مطلب زیر از وبسایت دنیل و جان به آدرس https://www.twofortheworld.com/things-to-do-in-iran-highlights/ برای خوانندگان عزیز الف ترجمه شده است. آخرین بروزرسانی این مطلب در بهمن سال ۱۴۰۳ بوده است.
دنیل و جان از ایران میگویند:
وقتی از ما در مورد جاذبههای مورد علاقهمان در ایران سوال میشود، سخت است که بدانیم از کجا شروع کنیم. تاریخ اینجا قدیمیتر از حافظه بشر است، مناظر حتی باستانیتر هستند و مردم از مهربانترین مردمی هستند که تا به حال دیدهایم.
ایران مملو از مکانهای برجسته فرهنگی، تاریخی و میراث معماری است که در جهان مشهور و توسط یونسکو به رسمیت شناخته شدهاند.
در سفر به ایران آماده باشید تا از مردمی که قلبی سخاوتمند، فوقالعاده گرم و مهماننواز، کنجکاو که به حق به داستان طولانی و حماسی خود افتخار میکنند، لذت ببرید.
ایران کشوری است که شما به همان اندازه که از طریق معماری زیبا و بازارهای شلوغش کشف لذت میبرید، مناظر نفسگیرش را نیز نمیتوانید از دست دهید. جایی که چای میتواند یک بعد از ظهر کامل را به خود اختصاص دهد و جایی که پیشفرضهای شما دائماً به چالش کشیده و بازنویسی میشوند.
تلاش برای محدود کردن فهرست کارهایی که میتوانید در ایران انجام دهید به یک پست، کار دشواری است، اما ما با گردآوری ۳۰ مکان از شمال، جنوب، مرکز و غرب ایران که اثری فراموشنشدنی از خود به جا گذاشتهاند، شروع کردهایم.
چه قصد داشته باشید مانند ما به طور مستقل سفر کنید، و چه به دنبال یک تور ایران باشید، امیدواریم که فهرست ما از مکانهای مورد علاقه، نقطه شروع مفیدی برای سفر اکتشافی خود در این سرزمین باستانی و فراموشنشدنی باشد.
بهترینهای تهران
کاخ گلستان: اقامتگاهی شایسته پادشاهان
بازدید از کاخ گلستان، اقامتگاه سابق خاندان سلطنتی قاجار، بدون شک یکی از بهترین کارهایی است که میتوان در تهران انجام داد. گشت و گذار در یکی از قدیمیترین و نمادینترین محوطههای پایتخت، مقدمهای عالی برای آشنایی با هنر و معماری ایرانی است.
این مجموعه زیبا که در مرکز تهران واقع شده، شایسته ثبت در فهرست میراث جهانی یونسکو است. گلستان که در طول قرنها پس از به قدرت رسیدن خانواده قاجار در اواخر دهه ۱۷۰۰ ساخته و مرمت شده است، طاقهای منبتکاری شده غنی، کاشیکاریهای مزین، پنجرههای مشبک ظریف و گالریهای هنری ایرانی را در میان باغهای آرام دارد.
این مجموعه شامل تعدادی تالار و غرفه است. با این حال، برای ما، برجستهترین آنها تراس مجلل تخت مرمر، تالار آینه خیرهکننده (افسوس که اجازه عکس گرفتن داده نشد) و گشت و گذار در باغهای آرام با دیوارهای کاشیکاری شده رنگارنگ و پر جنب و جوش آنها بود.
نزدیکترین ایستگاه مترو به کاخ گلستان، ایستگاه پانزده خرداد است. این ایستگاه در زمانهای خاصی از سال بسته میشود. ساعات کاری و قیمتها را در وبسایت کاخ گلستان بررسی کنید.

