گروه تعاملی الف - سعید رسولی:

تصور کنید همین فردا تغییر مهمی رخ دهد:
دولت اعلام کند که مالکیت کلیه پاساژها و مغازه های لباس‌فروشی متعلق به دولت است و فروشندگان نیز کارمندان دولت هستند. دیگر هیچ لباس فروشی و بوتیک خصوصی وجود ندارد. خب احتمالا به ذهن همه برسد که چه اتفاقاتی رخ خواهد داد:

یک: احتمالا هر پاساژ دارای یک هیئت مدیره، مدیر کل، یک مدیر فروش، یک‌مدیر بازاریابی، چهار آبدارچی، سه نفر مسئول نظافت، دبیرخانه، حراست، امور مالی و اداری و .... خواهد شد. هر کدام اتاقی می‌خواهند که به تعداد اتاقهای مورد نیاز از مغازه ها کم می‌شود و هر کارمند بدون نقش مستقیم در فروش، حقوق و مزایا می‌خواهد. احتمالا مثلا اگر موجودی شلوار جین کم باشد، باید دبیرخانه به مرکز نامه بزند و با درج مستندات درخواست شلوار جین کند. موضوع هم طول می‌کشد تا در مرکز بررسی شود و ممکن است مدتی کمبود شلوار جین داشته باشیم.

دوم: احتمالا شاهد قیمت گذاری باشیم، لباس‌های برندهای معتبر که مشمول قیمت گذاری شده‌اند، قبل از این که وارد مغازه‌های پاساژ شوند، توسط مدیران و کارمندان پاساژ به دوست و آشنا واگذار می‌شوند و احتمالا فردی بدون آشنا دسترسی به برند مرغوب نداشته باشد. اگر کسی دنبال آن برند مرغوب است و آشنا ندارد باید سری به بازار سیاه بزند و به چند برابر قیمت لباس برند را بخرد. احتمالا دولت ورود می‌کند و چندتا از فروشندگان زیرزمینی لباس دستگیر می‌شوند و اعترافات آنها پخش می‌شود. دولت سیاست هر کارت ملی یک لباس برند را اعلام می‌کند و در صورت کمبود پوشاک بین متقاضیان قرعه کشی می‌شود.

سوم: اگر شما به مغازه ای مراجعه کنید و مثلا یک کت و شلوار بخواهید، فروشنده با بی میلی برگه ای بدهد و بگوید درخواست لباست را بنویس و خودت به انبار نگاه کن ببین لباس هست یا نه. بیشتر از دو بارهم پرو کنی و نپسندی بدخلق می‌شود و بیرونت می‌کند.

چهارم: به دلیل هزینه‌های سربار و فساد و دزدی، کیفیت لباس‌ها هر روز کمتر می‌شود و قیمت بالاتر می‌رود. تنوع هم روز به روز کمتر

خب آیا این وضعیت برای شما آشنا نیست، اقتصاد دولتی و بنگاهداری دولتی همین است. صنعت پوشاک کشور در حال حاضر با کمترین مشکل اداره می‌شود، مثل صنعت لوازم التحریر و صنعت شکلات و شیرینی و....، چون دولت دخالتی ندارد. اما باید بدانید که در برخی کشورهای کمونیستی شرایط بالا در صنعت پوشاک تجربه زیسته مردم بود و خود ماهم در حوزه‌های دیگر این وضع را تجربه کرده‌ایم.