکیان اصولا شاهد حتی اشاره ای به شناختن این چالش‌ها و داشتن برنامه کلان مدون و قابل دفاع در اقتصاد انرژی یا انرژی‌های نوین و این روندهای سریع در تغییر فاز اقتصاد دنیا و تاثیر کلان آن بر اقتصاد ایران نبودیم. تنها اشاره‌ای که به بخش انرژی و تاثیر ان بر اقتصاد کلان کشور شد در مورد قیمت بنزین بود و بخصوص در دور دوم که غمگینانه دو متخصص دانشگاهی ما یعنی اقای پزشکیان یا جلیلی مردم را خطاب قرار می‌دادند که ای مردم، طرف مقابل تغییر و اصلاح  قیمت بنزین را دارد در حالیکه اگر تخصص و دلسوزی به معنی کلان ان بود باید کاندیدها مردم را هشدار می‌دادند که ای مردم طرف مقابل هیچ برنامه‌ای بر سر و سامان دادن به مثلا قیمت حامل‌های انرژی ندارد!  تنها اقای پورمحمدی اشاراتی به این بحث‌ها و لزوم توجه به تاثیر انها در مثلا بحث صادرات نفت ایران به چین یا نیاز بایدن به کنترل قیمت نفت در جریان جنگ اکراین و ... بصورت پراکنده داشت که او هم کمترین ارا کسب شده را داشت و نشان می‌دهد که چه اندازه فضای مسئولان و فضای حاکم بر بدنه کارشناسی کشور و اقتصاد ایران از این تحولات و تاثیرات عظیم ان بر اقتصاد و معیشت مردم ایران غافل و در واقع در بی‌خبری مطلق است.

غیر ممکن است که قیمت حامل‌های انرژی این چنین باشد و بعد صحبت از  بهره‌وری در انرژی‌های نوین و بهره بردن از مزایای ان برای کشور و ملت نمود. مهم نیست که بهترین اقتصاددان دنیا هم مسئول شود ولی باز اب در هاونگ کوبیدن است. غیرممکن است که اقتصاد ایران با تمام نهادها و بنیادها یک کاسه نشود و یک کاسه و شفاف صورت‌های مالی انها و مالیات انها حداقل برای دولت‌ها منتشر نشود و مدیران ان پاسخگو نباشند و بعد انتظار فرجی در اقتصاد داشت. غیرممکن است که مسئولان از جمله خود کاندیدها از شبکه‌های اجتماعی بین المللی استفاده کنند و بعد در برابر چشمان ده‌ها میلیون جوان ایرانی از ادامه فیلترینگ همان شبکه‌ها دفاع کنند و بعد انتظار همراهی و همگامی با جریان اصلی و دولت‌ها و رای گسترده از همان جوانان داشت. غیر ممکن است که بتوان طرف‌های اروپایی و امریکایی را به همکاری برای پایان تحریم‌ها و عادی شدن شرایط مالی و سرمایه‌گذاری و تجاری کشور ترغیب کرد و در همان حال به این سیاست‌های خارجی کشور که ادامه داد. غیر ممکن است که درامد دولت‌ها از چاپ پول تشکیل شود و هیچ کاری برای واقعی کردن قیمت‌های حامل‌های انرژی و مالیات و....انجام نشود و بعد مردم انتظار داشته باشند درامد واقعی انها افزایش یابد. به عنوان مثال همین قیمت واقعی گازوییل در چین باعث شده که رانندگان تریلی چین بسوی خرید کامیون‌ها با سوخت گاز مایع طبیعی بروند چون فقط بیست درصد ارزانتر از گازوییل است. المان و اروپا با همین مکانیزم قیمت و اشتباه پوتین در حمله به اکراین از بحران قطع نفت و گاز روسیه فرصت ساختند و در ششماهه اول امسال ضمن بی نیازی کامل از واردات گاز از روسیه و پایان کار کلیه نیروگاه‌های اتمی المان، 65 درصد برق مصرفی کشور المان از انرژی‌های نوین بدست امد در حالیکه دو سال پیش این میزان با وجود نیروگاه‌های اتمی در المان فقط 38 درصد بود.  

البته به مردم ایران و خوانندگان هم قطعا باید حق داد که در برابر هر گونه تغییر قیمت و واقعی شدن قیمت‌ها بسیار بدبین باشند. چند ده سال و چندین دولت با ادعا بهبود امدند ولی چون هیچ برنامه مدون و علمی میان مدت و بلند مدتی نداشتند، هر گرانی بعد چند سال تبدیل به عکس خود و باعث تورم بیشتر شد نه بهبود بهره وری.  ولی هر چند تلخ است ولی تا زمانی‌که پولی و درامد واقعی تولید نشود امکان تقسیم هیچ پولی به غیر از کسری بودجه و بهبود واقعی معیشت و اقتصاد مردم هیچ کشوری هم وجود نخواهد داشت.

در پایان بد نیست که حالا که شاهد رئیس جمهور جدیدی در پاستور  هستیم و عده‌ای در حال ارزیابی تغییر احتمالی ریس جمهوری امریکا از بایدن به ترامپ و اثرات احتمالی ان بر اینده سیاست خارجی واقتصاد ایران و دنیا هستند یک ارزیابی مختصر و بسیار محدود در صورت ادامه ریاست جمهوری بایدن در امریکا یا جایگزینی او توسط ترامپ تنها از دید همین تاثیر این دو بر اقتصاد انرژی دنیا ارایه دهیم و بگوییم در هر دو صورت فشار بر منابع درامد نفت و گاز کشور  در هر دو فرض بشدت افزایش خواهد یافت.

