در این سالها، مدیریت اشتباه در راس و شرکت‌های تابعه، سازمان تامین اجتماعی را به ورشکستگی رسانده است.

تامین اجتماعی یک نهاد اجتماعی است. چرا باید مدیران آن توسظ دولت انتخاب شوند؟

سه چهار روز مانده به پرداخت مستمری بازنشستگان اما هنوز در سیستم تامین بارگذاری نشده در صورتیکه که تا قبل از سال جدید این بارگذاری همیشه حداکثر تا ۱۵ هر ماه انجام میشد.در مورد مابه التفاوت فروردین هم هیچ خبری نیست.

چندساله که بیمه زنان خانه دار تامین اجتماعی دارم. رفتم هزینه عینک و شیشه بگیرم که گفتند تحت پوشش بیمه زنان خانه دار نمیباشد. تعلق نمیگیرد. متاسفم.

بخاطر بی لیاقتی برخی مدیران تامین اجتماعی وزیران رفاه از اول تاکنون هست باید دولت ها گذشته جوابگو باشند که بازنشستگان را بدبخت کردند وپول بیمه شدگان را به یغما بردند چ

نجات سازمان تأمین اجتماعی ایران از بحران مالی، نیازمند اصلاحات ساختاری فوری و راهکارهای چندلایه است. بر اساس چالش‌های اصلی (کمبود منابع، مدیریت ناکارآمد، افزایش مستمری‌بگیران، و بدهی دولت)، پیشنهادات عملیاتی به شرح زیر ارائه می‌شود: ۱. درمان فوری بحران نقدینگی اقدام :تسویه بدهی‌های دولت توضیح : تبدیل بدهی دولت به اوراق مشارکت قابل فروش در بورس مثال موفق : الگوی برزیل (۲۰۲۰) اقدام :افزایش نرخ سود سرمایه‌گذاری توضیح: انتقال دارایی‌ها از حساب‌های بانکی کم‌بازده به صندوق‌های پروژه‌محور (INFRA) اقدام: صندوق بازنشستگی نروژ (بازدهی ۶٪ سالانه) توضیح :فروش دارایی‌های غیرمولد توضیح : شفاف سازی و نظارت مستمر فناورانه بر اموال و داراییها و درآمدها با نظارت فناورانه غیر متمرکز نظیر هتل‌ها، بیمارستان‌ها و زمین‌های مازاد سازمان و فروش اموال ضررده مثال موفق : تجربه مصر (۲۰۲۲) ۲. اصلاحات حکمرانی و شفافیت - استقلال مدیریتی: انتصاب مدیران بر اساس شایستگی (نه سیاسی) - سامانه مالی شفاف: راه‌اندازی پلتفرم رصد لحظه‌ای درآمد/هزینه با قابلیت دسترسی عمومی (مثل سامانه "همراه من" کانادا) - مبارزه با فرار بیمه‌ای: اتصال سامانه مالیات به تأمین اجتماعی برای شناسایی حقوق‌های پنهان (الگوی آلمان) ۳. بازطراحی نظام حقوقی و درآمدی مشکل: کمبود منابع راهکار: افزایش سقف حقوق مشمول بیمه از ۱۰ به ۲۰ میلیون تومان اثرات : افزایش ۴۰% درآمد پایه مشکل: فرار بیمه‌ای راهکار: الزام ثبت قراردادها در سامانه یکپارچه دولت الکترونیک اثرات: ۳۵% فرار بیمه‌ای مشکل: جمعیت پیر اقدام : افزایش تدریجی سن بازنشستگی (سالانه ۶ ماه تا رسیدن به ۶۵ سال) اثرات :کاهش ۲۲% بار مالی تا ۱۴۱۵ ۴. تحول در سرمایه‌گذاری‌ها - تغییر سبد دارایی: کاهش سهم سپرده بانکی (از ۷۰% به ۳۰%) و افزایش سهم: - پروژه‌های زیرساختی سودآور (مترو، نیروگاه خورشیدی) - استارت‌آپ‌های فناوری سلامت - بازار سرمایه (اوراق بهادار بین‌المللی) - تأسیس صندوق ثروت ملی: سرمایه‌گذاری مشترک با صندوق توسعه ملی در پروژه‌های ارزآور (مثل اکتشاف معادن) ۵. بهینه‌سازی هزینه‌ها - ادغام خدمات درمانی: یکپارچه‌سازی