برخی از تجار و مسافران ایران که عموما در حال تردد به ترکمنستان هستند و در این کشور سرمایه گذاری کرده اند از برخوردهای اخیر مسئولین و مرزبانی این کشور و موانع دست و پاگیر جدید به شدت نگران هستند و از مسئولین محترم ترکمنستان تقاضای رسیدگی دارند.

به گزارش الف 15 دی ماه سال گذشته بود که شرکت ملی گاز ایران در اطلاعیه جدیدی پس از قطع جریان گاز ترکمنستان به مناطق شمالی ایران، گفت ارجاع پرونده اختلاف گازی به "داوری بین‌المللی" در دستور کار قرار گرفته است.

در این اطلاعیه آمده بود: "شرکت ملی گاز ایران در طول سال‌های اخیر، مطالبات جاری وبخشی از بدهی قبلی خود را به شرکت ترکمن گاز که بیش از ۴ و نیم میلیارد دلار گردیده، با حسن نیت و از طرق مختلف پرداخت نموده است."

شرکت ملی گاز در عین حال گفت شرکت "ترکمن گاز" حتی در صورت وجود بدهی یا تاخیر در پرداخت مجاز به قطع جریان گاز نبوده و اقدام ترکمنستان "نقض آشکار" قرارداد محسوب می‌شود.

دولت ترکمنستان نیز گفت که علت قطع گاز طبیعی به ایران "تاخیر در پرداخت بدهی" ایران است.

ترکمنستان ادعای حدود ۲ میلیارد دلار طلب از ایران را کرد که سابقه آن به سال ۱۳۸۶ برمی‌گردد. در زمستان آن سال و در اوج سرما، ترکمنستان به دلیل اختلاف بر سر قیمت، جریان گاز به ایران را قطع کرد و قیمت آن را ۹ برابر بالا برد.

در طول سال‌های گذشته بارها ایران و ترکمنستان بر سر قیمت گاز اختلاف داشته‌اند. اما اختلافات گویا منجر به نامحربانی های ترکمنستانیها علیه تجار و بازرگانان ایرانی شده است که در ترکمنستان سرمایه گذاری کرده اند و یا با تحارت با این کشور مشغول هستند.

برخی از تجار در این زمینه خبر داده اند که بد اخلاقی ها و موانع بی مورد جدید و برخوردهای خارج از عرفی در مبادی ورودی و خروجی ترکمنستان با تجار ایرانی صورت می گیرد که سالها است با این کشور در مراوده هستند و برخی در آنجا ساکن نیز هستند.

هم اکنون حدود 30 شرکت ایرانی و ثبت شده رسمی در خاک ترکمنستان مشغول انجام پروژه‌هایی هستند و حجم مبادلات تجاری ایران و ترکمنستان بالغ بر 1.7 میلیارد دلار در سال است.

«در این رابطه اسفند ماه سال گذشته گوانچ رجب اف، قائم مقام وزیر اقتصاد و توسعه ترکمنستان گفت: فراورده‌های نفتی، پتروشیمی، انرژی برق، محصولات صنایع نساجی و صنایع سبک از مهمترین اقلام صادراتی ترکمنستان به جمهوری اسلامی ایران است.
این مقام عالی رتبه اقتصادی ترکمنستان، در بخش دیگر سخنرانی خود اعلام کرد که هم اکنون در 87 طرح با مشارکت و سرمایه‌گذاری شرکت‌های جمهوری اسلامی ایران در خاک ترکمنستان اقداماتی در دست انجام است.

بررسی روند ۱۰ ساله تجارت ایران با ترکمنستان در بازه زمانی سال ۱۳۸۴ تا سال ۱۳۹۴ نشان می‌دهد که صادرات ایران به این کشور تا سال ۱۳۹۳ با نرخ رشدی قابل توجه صعودی بوده و از سال ۱۳۸۸ از واردات پیشی گرفته و در نهایت منجر به مثبت شدن تراز تجاری ایران تا به امروز شده است. بدون در نظر گرفتن افت صادرات در سال ۱۳۹۴ ترکمنستان را می‌توان جزو کشورهایی محسوب کرد که جریان صادرات ایران به این کشور در یک دهه گذشته از رشدی پایدار برخوردار بوده است.

علاوه بر این ترکیب سبد کالاهای برتر صادراتی نیز تا حدودی در این سال‌ها ثابت بوده و تحول خاصی را به خود ندیده است.

