به گزارش فارس، محمد حسینی: هیاهوی جداسازی سرزمینی دوباره بر زبان‌ها افتاده که روزگاری از قِبل آن تهرانی به وجود آمده است. قصه ترک ری از تهران را باید از خیلی سال‌ها پیش مرور کرد. تهران در گذشته یکی از روستاهای ری بوده است و تا سال 916 هجری قمری تهرانی وجود نداشت که شاه طهماسب اول صفوی هنگام گذر از شهر پر باغ و بوستان آن روزها را پسندید و دستور داد تا حصاری به دورش بکشند که از  ۱۱۴ برج و چهار دروازه تشکیل می‌شد. 

با گذشت زمان بعدها با انتخاب تهران به عنوان پایتخت اول در زمان کریمخان زند به مدت چهار سال و به خصوص پایتخت دوم حدود 200 سال پیش در زمان آغا محمدخان قاجار با تاجگذاری این شهر را به مراتب به عنوان تافته جدا بافته از ری مطرح کرد و به این ترتیب تهران رفته رفته مرجع و ری نیز کوچک و کوچک‌تر شد.

کرج، قرچک، ورامین، بهارستان و حتی هزار سال پیش قزوین و مناطق 14 و 15 امروزی شهرداری زیر نظر ری بوده که جالب است بدانید برخی از این شهرها و خود تهران پسوند رازی داشته که یعنی متعلق به ری بوده است.

این مقدمه کوتاه بخشی از گفت‌وگوی مفصل با احمد ابوحمزه ری‌شناس و عضو هیئت‌علمی دانشگاه مفتح درباره تاریخ بیش از 8 هزار ساله کهن‌ترین شهرهای جهان بود که نشان از اهمیت جایگاه ری دارد.

گزارش خود را با صحبت‌های ابوحمزه آغاز کردیم که به عنوان یک مدرس تاریخ فارغ از نگاه سیاسی و هیچ مسؤولیتی می‌تواند کمک زیادی به ما کند؛ وی سال‌ها پیش موضوع ری می‌تواند مرکز یک استان باشد را مطرح کرد و همچنان با این دیدگاه معتقد است به راحتی نباید از کنار قدمت ‏و شکوه ری که هویت ایرانی و اسلامی را در بر دارد گذشت و شهری که زمانی تهران تنها دِهی‌ کوچک در آن بود، حالا محروم و مظلوم واقع شده و از آن عظمت خبری ‏نیست و دیگران برای آن تصمیم می‌گیرند.

این ری شناس و محقق با بیان اینکه حتی بنا به اسناد موجود در مجلس در دهه 40 نیز ری دو نماینده در مجلس داشته و بعدها به تهران پیوندش می‌دهند، ادامه می‌دهد: حدود 12سال پیش کرج آن روز که از ری نیز کوچک بود برای استان شدن آن به سخنرانی دعوت شدم که چندی بعد به عنوان مرکز استان البرز مطرح شد و امروز وضعیت آن را مشاهده می‌کنید؛ دماوند، فیروزکوه، قرچک و ورامین را باید با مرکزیت ری را یک استان بدانند تا خیلی از امکانات به آن بازگردد و جایگاه واقعی و حقیقی خود را بازیابد.

ابوحمزه می‌گوید در هیچ جای دنیا شهری به اندازه تهران توسعه نیافته درحالی‌که این اتفاق برای هیچ‌کدام از شهرهای بزرگی چون نیویورک، استنفورد و یا آکسفورد رخ نداده است. ‏این‌که بگویند به بهانه مدیریت یکپارچه بخواهیم این جدایی را قبول نکنیم منطقی و قابل قبول نیست. مترو به کرج هم رفته است و به سمت قزوین پاکدشت و قرچک هم خواهد رفت پس با این نظریه مدیریت یکپارچه باید این شهرها هم به تهران بازگردند

وی با بیان اینکه با استان شدن، شهرستان ری که رأی انتخاباتی بالایی دارد عده‌ای متضرر می‌شوند، می‌افزاید: منطقه 22 شهرداری تهران در سال‌های اخیر شکل گرفت و با امکاناتی چون دریاچه چیتگر و مراکز تفریحی و فرهنگی به عظمتی تبدیل شده و برعکس معضلات و مشکلات تهران به ری می‌رسد و برای یک تصمیم و کار کوچک عمرانی باید از تهران مجوز بگیرد و در پیچ و خم‌های اداری به نتیجه‌ای نمی‌رسد.