بیمارستان‌های تأمین اجتماعی با وزارت بهداشت (کاهش ۲۵% هزینه‌های اداری) - طرح بازخرید داوطلبانه: پیشنهاد تسویه یک‌جا به مستمری‌بگیران زیر ۶۰ سال با کسر ۱۵% (تجربه موفق ترکیه) - هوش مصنوعی برای تشخیص تقلب: استفاده از AI برای شناسایی موارد کلاهبرداری درمانی (صرفه‌جویی سالانه ۸۰۰۰ میلیارد تومان) ۶. الزامات قانونی کلان - تصویب «قانون نجات تأمین اجتماعی» ممنوعیت برداشت از منابع سازمان برای هزینه‌های جاری دولت - ایجاد «صندوق ضمانت تعهدات»: تزریق ۵% از درآمدهای نفتی به صندوق (پیشنهاد کارشناسی IMF برای ایران) - بازنگری در محاسبه مستمری: تغییر فرمول از «متوسط آخرین حقوق» به «میانگین کل دوران بیمه‌پردازی» تجربیات بین‌المللی الهام‌بخش - سوئد: خصوصی‌سازی مدیریت سرمایه‌گذاری‌ها با حفظ مالکیت دولتی (بازدهی ۹.۱% در ۲۰۲۳) - هند: راه‌اندازی پلتفرم "NPS" برای جذب جوانان با طرح‌های سرمایه‌گذاری انعطاف‌پذیر. - ترکیه: افزایش سن بازنشستگی به ۶۸ سال با گذر ۱۲ ساله نقشه راه نجات (۱۲ ماهه) ۱. فاز اضطراری (۳ ماه): - فروش ۳۰% دارایی‌های غیرسودده با نظارت و ارزیابی کامل واحد‌های نظارتی و امنیتی و مبارزه با فساد - راه‌اندازی سامانه شفافیت مالی 2. فاز اصلاحی (۶ ماه): - تصویب قانون جدید محاسبه مستمری - ادغام سامانه مالیات و بیمه 3. فاز تحول (۱۲ ماه): - تأسیس صندوق ثروت ملی مشترک - جذب سرمایه‌گذاری خارجی در پروژه‌ها هشدار: ادامه وضع موجود تا ۱۴۱۰ = ورشکستگی کامل کلید موفقیت: عزم سیاسی برای اجرای اصلاحات (نه اقدامات مقطعی)پیشنهاد تشکیل "شورای عالی نجات تأمین اجتماعی" با حضور نمایندگان کارگران، کارفرمایان و اقتصاددانان مستقل

برای توضیح دقیق‌تر راهکار «افزایش سقف حقوق مشمول بیمه از ۱۰ به ۲۰ میلیون تومان»بر افزایش درآمد سازمان تامین اجتماعی ، این بخش را در ۴ محور کلیدی قابل تشریح است ۱. مکانیسم اثرگذاری اقتصادی - افزایش درآمد پایه سازمان: با دوبرابر شدن سقف حقوق مشمول بیمه، سهم بیمه پرداختی (۳۰% حقوق) برای حقوق‌های بالاتر نیز محاسبه می‌شود مثال عددی: - حقوق ۱۵ میلیون تومانی فعلاً فقط روی ۱۰ میلیون تومان بیمه می‌شود → سهم سازمان: ۳ میلیون تومان - پس از تغییر: کل ۱۵ میلیون تومان مشمول بیمه → سهم سازمان: ۴.۵ میلیون تومان(۵۰% افزایش درآمد از یک فرد) - پوشش حقوق‌های واقعی: بر اساس داده‌های مرکز آمار ایران، ۴۲% نیروی کار رسمی در ۱۴۰۲ حقوقی بالای ۱۰ میلیون تومان داشته‌اند، ولی تنها تا سقف ۱۰ میلیون بیمه شده‌اند. ۲. اثرات کلان بر تراز مالی | شاخص | وضعیت فعلی | پس از اجرا | تغییر | شاخص:درآمد سالانه سازمان وضعیت فعلی : ۳۲۰ هزار میلیارد تومان پس از اجرا : ≈ ۴۵۰ هزار میلیارد تومان تغییر : +۴۰% شاخص:پوشش جمعیتی مشمول وضعیت فعلی: ۱۲.۷ میلیون نفر پس از اجرا : ۱۵.۱ میلیون نفر (با جذب مشمولین جدید) تغییر : +۱۹% شاخص : کاهش کسری سالانه ۷۸ هزار میلیارد تومان پس از اجرا : ≈ ۴۰ هزار میلیارد تومان کاهش: ↓۴۹% منبع محاسبات: مدل‌سازی بانک مرکزی (گزارش ۱۴۰۲) با فرض تثبیت نرخ بیکاری ۳. ملاحظات اجرایی و چالش‌ها - فازبندی هوشمند: افزایش تدریجی سقف (مثلاً ۲.