مهر: نخستین سالگرد حادثه انفجار معدن زمستان یورت در حالی فرا رسیده که خانواده ۴۳ معدنچی جانباخته در این حادثه همچنان با مشکلات دست و پنجه نرم می کنند.

اگرچه رسیدگی به خانواده‎های جان‎باختگان و معرفی مقصران این حادثه از سوی مسئولان مربوطه و وزارت کار عملی شد، اما وعده‌های عملی شده آن چنان که باید مشکلی از خانواده بازماندگان معدنچیان کشته شده حل نکرده است و بسیاری از آنان در شرایط سخت معیشتی به سر می‌برند.

در همان روزهای اول حادثه معدن و خارج کردن اجساد کشته شدگان، حسن صادقلو استاندار اسبق استان گلستان اعلام کرد که مبلغ ۱۶۰ میلیون ریال که ۵۰ میلیون ریال آن توسط پیمانکار و ۱۱۰ میلیون ریال آن کمک بلاعوض ازسوی دولت و تامین اجتماعی است، برای هزینه کفن و دفن به هر یک از خانواده جانباختگان پرداخت می‌شود.

از سوی دیگر در همان زمان اعلام شد که دیه ۲۱۰ میلیون تومانی کارگران و ودیعه مسکن به سرعت به حساب بازماندگان واریز می شود که به رغم تحقق این وعده، بسیاری از خانواده های معدنکاران جانباخته اظهار می‌کنند که این پول بلوکه شده است و پرداخت ودیعه مسکن برای تامین به همین مصیبت قانونی دچار شد.

وعده‌های های مالی بلوکه است

به گفته همسر صادق منصور رضی یکی از کشته شدگان معدن یورت اگر چه بیمه و مستمری کارگران کشته شده به خانواده‌ها پرداخت می‌شود،‌ اما مبلغ آن کفاف تامین زندگی را نمی‌دهد.

نفیسه شم آبادی با بیان اینکه دیه واریز شده هم اکنون در دادگستری بلوکه شده است، به خبرنگار مهر گفت: این مبلغ در حال حاضر به من و فرزندانم تعلق نگرفته است و هر بار برای دریافت مبلغ ناچیزی با فاکتور به دادستانی مراجعه و مبلغی اندکی را دریافت کنم.

وی ادامه داد: من دارای سه فرزند دختر هستم که همه آن‌ها زیر سن قانونی هستند و برای تامین هزینه‌های زندگی از ۶ صبح تا هفت غروب کار می‌کنم.

شم آبادی با اشاره به این‌که یک میلیون و هشت هزار تومان مستمری برای او واریز می‌شود، گفت: یک خانواده چهار نفره با هزینه‌های بالای زندگی و تورم چگونه می‌تواند با این شرایط دوام بیاورد. من توانائی تهیه لباس و کفش مناسب برای فرزندانم ندارم و برای خرید شیر خشک دختر چند ماهه‌ام باید برای دادستان و دریافت پول فاکتور ببرم.

وی با گلایه‌مندی از کم توجهی برخی مسئولان نسبت به خانواده معدنچیان گفت: وعده‌های آنان در خصوص بیمه، مستمری و دیه تحقق یافت، اما این وعده ها مشکلی را حل نکرد و بعد از سرد شدن فاجعه دیگر سراغی از ما نگرفتند و پای درد دل ما ننشستند.

فقط مستمری دارم

همسر یکی دیگر از کشته شدگان معدن یورت که ساکن روستای نوده خانودوز است، هم با گلایه‌مندی از وعده پرداخت دیه ۲۱۰ میلیون تومانی به خبرنگار مهر گفت: در حال حاضر امکان برداشت از این پول را ندارم و بود و نبود آن فرقی به حالمان ندارد.

وی که خواست نام او منتشر نشود افزود: وضعیت زندگی‌مان بعد از فوت همسرم بسیار سخت شده و مستمری در نظر گرفته شده هم با توجه به افزایش قیمت‌ها امکان تامین زندگی مساعد را از من گرفته است.