امامزاده صالح - در این مکان زیارتی محبوب با مردم محلی معاشرت کنید
گفته میشود که امامزاده صالح یکی از جذابترین زیارتگاههای تهران برای عکاسی است. اما شاید یکی از دوستانهترین آنها نیز باشد.
ما به موقع به اینجا رسیدیم تا کاشیهای فیروزهای طرحدار زیبایی را که منارههای دوقلو و گنبد را پوشاندهاند و در آفتاب اواخر بعد از ظهر میدرخشند، تماشا کنیم، درست زمانی که میدان مرمرین جلوی مسجد با خانوادههای تهرانی که برای نماز و دیدار با دوستان جمع شده بودند، جان گرفت.
با رشته کوههای البرز به عنوان پسزمینه، این مکان برای عکاسان واقعاً لذتبخش است، به خصوص با غروب خورشید و روشن شدن مسجد. با این حال، فضای دوستانه این مجموعه است که بیشتر از همه به یاد خواهیم آورد.
اگر در آنجا مستقر شوید تا از محیط اطراف لذت ببرید، به زودی پاداش خواهید گرفت، همانطور که ما بودیم، با کمی و سپس جریان مداومی از مردم محلی دوستداشتنی که مشتاق سلام و احوالپرسی و فهمیدن آنچه شما را به این پناهگاه زیبا در شمال شهر کشانده است.
ما اکیداً توصیه میکنیم که اواخر بعد از ظهر از امامزاده صالح دیدن کنید و با مترو به ایستگاه تجریش به آنجا سفر کنید. اتاق آینهکاری شده خیرهکننده را از دست ندهید. خانمها میتوانند در ورودی چادر قرض بگیرند.

لانه جاسوسی آمریکا
هر کسی که به روابط ایران و آمریکا علاقهمند باشد، از بازدید از سفارت سابق ایالات متحده، محل بحران گروگانگیری سالهای ۱۹۷۹-۱۹۸۰ که بیش از یک سال طول کشید، شگفتزده خواهد شد. اگرچه بازدید از این ساختمان که در محل به لانه جاسوسی ایالات متحده معروف است، ممکن است برای همه مناسب نباشد، اما این ساختمان که در محل به لانه جاسوسی ایالات متحده معروف است، دریچهای به آنچه ادعا میشود دستگاه فعالیتهای جاسوسی ایالات متحده در ایران است، میگشاید.
برای برخی، بازدید رایگان از این ساختمان ممکن است خاطرات فیلم آرگو را تداعی کند. مجموعهای جالب از تجهیزات قدیمی، از جمله دستگاههای رمزگذاری و دستگاههای خردکن اسناد، در اینجا وجود دارد، در حالی که مجموعه رنگارنگ نقاشیهای دیواری، هیچ تردیدی در مورد احساسات پیرامون سیاستهای بین ایالات متحده و ایران برای شما باقی نمیگذارد.
همانطور که اغلب در ایران اتفاق میافتد، تور ما با چای و گپ و گفت با میزبانانمان به پایان رسید. همانطور که در بسیاری از مکانهای ماجراجوییمان در ایران متوجه شدیم، بحثهای ما به طور گسترده در مورد زندگی در ایران و خارج از آن بود و به بررسی شباهتها و تفاوتهایمان میپرداخت.
ایستگاه متروی دروازه دولت در فاصله کمی از لانه جاسوسی قرار دارد.

برج آزادی - ادای احترامی مدرن به فرهنگی باستانی
اگر عکسهای تهران را دیده باشید، احتمال زیادی وجود دارد که برج آزادی را هم دیده باشید. این برج یکی از نمادینترین بناهای تاریخی ایران است و ناگفته پیداست که بدون گرفتن حداقل یک سلفی در مقابل دهانه مرمرین آن، نمیتوانید از ایران دیدن کنید.
برج آزادی، سرودی مدرن برای گذشته باستانی ایران است: این بنا برای جشن گرفتن دو هزار و پانصدمین سالگرد اولین امپراتوری ایران ساخته شد. این بنای تاریخی که از دور چشمگیر است، از نزدیک با کاشیهای فیروزهای زیبا که فضاهای بین سنگهای مرمر را تزئین کردهاند، حتی چشمگیرتر است.
این آخرین ایستگاه ما قبل از ترک ایران بود و اگرچه فرصتی برای رفتن به داخل و بازدید از موزه زیرزمینی یا تماشای منظره از بالا نداشتیم، اما پایان بینظیری برای یک ماه اقامت ما در این کشور شگفتانگیز بود.
برج آزادی کاملاً به فرودگاه نزدیک است، بنابراین اولین یا آخرین ایستگاه شما در تور ایران آسان خواهد بود. چند ایستگاه مترو در این نزدیکی وجود دارد؛ میدان آزادی نزدیکترین آنهاست. دیدن برج از میدان رایگان است، اما اگر بخواهید به داخل بروید، باید هزینه بپردازید.

