«همسران خوب»

نویسنده: لوییزا می‌‌‌‌آلکوت

مترجم: شهین‌‌‌‌دخت رییس‌‌‌‌زاده(فرزانه)

ناشر: علمی و فرهنگی، چاپ دوم،

391 صفحه،23000تومان

*****

اهمیت رمان «همسران خوب» تنها در پرفروش بودن آن و اقبال عمومی نیست. آنچه به این رمان ارزشی بی‌‌‌‌مانند می‌‌‌‌دهد این است که «سیمون دوبووار» نویسنده و فیمینیست معروف فرانسوی در کتاب مهم خود «خاطرات» از تجربه‌‌‌‌ی شخصی-اش از مطالعه‌‌‌‌ی «همسران خوب» یاد می‌‌‌‌کند. او با شخصیت‌‌‌‌های آثار «لوییزا می آلکوت» همزادپنداری ویژه‌‌‌‌ای داشته تا آنجا که شوهر «جو» را با «ژان پل سارتر» مقایسه می‌‌‌‌کند و «لاری» را با عشق دوران جوانی‌‌‌‌اش.

هنگامی که لوییزا می‌‌‌‌آلکوت رمان «زنان کوچک» را نوشت، هیچ‌‌‌‌گاه فکر نمی‌‌‌‌کرد این رمان با اقبال عمومی روبه‌‌‌‌رو خواهد شد. پس بعد از آن تصمیم گرفت رمان «همسران خوب» را که ادامه‌‌‌‌ی رمان «زنان کوچک» بود را هم بنویسد که آن هم با استقبال بی‌‌‌‌نظیری روبه‌‌‌‌رو شد.

لوییزا می‌‌‌‌آلکوت در 29 نوامبر سال 1832 دیده به جهان گشود، این رمان‌‌‌‌نویس آمریکایی به سبب رمان‌‌‌‌های «زنان کوچک» و «مردان کوچک» بسیار شهرت دارد. رمان «زنان کوچک» درباره‌‌‌‌ی زندگی خانواده الکات در کنکورد و ماساچوست نوشته شده و بر مبنای زندگی حقیقی نویسنده و سه خواهرش است. داستانی که به بیش از 50 زبان دنیا ترجمه شده و در کل جهان با استقبال بی‌‌‌‌نظیری روبه‌‌‌‌رو شده است؛ اما رمان «همسران خوب» در سال 1896 و در ادامه‌‌‌‌ی رمان «زنان کوچک» به رشته تحریر درآمده است. لوییزا از همان آغاز نوجوانی علاقه‌‌‌‌ی بسیاری به نویسندگی داشت و به همراه خواهرانش برای دوستان‌‌‌‌شان نمایش اجرا می‌‌‌‌کردند. از همان ابتدا نسبت به حقوق نابرابر زن و مرد حساسیت بسیاری داشت. دوست نداشت که به خاطر دختر بودنش نتواند در همه امور شرکت کند. از مخالفان سرسخت برده‌‌‌‌داری بود. او بیش از سی کتاب رمان و داستان کوتاه نوشته است و در حالی از دنیا رفت که یکی از نویسندگان معروف و پولدار بود.

موضوع رمان «همسران خوب»  ادامه‌‌‌‌ی رمان «زنان کوچک» و زندگی خانواده‌‌‌‌ی مارچ است. در این رمان، نویسنده به تحولات روحی و شخصیتی و زندگی دختران رمان «زنان کوچک» می‌‌‌‌پردازد. جو، مگ، بت، ایمی، لاری، جان بروک و آقای لارنس و... جزو شخصیت‌‌‌‌های این رمان هستند. شخصیت اصلی اما دختری به نام ژوزفین است که به سبب عدم پذیرش بعضی تفاوت‌‌‌‌های زنان و مردان و عدالت‌‌‌‌خواهی حقوق برابر زنان و مردان، اسم مردانه‌‌‌‌ی «جو» را برای خود انتخاب کرده-است. او با این رفتار نشان می‌‌‌‌دهد که نسبت به جامعه‌‌‌‌ی مردسالار انتقاد دارد. او که خانواده‌‌‌‌ای فقیر دارد در تلاش است از این فقر و فلاکت نجات پیدا کند. پس سه خواهر دیگر هر کدام مسئولیتی به عهده می‌‌‌‌گیرند و تلاش می‌‌‌‌کنند چرخ‌‌‌‌های زندگی را بچرخانند.