۵ میلیون تومان هر ۶ ماه) برای جلوگیری از شوک به کارفرمایان - جلوگیری از فرار بیمه‌ای: - اتصال سامانه حقوق و دستمزد وزارت کار به تأمین اجتماعی - اعمال جریمه ۲ برابری برای کارفرمایانی که حقوق واقعی را ثبت نکنند - حمایت از بنگاه‌های کوچک: معافیت مالیاتی برای واحدهای زیر ۱۰ نفر که افزایش بیمه بیش از ۱۵% هزینه‌هایشان را بالا ببرد. ۴. تجربه جهانی موفق - ترکیه (۲۰۲۲): افزایش سقف بیمه از ۲۵,۰۰۰ لیر به ۵۰,۰۰۰ لیر → افزایش ۳۴% درآمد سازمان تامین اجتماعی در ۱۸ ماه - مالزی (۲۰۲۰): اصلاح سقف حقوق مشمول بیمه همراه با کاهش نرخ سهم کارفرمااز ۱۳% به ۱۱% برای صنایع آسیب‌پذیر → تعادل بین درآمدزایی و رضایت بنگاه‌ها نقشه اجرایی پیشنهادی A[تصویب قانون در مجلس] --> B[بروزرسانی سامانه‌های محاسباتی] B --> C[آموزش کارفرمایان از طریق اتاق بازرگانی] C --> D[شروع فازبندی افزایش سقف] D --> E[پایش ماهانه درآمدها و اشتغال] E --> F[تنظیم نرخ جریمه‌ها بر اساس داده‌های واقعی پاسخ به نگرانی‌های رایج - آیا این طرح به اشتغال آسیب می‌زند؟ خیر؛ مطالعات ILO نشان می‌دهد افزایش سقف بیمه (برخلاف افزایش نرخ بیمه) اثر منفی بر اشتغال ندارد، چون فقط حقوق‌های بالا را هدف می‌گیر - آیا تورم زا است؟ نه؛ این طرح توزیع درآمدی را اصلاح می‌کند، نه حجم پول را افزایش می‌دهد. تجربه ترکیه نشان داد تورم بیمه‌ای تنها ۲.۱% افزایش یافت. این راهکار یک اصلاح ساختاری بدون هزینه دولتی است که با هدف قرار دادن حقوق‌بگیران پردرآمد، هم انصاف اجتماعی را افزایش می‌دهد و هم پایه درآمدی سازمان را تقویت می‌کند. پیش‌نیاز موفقیت آن، افزایش شفافیت در پرداخت‌های حقوق و همراهی اتاق‌های بازرگانی است

برای نجات سازمان تأمین اجتماعی از ورشکستگی و افزایش درآمد آن، راهکارهای حاکمیتی باید بر سه محور تمرکز کنند: ۱. اصلاح ساختار حکمرانی ۲. تحول در منابع درآمدی ۳. بهینه‌سازی تعهدات در ادامه، کلیدی‌ترین راهکارهای حاکمیتی ارائه می‌شود: ۱. اصلاحات ساختاری در حکمرانی (Governance Overhaul) | راهکار | مکانیزم اجرا | اثرگذاری | |--------|---------------|----------| راهکار: تفکیک مدیریت از دولت مکانیزم اجرا: تبدیل سازمان به نهاد عمومی غیردولتی با هیئت مدیره متشکل از نمایندگان کارگران، کارفرمایان و دولت اثرات: پایان دخالت سیاسی در سرمایه‌گذاری‌ها راهکار: حسابرسی بین‌المللی نظیر استفاده از سازمانهای خوشنام بیندالمللی نظیر همانکاری که کشورهای خلیج فارس میکنند برای جلوگیری از نفوذ راندهای داخلی بر شرکت های حسابرس داخلی ، چطور در فوتبال و توسعه زیر ساخت های نفتی و‌پروژه ها مربی خارجی میگیریم در این بخش مشکل دارد مکانیزم اجرا : استخدام نهادهای حسابرسی مستقل برای شفاف‌سازی دارایی‌ها اثرات : شناسایی حداقل ۳۰% منابع راکد راهکار : سامانه نظارت همزمان مکانیزم اجرا : پلتفرم رصد لحظه‌ای با دسترسی نهادهای مدنی و رسانه‌ها اثرات : کاهش ۵۰% فساد اداری ۲. تحول در منابع درآمدی (Revenue Diversification) الف) پوشش شکاف بیمه‌ای - اجباری‌سازی بیمه برای مشاغل غیررسمی: - اتصال صدور مجوز کسب‌وکار به ثبت در تأمین اجتماعی - معافیت ۲ ساله مالیاتی برای مشاغل ثبت‌شده جدید پیش‌بینی اثر: ↑ ۴.