به گزارش الف، ایرج حریرچی، معاون کل وزارت بهداشت نیز به افزایش آمار مرخصیهای استعلاجی در بین کادر درمان، اشاره می کند و می گوید: «روزانه حدود ۷۰ تا ۱۳۰ نفر از کادر درمان در بیمارستانهای بزرگ تهران به مرخصی استعلاجی کرونا میروند. همین مساله باعث میشود سایر نیروها متحمل کار بیشتری شوند و در نتیجه توان آنها نیز تحلیل برود.»
در این بین، حدود نیمی از پرستاران در مراکز درمان کرونا نیز به این بیماری مبتلا شده اند. حمیدرضا عزیزی، معاون سازمان نظام پرستاری هم با اشاره به آمار بالای پرستاران مبتلا به کرونا، یادآور میشود: «حدود ۷۰ هزار پرستار طی ماههای گذشته در کشور در مراکز درمان کرونا خدمت کرده اند که از این تعداد، تاکنون بیش از ۳۱ هزار نفر آنها به بیماری کووید۱۹ مبتلا شدهاند. هم اکنون نیز حدود شش هزار پرستار به علت ابتلا به بیماری کووید۱۹ در مرخصی استعلاجی هستند.»
در برخی مراکز درمانی شاهد هستیم که به حدی آمار ابتلا به کرونا در بین کادر درمان بالاست که گاهی نیروی کافی برای رسیدگی به بیماران وجود ندارد. به طورمثال، بیمارستان سینا اعلام کرده است که حدود یک سوم کادر درمان در این بیمارستان به کرونا مبتلا شده اند. همچنین حسین بدخشان، مدیر بیمارستان مدرس تهران هم می گوید که حدود ۲۲۰نفر از کادر درمان و نیروهای پشتیبانی این بیمارستان به کرونا مبتلا شدهاند. او تاکید می کند: «همواره حدود 30 نفر از نیروها و کادر درمان این بیمارستان به دلیل ابتلا در مرخصی استعلاجی به سر میبرند که این مساله در کنار کمبود نیرو و حجم بالای کار، چالش بزرگی برای بیمارستان ایجاد کرده است. باید در نظر داشت که از اوایل مهرماه و آغاز پیک سوم کرونا، آمار مراجعه و بستری بیماران مبتلا به کرونا در بیمارستان به صورت ناگهانی افزایش یافته است.»
آمار ابتلای کادر درمان به کرونا، بیش از میانگین جهانی
در همه کشورها، آمار ابتلای کادر درمان به کرونا بسیار بالاتر از سایر مردم است، اما مشکل اینجاست که در کشور ما آمار ابتلای کادر درمان به کرونا بالاتر از میانگین جهانی است، طوری که به گفته کارشناسان، ایران در زمره سه کشوری است که کادر درمان در آن بیش از سایر کشورها قربانی کرونا می شوند.
دکتر علیرضا زالی، فرمانده ستاد مقابله با کرونا در کلانشهر تهران نیز معدل میزان ابتلای کادر درمان در ایران به ویروس کرونا را نسبت به استاندارد جهانی بالا میداند و میگوید: «آمار تطبیقی نشان میدهد ایران، آمریکا و روسیه سه کشوری هستند که از نظر قدر مطلق ابتلا به کرونا، میزان ابتلای کادر درمان در این کشورها بالاتر است.»
دکتر علیرضا سلیمی، معاون آموزش سازمان نظام پزشکی هم تاکید می کند: «میزان درگیری و ابتلای نیروهای متخصص درمانی در ایران بیش از متوسط جهانی و بیشتر از حد معمول است. به طور مثال، میزان مرگ و میر در بین متخصصان بیهوشی نسبت به متوسط دنیا بیشتر است که این موضوع جای تامل دارد.»
دکتر مسعود زکی زاده، اپیدمیولوژیست در گفتگو با الف به دلایل بالا بودن آمار ابتلای کادر درمان به کرونا در ایران می پردازد و می گوید: «چند دلیل عمده برای این اتفاق وجود دارد. مشکل اول، بحث کمبود نیروی انسانی در مراکز درمان کرونا است. در خیلی از این مراکز، گاهی یک پرستار به جای چند پرستار فعالیت می کند. خستگی و فرسودگی مزمن باعث می شود که سیستم ایمنی بدن افت کند که همین مساله می تواند کادر درمان را در برابر ابتلا به کرونا، مستعدتر کند. همچنین وقتی یک نیروی درمانی در شیفت های طولانی به ارائه خدمت می پردازد و در بازه زمانی طولانی تری در مجاورت بیماران مبتلا به کرونا قرار می گیرد، این اتفاق موجب می شود که احتمال ابتلا به کرونا در کادر درمان افزایش یابد.»
او تاکید می کند: «فشار کاری بالا موجب می شود که نیروهای درمانی نسبت به رعایت کامل پروتکل های بهداشتی در مراکز درمان کرونا خسته شوند. کار طولانی مدت با وجود تجهیزات حفاظتی، بسیار سخت است. وقتی این فرآیند به شکل هر روزه و هر روز نیز در ساعت های طولانی تکرار شود، آن وقت احتمال خسته شدن از پروتکل های بهداشتی بیشتر می شود. همین مساله در نهایت موجب افزایش آمار ابتلای کادر درمان به کرونا خواهد شد.»
تبعات آمار بالای ابتلای کادر درمان به کرونا
آمار بالای ابتلای کادر درمان به کرونا در مقایسه با میانگین جهانی، نتایج کاملا مشخص و واضحی دارد. اولین تبعات این وضعیت، افزایش آمار مرخصی های استعلاجی و کاهش نیروهای انسانی در مراکز درمان کرونا خواهد بود.
مریم زاهدفر، پرستار فعال در مراکز درمان کرونا به الف توضیح می دهد: «خیلی ها فکر می کنند که پرستار بعد از گذشت دو هفته از ابتلا به کرونا به محل خدمت بازمی گردد، اما خیلی اوقات به دلیل تبعات گسترده این بیماری، پرستار مجبور می شود چندین هفته در دوران نقاهت باشد. همین مساله به افزایش فشار کاری سایر همکاران تبدیل می شود. این بیماری به دلیل عوارض ناشناخته ای که دارد، گاهی برخی از همکاران ما را چنان درگیر می کند که تا چند ماه توان جسمی برای بازگشت به کار ندارند. به همین دلیل ابتلای هر نفر از کادر درمان به کرونا فقط عوارض دو هفته ای ندارد، بلکه گاهی ممکن است این زمان خیلی بیشتر طول بکشد.»
او تصریح می کند: «جایگزینی نیروهای درمانی اصلا به این راحتی ها نیست. مثلا اگر پرستاری که متخصص کار در بخش مراقبت های ویژه است به کرونا مبتلا شود، شما در یک بازه زمانی سریع نمی توانید جایگزینی برای این افراد پیدا کنید. هر بار با ابتلای یک پرستار به کرونا، احتمال ابتلای سایر کادر درمان به کرونا هم بالاتر می رود، چون فشار کاری و فرسودگی نیروها بیشتر خواهد شد.»
باید در نظر داشت که کاهش نیروهای انسانی در مراکز درمان کرونا در نهایت به افت کیفیت خدمات منجر خواهد شد. وقتی نیرو به اندازه کافی در مراکز درمان کرونا نباشد، قطعا در آن شرایط خدماتی که به بیماران ارائه می شود نیز مطابق کیفیت استاندارد نخواهد بود. همین عامل نیز می تواند به افزایش آمار مرگ و میرهای بیماران مبتلا به کرونا دامن بزند.