۱- مسئله تروریستی اعلام کردن سپاه هنوز تمام نشده. متناسب با اینکه در جنگ اوکراین، پرونده هسته ای و تحولات داخلی ایران چه رخ بدهد، غرب دوباره به این دستور کار بازخواهد گشت اما فعلا هم اروپا و هم انگلیس از تصمیم قطعی خود در این باره عقب نشسته اند و در این عقب نشینی درس هایی هست.
۲- در یک نبرد محاسباتی استراتژی درست این است که به جای انتظار منفعلانه و واکنش به اقدام حریف، فعالانه به محاسبات او حمله کرده و بازدارندگی ایجاد کنید. در ایران، ما بیش از هر زمان دیگر نیاز داریم که به جای واکنش، بازدارندگی ایجاد کنیم تا اساسا کار به کنش و واکنش نکشد.
۳- تصمیم غرب بر محاسباتی مهم استوار بود. نخست اینکه می خواست به این ترتیب معادله امنیتی در ایران را کنترل کرده و از افت انرژی آشوب جلوگیری کند. دوم، اسراییل به اروپایی ها گفته بود برای برداشتن گام های بعدی به این اقدام نیاز دارد تا عملیات ترکیبی در منطقه خاکستری را توسعه بدهد.
۴- اگر دقیق باشیم فرض بنیادین غرب بود که اولا ایران به دلیل آشوب داخلی احتمالا در موقعیتی نیست که به اقدام علیه سپاه واکنش قوی نشان بدهد و ثانیا می تواند با اثر گذاشتن روی معادلات داخلی ایران، رفتار فرامرزی آن را نیز کنترل کند.
۵- در پاسخ تلاش شد با یک عملیات هماهنگ به محاسبات طرف مقابل حمله شود. مجلس با تدوین یک قانون اقدام متقابل علیه ارتش های غربی مستقر در منطقه، یک تهدید معتبر فوری تولید کرد. واقعیت این است مدتی است برخی طرفها تصور می کنند ایران‌با 'بحران پاسخ' مواجه است. این باید اصلاح می شد.
۶- در داخل ایران نیز موجی در حمایت از سپاه شکل گرفت. این موج خصوصا حضور رییس مجلس در محل فرماندهی سپاه احتمالا به غربی ها این سیگنال را داد که برآوردی که اپوزیسیون از وضعیت داخلی سپاه به آنها داده بسیار گمراه کننده است.
۷- نتیجه، خلق مدلی پیچیده از بازدارندگی بود. غرب با چند عملیات درست محاسبه شده دریافت که هم ایران آماده پاسخ فوری و معتبر به اقدام آنها علیه سپاه است و هم این شیوه، نه تنها در آتش آشوب هیزم نمی ریزد بلکه به تقویت بیشتر همبستگی اجتماعی حول سپاه هم خواهد انجامید.
۸- اکنون انگلستان هم که اکنون حریف اصلی سیاسی و اطلاعاتی سپاه در منطقه است فعلا از لیست گذاری سپاه منصرف شده. این مدل از بازدارندگی و اثرگذاری محاسباتی نیازمند تعمیق و تکرار در حوزه های دیگر است. عمل انقلابی در این روزگار تنها زمانی ارزش دارد که به اندازه کافی پیچیده باشد.