پل طبیعت: مکانی ایدهآل برای تماشای غروب آفتاب بر فراز تهران
هیچ چیز به اندازه پل طبیعت، چهره معاصر ایران را به خوبی نشان نمیدهد. این سازه ۲۷۰ متری که توسط یک معمار محلی به نام لیلا عراقیان طراحی شده است، مانند بسیاری از پلهای جذاب آن، جوان، پر جنب و جوش و مدرن است.
قدم زدن در هنگام غروب آفتاب در امتداد پل، راهی عالی برای آشنایی با پایتخت ایران است. با تعداد زیادی از مردم محلی، چه پیر و چه جوان، ملاقات خواهید کرد و این فرصت را خواهید داشت که از خط افق شهر و مناظر کوهستانی شگفتزده شوید، در عین حال سپاسگزار باشید که در نزدیکی ترافیک سنگین تهران در پایین پل نیستید.
پیشنهاد میکنیم قبل از بازگشت به ایستگاه متروی شهید حقانی از طریق پارک زیبای طالقانی، یک یا دو ساعت را در اینجا بگذرانید تا از حال و هوای آرامشبخش و بینالمللی آن لذت ببرید. در طول مسیر، حتماً مسجد زیبای خرمشهر را که پس از غروب خورشید مکانی بسیار زیبا برای عکاسی است، تماشا کنید.
اگر از ایستگاه شهید حقانی میآیید، در صورت مناسب بودن زمان، از پل طبیعت عبور کنید و از میان مجموعه رستورانهای آن طرف عبور کنید و غذایی میل کنید. یک پارک اسکیت هم آنجا هست که ارزش توقف و تماشا را دارد.

تبریز
بازار تبریز - در بزرگترین بازار سرپوشیده جهان غرق شوید
یکی از نقاط برجسته ایران و یکی دیگر از مکانهای ثبتشده در یونسکو، این بازار هزار ساله جاده ابریشم است که غرق شدن در آن لذتبخش است.
و مطمئناً گم خواهید شد. بازار تبریز با بیش از ۵۵۰۰ مغازه و حدود هفت کیلومتر کاروانسرای طاقدار زیبا که از طریق گذرگاههای درهمتنیده به هم متصل شدهاند، بزرگترین بازار سرپوشیده جهان است. همچنین یکی از قدیمیترینهاست.
در حالی که احتمالاً دیدن کل بازار روزها طول میکشد، ما به گشتوگذار در بازارهای رنگارنگ ادویه و تماشای فرشهای نفیس ایرانی در بخش اختصاصی تجارت فرش، «مظفریه»، با سقفهای آجری طرحدار زیبایش بسنده کردیم.
بازار تبریز در قلب تبریز در استان آذربایجان شرقی قرار دارد. این بازار هر روز به جز جمعهها از اوایل صبح تا اواخر شب باز است.
در نزدیکی ورودی بازار تبریز، دنبال افرادی باشید که در حال پختن یک غذای خیابانی محلی به نام یرالما یومورتا هستند: این غذا از سیبزمینی و تخممرغ له شده با نمک، فلفل و کره تشکیل شده و در نان لواش پیچیده میشود. خیلی خوب است (و کمتر از یک دلار برای یک میان وعده سیرکننده).

