به گزارش الف ، نژادپرستی از پدیده های مذموم و زشتی است که سابقه آن به آغاز تاریخ بشریت باز می گردد. این مقوله نوع خاصی از تعصب است که بر مبنای استدلالات نادرست و عمومیت دادن برخی خصوصیات به گروهی از انسانها، به گونه ای غیر قابل انعطاف، شکل می گیرد.

 ماجرای قتل «جرج فلوید» شهروند سیاه‌پوست آمریکایی به دست پلیس سفیدپوست این کشور یک نمونه اقدام نژادپرستی بود که واکنش‌های جهانی تندی را به دنبال داشت. در این میان کشورهای عربی خاورمیانه در صدر طرف‌هایی بودند که در رسانه‌‌های خود این اقدام را محکوم کردند؛ این درحالی است که آنها به نوعی خاستگاه نژادپرستی در آسیا محسوب می‌شوند.

تا دهه ۶۰ برده‌داری همچنان در کشورهای عربی حوزه خلیج فارس رواج داشت و عربستان و یمن جزء آخرین کشورهایی بودند که به آن پایان دادند.

وضعیت بغرنج اقلیت‌های «بدون» در منطقه عربی خاورمیانه

میلیون‌ها نفر در جهان از معضل فقدان ملیت رنج می‌برند و تقریبا این پدیده آزار دهنده در همه کشورها وجود دارد، اما حکایت این افراد در کشورهای عربی به ویژه کشورهای حاشیه خلیج فارس که به «البدون» معروف هستند، حکایتی دیگر است.

بدون‌ها در عربستان سعودی کاملا در حاشیه بوده و تقریبا از تمامی حقوق شهروندی مانند آموزش و بهداشت محروم‌اند؛ آنها حتی حق داشتن حساب بانکی هم ندارند و همچنین هیچگونه املاکی نمی‌توانند به نام خود ثبت کنند.

تردد میان شهرهای سعوی برای بدون‌ها ممنوع بوده و آنها اجازه دریافت گواهینامه و سوار شدن بر هواپیما ندارند. این افراد به دلیل بی تابعیت و شناسنامه بودن حتی نمی‌توانند در عربستان ازدواج کنند.

وخامت وضعیت زندگی اقلیت‌های بدون در امارات نیز دست کمی از عربستان ندارد و آنها هیچ هویت شناسایی ، مجوز كار ، حق استفاده از دارو ، آموزش ، ازدواج و یا سایر حقوق را ندارند.

در کویت نیز دولت این کشور به بهانه اینکه برخی از این قشر اجتماعی در سال‌های 1959 تا 1965 درخواست شهروندی نکرده‌اند و یا برخی از آنها در زمان حمله صدام به کویت به کشورهای خود بازگشته از دادن حق شهروندی به آنها سر باز زده است. این در حالی است که برخی از مردم کویت بی وطن در آن سال‌ها در بادیه به سر می‌برده و به علت عدم آگاهی از آنچه در شهرها و دولت‌ها می‌گذرد اقدام به درخواست برای حصول شناسنامه نکرده‌اند.

«برده‌داری مدرن» نوع برخورد مسئولان سعودی و اماراتی با مهاجران خارجی

جدیدترین آمارها نشان می دهد از مجموع حدود ۵۶ میلیون نفری که در شش کشور شورای همکاری خلیج فارس یعنی عربستان ، امارات ، بحرین ، کویت ، عمان و قطر زندگی می کنند ، بیش از ۲۸ میلیون و ۶۰۰ هزار نفر و به عبارتی ۵۱ درصد کل جمعیت را کارگران خارجی تشکیل می دهند . بر اساس این آمارها از جمعیت ۳۳ میلیون و ۴۰۰ هزار نفری عربستان هم بیش از ۱۲ میلیون و ۶۰۰ هزار نفر یعنی ۴۸ درصد جمعیت این کشور، کارگر خارجی هستند.

