«پیش‌بینی‌های سیاسی»؛بروس بوئنو د مسکیتا؛ ترجمه محسن عسگری جهقی؛ ناشر ثالث بازاریابی یک ایده

دکتر علی سرزعیم*،   3990220135

شاید ندانید که در اوج دوران جنگ که کسی در مورد جایگاه مرحوم آیه‌الله منتظری و جانشینی ایشان تردیدی نداشت، کسی در آن سوی دنیا پیش‌بینی کرد که جانشین امام خمینی، آیه‌الله خامنه‌ای خواهد بود و این پیش‌بینی خود را به طور رسمی در یکی از مجلات علمی منتشر کرد و به شکلی خیلی مبهم دلایل خود را عرضه نمود

بازاریابی یک ایده

«پیش‌بینی‌های سیاسی»

نویسنده: بروس بوئنو د مسکیتا

ترجمه: محسن عسگری جهقی

ناشر: ثالث، 1397

427 صفحه، 48500 تومان

 

*****

 

شاید ندانید که در اوج دوران جنگ که کسی در مورد جایگاه مرحوم آیه‌الله منتظری و جانشینی ایشان تردیدی نداشت، کسی در آن سوی دنیا پیش‌بینی کرد که جانشین امام خمینی، آیه‌الله خامنه‌ای خواهد بود و این پیش‌بینی خود را به طور رسمی در یکی از مجلات علمی منتشر کرد و به شکلی خیلی مبهم دلایل خود را عرضه نمود. دلایل وی چیزی نبود جز ایده‌اش در مورد به‌کارگیری ابزارهای اقتصادی در حوزه سیاست. بروس بوئنو د مسکیتا، استاد علوم سیاسی دانشگاه نیویورک، کسی است که هر چه در مورد نظریه بازیها، نظریه مطلوبیت انتظاری و نظریه رای‌دهنده میانی را از اقتصاددانان شنیده جدی گرفته و تلاش کرده تا آن را در عرصه سیاست به‌کار گیرد. همین امر چشمان وی را به ابزار تیزبینی مسلح کرده که وی را قادر می سازد تا ورای فرهنگ‌ها و هنجارهای متفاوت، ترتیبات نهادی گوناگون و عدم قطعیت ناشی از انتخاب‌های آدمی، بتواند نتیجه را پیش‌بینی کند. اشتباه نکنید؛ او اهل رمل و اسطرلاب نیست بلکه معتقد است سیاست بازی جمعی است و هر موضوع طرف‌های مختلف دارد و هر کس دنبال آن است که تصمیمات سیاسی را در جهت منافع خود سوق دهد و به همین منظور راهبردهایی را به کار می‌گیرد. نکته کلیدی آن است که راهبردهای اتخاذ شده توسط هر کس، با لحاظ واکنش طرف‌های دیگر انتخاب می‌شود و همین امر وضعیت بازی‌گونه ای ایجاد می‌کند. نظریه بازی‌ها بهترین و موفق‌ترین ابزار برای مدلسازی چنین شرایطی است. سال‌های سال است که اقتصاددانان توانسته‌اند این مدل را برای تحلیل انتخاب‌های اقتصادی به کار گیرند. از زمان شلینگ به این سو، این ابزار در تحلیل روابط بین‌الملل نیز کاربرد یافته است. اینک د مسکیتا تلاش کرده تا آن را در تحلیل طیف وسیع‌تری از موضوعات سیاسی از جمله سیاست داخلی به کار گیرد. ادعای وی این است که سیاست جز با ائتلاف‌سازی و رایزنی و مصالحه پیش نمی‌رود و این امر بین طرف‌های مختلف با منافع متعارض صورت می‌گیرد. تعداد این امور آنقدر زیاد است که از قدرت پردازش ذهن فراتر می‌رود و به همین دلیل پیش‌بینی‌های متکی بر شهود شخصی هرچقدر هم که متکی به تجربه باشد بسیار پرخطا خواهد بود. د مسکیتا بر این باور است که تنها مدلسازی ریاضی و حل آن در کامپیوتر قادر به حل چنین مدل‌هایی است و تنها از این طریق می‌توان به پیش‌بینی‌های معتبر دست زد.