مسجد کبود تبریز: نگاهی به شکوه گذشته
ما فقط میتوانیم تصور کنیم که مسجد کبود تبریز در دوران اوج خود، قبل از زلزله قرن هجدهم که کاشیکاریهای آبی پیچیده ماجولیکا را که زمانی از داخل و خارج بنا را پوشانده بود، ویران کرد، چقدر خیرهکننده بوده است.
در حالی که مرمتهای مداوم همچنان ادامه دارد، تلاشهای طبیعت نتوانسته است نور این اثر هنری ۵۵۰ ساله را خاموش کند.
کاشیکاریهای باقیمانده زیبا هستند و فضای آرام آن، و تقارن چشمگیر ایوان اطراف مسجد، این مکان را به یکی از نقاط برجسته بازدید از تبریز و یک مقصد کلیدی در هر برنامه سفر به ایران تبدیل میکند.
مسجد کبود که مسجد گوی نیز نامیده میشود، در نزدیکی مرکز تبریز و حدود ۲۰ دقیقه پیادهروی از بازار تبریز قرار دارد. این مکان هر روز باز است.

کندوان تبریز- در روستایی با خانههای غاری پرسه بزنید
اگر قرار است چند روزی در تبریز اقامت داشته باشید، سفر نیمروزه به روستای غارنشین و عجیب و غریب کندوان را در نظر بگیرید.
این خانههای مخروطی عجیب در دامنههای سهند، یک آتشفشان خاموش، بقایای فرسایشیافتهای از فورانهای شدید در گذشتههای دور سهند هستند. اگر به کاپادوکیا در ترکیه رفته باشید، با ایده خانههای دودکشدار آشنا خواهید بود، اما شباهتها به همین جا ختم میشود و این دو واقعاً قابل مقایسه نیستند.
کندوان قطعاً یکی از مکانهای دیدنی غیرمعمول در ایران است. با این حال، جذاب است و گشت و گذار در خیابانها فرصتی برای شگفتزده شدن از چگونگی شکلگیری منظرهای باستانی و ماورایی از سنگهای آتشفشانی به روستایی با خانههای دنج مجهز به برق و لولهکشی است.
جای تعجب نیست که کندوان یک مقصد گردشگری بسیار محبوب است، بنابراین ما زمان رسیدن خود را برای اواخر روز تنظیم کردیم. در حالی که چایخانههای روستای جدید پایین در حال تعطیل شدن بودند، ما توانستیم از یک مسیر پر پیچ و خم و آرام بدون شلوغی لذت ببریم و حتی از ما دعوت شد تا هنگام عبور، نگاهی به خانه غاری جذاب یکی از خانوادهها بیندازیم.
کندوان حدود ۶۰ کیلومتر از تبریز فاصله دارد و هر مسیر رفت و برگشت حدود یک ساعت طول میکشید. ما یک تاکسی برای رفت و برگشت از محل اقامتمان ترتیب دادیم که هزینه آن شامل چند ساعت انتظار نیز میشد.

ماسوله: جایی که عبور از خیابان معنای کاملاً جدیدی پیدا میکند
حتی در یک روز بارانی در آستانه زمستان، روستای ماسوله در شمال ایران منظرهای فریبنده است. بیش از هزار سال است که این خانههای درهمریخته و چندلایه با پوشش گلی، دامنههای مهآلود کوههای البرز را در آغوش گرفتهاند.
این احتمالاً از آن نوع شهرهایی است که واقعاً باید با همسایگان خود کنار بیایید، زیرا سقف هر خانه، حیاط جلویی همسایهاش است و در عین حال به عنوان گذرگاهی در روستا نیز عمل میکند.
ماسوله که خوشبختانه بدون ماشین است، مکان بسیار خوبی برای لذت بردن از هوای کوهستان، لذت بردن از معماری منحصر به فرد یا صرفاً توقف برای چای با مردم محلی دوستانه در حین تماشای مناظر است.
شنیدهایم که این شهر در اوج ماههای تابستان میتواند کمی شلوغ شود، به همین دلیل است که بسیاری از مردم توصیه میکنند شب را در آنجا بمانید تا در کوههای اطراف پیادهروی کنید یا پس از رفتن گردشگران، از فضای آرام کوهستان لذت ببرید. ماسوله قطعاً در فهرست ما از مکانهای دیدنی ایران است که نیاز به بازدید مجدد و اقامت طولانیتر دارد.
ما به عنوان بخشی از یک سفر یک روزه از رشت به ماسوله رفتیم و قلعه رودخان را نیز دیدیم. برای رفتن به ماسوله و برگشت از محل اقامتمان، تاکسی گرفتیم.
اگر فرصتی داشتید، در مسیر در فومن توقف کنید و مقداری کلوچه تازه از تنور بیرون بیاورید، یک کلوچه خوشمزه و گرم که با دارچین و گردو پر شده است. این کلوچه در جاهای دیگر ایران هم پیدا میشود، اما اینجا یک غذای مخصوص است.

