به گزارش فارس، یک نماینده مجلس سنای آمریکا بامداد چهارشنبه (به وقت تهران) در واکنش به انتشار گزارش تازه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درباره ایران خواستار بازگشت تحریم‌های سازمان ملل علیه تهران شده است.
«تام کاتن»، نماینده جمهوری‌خواه مجلس سنا در توئیتر نوشته است: «ایالات متحده باید فوراً تحریم‌ها علیه ایران در شورای امنیت سازمان ملل متحد را بازگرداند.»
توصیه کاتن ناظر به استفاده از برخی بندهای مندرج در توافق هسته‌ای «برجام» است که فعال‌سازی آنها می‌تواند به بازگشت تحریم‌های شورای امنیت علیه ایران منجر شود. این بندها در توافق هسته‌ای با عنوان «ساز و کار حل و فصل اختلافات» قید شده‌اند و برخی از تحلیلگران به سبب نقشی که آنها می‌توانند در چکاندن «ماشه» تحریم‌ها داشته باشد آن را «مکانیسم ماشه» نامگذاری کرده‌اند.
با این حال، دولت آمریکا به سبب آنکه اردیبهشت‌ماه سال گذشته از توافق هسته‌ای با ایران خارج شده و دیگر عضو این توافق نیست نمی‌تواند این ساز و کار را فعال کند.
برایان هوک، نماینده دولت آمریکا در امور ایران چندی پیش به این موضوع اعتراف کرده بود. او مردادماه سال جاری گفت: ««در خصوص مکانیسم بازگشت خودکار تحریم‌ها (مکانیسم ماشه) باید بگویم ما دیگر داخل آن توافق (برجام) نیستیم. طرف‌هایی که هنوز داخل توافق هستند باید تصمیم خودشان را بگیرند که می‌خواهند از مکانیسم حل اختلاف استفاده کنند یا خیر. تردیدی وجود ندارد که ایران در حال نقض توافق هسته‌ای است ولی این تصمیمی است که آنهایی که داخل توافق هستند باید بگیرند.»
«ساز و کار حل اختلافات» در بندهای ۳۶ و ۳۷ در توافق هسته‌ای برجام توضیح داده است. این دو بند به طور خلاصه به مسائل مربوط به حل و فصل اختلاف میان طرف‌های برجام، در صورت بروز مناقشه اختصاص دارند.
طبق این دو بند، در صورتی که کشورهای اروپایی ایران را به عدم پایبندی به توافق هسته‌ای متهم کنند و تصمیم بگیرند مسئله را به کمیسیون مشترک برجام ارجاع دهند، ایران به عنوان طرف متشاکی ۳۰ روز فرصت خواهد داشت رضایت طرف شاکی (کشورهای اروپایی) را جلب کند. در صورتی که رضایت طرف شاکی جلب نشود، پرونده پس از چند روز به شورای امنیت سازمان ملل متحد ارجاع خواهد شد.
شورای امنیت ظرف یک ماه بعد از دریافت این شکایت بایستی درباره بازگشت تحریم‌های ایران رأی‌گیری کند، اما کشورهای غربی در مذاکرات برجام ساختار این رأی‌گیری را به گونه‌ای تغییر داده‌اند که امکان وتوی نظر کشورهای غربی درباره برگرداندن تحریم‌ها علیه ایران به کل از روسیه و چین سلب شده است.
در شورای امنیت به جای رأی‌گیری درباره «رفع تحریم‌های ایران» بر سر «ادامه رفع تحریم‌های ایران» رأی‌گیری می‌شود؛ این تغییر در عبارت‌پردازی ابتکار عمل استفاده از حق وتو را عملاً در اختیار طرف غربی قرار می‌دهد، به این صورت که این طرف‌ها می‌توانند از حق وتوی خود استفاده کرده و از تصویب «ادامه لغو تحریم‌ها» جلوگیری کنند. در این حالت، قطعنامه‌های تحریمی پیشین سازمان ملل متحد علیه ایران احیا خواهند شد.