قصه کهنه و زیرخاکی ترک ری از تهران در دهه‌های 80 و 90 بیشتر مطرح شده و همواره موافقان و مخالفان بسیاری از هر دو جناح سیاسی کشور داشته است و علاوه بر دلایل دو طرف مخالفان انتخاباتی بودن طرح این مسئله را استفاده ابزاری در آستانه انتخابات و موافقان حق قانونی و مسلم مردم و شهرستان ری را فریاد می‌زنند.

محسن هاشمی: جدایی ری یکپارچگی شهری تهران را از بین می‌برد

محسن هاشمی رئیس شورای شهر تهران با بیان اینکه اکثریت اعضای شورای شهر تهران با جدا شدن ری از کلانشهر تهران موافق نیستند، علت آن را پیامدهای منفی در حوزه شهرسازی و زیرساخت دانست و بر پیگیری جدی موضوع مدیریت یکپارچه شهری تأکید کرد.

وی معتقد است استقلال شهرری و سایر مناطق حومه‌ای موجب اختلال در فعالیت‌های مدیریت شهری و یکپارچگی زیرساخت‌های حمل و نقلی مترو و اتوبوسرانی و سایر زیرساخت‌های عمرانی و نرم افزاری می‌شود و این اقدام به صلاح شهروندان ری نیست و موجب کاهش بودجه‌ها و منابع مدیریت شهری وامکانات آن‌ها خواهد شد.

موسوی: اعضای شورای مخالف جدایی ری با مردم آن دیدار کنند

سید فرید موسوی نماینده مردم تهران، ری، اسلامشهر، شمیرانات و پردیس در مجلس شورای اسلامی یکی از کسانی است که طرح جدایی شورای شهر و شهرداری تهران از ری را در مجلس ارائه و به طور جدی پیگیری کرده است، می‌گوید: با مطالبه‌ به حق و قانونی شهروندان و مسؤولان این شهرستان که وظیفه پیگیری این درخواست جدی و قدیمی مغفول مانده مردم را داشتم، نباید سیاسی و احساسی برخورد شود و این انتزاع شورای شهر و شهرداری شهرستان ری از تهران مخالفانی در شورای شهر تهران دارد که البته این مخالفت‌ها طبیعی بوده و انتظار هم نداشتیم سریعاً قبول کنند ولی از دوستانی که موضع‌گیری‌های فوری می‌کنند دعوت می‌کنم با مردم منطقه نیز دیدارهایی داشته و از نزدیک با مشکلات و معضلات اساسی آن‌ها آشنا باشند و نتیجه مطالعات کارشناسی بی‌طرف را ارزیابی و سپس ارائه نظر کنند.

وی ادامه می‌دهد: از یک‌سو داشتن هویتی مستقل برای شهرستان ری با سابقه چند هزارساله را باید به‌ حق پذیرفت و از طرفی دیگر حل مشکلات متعدد در حوزه‌های شهرسازی و محیط زیستی که سال‌ها شهروندان ری با آن‌ها درگیر هستند نیازمند داشتن سیستم مستقل مدیریت شهری است و با سیستمی وابسته به شهری دیگر نمی‌توانیم در حل آن‌ها موفق باشیم.

ذوالقدر: بسیاری از مشکلات شهرری با استقلال از تهران برطرف می‌شود

فاطمه ذوالقدر نماینده مردم تهران، ری، شمیرانات، پردیس و اسلامشهر در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه بحث جدایی ری از تهران مربوط به چندین سال پیش می‌شود و از مطالبات برحق مردم ری است که علی رغم تلاش‌های صورت گرفته، تاکنون محقق نشده است، می‌گوید: مردم ری دارای مشکلات زیادی در موضوعات مختلف هستند و تنها به واسطه همجواری با تهران معضلات زیادی متحمل می‌شوند که با مستقل شدن این شهر بسیاری از این مشکلات رفع خواهد شد.

