با اینکه بیشتر از یک سال از زمان آزادسازی سهام عدالت می‌گذرد، موضوعی که همچنان پابرجاست مشکلات و ابهامات این طرح است که به نظر دست از سر سهامدارانش بر نمی‌دارد و حالا حالاها نیز قصد حل شدن و شفافیت نخواهد داشت.
تقریبا 16 سال از شروع طرح سهام عدالت می گذرد اما برخلاف این مدت زمان طولانی نه تنها این طرح به سر و سامان نرسیده بلکه روز به روز نیز مشکلات بیشتری را پیش پای سهامدارانش می‌گذارد و کلیت اقتصاد ما را با مخاطرات گوناگونی مواجه می سازد. حال سوال این است که مشکلات پیش روی آن کدام است؟
در پادکست 47 کاریزما می توانید صحبت های اکبر حیدری، سخنگوی کانون شرکت های سرمایه گذاری استانی سهام عدالت در مورد این مشکلات و راه حل های پیش رو را بشنوید.
اهداف دولت از اجرای طرح سهام عدالت
واگذاری سهام دولتی به اقشار کم درآمد جامعه (6 دهک با کمترین درآمد) با اهداف زیر صورت پذیرفت:
مستقل کردن خانوارهای نیازمند به خود و کاهش حمایت‌های مالی مستقیم دولتی به آن‌ها؛
سرعت بخشیدن به روند خصوصی‌سازی از طریق واگذاری سهام شرکت‌های دولتی؛
به کارگیری روش‌هایی سالم و شفاف برای واگذاری سهام شرکت‌ها؛
کوچک کردن دولت و افزایش تصدی‌گری مردمی؛
گسترش سهم بخش تعاون در کشور؛
توزیع متعادل ثروت و درآمد در کشور.
مشکلات پیش روی سهام عدالت
سردرگمی سهامداران به ابهام در مواردی نظیر دریافت سود، فروش سهام، شرکت در مجامع، رویه افزایش سرمایه شرکت‌های بورسی و غیر بورسی سبد سهام عدالت، تعیین تکلیف ۴۰درصد سهام باقی‌مانده و غیره خلاصه نمی شود و مواردی نظیر چگونگی برگزاری مجامع شرکت‌های استانی، لغو مجامع برخی از این شرکت‌ها، بسته بودن و تعلیق نماد بیش از 12 شرکت سرمایه‌گذاری استانی، تعیین تکلیف سود شرکت‌های غیربورسی موجود در پرتفوی عدالت و غیره نیز سهامداران عدالت را بیش از هر چیز دیگری گیج و سردرگم می‌سازد.
اگر بخواهیم به شکل کلی به چالش‌های پیش روی سهامداران در شرایط فعلی بپردازیم باید بگوییم که یکی از اساسی‌ترین مشکلات در هنگام آزادسازی سهام عدالت و بازه زمانی یک سال و نیم پس از آن مسئله "فروش سهام عدالت" بوده است.
فروش سهام عدالت در روش مستقیم که در ظاهر سهامداران امکان مدیریت پرتفوی خود را دارند نیز به روش غیرمستقیم که سهامدار اختیاری در فروش و مدیریت پرتفوی خود ندارد بیشباهت نیست چرا که شاهد بودیم سهامداران مستقیم سهام عدالت از حق انتخاب در تعیین تعداد یا نوع سهامی که قصد فروش آن را داشتند برخوردار نبودند.
در واقع شاهد بودیم که سال گذشته اجبار سهامدار به ارسال سفارش فروش حجمی بدون داشتن حق انتخاب در تعداد یا نوع سهم و با اعطای اختیار تام به بانک یا کارگزاری در هر زمان به هر قیمت و به هر تعداد از پرتفوی نه تنها حق اختیار که مالکیت سهامدار را نیز زیر سوال برده بود.
با این حال این مشکل پس از گذشت زمان تا حدودی رفع شد اما چون حل شدن این مشکل با ریزش‌های بورس همزمان شد دستورالعمل‌هایی صادر شد که فروش فقط در بازار دوم انجام گیرد بنابراین درخواست‌هایی که از تمام کارگزاری‌ها دریافت می‌شد تجمیع شده و با توجه به اینکه چه میزان از سهم مورد سفارش هر فرد به فروش می‌رفت همان میزان پول نیز برای افراد واریز می‌شد البته باید گفت بخش قابل توجهی از سهامدارانی در حال که سال گذشته با امکان‌پذیر شدن فروش بخشی از پرتفوی خود، اقدام به فروش (به همین شکل ناقص) کردند همچنان به دلیل ممنوعیت معامله سهام عدالت سهامشان به فروش نرسیده است.
با این حال بعد از گذشت مدت زمانی حدود یک سال و نیم از آزادسازی سهام عدالت به تازگی تصمیم گرفته شده است که افرادی که سال قبل برای فروش بخشی از سهام خود اقدام کردند به دلیل افت قابل توجه ارزش این سهام نسبت به سال گذشته و به علاوه جذاب بودن سهام موجود در پرتفو در شرایط فعلی در صورت تمایل بتوانند درخواست فروش خود را ملغی کنند.
موضوع قابل توجه اینکه در این میان، ابهامات سهامداران غیر مستقیم که به واسطه عدم آشنایی با بازار سرمایه و ناتوانی در مدیریت پرتفوی خود این روش را انتخاب کرده‌اند بسیار بیشتر از روش مستقیم است.
به همین دلیل گروه مالی کاریزما در پادکست کاریزما که روز جمعه 12 شهریور ماه منتشر کرده است به موضوع مهم سهام عدالت و مشکلات پیش روی آن با عنوان معمای حل سهام عدالت پرداخته است. موارد مهمی که در این پادکست صحبت شده است:
موانع و مشکلات سر راه فروش سهام عدالت سهامداران مستقیم
چه مشکلاتی بیش از همه گریبان گیر سهامداران روش غیر مستقیم عدالت است؟
سهام عدالت برای بازار سرمایه تهدید است یا فرصت
مشکلات برگزاری مجامع شرکت های سرمایه گذاری استانی چیست؟
و ...
برای شنیدن این پادکست بر روی لینک زیر کلیک کنید.