۲ میلیون بیمه‌گذار جدید تا ۱۴۱۰ ب) منابع نوین درآمدی | منبع | طرح اجرایی | درآمد هدف | |------|-------------|-----------| منبع:مالیات هدفمند طرح اجرایی: اخذ ۰.۵% از معاملات بورس و ۱% از صادرات غیرنفتی درآمد هدف : سالانه ≈ ۸۰ هزار میلیارد تومان منبع : اوراق تضمین شده طرح اجرایی : انتشار اوراق خزانه مخصوص تأمین اجتماعی با سود ۱۸% (ضمانت دولت) در آمد هدف : جذب ۳۰% پس‌انداز خانوارها منبع : سرمایه‌گذاری خارجی طرح اجرایی: واگذاری مدیریت پروژه‌های عمرانی به شرکای خارجی (الگوی PPP) هدف : ↑ ۱۲% بازدهی سرمایه‌گذاری‌ها ۳. بهینه‌سازی تعهدات (Liabilities Optimization) الف) *گاصلاح نظام پرداخت مستمری - تغییر فرمول محاسبه: محاسبه مستمری بر اساس میانگین کل دوران اشتغال (نه ۳ سال آخر) اثر:↓ ۲۵% بار تعهدات بلندمدت - استانداردسازی سن بازنشستگی: افزایش تدریجی به ۶۵ سال برای مردان/۶۰ سال برای زنان (افزایش سالانه ۶ ماه) ب) کاهش هزینه‌های درمانی - ادغام شبکه درمانی با وزارت بهداشت - الزام به استفاده از ژنریک‌ها(داروهای مشابه) - پروانه فعالیت مراکز درمانی منوط به پذیرش تعرفه‌های مصوب ۴. الزامات قانونی کلان - تصویب «قانون پایدارسازی تأمین اجتماعی»: - ممنوعیت برداشت از صندوق برای تأمین کسری بودجه دولت - الزام دولت به پرداخت ۱۰% از درآمد نفتی به صندوق (تبصره دائمی) - ایجاد «صندوق ذخیره جمعیت»: سرمایه‌گذاری ۲۰% منابع در دارایی‌های خارجی (مثل صندوق نروژ) - جریمه‌های سنگین برای فرار بیمه‌ای: - جریمه ۳ برابری برای کارفرمایان متخلف - محرومیت متخلفان از خدمات دولتی (مثل دریافت وام) ۵. الگوهای موفق جهانی | کشور | راهکار | نتیجه | |-------|--------|--------| |کشور:سوئد راهکار: سیستم "Notional Accounts"(حساب‌های مجازی مبتنی بر حقوق واقعی) نتیجه: کاهش ۴۰% کسری در ۱۰ سال |کشور:سنگاپور راهکار: صندوق سرمایه‌گذاری ملی (GIC)با بازدهی سالانه ۷% نتیجه : رشد ۴ برابری دارایی‌ها کشور:برزیل راهکار: "اصلاحات بازنشستگی ۲۰۱۹" (حداقل ۲۰ سال پرداخت حق بیمه) نتیجه : نجات صندوق از ورشکستگی تا ۲۰۲۶ نقشه راه حاکمیتی (۳ ساله) Aسال اول: اصلاحات اضطراری] --> A1(فروش دارایی‌های غیرمولد) A --> A2(تصویب قانون پایدارسازی) A --> A3(راه‌اندازی سامانه شفافیت) B[سال دوم: تحول ساختاری] --> B1(استقلال مدیریتی) B --> B2(افزایش سقف بیمه به ۲۰ میلیون) B --> B3(ادغام خدمات درمانی) C[سال سوم: توسعه پایدار] --> C1(تأسیس صندوق ثروت ملی) C --> C2(سرمایه‌گذاری در پروژه‌های ارزآور) C --> C3(پیوند با بازارهای مالی جهانی) هشدار: > - ادامه وضع موجود = افزایش کسری به ۲۰۰ هزار میلیارد تومان تا ۱۴۱۰. > پیش‌نیاز موفقیت: عزم سیاسی فراجناحی و نظارت نهادهای بین‌المللی (ILO و IMF) این راهکارها با کاهش هزینه‌های جاری ۳۵% و افزایش درآمد پایه ۵۰%، سازمان را تا ۱۴۱۵ به تعادل مالی می‌رساند