اگر بایدن یا دمکراتها در کاخ سفید و سیاست امریکا باقی بمانند به معنی ادامه و حتی تسریع روند فعلی انتقال از انرژی‌های فسیلی به انرژی های نوین در امریکا و دنیا و در نتیجه خود چین خواهد بود. دمکرات‌ها همیشه طرفدار کاهش وابستگی دنیا به نفت و گاز هستند و می‌بینید که با کاهش صادرات نفت و گاز روسیه و عربستان و... عملا اجازه نمی‌دهند که قیمت نفت به ضرر گسترش انرژی‌های نوین کاهش یابد. همین الان ساخت یک نیروگاه برق هزار مگاواتی خورشیدی در دنیا با تولید انبوه چین تنها یک هفتم یک نیروگاه برق  هسته‌ای با همان میزان تولید یا نصف قیمت یک نیروگاه حراراتی با سوخت فسیلی است. این یعنی دیگر هیچ شرکت عمده نفتی دنیا حتی اگر بهترین شرایط را هم برای انها فراهم کنیم باز حاضر نیستند در منابع نفت و گاز ایران یا هر کشور دیگری که افق سرمایه‌گذاری سی ساله می‌طلبد سرمایه‌گذاری کند. این کوچکترین تغییری است که حتی از سال 96 و زمانی که اقای زنگنه بدنبال جذب سرمایه خارجی در صنعت نفت ایران بود در اقتصاد انرژی دنیا بوجود امده. الان بسیاری از غول‌های نفت و گاز دنیا مانند شل و توتال و هگزان و.. در حال سرمایه گذاری وسیع در انرژی‌های نوین و تولید باطری‌های در مقیاس گیگاواتی هستند. 

اما از طرف دیگر اگر ترامپ یا هر  جمهوری‌خواه دیگری که بصورت سنتی طرفدار شدید افزایش تولید نفت و گاز امریکا هستند جایگزین بایدن شود کشورهایی نفت خیز مانند ایران و روسیه با چالش بس بزرگتری روبرو خواهند بود.  ترامپ گفته اولین فرمان اجرایی او در روز اول ریاست جمهوری لغو کلیه محدودیت‌های اقتصادی و مالی و زیست محیطی است که بایدن و دمکرات‌ها بر صنعت نفت و گاز و شرکت‌های نفتی امریکا تحمیل کردند و هدف ترامپ افزایش تولید نفت امریکا به حداقل 15 میلیون بشکه در روز و تولید گاز مایع بسیار بیشتر در دوسال اول ریاست جمهوری است.

از همین منظر می‌توان رفتار سیاسی ترامپ با کشورهای دنیا بخصوص ایران و روسیه را پیش‌بینی کرد. هر چند گفته می‌شود که مثلا آمدن ترامپ ممکن است خبر خوبی برای پوتین و روسیه در باتلاق اکراین باشد ( که آن هم نیست و نیاز به یادداشت دیگر دارد) ولی باید گفت ترامپ بصورت خالص یک بیزینس من با ذهنیتی بشدت تاجر ماب است تا سیاستمدار. هدف و مانیفیست اقتصادی ترامپ که بارها گفته افزایش شدید تولید و صادرات نفت و گاز امریکا برای سود بیشتر شرکت‌های نفتی و ایالات جمهوریخواه مانند تکزاس که تولید کننده اصلی نفت و گاز امریکا هستند است. 

وقتی در همین یادداشت اشاره شد که دنیا بشدت در حال افزایش تولید انرژی‌های نوین و جایگزینی نفت و گاز و کاهش نیاز به نفت در دنیا است، طبیعی است که ترامپی که بدنبال افزایش تولید و صادرات نفت و گاز امریکاست هیچ راهی برای اجرای موفق طرح خود برای نفت و گاز امریکا ندارد، جز خارج کردن نفت و گاز سایر کشورهای رقیب از بازار . از همین رو است که رئیس جمهور اینده ایران یعین اقای پزشکیان هم باید خود را با یک تحریم یا رقابت سنگین از سوی ترامپ در صادرات نفت ایران اماده کند. حتی پوتین هم از همین حالا باید بداند که شاید ترامپ برای گرفتن بیشتر پول از اروپایی‌ها و ناتو، مانور کمک و بودجه کمتر برای اکراین به نمایش بگذارد ولی در عین حال از هیچ تلاشی برای کاهش صادرات نفت و گاز روسیه به عنوان رقیب اصلی امریکا در بازارهای اسیا و چین و هند و اروپا خودداری نخواهد کرد. چه برای چینی‌ها و چه برای ترامپ و خود روس‌ها و پوتین در دنیای امروز  بیزینس و تجارت از سیاست جدا است. گذشت آن زمانی که روسیه برای اثبات توفق سیستم شوروی به کوبا و کره شمالی و ده‌ها کشور جنوب پول خرج می‌کرد . چه چین و چه ترامپ و چه پوتین و البته اروپا یا حتی هند و ویتنام و...تنها بدنبال بالا بردن حداکثر سود خود در اقتصاد هستند و از همین رو شرایط برای کشورهایی مانند روسیه و ایران و ونزویلا و حتی عربستان و قطر و امارات و اصولا اوپک پلاس در سالهای اینده چه بایدن و دموکرات‌ها در کاخ سفید باقی بمانند و چه ترامپ و هر جمهوری‌خواهی رئیس جمهور شود سختتر خواهد شد.