قلعه رودخان - دژی در آسمان
مناظر کویری مسطح و خشک ایران را که قبل از بازدیدتان تصور میکردید، کنار بگذارید، زیرا ممکن است هنگام پیادهروی در مناظر کوهستانی سرد و سرسبز اطراف قلعه رودخان، فکر کنید که از اروپا عبور کردهاید.
این قلعهی فراموشنشدنی و بهخوبی حفظشده که بیش از یک هزاره از مرز دریای خزر ایران در برابر مهاجمان محافظت کرده است، در ارتفاعات کوههای البرز قرار دارد. این قلعهی باشکوه و بهخوبی حفظشده، امروزه با ۱۵۰۰ متر دیوار و بیش از ۴۰ برج، منظرهای باشکوه باقی مانده است.
در یک روز بارانی (و در زمستان) پیادهروی در کوه و پایین آمدن از آن لغزنده است (دنیل میتواند این واقعیت را پس از سر خوردن از مسیر و پایین رفتن از یک شیب گلآلود تأیید کند)، بنابراین حتماً کفش مناسب بپوشید و زمانی را برای لذت بردن از چایخانههای مسیر اختصاص دهید.
قلعه رودخان حدود ۹۰ دقیقه با ماشین از رشت فاصله دارد. از یک روز کامل کاوش در منطقه لذت ببرید یا آن را با بازدید از ماسوله مانند ما ترکیب کنید.

میدان نقش جهان، اصفهان - مکانی وسیع برای گردآوری میراث جهانی
هیچ کجا به اندازه اصفهان، شکوه ایران به تصویر کشیده نشده است. بسیاری میگویند که این شهر زیباترین شهر در سراسر ایران است و کمتر جایی در اصفهان زیباتر از میدان نقش جهان وجود دارد.
نقش جهان، یکی از بزرگترین میدانهای عمومی جهان (نزدیک به ۹۰۰۰۰ متر مربع!)، و محل قرارگیری برخی از زیباترین مساجد و کاخهای ایران، نقطه کانونی زندگی در اصفهان است. این مکانی بود که ما بارها در طول گشت و گذارمان در شهر به آن جذب شدیم.
اینجا مکانی است که میتوانید گشت و گذار در بازار بزرگ را آغاز کنید، در چایخانههای جادویی چای بنوشید (چایخانه عجیب و غریب و جذاب آزادگان در کنار میدان را ببینید)، از معماری سلطنتی و مذهبی نفسگیر شگفتزده شوید و با اشعار حافظ و فردوسی توسط جوانان محلی مشتاق که مشتاق به اشتراک گذاشتن فرهنگ و عشق به کلمات خود هستند، پذیرایی شوید.
نقش جهان در طول روز زیباست، اما شبها که چراغها روشن میشوند، خیرهکنندهتر هم میشود.
ورزش چوگان حدود دو هزار سال پیش در ایران سرچشمه گرفت. به تیرهای دروازه مرمری دقت کنید که میدان چوگان سلطنتی اوایل قرن هفدهم نقش جهان را مشخص میکنند.