با توجه به تحریم‌های شدید، وابستگی به نفت، و مناقشات بین‌المللی، نجات سازمان تأمین اجتماعی نیازمند راهکارهای فوری، داخلی‌محور و کم‌وابسته به نظام مالی جهانی است. کلید راهبردها: جایگزینی درآمدهای نفتی، استفاده از ظرفیت‌های داخلی، و سازوکارهای فراتحریمی ۷ راهکار عملیاتی در شرایط تحریم ۱. جبران بدهی دولت بدون ارز - پرداخت بدهی از طریق واگذاری دارایی‌های دولتی: - انتقال مالکیت کارخانه‌های دولتی سودآور (مثل پتروشیمی‌ها) به سازمان - واگذاری امتیاز بهره‌برداری از معادن(مس، لیتیوم) برای ۳۰ سال - تسویه بدهی با کالاهای اساسی: دولت سالانه معادل بدهی خود گندم، دارو یا محصولات پتروشیمی به سازمان تحویل دهد تا سازمان با فروش آنها نقدینگی ایجاد کند ۲. سرمایه‌گذاری در دارایی‌های ضدتحریم | دارایی | سازوکار | نمونه موفق داخلی | |---------|----------|------------------| دارایی:زمین‌های مرغوب کشاورزی ساز و کار : کشت محصولات استراتژیک (گندم، زعفران) و فروش مستقیم دارایی : پروژه‌های انرژی تجدیدپذیر سازو کار : احداث نیروگاه‌های خورشیدی توسط سازمان (فروش برق به وزارت نیرو) نمونه موفق: نیروگاه ۱۰۰ مگاواتی سیرجان دارایی : رمزارزهای ملی سازوکار : سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های استخراج رمزارز با برق ارزان تجدید پذیر نمونه موفق : پروژه استخراج بیت‌کوین در نیروگاه‌های تجدید پذیر ۳. تحول در نظام جمع‌آوری حق بیمه - پرداخت حق بیمه با ارزهای جایگزین: - پذیرش پرداخت با طلا (برای مشاغل آزاد) - استفاده از رمزریال (ارز دیجیتال ملی) برای نقل‌وانتقالات بیمه‌ای - بیمه محصولات به جای نقد: کشاورزان/صنعتگران تا ۳۰% حق بیمه را با محصولات خود (گندم، پسته، فرش) پرداخت کنند. ۴. کاهش هزینه ها در درمان - تولید داروهای ژنریک: سرمایه‌گذاری مشترک با شرکت‌های دانش‌بنیان برای تولید داخلی داروهای پرمصرف (کاهش ۶۰% هزینه درمان). ۵. راهکارهای فراتحریمی برای سرمایه‌گذاری خارجی - استفاده از مکانیسم INSTEX: جذب سرمایه اروپایی برای پروژه‌های عمرانی از طریق سیستم مبادلات غیردلاری - شرکت‌های واسط در کشورهای دوست: تأسیس شرکت‌های سرمایه‌گذاری در عراق، ونزوئلا یا روسیهبرای مدیریت دارایی‌های خارجی سازمان. ۶. منابع درآمدی نوین کم‌تحریم - فروش خدمات فنی به کشورهای همسایه: - صادرات دانش فنی مدیریت بیمارستان‌های تأمین اجتماعی به عراق و سوریه - اجرای پروژه‌های آبخیزداری در افغانستان در ازای دریافت گندم - مالیات بر عوارض آلایندگی: اخذ مالیات هدفمنداز صنایع آلاینده (فولاد، پتروشیمی) و تزریق مستقیم به صندوق. ۷. اصلاحات حاکمیتی فوری - قانون «مصونیت دارایی‌های تأمین اجتماعی»: ممنوعیت هرگونه مصادره دارایی‌های سازمان توسط دولت یا نهادهای