دکتر کیانوش کمالی در گفت‌وگو با ایسنا، درباره شعار امسال هفته سلامت بانوان، گفت: با توجه به اینکه در حال حاضر اولویت سلامت در کل کشور پاندمی کرونا است و از طرف دیگر با توجه به نقشی که زنان در مدیریت سلامت خود، خانواده و در نهایت جامعه ایفا می‌کنند شعار امسال "زنان، مدیریت سلامت، مهار کرونا" انتخاب شده است.

او با اشاره به اینکه پاندمی کووید۱۹ سلامت را در همه ابعاد سلامت جسمی، روانی و اجتماعی تحت تاثیر قرار داده است، اظهار کرد: هرچند مرگ و میر و میزان بستری کووید۱۹ در بین آقایان بیشتر است، ولی عوارض روانی و اجتماعی ناشی از کووید۱۹ در بین خانم‌ها بیشتر دیده می‌شود. زنان باردار از گروه‌های در معرض خطر برای کووید هستند. بارداری احتمال ابتلا به کووید۱۹ را افزایش نمی‌دهد ولی احتمال بستری و مرگ ناشی از کووید۱۹ در بین زنان باردار بیشتر از زنان غیر باردار در گروه سنی مشابه است. 

وی افزود: از طرف دیگر پاندمی کووید۱۹ تاثیر زیادی بر روی زندگی ما گذاشته و شرایط زندگی را پر استرس کرده است. شرایط قرنطینه، احساس تنهایی، ترس از مرگ و از دست دادن عزیزان و دسترسی مداوم به اخبار بد شرایط زندگی را پر از اضطراب و فشارهای روحی کرده است. مراقبت‌های کووید۱۹ نظیر اقدامات پیشگیری، آموزش کودکان در خانه و مراقبت از افراد مبتلا و بیمار و... فشار بیشتری بر زنان وارد می‌کند و این باعث می‌شود که عوارض روانی نظیر بی‌خوابی، افسردگی، اضطراب و یا بدتر شدن بیماری روانی قبلی در بین زنان بیشتر بروز کند. 

خانم دکتر کمالی با تاکید بر اینکه بارداری باعث افزایش احتمال ابتلا به کووید۱۹ علامت‌دار یا بی علامت نمی‌شود، تصریح کرد: اما زنان باردار در مقایسه با زنان دیگر در همان گروه سنی، ممکن است دوره بالینی شدیدتری را طی کنند. به این معنی که احتمال بستری، نیاز به مراقبت‌های ویژه و نیاز به استفاده از ونتیلاتور در زنان باردار و زنانی که به تازگی زایمان کرده اند (تا ۴۲ روز پس از ختم حاملگی) و به کرونا مبتلا شده‌اند بالاتر از زنان غیر باردار در همان گروه سنی است.

او ادامه داد: علاوه بر آن عواقبی نظیر زایمان زودتر از موعد (زودتر از ۳۷ هفته) در بین زنان باردار مبتلا به کووید۱۹ بالاتر از زنان باردار غیر مبتلا به این بیماری است. مادران مبتلا شده خصوصا گروهی که دچار درگیری ریه می‌شوند در معرض خطر زایمان زودرس(قبل از ۳۷ هفته بارداری) و سزارین بیشتر قرار می گیرند . 

وی درباره تاثیر ابتلا به کرونا بر عادت ماهانه خانم‌ها، اظهار کرد: با توجه به اینکه باروری تحت تاثیر وضعیت روحی روانی است، قطعا کووید۱۹ تاثیراتی روی باروری داشته است ولی ارتباط مستقیم بین کووید۱۹ و عادت ماهانه، اگر چه به صورت تئوری مطرح شده ولی از جمله مواردی است که در سطح جهان نیاز به بررسی بیشتر دارد. 

او درخصوص سهم زنان و مردان از ابتلا و مرگ و میر کرونا، گفت: میزان ابتلا در بین زنان و مردان تفاوت چندانی ندارد ولی میزان بستری، مرگ و میر و عوارض ناشی از بیماری در بین آقایان بیشتر است.  

کمالی درباره بیماری‌های غیرواگیر شایع در خانم‌ها، بیان کرد: پنج علت اصلی مرگ در بین زنان ایرانی برای کلیه سنین شامل بیماری‌های قلبی عروقی، سرطان‌ها، اختلالات عصبی، دیابت، بیماری‌های کلیوی و بیماری‌های مزمن تنفسی بوده که همگی از بیماری‌های غیر واگیر هستند. بر اساس مطالعه بار بیماری‌ها نیز بیماری‌های قلبی عروقی، اسکلتی عضلانی و اختلالات روانی سه رتبه اول را در بین زنان دارند.