وی با اشاره به اینکه چرا مسئولان فکری به حال پرداخت دیه برخی از جان باختگان از طریق دادگستری نمی‌کنند، بیان کرد: مدتی انحصار وراثت را بهانه پرداخت آن قرار داده بودند و حالا هم که بخشی از انحصار وراثت را نجام داده ایم بازهم به در بسته خورده ایم و جواب قانع کننده‌ای به ما نمی‌دهند.

وی ادامه داد: اگر چه دیه‌ها را پرداخت کردند و اندک مستمری به ما می‌دهند، اما هنوز نه مقصران حادثه را به ما معرفی نکردند نه طبق خواسته خانواده ها آن‌ها را شهید معرفی کردند، تا التیامی بر درد فقدان کارگران کشته شده باشد.

وعده‌هایشان پوچ بود

مریم، همسر یکی دیگر از کشته شدگان معدن یورت است که وعده ودیعه مسکن و دیه را دریافت نکرده است. وی به خبرنگار مهر گفت: کدام ودیعه. دلمان خوش بود با تحقق این وعده سرپناهی برای خودم و یتیمانم تهیه می‌کنم اما چند تکه شدن آن با قانون انحصار وراثت دردی از من دوا نکرد.

وی افزود: ای کاش مسئولان وقت آن زمان بجای وعده‌های توخالی و قبل از واریز پول دیه و یا ودیعه مسکن مشخص می‌کردند که این حق السهم فقط به زن و بچه‌های قربانیان تعلق بگیرد و درگیرو دارهای اداری سرگردانمان نکنند.

حل مسئله دیه روال قانونی دارد

اگر چه تعداد زیادی از خانواده‌های جان باختگان معدن یورت با همین مشکلات روبرو هستند، اما دبیرخانه کارگر استان گلستان اشکال اصلی پرداخت نشدن برخی دیه‌ها را انحصار وراثت عنوان کرد و به خبرنگار مهر گفت: تعدادی از خانواده‌های جان باختگان معدن به دلیل انجام نداندن مراحل کامل انحصار وراثت در حال حاضر نمی‌توانند از مبلغ دیه استفاده کنند.

غلامرضا طالبا افزود: تمامی وعده‌های داده شده در رابطه با برقرای بیمه، پرداخت‌های معوقه و برقراری مستمری از همان ماه‌های اول بعد از اتفاق معدن برای خانواده جان باختگان برقرار شد، اما مبلغ دیه باید مراحل قانونی را طی کند.

وی با اشاره به اینکه متوجه وضعیت فعلی خانواده کارگران جان باخته معدن هستیم، گفت: حل مساله دیه روال اداری و قانونی دارد و نمی‌تواینم به این مقوله ورود کنیم.

طالبا ادامه داد: در برنامه‌های هفته کارگر نیز قرار بود روزی را برای دیدار به این خانواده‌ها قرا دهیم که به دلیل منسجم نبودن برنامه اجرائی نشد.

در ادامه معاون روابط کار اداره کل کار، تعاون و رفاه اجتماعی استان گلستان با بیان اینکه به تمام قول‌های داده شده در رابطه با تامین مسائل بیمه‌ای، مستمری و پرداخت دیه به خانوادهای جان باختگان عملی شده است، به خبرنگار مهر گفت: یکی ازمشکلاتی که در زمان بیمه این کارگران پیش آمده و بیمه آنان کتابداری عنوان شده بود، از جانب کارفرما نبوده است.

سعید دنکوب افزود: پس از بررسی های میدانی مشخص شد که اپراتورهای تامین اجتماعی در زمان ثبت نوع بیمه کارگران بیمه آن‌ها را به اشتباه کتابداری درج کرده بودند و این مساله بر نوع بیمه ای آنها تاثیر گذاشت.

وی افزود: پس از مدتی متوجه این موضوع شدیم که کارفرما در این باره قصوری نداشته و طبق آخرین اطلاعات اداره کار شهرستان آزادشهر هم اکنون نوع بیمه کارگران معدن تصحیح شده است.