قضایی. - شورای مدیریت بحران: تشکیل کمیته‌ی متشکل از نمایندگان مجلس، قوه قضائیه و اتاق بازرگانی برای نظارت بر اجرای راهکارها. نقشه راه ۳ ساله در شرایط تحریم سال :۱۴۰۴ اولویت ها : فروش دارایی‌های غیرسودده ، راه‌اندازی رمزارز ملی، تولید داروی ژنریک هدف مالی : کاهش ۳۰% کسری سال ۱۴۰۴: اولویت ها : توسعه نیروگاه‌های خورشیدی و بادی ، پرداخت بیمه با طلا هدف مالی : توقف رشد بدهی‌ها سال ۱۴۰۵: سرمایه‌گذاری در معادن، صادرات خدمات فنی، تشکیل شرکت‌های واسط هدف مالی: افزایش ۲۰% دارایی‌ها A[تحریم‌ها] --> B(جایگزینی درآمد نفتی) A --> C(کاهش وابستگی به دلار) B --> D[پرداخت بدهی دولت با دارایی/کالا] C --> E[پرداخت حق بیمه با طلا/محصول] D --> F[تعادل مالی نسبی] E --> F F --> G[پایداری بلندمدت] هشدارهای حیاتی - ادامه روند فعلی = افزایش کسری به ۱۵۰ هزار میلیارد تومان تا ۱۴۰۵ - راهکارهای مبتنی بر نفت (مثل فروش نفت به چین) به دلیل تحریم‌ها غیرقابل اتکا هستند. - کلید موفقیت: استفاده از ظرفیت‌های داخلی و دیپلماسی اقتصادی با کشورهای غیرغربی این راهکارها با حداقل وابستگی به نظام مالی جهانی، سازمان را از ورشکستگی نجات می‌دهد. پیش‌نیاز اجرا: عزم ملی و تصویب فوری قوانین حفاظتی در مجلس.

عوامل اصلی کاهش سودآوری سرمایه‌گذاری‌های سازمان تأمین اجتماعی ایران را می‌توان در ۶ محور کلیدی تحلیل کرد. این موانع ترکیبی از مشکلات ساختاری، حکمرانی، و محیطی هستند: ۱. محدودیت‌های تحریمی (۴۰% اثرگذاری) - محرومیت از بازارهای مالی جهانی: عدم دسترسی به صندوق‌های بین‌المللی، اوراق قرضه معتبر، و فناوری‌های سرمایه‌گذاری پیشرفته. - مسدودسازی دارایی‌های خارجی:بیش از ۸ میلیارد دلار دارایی سازمان در کشورهای اروپایی بلوکه شده است (منبع: گزارش دیوان محاسبات ۱۴۰۲). - ممنوعیت استفاده از سامانه‌های پرداخت: سوئیفت (SWIFT)، چاینلینک (Chinalink)، و غیره. ۲. سوءمدیریت و مدیران ناکارآمد (۲۵% اثرگذاری) | مشکل | پیامد مالی | |-------|------------| مشکل: انتخاب پروژه‌های سیاسی به جای اقتصادی پیامد مالی: سرمایه‌گذاری در پروژه‌های زیان‌ده مانند مسکن مهر(ضرر ۳۵ هزار میلیارد تومانی) مشکل: فقدان تخصص در مدیریت دارایی‌ها پیامد مالی: سپرده‌گذاری ۷۰% منابع در بانک‌ها با سود ۱۶% در برابر تورم ۴۰% مشکل: فساد در واگذاری پروژه‌ها پیامد مالی: واگذاری امتیاز معادن به شرکت‌های خاص بدون مزایده (کاهش ۵۰% بازدهی) ۳. ساختار نامناسب سبد دارایی (۱۵% اثرگذاری) - تمرکز بیش‌ازحد روی دارایی‌های کم‌بازده: - ۷۵% پرتفوی سرمایه‌گذاری: سپرده بانکی، اوراق دولتی، و املاک راکد - تنها ۵% سهم سرمایه‌گذاری خطرپذیر (VC) و استارت‌آپ‌ها - غیاب دارایی‌های ضدتورمی: - کمتر از ۳% سرمایه‌گذاری در طلا، سکه، یا رمزارزها - عدم حضور در بازار کالاهای اساسی (گندم، فلزات) ۴. چالش‌های محیط کسب‌وکار (۱۰% اثرگذاری) - نوسانات شدید اقتصادی: تورم ۴۰%، نرخ سود بانکی غیرواقعی، و نوسان نرخ ارز. - قوانین دست‌وپاگیر: - ممنوعیت سرمایه‌گذاری بیش از ۲۰% در یک پروژه (ماده ۱۱۴ قانون کار) - الزام به خرید اوراق دولتی با بازدهی منفی - ضعف بازار سرمایه: - شاخص کل بورس تهران از ۲ میلیون واحد در ۱۳۹۹ به ۱.