فارس نوشت: طبق قانون اساسی مجلس شورای اسلامی، تبلور مردم‌سالاری دینی و رکن قانون‌گذاری در نظام جمهوری اسلامی ایران است.

مردم از طریق شرکت در انتخابات آزاد و در چارچوب قوانین کشور، نمایندگانی را انتخاب و روانه مجلس می‌کنند و منتخبین مردم به واسطه جایگاه نمایندگی‌، وظیفه دارند تا به نیابت از موکلین خود با رسیدگی و تصویب لوایح دولت، یا طرح‌هایی که با امضای حداقل 15 نماینده به مجلس تقدیم می‌شود، به قانونگذاری بپردازند؛ در جلسات کمیسیون و صحن نسبت به طرح‌ها و لوایح اظهار نظر کرده و در نهایت، پس از تضارب آراء، به آنها رأی بدهند. همچنین نمایندگان مجلس قوی‌ترین ابزارهای نظارتی را در اختیار دارند.

** حقوق متقابل مجلس و مردم

به دلیل اهمیت فراوان مجلس شورای اسلامی و وظایف حساس معطوف به جایگاه نمایندگی مردم، ارتقاء عملکرد مجلس شورای اسلامی و فرآیندهای ناظر به آن از ضرورت‌های حیاتی و همیشگی به شمار می‌رود. یکی از مهمترین راه‌های ارتقاء عملکرد مجلس و نمایندگان، مدیریت تعارض بین منافع فردی، خانوادگی، حزبی و محلی آن و منافع ملی است.

** نظارت بر نمایندگان؛ نخستین حق موکلان

قانون اساسی با توسعه اختیارات مجلس، این نهاد را در راس سایر نهادها قرار داده و دست نمایندگان را در قانونگذاری و نظارت باز گذاشته است و در ازای حقوقی که قانون برای نمایندگان قائل شده است، حقوقی برای مردم ایجاد می‌شود و یکی از حقوق مسلم مردم در رابطه با مجلس و نمایندگان این است که بتوانند به خوبی بر نمایندگان خود نظارت کنند، از کیفیت و حسن رفتار، گفتار و عملکرد آنها با خبر شوند، مسیرهای سهل‌الوصول و کارآمدی برای ارائه مشکلات و نظرات خود به نمایندگان در اختیار داشته باشند، به خوبی بتوانند نمایندگان را در قبال وعده‌ها و تعهدات زمان انتخابات و عملکردشان در طول دوره نمایندگی مورد ارزیابی و سنجش دقیق قرار داده و در نهایت بتوانند نسبت به نمایندگان به ارزیابی جامعی دست یافته و در انتخابات دوره بعد در خصوص ایشان و یا افراد جایگزین‌شان تصمیمات هوشیارانه‌ای اتخاذ کنند.

** شفافیت، راه حل مدیریت تعارض منافع

به طور خلاصه تعارض منافع را می‌توان موقعیتی تعریف کرد که در آن فرد در انتخاب بین منافع عالی و منافع سطح پایین‌تر مختار می‌شود و ممکن است منافع سطح پایین را به دلیل بهره‌برداری شخصی برگزیند و منافع عالی را قربانی کند. شفافیت یکی از مهمترین راهکارهای مدیریت تعارض منافع است. علاوه بر این شفافیت حاکمان یکی از حقوق ابتدایی مردم است که در اصول سوم و شصت و نهم قانون اساسی و نیز بسیاری از سیاست‌های کلی ابلاغی مقام معظم رهبری به آن اشاره شده است.

برای مدیریت تعارض منافع در مجلس شورای اسلامی باید مقدمه واجب آن یعنی انتخابات را مورد نظر قرار داد. بنابراین شفافیت نامزدهای انتخابات مجلس شورای اسلامی اهمیت زیادی دارد. با شفافیت نامزدها بسیاری از منافع آن‌ها شناسایی شده و تعارضاتی که ممکن است در آینده بین منافع فردی و حزبی هر نامزد با جایگاه نمایندگی مجلس بوجود آید، قابل پیش‌بینی می‌شود.

** شفافیت؛ از وعده‌های انتخاباتی تا اعلام دارایی

برای شفافیت نامزدهای مجلس شورای اسلامی محورهای مختلفی وجود دارد که در زیر به برخی از آن‌ها اشاره می‌شود:
اعلام عمومی وعده‌های انتخاباتی؛
اعلام عمومی کلیه منابع مالی به منظور استفاده در فعالیت‌های انتخاباتی؛
اعلام عمومی نحوه و ترکیب هزینه‌کرد مالی انتخاباتی؛
اعلام عمومی رزومه علمی و کاری نامزد؛
اعلام عمومی اموال و دارایی نامزد و همسر و فرزندان وی.