رئیس سازمان انرژی اتمی ایران در مصاحبه‌ای تأکید کرد که از دست دادن استقلال آژانس و ناتوانی در محکوم کردن حملات اسرائیل و آمریکا به تأسیسات هسته‌ای ایران اشتباهی نابخشودنی بوده که در تاریخ ثبت خواهد شد.
گروه بین‌الملل خبرگزاری فارس، «محمد اسلامی» رئیس سازمان انرژی اتمی ایران روز چهارشنبه در مصاحبه مکتوب با خبرگزاری ژاپنی کیودو گفت که بازرسی‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تا زمانی که «تدابیر ویژه‌ای» پس از حملات آمریکا و اسرائیل اتخاذ نشود، به‌طور کامل از سر گرفته نخواهد شد.
معاون رئیس‌جمهور و رئیس سازمان انرژی اتمی ایران در این گفت‌وگو تأکید کرد که شرایط امنیتی کنونی با توجه به خطر حملات احتمالی آینده از سوی اسرائیل همچنان «مشابه شرایط جنگی» است و اعتماد میان تهران و آژانس باید دوباره بازسازی شود.
حمله بی‌سابقه به تأسیسات هسته‌ای تحت پادمان
او گفت: «این نخستین بار در تاریخ است که تأسیسات هسته‌ای تحت پادمان مورد حمله نظامی قرار گرفته‌اند. بنابراین قبل از بازگشت بازرسی‌ها به حالت عادی، باید تدابیر ویژه‌ای اتخاذ شود.»
اسلامی یادآور شد که اسرائیل در ۱۳ ژوئن (23 خرداد) حملاتی را علیه ایران انجام داد که به شهادت فرماندهان ارشد نظامی و ده‌ها دانشمند هسته‌ای انجامید. چند روز بعد نیز آمریکا سه مرکز مهم هسته‌ای فردو، نطنز و اصفهان را هدف بمباران قرار داد.
تعلیق همکاری‌های ایران با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی
پس از این حملات، مجلس ایران قانونی را تصویب کرد که همکاری با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را تعلیق کرد و عملاً بخش اعظم فعالیت‌های نظارتی آژانس در ایران متوقف شد. بازرسان آژانس از کشور خارج شدند و تهران اعلام کرد که رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نتوانسته اطلاعات محرمانه را حفظ کند و در برابر فشار غرب کوتاه آمده است.
توافق جدید با آژانس تحت «شرایط پساجنگ»
پس از چندین دور گفت‌وگو، ایران و آژانس در ۹ سپتامبر (18 شهریور) به توافقی برای ایجاد سازوکارهای جدید پادمانی و بازرسی در «شرایط پساجنگ»، دست یافتند.
اسلامی گفت در حالی که تلاش‌ها برای اجرای کامل توافق ادامه دارد، ایران برخی بازرسی‌های محدود داخلی را از سر گرفته است، از جمله در نیروگاه بوشهر. با این حال، مجلس همچنان نسبت به احتمال درز اطلاعات و آشکار شدن نقاط ضعف کشور ابراز نگرانی دارد.
هیچ موضوعی بالاتر از حاکمیت و امنیت ملی وجود ندارد
او تأکید کرد: «تهدید دشمنان ما همچنان ادامه دارد و هیچ کشوری موضوعی را بالاتر از حاکمیت و امنیت ملی خود قرار نمی‌دهد.»
دولت‌های غربی خواستار ادامه نظارت سخت‌گیرانه آژانس بر ذخایر اورانیوم غنی‌شده ایران هستند، اما تهران می‌گوید خسارات ناشی از حملات، روند حسابرسی مواد هسته‌ای را پیچیده کرده است.
غرب از آژانس برای اهداف سیاسی استفاده می‌کند
اسلامی در این مصاحبه تأکید کرد که کشورهای غربی از آژانس برای اهداف سیاسی استفاده می‌کنند و از آمریکا به دلیل تهدید به کاهش بودجه آژانس در صورت حمایت کشورها از قطعنامه محکومیت اسرائیل در نشست عمومی وین انتقاد کرد.
عدم استقلال آژانس نابخشودنی است
او گفت: «از دست دادن استقلال آژانس و ناتوانی در محکوم کردن حملات اسرائیل و آمریکا به تأسیسات هسته‌ای ایران یک اشتباه نابخشودنی است که در تاریخ ثبت خواهد شد.»
اسلامی همچنین از گروسی خواست دست‌کم به مشکلاتی که چنین حملاتی برای نظام ایمنی و پادمان‌های هسته‌ای ایجاد می‌کند، اذعان کند.
بازرسی تنها همراه با احترام به حقوق معنا دارد
رئیس سازمان انرژی اتمی ایران در پایان تأکید کرد کشورش بر حق خود در بهره‌برداری صلح‌آمیز از انرژی هسته‌ای بر اساس معاهده منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای (NPT) پایبند است و افزود: «تعهدات بازرسی تنها زمانی معنا دارد که همراه با احترام به حقوق باشد.»