به هر حال اقای پزشکیان و تیم اقتصادی او و اصولا همه تحلیلگران اقتصادی و صنعتی ایران باید بدانند که بازار انرژی و اقتصاد و صنعت دنیا بشدت در قیاس حتی با 92 یا 96 و 1400  متحول شده است. الان فقط تحریم یا اف ای تی اف نیست که دست و پای اقتصاد ایران را بشدت درگیر کرده. بلکه تغییرات ساختاری در بازار نفت و سرمایه‌گذاری دنیا است که حتی اگر همه تحریم‌ها به فرض محال برداشته شود باز خود را به اقتصادهای نفتی مانند ایران و روسیه و ونزویلا و حتی عراق و عربستان و امارات و قطر تحمیل می‌کند. حداقل امارات و عربستان و قطر و کویت و نروژ صندوق‌های سرمایه گذاری تریلیون دلاری برای سال‌های اینده پیش‌بینی و دست و پا کردند ولی شوربختانه صندوق توسعه ملی ایران به گفته دبیرش یک صد میلیارد دلار کسری دارد!  

حقیقتش باید گفت کار دولت جدید بسیار بسیار مشکل است. بخصوص که تا به حال از اقای پزشکیان هیچ علامتی را ندیدیم که ایشان ان صلابت و همت و اراده برای برخورد با این ابر چالش‌ها و افرادی که این چالش‌ها را دهه‌ها در کشور دانسته و نادانسته و با نااگاهی بر کشور تحمیل کردند داشته باشد. انشالله که در اشتباه باشیم ولی اگر متخصص مستقل و قوی  در کنار و در تیم اقای پزشکیان نبینیم نمی‌توانیم بی جهت خود را امیدوار کنیم.

سخن آخر اینکه آمدن و تایید صلاحیت و انتخاب پزشکیان نشان می‌دهد که در بدنه تصمیم گیران ارشد کشور لزوم تغییراتی فوری مسجل شده ولی باید هشدار داد که نیاز از تنها تغییرات به تحول رسیده. فقط چند ماه یا حداکثر یک یا دو سال فرصت داریم که شجاعانه این تحولات که بسیاری از انها برای جریان اصلی کشور مانند دارو بسیار تلخ است اجرا کنیم. شاید نتوان یک روزه یا یک ماهه تحریم‌ها را برداشت ولی می‌شود یک ماهه دست دولت جدید را برای نشان دادن توان و اراده مثلا در بحث تعدیل فیلترینگ سایت‌هایی که همه مقامات و مسئولان از ان استفاده می‌کنند باز گذاشت و جامعه و نسل جوان را که ده‌ها میلیونی مانند خود مسئولان با فیلترشکن از این سایت‌ها استفاده می‌کنند را امیدوار به خرد جمعی و منطق کرد. فراموش نکنیم که دولت 76 تا 84 بهترین دستاورد اقتصادی را داشت و مثلا شرکت‌های معظم بین‌المللی حاضر شدند ده فاز اول پارس جنوبی را سرمایه‌گذاری کنند نه به این دلیل که آن دولت لبخند می‌زد، بلکه چون نشانه‌های مستدل و قوی در حاکمیت ایران دیدند که میل به تغییر رویه دارد.  هر چند در 84 یک چرخش و تاسیس دور برگردان 180 درجه‌ای را شاهد بودیم و حالا نتیجه آن تغییر بدبینی به نیات واقعی همه طرف‌ها است. به هر حال هر چند همین الان هم دیر است ولی هنوز فرصت اندکی باقی است. باشد که همه متوجه شویم که عدم تغییر برای سال‌ها و شرایط شدیدات متحول اقتصاد انرژی و ژئوپولتیک جدید دنیا بعد از متوقف شدن روسیه در اکراین و آمدن احتمالی ترامپ و وضع اقتصاد ایران حالا ما را ملزم به ایجاد تحول اساسی در راهبردها و سیاست‌های کلان کرده. میزان مشارکت در انتخابات تنها یکی از نشانه ها است. به خود بیاییم.