افزایش ثروت حاصل از فروش نفت سعودی ها از دهه ۱۹۸۰ میلادی موجب شد تا سیاست‌هایی را در راستای جذب کارگران خارجی و گماردن آنها به کارهایی که خود از انجام آنها اکراه دارند، اتخاذ کنند، اما در سالهای اخیر کاهش قیمت این فرآورده و ماجراجویی های آل سعود در خارج کشور از جمله راه اندازی جنگ یمن و خرید گسترده تسلیحات از غرب به ویژه آمریکا، فشار زیادی به اقتصاد این کشور وارد و آنها را با کسری بودجه بزرگی مواجه کرده است .

سالهاست که کارگران خارجی به دلیل شرایط حاکم بر عربستان، در بدترین شرایط زیستی به سر می‌برند و در حالی که آمار کارگران خارجی به ویژه زنان به عربستان در سال های اخیر افزایش قابل توجهی یافته است، اما تعداد کمی از آنان موفق به یافتن شغل و موقعیت خوب در این کشور شده اند، در حالیکه وضعیت بسیاری از آنان اسفناک و ناامید کننده است و کسی هم حاضر نیست برای آنها کاری انجام دهد.

بنا بر گزارش‌های منتشر شده از سوی مجامع بین‌المللی بسیاری از کارفرمایان عربستانی نسبت به کارگران خارجی خود احساس مالکیت کرده و شکایت‌های بسیاری از سوی کارگران مبنی بر سوء استفاده فیزیکی، روانی و جنسی در محیط کار گزارش شده و این در حالی است که مقامات عربستان هیچگونه اقدام جدی در این راستا انجام نداده‌اند.

اما شرایط حقوق بشری و به ویژه حقوق مهاجران و کارگران خارجی در امارات بر خلاف ظاهر لوکس و مدرنی که از این کشور در رسانه‌ها می‌بینیم اصلا مطلوب نیست.  کارگران خارجی در امارات از بسیاری از حقوق کار محروم هستند و این کشور بسیاری از معاهدات بین‌المللی دربارهٔ حقوق کارگران را امضا نکرده‌است.  

کارگران ساده کارگاه‌های ساختمانی در امارات همگی باید ساعت چهار از خواب برخیزند و در صف دستشویی و توالت جمعی قرار گیرند تا پس از چند ساعت انتظار برای نظافت و صرف صبحانه، دست‌کم ١٢ ساعت در کارگاه‌هایشان کار کنند تا بعد به باکس (آلونک‌های چوبی)‌شان برگردند و دوباره برای توالت و دستشویی صف ببندند و غذا بخورند و پس از نظافت، غذاخوری بروند و در این آلونک‌های چوبی که در همان کارگاه‌ها قرار دارند با ١٠ نفر دیگر چند ساعتی بخوابند.

سازمان‌های بین‌المللی٬ امارات را به شکل منفی در شاخص‌های مربوط به حقوق کارگران و برده‌داری مدرن طبقه‌بندی می‌کنند؛ زیرا این کشور در این زمینه به شدت با انتقادات بین‌المللی مواجه شده و کشورهای مذکور نوع تعامل امارات با کارگران خارجی را «برده‌داری مدرن» توصیف می‌کنند.

«سازمان عفو بین‌الملل» نیز گزارش داد که کارگران خانگی در امارات که اغلب آنها زنان آسیایی و آفریقایی هستند٬ از هیچگونه حمایت قانونی برخوردار نبوده و در معرض انواع سوءاستفاده‌های و تجاوزات جسمی از جمله کار اجباری و قاچاق انسان قرار دارند.

به طور کلی بحث نژادپرستی در میان کشورهای عربی یک موضوع نهادینه شده است که کمتر به آن پرداخته و یا اعتراض می‌شود و می‌توان گفت دست کم ابراز انزجار و محکومیت این نوع اقدامات شاید کمترین واکنشی است که باید در این کشورها ببینیم.