مسجد جامع اصفهان - شگفتی باستانی و همیشه در حال تغییر
قدیمیترین (و بزرگترین) مسجد جامع ایران که از طریق کوچههای فرعی و شلوغی بازار بزرگ به آن میرسید، تجربهای برجسته در شهری مملو از جاذبههای دیدنی است.
کار در اینجا در قرن نهم آغاز شد و امروز مسجد جامع، یک گنجینه میراث جهانی از سبکهای معماری و طرحهای هندسی خیرهکننده است که بیش از ۱۲۰۰ سال قدمت دارد.
ما مجذوب تالارهای ستوندار آرام مسجد، آجرکاریهای استادانه (گنبد نفسگیر تاجالملک را از دست ندهید)، نور خیرهکننده و کاشیکاریهای پیچیده شدیم. این مکان از نقاط برجسته اصفهان است و نباید از دست داد.
مسجد جامع حدود دو کیلومتر پیاده از نقش جهان فاصله دارد. هر روز باز است اما بین ساعت ۱۱ صبح تا ۱:۱۵ بعد از ظهر بسته میشود.

مسجد شاه - ویترین معماری و مکانی آرام برای یادگیری
مسجد شاه که با شکوه در انتهای جنوبی میدان نقش جهان واقع شده است، جواهر دیگری بر تاج اصفهان است و در هر سفری به ایران باید از آن دیدن کرد.
این مجموعه باشکوه که با نام مسجد سلطنتی یا امام نیز شناخته میشود، شامل راهروهای کاشیکاری شده پیچیده، طاقچهها و اتاقهای طاقدار است که در اطراف یک حیاط مرکزی بزرگ و استخر قرار گرفتهاند و بیش از ۴۰۰ سال است که بازدیدکنندگان و زائران اصفهان را به خود جذب میکند.
در حالی که منارههای دوقلوی ۴۲ متری و گنبد باشکوه در بدو ورود به میدان چشم را به خود جلب میکنند، بازدید ما بر درک جزئیات ظریفتر، از جمله ورودی با طراحی پیچیده، محراب نفیس، خوشنویسی زیبا و فضای اصلی متمرکز بود.
یکی دیگر از نکات برجسته برای ما، فرصت گفتگوی گسترده با یک روحانی محلی به عنوان بخشی از برنامه «گفتگوهای دوستانه» بود که توسط مدرسه ناصریه، یک مدرسه علمیه واقع در مجموعه مسجد شاه، اداره میشد.
مسجد شاه هر روز باز است اما بین ساعت ۱۱:۳۰ صبح تا ۱ بعد از ظهر و جمعهها تعطیل است.

مسجد شیخ لطف الله - حرم حضرت والا
یکی دیگر از بناهایی که در میدان نقش جهان توجهها را به خود جلب میکند، مسجد شیخ لطفالله ۴۰۰ ساله است: شاهکاری در مینیاتور، به خصوص وقتی که اولین و آخرین نور روز، گنبد طلایی را میدرخشاند.
به محض ورود به دروازه نفیس، با ورود به دنیایی شگفتانگیز از موزاییکهای غنی طراحی شده دوران صفوی، درگاههای تزئینی ظریف و نورهای باشکوه و متغیر، حیرت و شگفتی را احساس خواهید کرد.
اگر شما هم مثل ما باشید، به سختی میتوانید از راهروی زاویهدار و دلربا عبور کنید، اما وقتی بالاخره این کار را انجام دهید، پاداش بیشتری در گنبد کاشیکاری شده و تماشایی شبستان اصلی، با پنجرههای مشبک زیبایش، در انتظار شماست. نور را به درستی دریافت کنید و طاووس را در قلب گنبد، با دم طلاییاش خواهید دید.
مسجد شیخ لطفالله هر روز باز است اما بین ساعت ۱۲:۳۰ تا ۲ بعد از ظهر بسته است.