دیدگاه کاربران

ناشناس۳۵۵۶۱۴۳۰۹:۴۸:۳۱ ۱۴۰۳/۴/۲۴
ایشان یا کلا دولت جدید جز بانیان وضع موجود سال 92 هست و فکر خاص و انقلاب در تفکر این دولت جدید را کنار بگذارید
ناشناس۳۵۵۶۲۱۵۱۱:۱۶:۴۸ ۱۴۰۳/۴/۲۴
و البته با سرمایه گذاری یک میلیارد دلاری چین خط تولید خود روهای برقی در ترکیه راه اندازی شد
ناشناس۳۵۵۶۲۱۷۱۱:۱۸:۲۹ ۱۴۰۳/۴/۲۴
سرمایه گذاری چین در عربستان 37 برابر سرمایه گذاری چین در ایران است و ما همچنان به دنبال چین!!!!!
ناشناس۳۵۵۶۳۵۹۱۳:۴۹:۵۲ ۱۴۰۳/۴/۲۴
وقتی ما تکلیفمون با خودمون مشخص نیست چه انتظاری از بقیه داری؟
ناشناس۳۵۵۶۴۲۱۱۵:۰۵:۴۵ ۱۴۰۳/۴/۲۴
قبلا مدعی بودید چین در ایران سرمایه گذاری نمی کند!
ناشناس۳۵۵۶۲۷۸۱۲:۰۶:۵۷ ۱۴۰۳/۴/۲۴
خوبه هنوز مردم یادشونه کیا تحریمها رو کاغذ پاره میخوندن .
ناشناس۳۵۵۶۳۴۷۱۳:۳۹:۳۷ ۱۴۰۳/۴/۲۴
از همان هایی که عامل تحریم در ایران هستند سوال کن 83 88 92!
ناشناس۳۵۵۶۴۵۹۱۵:۵۳:۴۴ ۱۴۰۳/۴/۲۴
چین گام بزرگی جهت مشارکت در یک پروژه بین‌المللی برداشته؛ پروژه‌ای که هدف آن دستیابی به منبع انرژی پاک نامحدود یا همان تولید انرژی از طریق همجوشی هسته‌ای است. دانشمندان چینی موفق به ساخت و تست اولین پنل یک قطعه خاص برای بزرگ‌ترین رآکتور همجوشی هسته‌ای دنیا شده‌اند. گاردین: انتظار می‌رود این نیروگاه‌ همجوشی هسته‌ای که نخستین نیروگاهی است که از پلاسما فوق‌داغ استفاده می‌کند تا انتهای سال ۲۰۲۵ تکمیل شود و تولید برق ارزان را شروع کرده و جهان را از وابستگی به سوختهای فسیلی رها کند . این پروژه نیروگاهی ۲۰ میلیارد یورویی به نام «ایتر» (Iter) همان واکنش‌هایی را که در خورشید رخ می‌دهد، شبیه‌سازی می‌کند و هدف از ساخت آن این است که ثابت شود تولید برق با همجوشی هسته‌ای در مقیاس تجاری امکان‌پذیر است.
ناشناس۳۵۵۶۶۷۶۲۱:۲۷:۳۸ ۱۴۰۳/۴/۲۴
دوست عزیز. اینها همه تا ده سال پیش بود. در این دو سال تولید انبوه چین در پانلهای خورشیدی و باطری برای ذخیره چنان انرژی خورشیدی را ارزان و در دسترس قرار داده که حتی دیگر انرژی باد بخاطر پیچیدگی فنی ساخت گیربکسهای عظیم هر توربین دیگر به صرفه نیست چه برسد به نیروگاه اتمی از هر نوع ان.
ناشناس۳۵۵۶۶۸۱۲۱:۳۹:۱۲ ۱۴۰۳/۴/۲۴
برای اطلاعات بیشتر همین الان در ساعات روز و بعد ازظهر میران تولید انرژی خورشیدی در کالیفرنیا و المان و خود چین از میران کل مصرف برق همان ساعات این مناطق بیشتر شده. بزرگترین چالش انرژی خورشیدی عدم تولید ان در غروب و شب که مصرف برق به اوج میرسد بود. اما از امسال ان هم حل شده چون چین و دنیا یشدت به ظرقیت تولید ابر باطری ها با قیمت بسیار پایین افزودند. دو سال پیش چین یک گیگاوات ابر باطری تولید کرد ولی امسال براحتی ده گیگاووات. اگر منحنی اردک یا duck curb را جستجو کنید کل داستان را متوجه میشوید. ابر باطری ها دقیقا همان کار باطری موبایل یا لپ تاب را انجام می دهند اما در مقیاس ذخیره برق برای یک شهر
ناشناس۳۵۵۶۶۸۴۲۱:۴۸:۴۰ ۱۴۰۳/۴/۲۴
برای اینکه متوجه بشوید انرژی خورشیدی چه تحولی در دنیا ایجاد کرده باید بدانیم که الان مردم پاکستان و هند و مصر و... از مشتریان اصلی پانلهای ارزان چین برای رهایی از قطعی برق هستند. الان که کشور ما در تابستان و اوج مصرف که ساعات یک بعد از ظهر تا ۵ بعد از ظهر هست دقیقا مطابق ساعات اوج تولید پانلهای خورشیدی است. المان و جنوب چین که مرطوب و ابری است این پانلها در سال ۱۲۰۰ ساعت اوج افتاب دارند ولی در بیابانهای غرب چین این میزان ۳۰۰۰ ساعت هست. فقط تصور کنید اگر این پانلها در بیابانهای گرمسار و سمنان و بم و قم و کاشان نصب شود براحتی بالای ۳ هزار ساعت انرژی مجانی از بزرگترین نیروگاه اتمی در اسمان می توانیم جذب کنیم. حتی الان صحبت از این هست که تولید برق از انرژی خورشیدی تا ده سال اینده چنان گسترده و ارزان خواهد شد که دستگاههای شیرین کردن اب دریا را حتی برای کشاورزی و ابیاری انبوه می توان در خدمت بشر قرار داد