وی افزود: طبق پیمایش عوامل خطر بیماری‌های واگیر، شیوع دیابت بر اساس قند خون ناشتا در بین زنان ۱۱.۵۵درصد بوده که در مقایسه با آقایان ۱۰ درصد بالاتر است. با بالا رفتن سن از ۴۵ سال به بالا این میزان بالاتر می‌رود و در گروه سنی ۷۰ سال تا حد ۲۷ درصد می‌رسد. برای بیماری‌های دارای اولویت، چه واگیر و چه غیر واگیر نظام ثبت و مراقبت وجود دارد و این نظام اطلاعات را به تفکیک زن و مرد جمع آوری و اعلام می‌کند. برای سرطان‌ها نیز یک نظام جامع ثبت سرطان در کشور وجود دارد که آمار بیماری را استخراج و گزارش می‌کند. 

این کارشناس اداره سلامت میانسالان وزارت بهداشت، تاکید کرد: پوکی استخوان یکی از بیماری‌های شایع در کشور است. در حال حاضر از هر ۲ زن و هر ۴ مرد بالای ۵۰ سال یک نفر این بیماری را تجربه می‌کنند. ۸۰ درصد زنان ایرانی بالای ۷۵ سال به استئوپروز مبتلا هستند و در ۶۰ سالگی این عدد نزدیک به ۵۰ می رسد. نیمی از زنان بالای ۵۰ سال شکستگی استئوپروز را تجربه می‌کنند که به نظر می‌رسد این موضوع از هر پیامد سلامت دیگری بروز بیشتری داشته باشد. این بیماری به شدت کیفیت زندگی را کاهش داده و یا سبب وابستگی افراد به دیگران می‌شود و در نتیجه ناتوانی ایجاد می‌کند. 

او ادامه داد: بررسی‌ها نشان داده است که ۶۴ درصد زنان ایرانی دچار کم تحرکی هستند از طرف دیگر کمبود ویتامین D نیز بسیار شایع است. سبک زندگی مانند رژیم غذایی و ورزش برای پیشگیری از پوکی استخوان ضروری است. در زمان اپیدمی کووید۱۹ برخی عوامل خطر پوکی استخوان شایع‌تر شده است. عواملی مثل کم تحرکی، تغذیه نامناسب و مصرف سیگار و الکل از عوامل مهم پوکی استخوان هستند که همه‌گیری کووید۱۹ به آن دامن می‌زند. 

وی با اشاره به اینکه برای جلوگیری از پوکی استخوان باید ورزش منظم داشته باشیم، ادامه داد: بزرگسالان ۱۹ تا ۶۴ ساله هر هفته حداقل باید ۲ ساعت و ۳۰ دقیقه فعالیت هوازی با شدت متوسط مانند دوچرخه‌سواری یا پیاده‌روی سریع انجام دهند. همینطور مصرف لبنیات و غذاهای سرشار از کلسیم ضروری است. تشخیص به موقع کمبود ویتامین D به خصوص در خانم‌های بالای ۵۰ سال بسیار اهمیت دارد و اگر این ویتامین در بدن افراد کم باشد، با اقدام مناسب و دریافت این ویتامین به صورت مکمل می‌توان آن را جبران کرد تا از بروز پوکی استخوان جلوگیری کرد.

او در خاتمه تاکید کرد: هدف اصلی وزارت بهداشت ارتقاء سلامت عمومی و کم کردن مرگ و میر و بار بیماری‌ها است. این موضوع شامل زنان و مردان می‌شود. تفاوت‌های فیزیکی و رفتاری و ... بین زنان و مردان وجود دارد و وزارت بهداشت این تفاوت‌ها را در برنامه‌های مختلف در نظر گرفته، لحاظ می‌کند. از طرفی برخی برنامه‌ها نظیر برنامه سلامت مادران ویژه زنان است که به صورت یک برنامه مشخص در وزارت بهداشت در حال اجرا است. 

وی گفت: مهمترین چالش وزارت بهداشت در زمینه ارتقاء سلامت عدم اطلاع عمومی جامعه از وجود خدمات پایه سلامت است که به صورت رایگان توسط کلیه مراکز و پایگاه‌های بهداشتی درمانی در سطح کشور ارائه می‌شوند. متاسفانه به دلیل عدم اطلاع عمومی، میزان بهره‌گیری از این خدمات محدود است. مراکز و پایگاه‌های سلامت در سطح کشور خدمات پایه سلامت را برای گروه‌های سنی مختلف را ارائه می‌کنند.