به گزارشتسنیم، احمد صادقی؛ رئیس کمیسیون معماری و شهرسازی شورای عالی استان‌ها در حاشیه هفدهمین اجلاس شورای عالی استان‌ها در جمع خبرنگاران با اشاره به اصلاح قانون حفظ و گسترش فضای سبز در شهرها در صحن اجلاس اظهار کرد: در تاریخ 29 فروردین 1402 شورای شهر تهران اصلاحیه‌ای برای تعیین معیارهای جزء پنجم بند «د» آیین‌نامه اجرایی ماده یکم قانون حفظ و گسترش فضای سبز در شهرها داشته است.

وی افزود: این بند اعلام می‌دارد شورای شهر بر اساس ارزش زیست‌محیطی و در نظر گرفتن ملاک و معیارهایی یک ملک را باغ یا غیرباغ اعلام کند. به معنی دیگر نوعیت ملک را مشخص کنند. این ملاک و معیارها بایستی در شورای هر شهر تصویب و برای تبدیل شدن به قانون به تایید شورای عالی استان‌ها برسد.

صادقی ادامه داد: از همین رو شورای شهر تهران در 29 فروردین 1402 برای جزء پنجم بند «د» آیین‌نامه اجرایی ماده یکم قانون حفظ و گسترش فضای سبز در شهرها 3 معیار را مشخص کرده است که بر این اساس اگر ملکی سند باغ نداشته باشد اما هریک از این 3 معیار را داشته باشد باغ محسوب می‌شود.

رئیس کمیسیون معماری و شهرسازی شورای عالی استان‌ها گفت: معیار اول غلبه پوشش توده درختان در ملک براساس تصاویر هوایی یکی از سال‌های 1358 به بعد است. به صورتی که سطح پوشش تاج درختان بیش از پنجاه و پنج درصد (55) از عرصه ملک را پوشانده باشد. ملاک وضعیت حاضر ملک نیست و قطع و از بین بردن درختان مانع محاسبه پوشش درختان نخواهد بود. ممکن است ملکی الان بدون درخت باشد اما بر اساس تصاویر هوایی سال‌های گذشته باغ محسوب شود و در این صورت مالک موظف به احیای درختان است.

نماینده استان تهران در شورای عالی استان‌ها تصریح کرد: معیار بعدی قرارگیری املاک واقع در محدوده گستره باغات به هم پیوسته است؛ بنابراین اگر ملکی به ظاهر باغ نباشد اما در پهنه باغات (برای مثال باغات کن) قرار بگیرد باغ محسوب می‌شود.

رئیس دبیرخانه شورای عالی استان‌ها بیان کرد: معیار سوم نیز این است که املاک دارای درختان با محیط بن بالا به نحوی که مجموع محیط بین کل درختان واقع در محدوده داخل ملک بیشتر از چهار برابر حد نصاب (جزء یکم) ضرب در محیط بن پایه (15 سانتی‌متر) باشد، باغ محسوب می‌شود. درختان قطع شده نیز در آمار کلی محاسبه می‌شوند؛ بنابراین باید بین درختان با قطر زیاد و کم فرق گذاشته شود و قطعا درختان با قطر بالا ارزشمندتر هستند.

عضو شورای شهر تهران افزود: بنابراین اصلاحات پیشنهاد شده از سوی شورای شهر تهران برای تایید و تصویب به شورای عالی استان‌ها ارسال شده بود که در جلسه امروز تصویب شد.

وی همچنین توضیح داد: از آنجایی که شرایط آب و هوایی هر شهر و استان باهم متفاوت است مقرر شد شورای هر شهر این معیارها را تعیین کرده و برای تایید به شورای عالی استان‌ها ارسال کند.

رئیس کمیسیون معماری و شهرسازی شورای عالی استان‌ها تصریح کرد: در بند پنجم که تعیین نوعیت باغ بر ارزش‌های زیست محیطی نسبت به گذشته سخت‌گیری بیشتری شده است و شورای ششم حساسیت بیشتری نبست به شوراهای گذشته دارد.

وی در سوالی مبنی بر چیستی باغ از نظر این آیین‌نامه گفت: از نظر این آیین‌نامه باغ به محلی اطلاق می‌شود که مطابق سند مالکیت رسمی حداقل 500 مترمربع مساحت داشته و سطح اشغال بنای مجاز آن کمتر از 20 درصد بوده و یکی از معیارهای زیر را داشته باشد.

صادقی اضافه کرد: بر این اساس 5 معیار کلی از جمله سند، حد نصاب پوشش، نظر کمیسیون ماده 12، نظر جهاد کشاورزی و ارزش‌های زیست محیطی که توسط شورای هر شهر تعیین می‌شود و اصلاحات پیش گفته در همین بند است.

عضو شورای شهر تهران افزود: افزون بر 4 جزء اول که در بالا ذکر شد، محل‌هایی که از حیث دارا بودن ارزش‌های زیست محیطی (از جمله وجود درختان کهنسال و ارزشمند، بوستان و زیرساخت آبی) مبتنی بر اقتضای بومی و محلی که توسط شوراهای اسلامی شهر بر اساس ملاک‌ها و معیارهایی که توسط همان شورا تعیین و تصویب می‌گردد باغ شناخته می‌شوند. این معیارها و ملاک‌ها زمانی قابلیت اجرایی پیدا می‌کنند که توسط شورای عالی استان‌ها تایید شوند. دلیل تایید توسط شورای عالی استان‌ها هم جلوگیری از عمل سلیقه‌ای و شفاف بودن ملاک و معیارهاست.

نماینده استان تهران در شورای عالی استان‌ها در خصوص مصوبه برج باغ‌ها نیز گفت: مصوبه برج باغ‌ها در دوره چهارم به این صورت بود که 30 درصد در 11 طبقه اجازه ساخت به مالک می‌داد و در دوره پنجم این میزان به 15 درصد و در دو طبقه کاهش پیدا کرد این یک نوع افراط و تفریط بود؛ یعنی هم آن 30 درصد باغ‌ها را از بین برد و همین 15 درصد در حال از بین بردن باغ‌هاست.

وی خاطرنشان کرد: بنابراین ما باید حد وسط را بگیریم و طوری پیش برویم که مالک انگیزه حفظ باغ را داشته باشد. اگر این انگیزه را بگیریم مالک سعی می‌کند به هر نحوی باغ را از بین ببرد و به دنبال رها کردن باغ باشد. از این رو باید از افراط و تفریط دست برداریم و کاری کنیم که مالک با رضایت شخصی باغ را حفظ کند و از حفظ باغ سود ببرد و حتی باید به سمتی برویم که مالک انگیزه پیدا کند، ملک غیر باغ را به باغ تبدیل کند و از کاشتن درخت در ملک خود ترس نداشته باشد.