ناشناس۳۵۵۶۱۶۲۱۰:۰۹:۵۴ ۱۴۰۳/۴/۲۴
مگه برادر قرار است كه ما هميشه نفت خود را به چين بفروشيم ! .. مگه حدود ٢٠٠ كشور اين ربع مسكون شده فقط چين و چين ؟ كشورهاي ديگر هم هستند كه آرزو مي كنند يك بشكه نفت ما را داشته باشند ! بايد آن ممالك را پيدا كرد !!
ناشناس۳۵۵۶۲۰۶۱۰:۵۵:۲۸ ۱۴۰۳/۴/۲۴
کشور دوست و برادر چین در چند سال گذشته بیش از 22 میلیارد دلار در عربستان سرمایه گذاری کرده است. در مقابل فقط 600 میلیون دلار در ایران سرمایه گذاری کرده است. یعنی 1/35 عربستان. این نشون میده چین در مقابل ایران چقدر دوستی دارد
ناشناس۳۵۵۶۵۸۸۱۹:۰۶:۳۵ ۱۴۰۳/۴/۲۴
مگر نیومد اینجا سرمایه گذاری کنه همین برجامیون برجام نافرجام ،کلی تبلیغات منفی که ایران را فروختند در بلندگو کردند چین هم رفت در عربستان سرمایه گذاری کرد آیا شما برای کشوری سرمایه گذاری میکنید که کلی تبلیغ منفی علیه شما وجود داشته باشد
ناشناس۳۵۵۶۲۱۳۱۱:۱۵:۳۶ ۱۴۰۳/۴/۲۴
بله 200 کشور دیگر هم هستند
ناشناس۳۵۵۶۲۸۴۱۲:۲۱:۳۷ ۱۴۰۳/۴/۲۴
دقیقا -ایران به اختیار تنها به چین نفت میفروشد و به 200 کشور مشتاق نفت ایران نفت نمی فروشد
ناشناس۳۵۵۶۳۳۱۱۳:۱۶:۰۵ ۱۴۰۳/۴/۲۴
مگر آن ممالک گم شده اند که پیدا کنی .
ناشناس۳۵۵۶۳۵۰۱۳:۴۱:۴۰ ۱۴۰۳/۴/۲۴
همین الان هم می خرند
ناشناس۳۵۵۶۱۶۶۱۰:۱۵:۴۶ ۱۴۰۳/۴/۲۴
می توانستیم با سرمایه گذاری درست ، این گرما را به هزاران مگاوات برق تبدیل کنیم .
پرویز۳۵۵۶۱۶۸۱۰:۱۷:۲۴ ۱۴۰۳/۴/۲۴
بزرگترین خطر و تهدید وجودی کشور بعد از امریکا در حال حاضر عوامل تندروئی هستند که توانایی زمینگیر کردن هر دولتی در ایران را به نفع منافع گروهی خود دارند. فوریترین نیاز کشور مهار این تندروی بدون مسئولیت است. تا کشور یکپارچه برای اینده خود برنامه ریزی اقدام کند.
ناشناس۳۵۵۶۵۸۹۱۹:۰۷:۴۹ ۱۴۰۳/۴/۲۴
منظور بستگان حسین فریدون و مهدی جهانگیری و شبنم نعمت زاده ها و فساد کرسنت است
علی۳۵۵۶۱۷۱۱۰:۱۹:۵۱ ۱۴۰۳/۴/۲۴
بله، نه تنها دنیا، بلکه همین کشورهای حاشیه خلیج فارس با سرعت نور در حال استخراج نفت و گاز بوده و مشغول هر چه صادرات بیشتر نفت و فرآورده های آن برای توسعه و رفاه مردم خود می باشند، و جامعه ی ما هنوز بین اصول گرایی و اصلاح طلبی گیر کرده و خود را با این واژه های دو قطبی درگیر نموده است. دور نیست آن روزی که ارزش نفت از ذغال سنگ هم کمتر شده و ارزش استخراج هم نداشته باشد.
ناشناس۳۵۵۶۱۷۴۱۰:۲۲:۴۵ ۱۴۰۳/۴/۲۴
یک تحلیل درست و منطقی هم یافت شد.
ناشناس۳۵۵۶۲۰۱۱۰:۵۲:۱۱ ۱۴۰۳/۴/۲۴
نمیتوانید مشکل ها را از هم جدا کنید تنش در خاورمیانه و سیاسی خارجی سبب محدود شدن صادرات فقط به برخی کشورها شده است. بحث فیلترینگ و سبک زندگی سبب ر ویگردانی طبقه متوسط که موتور محرکه کشور است . عدم سرمایه گزاری (یعنی نبود سرمایه ) باعت تحلیل صادرات کشور شده و..... با عربستان و بقیه مقایسه نکنید مدت هاست که در صدد کاهش وابستگی به نفت هستند
ناشناس۳۵۵۶۲۱۱۱۱:۰۶:۰۱ ۱۴۰۳/۴/۲۴
اتفاقا تنها دلیل من به رای دادن پزشکیان بحث حجاب و فیلترینگ بود.
ناشناس۳۵۵۶۲۳۲۱۱:۳۳:۰۰ ۱۴۰۳/۴/۲۴
چه شده که لحن مقالات نسبت به ریاست جمهوری این مقدار تغییر کرده؟ من این را وجهه خوب انتخاب آقای پزشکیان میبینم . آزادی بیان لازمه پیشرفت در کشور هست
ناشناس۳۵۵۶۲۴۱۱۱:۴۲:۵۸ ۱۴۰۳/۴/۲۴
آقای پزشکیان قبلا اعلام کردند که همه تخم مرغها را در یک سبد نمی چینند ،آلترناتیو های مختلف را بررسی می کنند .
ناشناس۳۵۵۶۳۸۱۱۴:۱۶:۱۷ ۱۴۰۳/۴/۲۴
آقای پزشکیان مکرر فرموده که هیچ برنامه ای ندارد