۲ میلیون در ۱۴۰۲ سقوط کرده است. ۵. ضعف فناوری و تحلیل داده (۷% اثرگذاری) - نبود سامانه هوشمند رصد سرمایه‌گذاری: - تصمیم‌گیری بر اساس گزارش‌های دستی غیردقیق - استفاده نکردن از ابزارهای نوین: - فقدان فناوری بلاکچین برای شفاف‌سازی تراکنش‌ها - عدم به‌کارگیری هوش مصنوعی برای پیش‌بینی بازار ۶. فشارهای بودجه‌ای دولت (۳% اثرگذاری) - اجبار به خرید اوراق دولتی: خرید سالانه ≈ ۳۰ هزار میلیارد تومان اوراق با سود واقعی منفی ۲۴% (سود ۱۶% در برابر تورم ۴۰%). - تأمین کسری بودجه دولت: برداشت ۱۵% از منابع سازمان در ۱۴۰۱ برای پرداخت یارانه‌ها. نمودار اثر تجمعی عوامل tiعنوان : سهم عوامل کاهش سودآوری "تحریم‌ها" : ۴۰ "سوء مدیریت" : ۲۵ "سبد دارایی ناکارآمد" : ۱۵ "محیط کسب‌وکار" : ۱۰ "ضعف فناوری" : ۷ "فشار دولت" : ۳ راهکارهای فوری برای خروج از بحران ۱. چرخش به سمت دارایی‌های ضدتحریم: - سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های تولید برق (نیروگاه‌های خورشیدی) - خرید مستغلات مرزی در مرزهای شرقی (ترانزیت کالا) ۲. بازطراحی سبد دارایی: | دارایی جدید | سهم هدف | |-------------|----------| دارایی جدید : پروژه‌های عمرانی (BOT) سهم هدف : ۳۰% دارایی جدید : طلا و ارز دیجیتال ملی سهم هدف : ۱۵% دارایی جدید : شرکت‌های دانش‌بنیان سهم هدف : ۲۰% ۳. ایجاد صندوق فراتحریمی: - ثبت صندوق سرمایه‌گذاری در روسیه یا عمان برای مدیریت دارایی‌های خارجی ۴. استفاده از ظرفیت‌های دیپلماتیک: - سرمایه‌گذاری مشترک با چین در پروژه‌های BRI (ابتکار کمربند و جاده) با پرداخت یوان ادامه روند فعلی = کاهش ۱۰۰ هزار میلیارد تومانی ارزش دارایی‌ها تا ۱۴۰۵ کلید نجات: تبدیل سازمان از صندوق بازنشستگی به "صندوق ثروت ملی" با مدل مدیریتی نروژ یا سنگاپور

برای نجات سازمان تأمین اجتماعی و افزایش رضایت مردمی، هماهنگی سیاست‌های کلان قوای سه‌گانه و نهادهای امنیتی در چهار محور اساسی ضروری است: ۱. سیاست‌های مجلس شورای اسلامی (تقنینی و نظارتی) سیاست : تصویب «قانون پایدارسازی تأمین اجتماعی اقدامات اجرایی : ممنوعیت برداشت منابع صندوق توسط دولت الزام پرداخت ۱۰% درآمدهای نفتی/مالیاتی به سازمان اثر گذاری : تضمین جریان درآمد پایدار سیاست : بازتعریف فرمول مستمری اقدامات اجرایی : محاسبه بر اساس میانگین کل دوران اشتغال (نه ۳ سال آخر) اثر گذاری : کاهش ۲۵% تعهدات بلندمدت سیاست : قانون شفافیت مالی اقدامات اجرایی: الزام انتشار لحظه‌ای تراکنش‌ها در پلتفرم ملی اثر گذاری : پیشگیری از فساد اداری سیاست : حمایت از سرمایه‌گذاری ضدتحریم اقدامات اجرایی: مجوز سرمایه‌گذاری در دارایی‌های مقاوم (نیروگاه خورشیدی، معادن، رمزارز ملی) اثر گذاری : افزایش بازدهی به ۳۰% سالانه ۲. سیاست‌های دولت(اجرایی و