د مسکیتا نه تنها در مورد جانشینی امام خمینی در ایران بلکه در مورد هنگ‌کنگ، هند و تنش اتمی بین ایران و آمریکا پیش‌بینی‌های قرین به صحتی انجام داده است. البته پیش‌بینی‌های وی طیف وسیعی از موضوعات را شامل می‌شود و منحصر به سیاست نیست. وی اخیرا شرکتی به راه انداخته و در آن در مورد طیف وسیعی از موضوعات مشاوره می‌‏دهد و در کتاب خود به مواردی از آن‌ها به اجمال اشاره کرده است. یک مورد مشاوره به مدیرعامل فعلی برای ایجاد زمینه‏ای برای مدیرعامل نشدن فردی خاص پس از اوست. مورد دیگر مشاوره به یک شرکت در مورد چگونگی حل و فصل شکایتی است که از او شده و طرف‌های مختلفی به عنوان شاکی در آن وارد شده‌اند. مورد سوم پیش‌بینی ناکام وی برای شرکتی است که می‌خواسته بداند آیا بیمه درمان همگانی در دوره اوباما نهایتا به تصویب می‌رسد یا نه. همان‌طور که می‌توان حدس زد چون در این موارد ذی‌نفعان مختلفی هستند و هر کدام راهبردهای خاصی را دنبال می‏کنند وضعیت بازی‌گونه‏ای ایجاد می‌شود و شرکت د مسکیتا می‌خواهد از نظریه بازی‌ها برای پیش‌بینی وضعیت پیش رو و احیانا یافتن گزینه‌هایی برای دستکاری روند پیش رو استفاده کند تا منافع مشتری خود را بیشینه کند.

دو مورد جالبی که در این کتاب به تفصیل مورد بحث قرار گرفته مذاکرات صلح فلسطین و اسرائیل و رابطه آمریکا و پاکستان است. در موضوع فلسطین و اسرائیل به اجمال نگاه خود به مدلسازی موضوع را بیان کرده و بدون اشاره به هرگونه جزئیات امر، پیش‏بینی خود را عرضه و بیان می‏کند چرا مذاکرات در شکل فعلی به نتیجه نمی‏رسد و نهایتاً راه حلی برای مسئله فلسطین و اسرائیل ارائه می‌دهد. در موضوع رابطه آمریکا و پاکستان نیز به این مساله می‏پردازد که تا چه حد ابزار کمک‏های مالی آمریکا می‏تواند پاکستان را به سمت مبارزه با القاعده سوق دهد. د مسکیتا در تمام این موارد از نظریه‏ای با عنوان اقتدارگرایی و اقلیت تعیین‏کننده که سابقا ایجاد کرده بهره‏مند می‏شود. وی بر اساس این مدل سعی می‏کند ذی‌نفعان هر موضوع را شناسایی کند و بررسی کند که قدرت تاثیر هرکدام چقدر است. سپس به این موضوع می‏پردازد که هر مساله چقدر برای هرکدام از ذی‌نفعان مهم است و آنها چه راهبردهایی برای بیشینه کردن منفعت خود اتخاذ می‏کنند.

یک حسن رویکرد د مسکیتا این است که می‌توان از آن برای فهم تاریخ گذشته استفاده کرد و با کمک نظریه بازی‌ها به تحلیل این امر پرداخت که آیا تاریخ لزوما همان مسیری را که طی کرده باید طی می‌کرد یا امکان‌های دیگری هم وجود داشت که از بین رفت. وی سعی می‏کند نشان دهد که بروز جنگ جهانی اول و جنگ جهانی دوم گریزناپذیر نبوده و اگر یک متخصص نظریه بازی‌ها در آن زمان وجود می‌داشت می‌شد از آن‌ها پرهیز کرد. نهایتا به رابطه کلیسا با پادشاه پرداخته و نشان می‏دهد چه ملاحظات مختلفی در این رابطه وجود داشته و راهبردهای هر کدام در قبال دیگری چه بوده است.