ناشناس۳۵۵۶۲۴۵۱۱:۴۶:۲۰ ۱۴۰۳/۴/۲۴
نیاز به نفت وجود داشته دارد و خواهد داشت. چین نفت نخواد خودمون فرآوری و فرآورده صادر میکنیم .
ناشناس۳۵۵۶۲۵۵۱۱:۵۱:۵۳ ۱۴۰۳/۴/۲۴
عربستان و امارات و بقیه سالهاست که درآمدهای جایگزین مثل توریسم و شرکتهای عظیم تجاری و پروازی و خرید باشگاه فوتبال اروپایی و خرید بنادر در غرب و شرق را در پیش گرفتند و دنبال انرژی های نو هستند، انها دیگر نیازی به نفت ندارند و ما به واسطه تحریم نه توریسم داریم و فناوری های نو.
ناشناس۳۵۵۶۳۲۲۱۳:۱۰:۰۵ ۱۴۰۳/۴/۲۴
سوال بزرگی را اصلاح طلبان و چپ‌های سابق یا همان مجمع روحانیون مبارز جواب نمی دهند! پزشکیان پرسید: چه کسانی از دیوار سفارت سعودی بالا رفتند اما آنها نمی گویند که چه کسانی از دیوار سفارت آمریکا بالا رفتند و تحریم و فشار و توقیف اموال ایران را رقم زدند خانم ابتکار شما بگویید ؟
چین۳۵۵۶۳۲۵۱۳:۱۲:۰۷ ۱۴۰۳/۴/۲۴
چین بارها اعلام کرده هیچ علاقه ای برای درگیری اقتصادی با امریکا نداره پارسال فقط بخاطر بعضی تحریم های امریکا رشد صنعتی چین کند شد اقتصاد چین هنور شکننده هست و هیچ علاقه ای به تحریم امریکا و دور زدن faft نداره یادتون باشه هفتاد درصد مراودات تجاری چین با امریکا و شرکای غربی امریکاست
ناشناس۳۵۵۶۳۷۸۱۴:۱۰:۵۹ ۱۴۰۳/۴/۲۴
به نظرتون بقیه محصولاتی که از نفت به دست میاد رو از چی میشه به دست آورد؟! از برق...! این نوشته از جهت پرداختن به صنایع پایین دستی نفتی دچار نقصان است. هرچند که از اصل درباره رفع وابستگی اقتصاد از نفت درسته ولی مسیری رو که رفته که باید فیلترینگ رفع بشه و نتیجه ای رو که گرفته و برخی غلوها درباره سال‌های 76 داره خنده دار است. آخه رفع وابستگی به نفت چه ربطی به فیلترینگ داره!
ناشناس۳۵۵۶۵۵۲۱۸:۱۸:۳۸ ۱۴۰۳/۴/۲۴
۱۲ درصد نفت مصرفی دنیا برای محصولات شیمیایی و پتروشیمی است. ۶۰ درصد در حمل و نقل و ۳۰ درصد در صنعنت و خانگی است
ناشناس۳۵۵۶۶۱۵۱۹:۴۳:۲۰ ۱۴۰۳/۴/۲۴
اصلا چند درصد نفت صرف تولید مشتقات میشه ؟!
ناشناس۳۵۵۶۶۱۹۱۹:۴۸:۴۸ ۱۴۰۳/۴/۲۴
سی درصد کل نفت خام دنیا برای تولید محصولات پتروشیمی و روغن ها استفاده می شود ، که به دلیل موضوعات زیست محیطی بازار پتروشیمی نیز رشد زیادی نخواهد داشت ، در کنار کاهش نیاز به روغن در خودروهای برقی. مطمئن باشید که بازار نفت خام بسیار کوچکتر خواهد شد.
ناشناس۳۵۵۶۸۷۵۰۹:۴۴:۲۲ ۱۴۰۳/۴/۲۵
دوست عزیز. بزرگترین لازمه توسعه داشتن قوانین عادلانه و منطقی و خردمندانه و بدون تبعیض هست. چین شبکه های اجتماعی غربی را فیلتر کرده. اول اینکه هیچ مقام چینی امکان ندارد اجازه عضویت در این شبکه ها که عملا تخلف از قوانین خود دولت چین هست را داشته باشد. دوم اینکه چین شبکه های اجتماعی مستقل اما بسیار پر توان داخلی برای ملتش درست کرده تا جوان چینی احساس کمبود وعقب ماندن از دنیا را نداشته باشد. یا الان میلیونها چینی که خیلی از انها مقامات بازنشسته و خانواده های انها هستند در امریکا وکانادا و اروپا زندگی و مهاجرت و شهروند شدند. بر اساس قوانین چین که دقیقا مانند قوانین ایران هست هیچ شهروند چینی نمی تواند شهروند کشور دیگری بشود و اگر شد شهروندی و گذرنامه چینی را بدون استثنا از دست می دهد. الان مهاجران و دانشجویان چینی که تصمصم گرفتند شهروند مثلا امریکا بشوند اگر بخواهند به شهر خود در چین بروند و پدر و مادر خود را ببینند باید به عنوان یک شهروند امریکایی تقاضای ویزا کنند. ولی خودتون وضعیت اقازاده های مقیم و شهروند را در خارج از ایران ببینید. اگر هم گفته شود پس قانون. فوری مسئله را مسکوت می گذاریم. چون بچه های خودمان مجبور به از دست دادن شهروندی ایران و حق معامله و خرید و فروش ملک یا سپرده گذاری در بانک ندارند!