دنکوب گفت: مقرری هر ۴۳ کارگر کشته شده معدن یورت برقرار است و هیچ خانواده‌ای از دریافت مستمری جانمانده است.

وی در رابطه با وعده تامین مسکن جان باختگان معدن یورت هم اظهار کرد: این ودیعه نیز در همان ماه‌های اول به خانواده‌ها تعلق گرفت، اما به این دلیل که به لحاظ قانونی والدین برخی جانباختگان معدن که دارای زن و فرزند بودند از این ودیعه هم سهم می‌بردند طبق قانون امکان پرداخت آن فقط به همسر و فرزندان کارگران جان باخته نبود.

شهید اعلام نمی‌شوند

فرماندار شهرستان آزادشهر هم شهید اعلام کردن جان باختگان معدن یورت را امری ناممکن عنوان کرد و به خبرنگار مهر گفت: در حال حاضر این مساله منتفی است و با آنکه مردم تابلوئی را با همین نام در برخی مناطق نصب کرده اند برخورد قانونی نشده است، اما شهید اعلام کردن آنان امکان پذیر نیست.

سید رسول حسینی افزود: دیدارهای زیادی را  همراه با برخی مسئولان استانی از خانواده‌های جان باختگان  برای رفع برخی مشکلات آنان داشته‌ایم، اما رفع شدن مشکل دیه در دست ما نیست و خانواده‌ها طبق قانون باید مراحل کامل انحصار وراثت را طی کنند.

وی افزود: بسیاری از معدنچیان جانباخته جوان و دارای فرزندان صغیر هستند که مبلغ سهم الدیه آنان به حساب قیم یا همان پدربزرگ‌ها واریز می‌شود و این مساله موجب شده تا همسران برخی از جان باختگان معدن نسبت به پرداخت دیه ابراز نارضایتی کنند.

حسینی ادامه داد: استاندار گلستان هم طی چند روز آینده مقرر کردند که یکی از اعضای خانواده جان باختگان معدن یورت می‌تواند در معدن مشغول به کار شود که خبر خوبی برای این خانواده‌ها است.

معرفی مقصران جادثه معدن یورت یکی دیگر از خواسته‌های خانواده‌های جان باختگان است که اگر چه از همان ابتدای حادثه مورد پیگیری دستگاه قضائی قرار گرفت اما به طور دقیق ابعاد آن مشخص نشد تا اینکه چند روز پیش هادی هاشمیان رئیس کل دادگستری استان گلستان اعلام کرده که طبق کارشناسی هیات سه نفره هشت نفر در رخ داد این حادثه مقصر شناخته شدند.

به گفته وی از این تعداد دو نفر آن‌ها از مدیران کل استانی هستند که پرونده آنان در مرکز استان رسیدگی خواهد شد و می توانند به این نظریه اعتراض کنند.

هاشمیان گفته است که این افراد نسبت به  نظر کارشناسی اعلام شده حق اعتراض دارند و دقیقا مشخص نیست که این نظر این هیات کارشناسی تائید می‌شود یا خیر.

تعداد زیادی از خانواده جان باختگان معدن یورت شمال آزادشهر در حالی با مستمری یک میلیون و  ۸ هزار تومانی روزگار می‌گذرانند که سال گذشته پس از ریزش معدن رئیس سازمان تامین اجتماعی شهرستان آزادشهر اعلام کرده بود که مستمری این خانواده‌ها از یک میلیون و ۲۰۰ تا یک میلیون و ۸۰۰ هزار تومان پرداخت خواهد شد.

وعده ای که اگر چه در فضای خبری آن روز به شدت قوت گرفت، اما تا کنون و طبق گفته بسیاری از بازماندگان معدن یورت عملی نشده است و دیه پرداختی نیز به دلیل ملاحظات قانونی دردی از آنان دوا نکرد، مگر اینکه مسئولان استانی درصدد ورود به این مساله و فع مشکل برآیند.