چهل ستون اصفهان
چهل ستون که به عنوان یک عمارت تفریحی و تالار پذیرایی با استفاده از سبک ایوان ستوندار الهام گرفته از هخامنشیان ساخته شده است، از طریق تراسی قابل دسترسی است که به طور کامل عشق ایرانی به باغها و شکوه داخلی را به هم پیوند میدهد.
در واقع، محوطه اطراف اینجا، گنجاندن عمارت را در فهرست میراث جهانی باغهای ایرانی تضمین کرده است.
در حالی که ممکن است کمی تحت الشعاع برخی از جاذبههای شناخته شدهتر اصفهان قرار گرفته باشد، این کاخ با ۲۰ ستون چوبی شیاردار که برای رسیدن به منبتکاری زیبای سقف چوبی بالا رفتهاند، ارزش دیدن را دارد. نقاشیهای دیواری زندهای در داخل وجود دارد و در روزی که ما از آنجا بازدید کردیم، یک نوازنده با ریش افسانهای در حال نواختن آهنگ در میان ستونها با تار سنتی ایرانی بود.
اگر میخواهید بدانید ۲۰ ستون دیگر کجا پنهان شدهاند، حتماً در اطراف استخر طولانی جلوی عمارت قدم بزنید. اگر آب آرام باشد، انعکاس ستونها را خواهید دید که عملاً تعداد آنها را دو برابر میکند.
چهل ستون در فاصله ده دقیقه پیادهروی به سمت غرب میدان نقش جهان قرار دارد.

کلیسای جامع وانک - شکوهی طلاکاری شده و نقاشی شده
با وجود این همه جاذبههای حماسی در اصفهان، به راحتی میتوان فهمید که چرا برخی از بازدیدکنندگان ممکن است راه خود را به محله ارمنینشین جلفا در جنوب غربی شهر پیدا نکنند.
اگر زمان اجازه دهد، قدم زدن از مرکز اصفهان، از روی پل سی و سه پل خیرهکننده بر روی زاینده رود تا این گوشه زیبای شهر کاملاً ارزشش را دارد.
شانزده کلیسای تاریخی ارمنی هنوز در این محله پابرجا هستند که مهمترین آنها کلیسای جامع وانک (کلیسای سنت جوزف آریماتیا) با قدمت بیش از ۳۵۰ سال است.
با نزدیک شدن به ساختمان مدرن (نمای بیرونی اخیراً بازسازی شده است)، کاملاً برای آنچه در داخل در انتظارمان بود، آماده نبودیم. این اولین بار در اصفهان نبود، اما لحظهای که از درها عبور کردیم، کاملاً شگفتزده شدیم. هر گوشه از دیوار و سقف پوشیده از نقاشیهای زنده و رنگارنگ و صحنههای طلاکاری شده از کتاب مقدس بود، تضاد چشمگیری با کاشیهای نقاشی شده با دست در سنت ایرانی.
فضای داخل وانک ممکن است کوچک باشد؛ اما تأثیری که از خود به جا میگذارد، چیزی جز این نیست.
جلفا همچنین مکان بسیار خوبی برای تماشای مردم در عصرها است، بنابراین وقتی از کلیساها بیرون آمدید، حتماً جایی بنشینید و شاهد زنده شدن محله ارمنیها با جوانانی باشید که در میدان جمع میشوند و کافههایی که برای معاشرت وجود دارد. ما همچنین کافه کوچک و جذاب آنی را در همان نزدیکی پیدا کردیم که قهوه عالی و کارکنان دوستداشتنی داشت.
جلفا حدود ۴.۵ کیلومتر از میدان نقش جهان فاصله دارد و حدود یک ساعت طول کشید تا در آنجا گشت بزنیم. کلیسای جامع وانک هر روز باز است. ما رسیدنمان را برای اواخر بعد از ظهر برنامهریزی کرده بودیم و از غروب زیبای خورشید بر فراز کلیسا لذت بردیم.