ارزش صادرات ایران به ترکمنستان در سال ۱۳۸۴ معادل ۱۴۱ میلیون دلار، در سال ۱۳۸۵ معادل ۱۴۴ میلیون دلار، در سال ۱۳۸۶ معادل ۱۷۸ میلیون دلار، در سال ۱۳۸۷ معادل ۲۴۹میلیون دلار، در سال ۱۳۸۸ معادل ۳۴۶ میلیون دلار، در سال ۱۳۸۹ معادل ۴۰۰ میلیون دلار، در سال ۱۳۹۰ معادل ۵۲۶میلیون دلار، در سال ۱۳۹۱ معادل ۷۴۹ میلیون دلار، در سال ۱۳۹۲ معادل ۸۵۹ میلیون دلار، در سال ۱۳۹۳ معادل ۸۷۳ میلیون دلار و در سال ۱۳۹۴ معادل ۷۲۱ میلیون دلار بوده است

ارزش واردات ایران از ترکمنستان نیز در سال ۱۳۸۴ معادل ۱۵۳ میلیون دلار، در سال ۱۳۸۵معادل ۲۸۷ میلیون دلار، در سال ۱۳۸۶ معادل ۲۱۴ میلیون دلار، در سال ۱۳۸۷ معادل ۳۸۰ میلیون دلار، در سال ۱۳۸۸ معادل ۴۰۳ میلیون دلار، در سال ۱۳۸۹ معادل ۸۶ میلیون دلار، در سال ۱۳۹۰ معادل ۴۸ میلیون دلار، در سال ۱۳۹۱ معادل ۴۴ میلیون دلار، در سال ۱۳۹۲ معادل ۷۷ میلیون دلار، در سال ۱۳۹۳ معادل ۱۰۱ میلیون دلار و در سال ۱۳۹۴ معادل شش میلیون دلار بوده است.

همچنین همچنین تراز تجاری در سال ۱۳۸۴ معادل ۱۲- میلیون دلار، در سال ۱۳۸۵ معادل ۱۴۳- میلیون دلار، در سال ۱۳۸۶ معادل ۳۶- میلیون دلار، در سال ۱۳۸۷ معادل ۱۳۱- میلیون دلار، در سال ۱۳۸۸ معادل ۵۷- میلیون دلار، در سال ۱۳۸۹ معادل ۳۱۴ میلیون دلار، در سال ۱۳۹۰ معادل ۴۷۸ میلیون دلار، در سال ۱۳۹۱ معادل ۷۰۵ میلیون دلار، در سال ۱۳۹۲ معادل ۷۸۲ میلیون دلار، در سال ۱۳۹۳ معادل ۸۷۲ میلیون دلار و در سال ۱۳۹۴ معادل ۷۱۵ میلیون دلار بوده است.

علاوه بر این رشد تجارت ایران و ترکمنستان در سال ۱۳۸۵ برابر ۲ درصد، در سال ۱۳۸۶ برابر ۲۴ درصد، در سال ۱۳۸۷ برابر ۴۰ درصد، در سال ۱۳۸۸ برابر ۳۹ درصد، در سال ۱۳۸۹ برابر ۱۶ درصد، در سال ۱۳۹۰ برابر ۳۲ درصد، در سال ۱۳۹۱ برابر ۴۲ درصد، در سال ۱۳۹۲ برابر ۱۵ درصد، در سال ۱۳۹۳ برابر ۱۳ درصد و در سال ۱۳۹۴ برابر ۲۶- درصد بوده است.

آذر ماه 1394 حجت‌الاسلام والمسلمین حسن روحانی در نشست مشترک هیات‌های عالی‌رتبه ایران و ترکمنستان با بیان اینکه دو کشور از رابطه دیرینه و تاریخی برخوردار هستند، اظهار داشت: روابط تهران و عشق‌آباد همواره دوستانه بوده و روز به روز به نفع منافع دو ملت عمیق‌تر شده و باید سطح این روابط را بیش از پیش توسعه دهیم و عرصه‌های مختلفی مانند انرژی، گاز، حمل و نقل، استفاده بهتر از دریای خزر، صنعت، خودروسازی، صنایع کوچک و کشاورزی از جمله ظرفیت‌هایی است که با فعال کردن آن‌ها می‌توان همکاری‌ها و روابط دو کشور را توسعه داد.

ایران و ترکمنستان دارای سابقه دیرینه و تاریخی در روابط اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی و حجم بالای مبادلات اقتصاد هستند و بسیاری از مردم ایران از دیرباز به این کشور تردد داشته و حتی در آنجا سکنی گزیده اند اما برخی از تجار و مسافران ایران که عموما در حال تردد به ترکمنستان هستند و در این کشور سرمایه گذاری کرده اند اخیرا از برخوردهای مسئولین و مرزبانی این کشور و موانع دست و پاگیر جدید به شدت نگران هستند و امیدوارند که با ایرانیان برخورد بهتری صورت گیرد.