زهرا صدر اعظم نوری رئیس کمیسیون سلامت، محیط زیست و خدمات شهری شورای شهر تهران با اعلام مخالفت کامل با جدایی ری از تهران می‌گوید: جدا کردن بخش‌هایی از تهران نه تنها مشکلات را کاهش نمی‌دهد بلکه در دراز مدت با تجربه‌ای که در اسلامشهر، چهاردانگه و نقاط مشابه وجود دارد، با افزایش معضلات مواجه و وضعیت بدتر هم می‌شود؛ ری بخشی از یکپارچگی تهران است و جدا کردن آن از تهران کاری نا به جا و نادرست بوده و مشکلات ری را حل نخواهد کرد.

بحث داغ جدایی ری در شورای شهر؛ عده‌ای مخالف و تعدادی موافق

وی با بیان اینکه این جدایی‌ها در کوتاه مدت به نظر می‌رسد به منابع دسترسی و وضعیت بهبود می‌یابد و حتی در میان مدت نیز این جدایی‌ها چالش‌های شهرها را بیشتر می‌کند، می‌افزاید: این جدایی‌ها در ابتدا شاید اثرات خوبی داشته باشد ولی در ادامه و دراز مدت مشکل‌ساز بوده و نمی‌توانند شهر را اداره و مسائل خود را به تنهایی حل کنند.

ناهید خداکرمی عضو شورای شهر تهران، ری و تجریش با تأکید بر اینکه مدیریت شهری مستقل قطعا به نفع مردم ری است، می‌گوید: با توجه به پتانسیل‌های شهرری در زمینه های گردشگری، تاریخی و فرهنگی مردم این منطقه حق دارند شوای شهر و شهردار مستقل داشته باشند.

وی در پاسخ به تعدادی از اعضای شورای شهر که این جدایی را به ضرر شهرری دانسته و می‌گویند اداره شهرری وابسته به بودجه تهران است و اگر این بودجه قطع شود درآمد ری دچار چالش می‌شود، اینگونه پاسخ داد: با انگیزه‌ای که در جوانان و مردم شهرری وجود دارد می‌توانند این شهر را به مرحله خودکفایی برسانند به خصوص که از بُعد سیاسی نیز این شهر فرمانداری مستقل دارد ولی در مدیریت شهری وابسته به تهران است و این منطقه بااستعداد را دچار خمودگی و درخودماندگی کرده که اگر مستقل شود قطعا به نفعش خواهد بود؛ همچنین درصورتی  که طرح جدایی ری از تهران بالاخره محقق شود می‌توان عوارض جدید و روش‌های نوآورانه برای خلق ثروت در این منطقه تعریف کرد که از لحاظ درآمدزایی مشکلی پیش نیاید هرچند در حال حاضر هم درآمدو منابع فراوان از عوارض دریافتی این شهر روانه تهران می‌شود.

محسن علیجانی نماینده مردم تهران، ری، اسلامشهر، شمیرانات و پردیس در مجلس که فرزند ری بوده و سال‌ها مشکلات این شهرستان را از نزدیک لمس کرده به عنوان یکی از کسانی که موافق و پیگیر جدی این موضوع مهم و مطالبه اساسی مردم محسوب می‌شود، با بیان ادله زیادی جدایی شورای شهر تهران از شهرری یک امر کاملا قانونی می‌داند و می‌گوید: با توجه به اصل 100 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و قانون تعاریف و ضوابط تقسیمات کشوری برای پیشبرد سریع برنامه‌های اجتماعی، اقتصادی، عمرانی، بهداشتی، فرهنگی، آموزشی و سایر امور رفاهی از طریق همکاری مردم با توجه به مقتضیات محلی، اداره امور هر روستا، بخش، شهر، شهرستان یا استان با نظارت شورایی به نام شورای ده، بخش، شهر، شهرستان یا استان صورت می‌گیرد که اعضای آن را مردم همان محل انتخاب می‌کنند؛ این قانون از سال 62 لازم الاجرا بوده ولی به هر دلیلی که ابهاماتی هم دارد و انجام نشده است. در پنجمین دوره انتخابات شوراهای شهر و روستا در سال 96 دیدند برای حل مشکل رعایت نشدن اصل یکصدم قانون اساسی یک تبصره به ماده 12 قانون قانون تشکیلات، وظایف و انتخاب شوراهای اسلامی اضافه کردند که شورای شهر تهران برای سه قلمرو تهران، ری و تجریش باشد که موقت این مسئله خلاف قانون را حل کنند.