اقتصادی) سیاست : تسویه بدهی‌های تار اقدامات اجرایی - واگذاری سهام پتروشیمی‌های سودآور- پرداخت بدهی با کالاهای اساسی (گندم، دارو) اثر گذاری : تأمین ۴۵% نقدینگی اضطراری سیاست : اصلاح حکمرانی سازمان اقدامات اجرایی - انتصاب مدیران بر اساس شایستگی (با نظارت اتحادیه های کارگری )- انحلال واحدهای موازی اثر گذاری : کاهش ۳۰% هزینه‌های اداری سیاست : تحول درآمدی اقدامات اجرایی : افزایش سقف بیمه به ۲۰ میلیون تومان - معافیت مالیاتی ۲ ساله برای بیمه شدگان جدید اثر گذاری : ↑۴۰% درآمد پایه سیاست : سرمایه‌گذاری بین‌المللی اقدامات اجرایی : استفاده از مکانیسم‌های فراتحریمی (INSTEX، پرداخت با یوان/روبل) اثر گذاری : جذب سرمایه خارجی بدون دلار ۳. سیاست‌های قوه قضائیه (نظارتی و تضمینی) سیاست : تشکیل دادگاه ویژه مالی اقدامات اجرایی : رسیدگی فوری به پرونده‌های فساد در سازمان اثر گذاری : بازگرداندن سالانه ≈۱۰ هزار میلیارد تومان سیاست : اجرای سختگیرانه قوانین اقدامات اجرایی : جریمه ۳ برابری فرار بیمه‌ای- مصادره اموال مسئولان متخلف اثر گذاری : افزایش انضباط مالی سیاست : حمایت از دارایی‌های سازمان اقدامات اجرایی : ممنوعیت توقیف اموال سازمان توسط نهادهای دولتی اثر گذاری : حفظ سرمایه‌گذاری‌ها سیاست : نظارت بر اجرای قوانین اقدامات اجرایی : بازرسی دوره‌ای از عملکرد هیئت مدیره اتر گذاری : پیشگیری از سوءمدیریت ۴. سیاست‌های نهادهای امنیتی (حفاظتی و اطلاعاتی) سیاست : مبارزه با فساد سازمان‌یافته اقدامات اجرایی - رصد تراکنش‌های مشکوک- برخورد با شبکه‌های پولشویی اثر گذاری : کاهش ۵۰% فساد مالی سیاست : امنیت سرمایه‌گذاری‌ها اقدامات اجرایی : حفاظت فیزیکی از پروژه‌های استراتژیک (نیروگاه‌ها، معادن) اثر گذاری : جلوگیری از خرابکاری | سیاست : اطلاعات اقتصادی اقدامات اجرایی : رصد بازارهای موازی برای کشف فرار بیمه‌ای اثر گذاری : شناسایی سالانه ≈۳ میلیون بیمه نشده سیاست : دیپلماسی امنیتی اقدامات اجرایی : تسهیل مبادلات مالی بین کشورهای همسایه (عراق، روسیه) اثرگذاری : دور زدن تحریم‌ها ماتریس هماهنگی قوا A[مجلس] -->|تصویب قوانین پایه| B(دولت) B -->|اجرای اصلاحات| C(قوه قضائیه) C -->|نظارت و برخورد با تخلفات| D(نهادهای امنیتی) D -->|حفاظت از منابع| A D -->|ارائه اطلاعات| B شاخص‌های کلان موفقیت (تا ۱۴۰۵) | شاخص | وضعیت فعلی | هدف | |-------|------------|------| شاخص : نسبت دارایی به تعهدات وضعیت : ۰.۷ هدف: ۱.۲ شاخص: رضایت بیمه‌شدگان وضعیت : ۳۸% هدف: ۷۵% شاخص: سهم سرمایه‌گذاری‌های سودآور وضعیت : ۱۵% هدف: ۵۰% شاخص:کاهش فرار بیمه‌ای وضعیت : ۴۲% هدف: ۲۰% هشدار - عدم هماهنگی قوا = ورشکستگی قطعی - پیش‌نیاز اجرا: - تشکیل «شورای عالی نجات تأمین اجتماعی»با حضور روسای قوا - تصویب فوریت‌های مالی در اولین جلسه مجلس آینده - انتشار ماهانه گزارش شفاف عملکرد به عموم مردم این سیاست‌ها با کاهش ۵۵% هزینه‌هاو افزایش ۷۰% درآمدها، سازمان را تا ۱۴۰۸ به سودآوری می‌رساند.