ناشناس۳۵۵۶۴۲۶۱۵:۱۱:۲۰ ۱۴۰۳/۴/۲۴
تصمیم آقای پزشکیان مهم نیست !! تصمیم آقای ظریف و دولتی که دارد تشکیل میدهد مهم است !!!
ایرج۳۵۵۶۴۶۱۱۵:۵۶:۳۳ ۱۴۰۳/۴/۲۴
باسلام ما فقط از سرمایه گذاری خارجی برای بهبود سخن می گوئیم در حالیکه از سرمایگذاریهای انجام شده استفاده نمی کنیم. طبق گزارش مدیر صندوقهای بازنشستگی نفت و البته نگاهی کوتاه به عرضه مواد پتروشیمی در بورس عدم تولید شرکت پتروشیمی خلیج فارس در سال گذشته حدود 5 میلیارد دلار بوده است. در موارد دیگر که سرمایه گذاری شده است مانند فولاد و خودرو و.... تولید با ظرفیت طراحی شده یعنی سرمایه گذاری انجام شده فاصله دارد. باید راه کار ملی برای این چالش بزرگ پیدا نمود.دیگر خام فروشی است
ناشناس۳۵۵۶۵۴۰۱۸:۰۷:۳۱ ۱۴۰۳/۴/۲۴
در زمان دولت قبل که افتخار میکردید که دارید به چین نفت میفروشید. خدا انصاف را از انسان نگیرد
ناشناس۳۵۵۶۵۶۱۱۸:۳۱:۵۲ ۱۴۰۳/۴/۲۴
خیلی مقاله خوبی بود. ممنون الف. کاملا درست و منطقی
ناشناس۳۵۵۶۶۴۵۲۰:۳۱:۰۰ ۱۴۰۳/۴/۲۴
اولا خودمان را گول نزنیم چین تا صدها سال آینده به نفت خاورمیانه احتیاج خواهد داشت چون بیش از 60درصد وسایل و موادی که در زندگی و صنعت استفاده می شود از نفت بدست می آید که در آینده دور هم هیچ جایگزینی ندارد. ثانیا ما هم باید در صنایع جدید مثل خودروهای برقی کار کنیم دست ما را که نبسته اند چطور چین میتونه خودروی برقی تولید کنه اما ایران نمی تونه مگه ما گیج و بی استعداد هستیم که نتونیم فناوری های جدید را بکار بگیریم.
ناشناس۳۵۵۶۶۴۹۲۰:۳۶:۰۵ ۱۴۰۳/۴/۲۴
دولت پزشکان هم همانند دولت حسن روحانی است .
ناشناس۳۵۵۶۶۸۹۲۲:۰۳:۳۵ ۱۴۰۳/۴/۲۴
مصرف نفت فقط انرژی نیست. فرآورده های نفتی جایگزین ندارد و نفت تا حداقل ۳۰ سال آینده به قیمت خوب فروش دارد و چین هم مشتری خوبی است. پس خوبه که همین مشتری دست به نقد رو از دست ندید.
ناشناس۳۵۵۶۷۲۲۲۳:۳۰:۲۲ ۱۴۰۳/۴/۲۴
با ادامه تحریم ها این کشور نابود خواهد شد.
شاهین پهنادایان۳۵۵۶۸۵۶۰۹:۱۳:۳۱ ۱۴۰۳/۴/۲۵
با سلام و عرض ادب و احترام مقاله پر بار شما را خواندم کل موضوع مملکت را در چندخط توضیح داده اید «تنها دلیل رغبت و نیاز افکار عمومی و مسئولان و جریان اصلی کشور به انتخاب ایشان نه بحث فیلترینگ یا حجاب یا تنش‌های خاورمیانه و .... بلکه تنها دلیل همان شدت گرفتن بحران اقتصادی و معیشتی در کشور بود و بخصوص افزایش شدید نقدینگی و کسری بودجه نجومی کشور و کاهش شدید ذخایر ارزی و مالی و صادراتی کشور برای نیازهای روزمره و واردات و سرمایه‌گذاری که خود را با تورم بسیار بالا در زندگی احاد و تک تک ملت ایران نشان می‌دهد.» بحران اقتصادی شرایطی که تمام کشور ها با آن به نحوی درگیر هستند از ژاپن گرفته تا اتحادیه اروپا و آمریکا و کشور های پیرامونی ایران عصر نفت هم نه بطور کامل تقریبا رو به افول است روسیه و چین هم در تحولات اجتماعی اقتصادی خود در قبال انقلابات سیاسی را ههای را پیمودن چین ایدئولوژی را از صدر برنامه خود بر داشت با اما و اگر ها واقتصاد را در صدر مسائل خود قرار داد ولی هنوز سکان زمامداری در دست حزب کمونیست چین است اما شوروی با گلاسنوست و پروستریکا دچار چنان ضربه شدید تاریخی شد که از دست بحران های خود به روسیه تبدیل شده نه اتحاد جماهیری شوروی.
ناشناس۳۵۵۶۸۶۵۰۹:۲۶:۰۲ ۱۴۰۳/۴/۲۵
یه سوال اساسی از مردم و مسئولان ایران: چرا کشورهایی مانند چین وهند ونروژ و... می توانند منابع انرژی های تمیز را گسترش دهن مثلا با ساختن خودروی برقی از سوزاندن نفت و آلودگی هوا جلوگیری کنند؟ آیا تعداد دستها و چشمهای آنها از ما بیشتر است یا ما ضریب هوشی پایینی داریم و نمی توانیم از فناوری های جدید استفاده کنیم مشکل دقیقا کجاست؟
yektanetتریبون