نویسنده در رمان «همسران خوب» از آمال و آرزو و خواسته‌‌‌‌هایش صحنه‌‌‌‌پردازی می‌‌‌‌کند و این رمان در واقع نوعی حدیث نفس است. دغدغه‌‌‌‌های زنانه، شرح لحظات خصوصی با توصیف‌‌‌‌های ساده؛ اما روایی از مهم‌‌‌‌ترین خصوصیات رمان مذکور محسوب می‌‌‌‌شود. دنیای خیالی لوییزا می‌‌‌‌آلکوت با رگه‌‌‌‌هایی از واقعیت، رمانی پویا و زنده را به تصویر می‌‌‌‌کشد. نویسنده سعی دارد لایه لایه ذهنیاتش را در شخصیت‌‌‌‌های رمانش پرورش بدهد و هر کدام از شخصیت‌‌‌‌ها با اندیشه‌‌‌‌ای متفاوت در این رمان حضور دارند.

در رمان «همسران خوب» مهم‌‌‌‌ترین ویژگی که باعث می‌‌‌‌شود خوانندگان زیادی با آن همراه شوند، احساس خوشایندی است که نویسنده از زندگی خود پرده برمی‌‌‌‌دارد و با توصیف لحظه به لحظه  زندگی خود و خواهرانش خواننده را با خود همراه می‌‌‌‌کند. هیجانی که با سادگی در روایت و توصیف صحنه و زندگی، روحی دوباره به خواننده می‌‌‌‌دهد. راوی روایت کننده‌‌‌‌ی خاطراتی است که همه‌‌‌‌ی دختران در نوجوانی از بازگویی و بازسازی آن‌‌‌‌ها لذت می‌‌‌‌برند. هیجانی که عشق نخستین در انسان ایجاد می‌‌‌‌کند. این رمان با توصیفات جزء به جزء، به سیک رمان‌‌‌‌های کلاسیک است. از خودگذشتگی، انعظاف پذیری و مسئولیت‌‌‌‌پذیری از محورهای اساسی این رمان محسوب می‌‌‌‌شود. رمان مملو از اندرزهای زنانه و خانوادگی است، که در مسیر زندگی به همه کمک می‌‌‌‌کند و به مخاطب در ایجاد ارتباط با آن یاری می‌‌‌‌رساند. در آغاز رمان، نویسنده خوانندگان را در جریان روایت قبلی نیز قرار می‌‌‌‌دهد. به طور نمونه می‌‌‌‌توان آغاز رمان را خواند که این ویژگی را دارد:

برای داشتن شروعی خوب و شرکت در جشن عروسی مگ با خیالی آسوده، شاید بد نباشد که دنباله‌‌‌‌ی داستان را با یک غیبت کوچک درباره‌‌‌‌ی خانواده مارچ آغاز کنیم. در این جا به من اجازه بدهید تا تصریح کنم که شاید برخی از بزرگ‌‌‌‌ترها فکر می‌‌‌‌کنند که جنبه‌‌‌‌ی عشقی داستان کمی زیادی است، که می‌‌‌‌ترسم همین نظر را هم داشته باشند. ولی خیال نمی-کنم جوان‌‌‌‌ترها با این جنبه‌‌‌‌ی داستان مخالفتی نشان دهند؛ ولی خب تنها می‌‌‌‌توانم هم صدا با خانم مارچ بگویم: «وقتی من چهار دختر سرزنده در خانه و همسایه‌‌‌‌ای جوان و جذاب در آن طرف دارم، چه انتظاری غیر از این دارید؟»

موضوع این رمان تجربیات زندگی زنانی است که در مسیر زندگی سعی می‌‌‌‌کنند با تلاش و کوشش به آرامش برسند و خانواده عنصر اصلی روایت است، مشکلات و حل آن‌‌‌‌ها با یاری خدا از دیگر محورهای اصلی این رمان محسوب می‌‌‌‌شود. از ویژگی‌‌‌‌های مهم کتاب «همسران خوب» ترجمه‌‌‌‌ی روان و یکدست آن است. ویژگی مهمی که علاوه بر اهمیت رمان، سبب شده است این کتاب در زمان کوتاهی به چاپ دوم برسد. شهین‌‌‌‌دخت رییس زاده(فرزانه) با انتخاب زبانی مناسب روح کلاسیک رمان را حفظ کرده و بر جذابیت رمان افزوده است.