در مجموع باید گفت که کتاب برای تحریک حس کنجکاوی در مورد جدی گرفتن و بکارگیری نظریه بازی‌ها بسیار ارزشمند است اما از آن حیث که چیزی در مورد روش تحلیل عرضه نمی‌کند بیشتر جنبه بازاریابی پیدا می‌کند. به نظر می‌رسد د مسکیتا از نوشتن این کتاب این هدف را دنبال می‌کرده که ارزش و دستاوردهای رویکرد خود را نشان دهد و از این طریق مشتریان بیشتری برای شرکت خود دست و پا کند. البته طبیعی است که نفس همین امر نیز افرادی را در سراسر جهان برمی‌انگیزد تا از روش نظریه بازی‌ها به شکل جدی‌تری برای پیش‌بینی استفاده کنند که این امر مبارکی برای بشریت است. کتاب از ترجمه روان و مطلوبی برخوردار است و طبع نیکویی دارد. 

 

* دکترای اقتصاد

 

yektanetتریبونخرید ارز دیجیتال از والکس

پربحث‌های هفته

  1. جنگ ترکیبی خودمان، علیه خودمان!

  2. کارگری انگشتر ۵۰ میلیاردی را به صاحبش بازگرداند

  3. فرآیند بازگشت مالکیت زمین به حوزه علمیه امام خمینی در حال انجام است

  4. جلاد، به پایان سلام کن!

  5. بهادری جهرمی: مبالغ جرایم رانندگی متناسب با تورم افزایش یافت

  6. تورم چه زمانی تک رقمی می‌شود؟

  7. نرخ تعرفه‌های خدمات بهداشتی درمانی ۱۴۰۳ اعلام شد/ نرخ رسمی ویزیت ۵۰% گران می‌شود!

  8. کلید تحقق شعار سال ۱۴۰۳

  9. بازداشت سومین عامل حمله تروریستی در مسکو

  10. فرامرز اصلانی درگذشت

  11. علی‌ ضیاء و افتادن در باتلاقِ ابتذال!

  12. آقایان رئیسی و اژه‌ای! آیا در پیشگاه خدای متعال و امام‌زمان (عج) پاسخی دارید؟

  13. انتقام از پوتین؟

  14. ائتلاف ایران، روسیه و چین تبدیل به کابوسی برای آمریکا می‌شود

  15. علم‌الهدی: امروز در کشور از آثار تحریم اقتصادی آمریکا مشکلی حس نمی‌کنیم

  16. سلبریتی‌ها چگونه با اعصاب مردم بازی می‌کنند؟

  17. رئیس سازمان برنامه و بودجه: تورم را وارد کانال ۲۰ درصد می کنیم/ تلاش برای رسیدن به رشد اقتصادی ۸ درصدی

  18. بازگشت احتمالی ترامپ چه تاثیری بر اقتصاد ایران دارد؟

  19. افزایش ١٧٠ درصدی حداقل حقوق کارگران در دولت سیزدهم

  20. خط و نشان حقوقی ایران برای کویت

  21. هشدار سخنگوی پلیس به رانندگان نوروزی؛ آمار تصادفات هولناک است!

  22. وزیر اقتصاد: در سال ۱۴۰۲ رکورد بیشترین سرمایه‌گذاری خارجی واقعی در ۱۶ سال اخیر شکسته شد

  23. کولرهای گازی بلای جان صنعت برق

  24. منظور: تخصیص ارز کشور برای واردات خودرو به صرفه نیست

  25. رشد نقدینگی ۱۸ درصد کاهش یافت

آخرین عناوین