پربحث‌های دیروز

  1. سیمای صد روزه ۴ وزارتخانه کلیدی

  2. عاملان آزار دختر جوان در یاسوج با پاها و چشم های بسته | اولین گفتگوی تلخ دختر یاسوجی با متهمان

  3. دُم خروس شایسته‌سالاری در حکمرانی آمریکایی!

  4. دلار بازار آزاد به دولت ارتباطی ندارد/ هیچ کالایی گران نمی‌شود

  5. عزل یک عضو ستاد امر به معروف و عذرخواهی از رییس‌جمهور

  6. طولانی‌ترین شبکه مترو بدون راننده جهان در عربستان

  7. عوامل شهادت تکنیسین اورژانس ایرانشهر شناسایی شدند

  8. رضا پهلوی: نمی‌خواهم قربانی آزادی بشوم!

  9. مصرف گوشت در کشور نصف سرانه استاندارد

  10. انصاری اعلام کرد: کمک ژاپن برای احیای دریاچه ارومیه

  11. افزایش ۸۳۳ برابری هزینه ساخت جاده تهران-شمال

  12. وزیر فرهنگ: قانون حجاب و عفاف هنوز ابلاغ رسمی نشده است

  13. واکنش شورای اطلاع‌رسانی دولت به اظهارات توهین‌آمیز علیه دولت و رئیس‌جمهور  

  14. همه در یک قاب، کنار هم

  15. مدیرعامل جدید سایپا منصوب شد

  16. دکتر اخوان مدیرعامل همراه اول: فیلترینگ جز هزینه چیزی برای ما ندارد، کاملا مخالفش هستیم

  17. هوای تهران آلوده است

پربحث‌های هفته

  1. انتخاب دشوار غرب؛ ایران هسته ای با سلاح یا بدون سلاح؟!

  2. بدل کردن امر مقدس به امر مبتذل!

  3. قانون عفاف و حجاب/ ۱۵ میلیون تومان جریمه برای دو بار پیامک «بی حجابی» در فضای حقیقی و مجازی/ جریمه ۱۶۵ میلیون تومانی در چه شرایطی اعمال می‌شود؟

  4. توهین به قالیباف فقط به‌خاطر یادآوری قانون/ جنجال پسر پزشکیان/ دعوت مدام به چالش با رهبری نظام

  5. وزیر کشور:‌ دیگر توان پذیرایی از اتباع خارجی را نداریم‌

  6. پاسخ محکم ایران به اقدام اروپایی ها

  7. جنگ در سوریه شعله‌ور شد / کنترل مناطق درگیر در سوریه با چه کسانی است؟

  8. سخنان علی جنتی علیه بشار اسد/ وفاق، اسم رمز باج‌گیری نیست/ فعال شدن گروه فشار رسانه‌ای برای تحمیل سازش

  9. واکنش پزشکیان به قانون حجاب

  10. سیمای صد روزه ۴ وزارتخانه کلیدی

  11. چند درصد دانشجویان علوم پزشکی‌ شاهد و ایثارگر هستند؟

  12. وقتی نقاب از چهره می افتد...

  13. اظهار نظر عباس عبدی درباره قانون عفاف و حجاب

  14. مجوز برای بی‌مجوزها / دست پزشکیان را بگیرید/ مذاکره برای منافع ایران نه اروپا

  15. دروغی که خود صهیونیست ها هم باور ندارند

  16. تحلیل «ظریف» از دستاورد بی‌نظیر جمهوری اسلامی / یک اشتباه ۲۵ساله در مذاکره ایران و غرب/ توصیه رسانه ای کرباسچی به پزشکیان

  17. رسایی: عارف به صراحت قانون دیگر معاون اول نیست!

  18. وقتی فردوسی پور هم مجوز دارد، هم ندارد !

  19. ظریف: به کسی که فرزندش خارج از کشور است، به چشم تهدید نگاه نکنیم

  20. نظرات برگزیده مخاطبان «الف»: برجام نشان داد که منافع ملی ما با مذاکره تامین نمی‌شود/ اگر فردوسی‌پور استاد موقعیت‌شناسی است، صدا و سیما هم استاد موقعیت‌سوزی است

  21. چرا صحبت‌های قالیباف بر مذاق اصلاح‌طلبان رادیکال خوش نیامد؟

  22. مخالفت آیت الله جوادی آملی با قانون عفاف و حجاب ؛ مساله حجاب با بگیر و ببند حل نمی شود

  23. جنگ در سوریه و معمای شانتاژ رسانه ای

  24. دومین گفت‌وگوی تلویزیونی پزشکیان با مردم/ باید مردم را مطمئن کنیم که از نظر معیشتی مشکل پیدا نمی کنند

  25. توضیح ساترا در باره جلوگیری از گزارش‌های فردوسی‌پور

آخرین عناوین