گروه تعاملی الف - سید محمد صادق میرمحمدی:

صنف املاک از اصناف پردرآمد و پر حاشیه کشور است که چالش مهمی برای دولت تبدیل شده است. طبق پیش‌بینی‌های مختلف در ایران و جهان این صنف در چند سال آینده ازبین می‌رود. در این مطلب به چرایی نابودی این صنف می‌پردازیم

وجود اپلیکیشن‌ها و سایت‌های به روز واسطه‌ای تا قبل از رواج فروشگاه‌های اینترنتی

ما برای خرید به مراکز فروش کالای مورد نیاز خودمان رجوع می‌کردیم. این کار مستلزم این بود که وقت کافی وجود داشته باشد. پدر خانواده با اعضای خانواده هماهنگ شود و لباس بپوشند و با یک وسیله نقلیه‌ای در ترافیک و معضلات حمل و نقل شهرنشینی، به یک فروشگاه برای خرید اجناس مورد نظر خود اقدام کنند. این سختی در خرید باعث می‌شود که تعداد کمی از فروشگاه‌های مورد نظر برای مقایسه اجناس در دسترس باشد. بنابراین احتمالا خرید مناسبی هم نخواهیم داشت. با ورود ساختارهای آی تی، این محدودیت‌ها برداشته شده و مردم گام به گام به سمت یک خرید مناسب و مطمئن پیش می‌روند. این موضوع در مورد صنف املاک هم صدق می‌کند. دو طرف معامله به سادگی و حق انتخاب صادقانه طرف مقابلشان را پیدا می‌کنند و با هم بدون واسطه معامله می‌کنند و این موضوع مورد مقبولیت طرفین هم می‌باشد.

خواست حاکمیت بر حذف واسطه‌ها

حاکمیت، درست یا غلط یکی از عوامل تاثیر گذار بر بازار املاک را واسطه‌ها می‌داند. هرچند که کارشناسان مختلف بارها اعلام نمودند که افزایش قیمت بازار مسکن تابع عوامل خرد و کلان اقتصادی است و ربطی به واسطه ها ندارد. به هر ترتیب، دولت با اعمال سیاست‌هایی همچون، کاهش دستمزد مشاورین املاک، سخت کردن فرآیند صدور پروانه کسب، واگذاری قرارداد نویسی به دفاتر اسناد رسمی و اخذ مالیات‌های نا متعارف قصد کاهش جذابیت‌های این صنف و در نهایت حذف واسطه ها را دارد. بنابراین چون خواست حاکمیت بر این اصل است در آینده ای نزدیک این صنف حذف خواهد شد.

واگذاری قرارداد نویسی به دفاتر اسناد رسمی

یکی از مهمترین ارکان مشاورین املاک قراداد نویسی است. زیرا این موضوع پاشنه آشیل نگهداری مشتری و اخذ کمیسیون است و بدون این آیتم عملا مشاور املاک هیچ تضمینی برای اخذ دستمزد خود ندارد. بنابراین چنانچه خریدار و فروشنده یا موجر و مستاجر مقید به پرداخت دستمزد آژانس نباشند، به راحتی می‌توانند از پرداخت کمیسیون، شانه خالی کنند.

خواست طرفین معامله

خواست طرفین معامله بر حذف واسطه است طرفین معامله هر کدام به سهم خود خواهان حذف واسطه‌ها و پرداخت کمتر پول برای هر معامله هستند. در واقع بنابر گفته بیشتر مردم کار مشاور املاک ارزش پرداخت کمیسیون‌های زیاد را ندارد.

کمبود نیروی کار وفادار

کارشناس پایه و ستون آژانس املاک می‌باشد. نرخ جابجایی کارشناس در صنف املاک بسیار بالاست و به طور متوسط ماندگاری زمانی یک کارشناس مبتدی در آژانس املاک کمتر از یکسال است. بنابر این هزینه‌های رو به افزایش بنگاه داری عملا توان ادامه مسیر را از آژانس‌های املاک گرفته و نرخ بالای جابجایی مهمترین دلیل افزایش هزینه‌های آژانس‌های املاک است. بنابراین عملا در چند سال آینده کمبود نیروی کار مناسب خواهیم داشت.

با توجه به مطالب بالا ۵ دلیل، وجود سایتهای به روز، خواست دولت مبنی بر برچیدن واسطه ها، کمبود نیروی کار مناسب، واگذاری قرارداد نویسی به دفاتر اسناد رسمی و خواست طرفین معامله از مهمترین دلایل از بین رفتن صنف مشاورین املاک طی چندسال آینده در کشور می‌باشد. آیا می‌شود چند صد هزار نفری که در این صنف مشغول به فعالیت هستند را بیکار کرد. جواب این است که بله می‌شود. مدل این نحوه کار کردن بطور اتوماتیک طی زمان از بین خواهد رفت و بیش از هشتاد درصد افراد شاغل در این صنف به مشاغل دیگر کوچ می‌کنند.

حال باید دید که راهکار ماندن و کسب درآمد در این صنف چیست. احتمالا در چند سال آینده مجلس و دولت صنف خرید و فروش ساختمان را مثل کشورهای پیشرفته بصورت انحصاری دست چند متخصص و یا ایجنت‌های تخصصی و انحصاری می‌سپارند. مثلا به ازای هر ده هزار نفر جمعیت یک شهر یک کارشناس خبره تحصیل کرده و آموزش دیده و امین را در نظر می‌گیرند که با آزمون و تحقیق و مراحل سخت انتخاب می‌شود. راهکار همین است باید کارشناسان هر چقدر می‌توانند به این جایگاه نزدیک شوند. این کار با تحصیل مرتبط و افزایش مهارت‌های فروش و افزایش اطلاعات تخصصی و کسب اعتبار در فضاهای مجازی و نزد مشتریان.