به گزارش الف، با این که ایالات متحده تاکید کرد که هدف تحریم ها، ممنوعیت کامل صادرات نفت ایران است، اما تصمیم دولت ترامپ برای معافیت 8 کشور از این تحریم ها نشان دهنده آن است که ترامپ بابی را برای جلوگیری از واکنش های تند دولت ها باز گذاشته است.
مرکز مطالعات الجزیره در ادامه می نویسد: وجوه تاثیر تحریم ها بر ایران متعدد است و نمی توان آنها را منحصر به زمینه اقتصادی نمود از این رو در مقاله حاضر به بررسی آثار تحریمها در سیاست داخلی و خارجی ایران می پردازیم.
در همین رابطه، علی سر زعیم، تحلیلگر ایرانی مسائل اقتصادی بر این عقیده است که با وجود تاثیر تحریم ها، ایران قدرت تعامل با این بحران و ادامه صادرات نفت با وجود تهدید آمریکا را دارد و دیگر تحلیل گران قرار نگرفتن ایران زیر بار وام های خارجی و صلابت و همبستگی جبهه داخلی در ایران را دو عامل مهمی می دانند که این کشور را قادر به تحمل تحریم ها می کند.
در این میان به نظر می رسد مشکلات اقتصادی ایران تنها به تحریم های آمریکا بر نمی گردد بلکه از دلایل مهم ظهور این مشکلات، ضعف مدیریت اقتصادی است؛ همچنانکه طبق بررسی های به عمل آمده، تنها 35 درصد از مشکلات اقتصادی که در سال های اخیر ایران شاهد آن بوده در نتیجه تحریم ها ایجاد شده است؛ در حالی که 65 درصد باقی مانده به مشکلات داخلی و ضعف مدیریت اقتصادی مربوط می شود.
دولت ترامپ این مساله را علنا اعلام نکرده است، اما نقشه آن برای مقابله با ایران دربردارنده شاخص هایی است که به وجود چنین هدفی اشاره دارد و به نظر می رسد تحریم های آمریکا ابزاری برای سوق دادن اقتصاد ایران به سمت نابودی باشد. در واقع راهبرد ترامپ افزایش اعتراض های مردمی در نتیجه اوضاع دشوار اقتصادی که منجر به فروپاشی نظام فعلی ایران شود، می باشد.
اما آیا این اعتراض ها می تواند اهداف واشنگتن را محقق کند؟
الجزیره ضمن تاکید بر معضل هایی که اقتصاد ایران در نتیجه تحریم ها با ان مواجه است، بسیار بعید می داند که تحریم ها باعث مشکلی حاد برای ایران شود.
در نتیجه مطالعات الجزیره در این باره، لازم است به این نکات توجه ویژه ای داشته باشیم:
-با وجود چند دهه تحریم آمریکا علیه ایران، این مساله نتوانسته است مانع افزایش نفوذ منطقه ای ایران شود و انتظار نمی رود تحریم های جدید ترامپ هم بتواند در این زمینه تاثیری داشته باشد؛ بلکه فشار روز افزون ایالات متحده علیه ایران، این کشور را به سمت تلاش برای توسعه حفظ قدرت منطقه ای سوق می دهد تا به این وسیله امنیت ملی اش را تنظیم کند.
-تحریم ها بر رفاه اجتماعی ملت ایران در دو بعد روانی و مادی تاثیر داشته است و در صورتی که یکی از اهداف تحریم های آمریکا، وارد کردن فشار به ملت ایران بوده باشد، این هدف تا حدی محقق شده است.
-دیپلماسی اقتصادی ایران در دهه های اخیر ناکافی بوده است؛ به گونه ای که تعدد شرکای تجاری اصلی ایران از 5 یا 6 تجاوز نمی کند و همین مساله تحریم ایران از سوی ایالات متحده و اتحادیه اروپا را آسان می کند، در حالی که برای مثال ترکیه نزدیک به 100 دولت شریک اقتصادی دارد و تحریم این تعداد شرکای اقتصادی، بسیار دشوار است.
-مدیریت نادرست اقتصاد ایران در دهه های اخیر، علت اصلی مشکلات اقتصادی این کشور است که بخش وسیعی از آنها به تحریم های آمریکا باز نمی گردد؛ بلکه در واقع به سوء مدیریت ایران در این زمینه مربوط است و این مهم حکایت از آن دارد که در صورت موفقیت تلاش های ایران برای اصلاح اقتصادی و مبارزه با فساد امکان مقابله با تحریم ها فراهم می شود.
نویسنده: فاطمه الصمادی/ مترجم: مریم نصرالهی