کتاب «اقتصاد سیاسی نفرین منابع طبیعی در ایران و جهان» اثر حسن کریمی‌فرد است که تجربه‌های تاریخی موفق و شکست خورده برخی کشورهای دارای درآمد منابع طبیعی را مورد بررسی و واکاوی قرار داده است.
نفرین منابع طبیعی
در تعدادی از كشورهای جهان، فراوانی منابع طبیعی نه تنها منجر به توسعه و رفاه متوازن و در نتیجه ارتقاء قدرت ملی نشده بلكه به چالشی جدی برای این كشورها تبدیل شده است. به گونه‌ای كه محققان برای تبیین وضعیت این دسته از كشورها از نفرین منابع طبیعی نام می‌برند. اتکای صرف به درآمدهای عظیم رانتی در برخی از كشورها منجر به تشكیل دولت‌های شكننده، توسعه نیافتگی نهادهای سیاسی، گسترش فساد در حوزه‌های مختلف به ویژه اقتصادی، عدم تحقق عدالت جغرافیایی و اجتماعی و از سوی دیگر عدم توانایی دولت‌ها در تحقق سیاست‌ها و برنامه‌های بلندمدت، حجیم شدن بوروكراسی ناكارآمد، نوسانات شدید تورمی، پوپولیسم، نخبه‌گریزی و عدم نوآوری شده است.
برای مدیریت صحیح درآمدهای حاصل از فروش منابع طبیعی راهكارهایی متنوع و مختلفی وجود دارد كه در این کتاب سعی شده مورد بررسی و واكاوی قرار گیرند. اجمالاً می توان گفت برای پیشگیری از چالش‌های فوق می‌توان به سیاست‌هایی همچون
- متنوع سازی اقتصادی
- ایجاد صندوق درآمدهای ملی
- تقویت منطقی بخش خصوصی و تعاونی
اشاره كرد.
اقتصاد سیاسی
به طور کلی می‌توان اقتصاد سیاسی را بررسی تعامل علم سیاست و علم اقتصاد دانست. مسائل سیاسی چگونه بر پارامترهای اقتصادی تأثیر می‌گذارند؟ بکار بردن واژه اقتصاد سیاسی تا اندازه زیادی بر اندیشه جدایی ناپذیری علم اقتصاد از علم سیاست دلالت دارد. اغلب اوقات عوامل سیاسی در تعیین نتایج اقتصادی بسیار اهمیت دارند.
در پایان باید گفت زمانی یک دولت از عملكرد موفقیت آمیزی در مدیریت درآمدهای نفتی برخوردار خواهد بود كه نهادها و سازمان‌های آن به طور شفاف عمل كنند، مردم بر فعالیت‌های آنها نظارت داشته و تمایل و تعهد سیاسی دولت به مدیریت مناسب و معقولانه درآمدها وجود داشته باشد تا بدین‌وسیله توسعه اقتصادی و حركت به سوی ثبات و شكوفایی افزایش یابد.
این کتاب در ۲۳۲ صفحه در سال ۱۳۹۸ توسط نشر نگاه معاصر به چاپ رسیده است.