وی با بیان اینکه در تمام ایران اصول و سلسه مراتب قانون تقسیمات کشوری و اصل یکصدم قانون اساسی رعایت شده و این موضوع در شهرری به طور موقت حل شده است، می‌افزاید: شهرری چون شهرستان است باید تابع استان تهران باشد ولی تابع تهران بزرگ است که تقسیمات کشوری هم رعایت نمی‌شود، نمایندگان مجلس طرح اصلاح قانون تشکیلات وظایف و انتخابات شوراهای اسلامی کشور و انتخاب شهرداران برای حذف تبصره الحاقی ذیل ماده 12 را ارائه کردند که با رأی آوردن این طرح در صحن مجلس انتخابات شورای اسلامی شهرری در دوره ششم به طور مستقل برگزار شده و شهردار انتخاب و به این ترتیب مغایرت با قانون اساسی هم رفع می‌شود. بخش‌ها، روستاها و شهرهای دیگر شهرستان ری مثل کهریزک، حسن آباد و باقرشهر شورای شهر و شهردار دارند ولی خود ری از این حق قانونی محروم بوده و باعث شده رشد فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی و نیز اثرگذاری حضور نخبگان اجتماعی، سیاسی و فرهنگی به تأخیر بیافتد و حالت انفعالی در مورد شهر تهران ایجاد شده و شهرری به جایگاه مطلوب خود با عدم تصمیم گیری برای سرزمین، درآمدها، عوارض، سرانه فضای سبز خودش نرسد.

این نماینده مجلس ری را از نظر درآمد غنی دانست و معتقد بود برای اداره خود بعد از جدایی شورای شهر مشکلی ندارد و در حال حاضر تنها عوارض سالانه پالایشگاه تهران 100 میلیارد تومان است که معلوم نیست به کجا ریخته می‌شود؛ یکی از مشکلات مخالفان این طرح شاید این است که در حال حاضر سرریز مسائل فرهنگی، اجتماعی، ترافیکی، حمل و نقل، پسماند و حتی اموات ری است و اگر ری شورای شهر داشته باشد تکلیف روزانه 15 تا 20 هزار تن زباله‌ای و سایر معضلاتی که روانه ری می‌شود یا عوارض آن چه خواهد شد.

نظری: نظر درباره استقلال ری در صلاحیت شورای شهر تهران نیست

حجت نظری عضو شورای اسلامی شهر تهران، ری و تجریش می‌گوید: اظهار نظر درباره استقلال ری در صلاحیت شورای اسلامی شهر تهران نیست و نظر مخالف یا موافق اعضای شورا تاثیری در نتیجه تصمیم‌گیری ندارد چراکه وزارت کشور تصمیم‌گیرنده نهایی است.

وی ادامه می‌دهد: این شهرستان ظرفیت‌ها و پتانسیل‌های خوبی در زمینه‌های مختلف از جمله گردشگری دارد و می‌تواند به یکی از قطب‌های گردشگری تبدیل شود که در پی آن اشتغالزایی نیز رونق می‌گیرد.

"جدایی ری از تهران" سال‌هاست بر سر زبان‌ها می‌چرخد و سوهان روح و روان مردم شده است و ای کاش این بار فارغ از نظرات موافقان و مخالفان قصه این جدایی با اجرای قانون و عدالت در حق شهر تاریخی و کهن ری و مردم به سر برسد.

"جدایی نادر از سیمین" فیلم ایرانی اصغر فرهادی در سال 2012 برنده اسکار بهترین فیلم غیرانگلیسی زبان شد و امیدوارم جدایی ری از تهران فیلمی به تهیه کنندگی نمایندگان مجلس دهم، اعضای شورای شهر و سایر مسؤولان برای دریافت کرسی‌های انتخاباتی نباشد و به دور از هیاهوهای سیاسی برای توسعه و پیشرفت ری و برای مردم تصمیم گرفته شود.