سی و سه پل اصفهان
سی و سه، پلی زیبا و ۳۳ دهانه در اصفهان است که با ظرافت، استحکام و قدمتی بیش از چهار قرن، مکانی بینظیر برای عکاسی در شب است و مکانی ایدهآل برای پایان دادن به یک روز گشت و گذار در این شهر باستانی در مرکز ایران.
این پل که تقریباً ۳۰۰ متر در امتداد زاینده رود (عمدتاً بستر خشک رودخانه، زیرا آب معمولاً قبل از رسیدن به اصفهان از بالادست رودخانه کشیده میشود) امتداد دارد، مکانی جادویی برای گشت و گذار و تماشای مردم است، زیرا خانوادههای محلی از هوای خنک عصرگاهی لذت میبرند و گروههایی از نوجوانان و جوانان در میان دهانهها پرسه میزنند. به آواز خواندن مردم زیر طاقها گوش دهید.
ما بیش از یک ساعت را در اینجا گذراندیم، در میان طاقها قدم زدیم، با مردم محلی دوستانه گپ زدیم و تقریباً از هر زاویه قابل تصوری از پل عکس گرفتیم.

ارگ قورتان – شبح گذشته
اگر چیزی بتواند شما را وسوسه کند، بگذارید یک ماجراجویی در بیابان جنوب شرقی و سفری به فضای داخلی زیبای ایران در اطراف ورزنه باشد.
اگر شما هم مثل ما با تاکسی به ورزنه میروید، احتمالاً این فرصت را خواهید داشت که توقف کنید و از قلعه خشتی هزار ساله ارگ قورتان دیدن کنید. این قلعه از میان چشماندازی مسطح و خشک در حاشیه کویر سر بر آورده است.
اینجا مکانی وهمانگیز و عمیقاً دلنشین است. ارگ قورتان ممکن است با گذشت زمان در حال فروپاشی باشد، اما تعداد انگشتشماری از خانوادههای مقاوم هنوز در اینجا زندگی میکنند. ما گشت و گذار در هزارتوی ساکت و باستانی کوچهها، خانهها و دیوارهای ضخیم و برجهای محافظ را تجربهای واقعاً خارقالعاده یافتیم.
ارگ قورتان حدود یک ساعت و نیم با تاکسی از اصفهان فاصله دارد. ما با راننده خود ترتیب دادیم که در سفرمان از اصفهان به ورزنه، بازدید از ارگ را نیز بگنجانیم.

کویر ورزنه: تماشای غروب خورشید از بالای یک تپه شنی غولپیکر
تماشای غروب خورشید بر فراز کوهی از شن و ماسه، و تماشای کویر آفتابسوخته ورزنه، به معنای واقعی کلمه نقطه اوج بسیاری از سفرهای ایرانی است، و دلیل خوبی هم دارد!
این کویر یکی از کویرهای قابل دسترس کشور و مکانی محبوب برای گردهمایی خانوادهها و جوانان است، چرا که گرمای روز در اواخر بعد از ظهر فروکش میکند.
تپههای شنی، که از بلندترین تپههای ایران هستند، ناگهان از دشتهای مسطح و سوزان سر بر میآورند. پیادهروی در میان تپههای شنی سختتر از آن چیزی است که به نظر میرسد، اما وقتی به بالای تپهها میرسید، با مناظر وسیعی روبرو خواهید شد، زیرا امواج شن با غروب خورشید به دریایی به رنگ نارنجی سوخته تبدیل میشوند.
ما پس از یک بعد از ظهر به یاد ماندنی و کاوش در چشمانداز باستانی و خشک این منطقه، جایی که تاریخ بشر به حدود ۵۰۰۰ سال پیش برمیگردد، در این مکان زیبا توقف کردیم. پس از آن، در پایین تپههای شنی، هندوانه خوردیم و چای نوشیدیم، در حالی که گرگ و میش بر فراز کویر سایه افکنده بود. جادویی بود.
ما تور کویر ایران خود را از طریق مهمانخانهمان در ورزنه، به عنوان بخشی از یک نیم روز گشت و گذار در نقاط برجسته منطقه، ترتیب دادیم. سفرها متفاوت هستند، با این حال ما در برنامه خود توقفی در دریاچه نمک و دشتهای زیبای ورزنه، غروب خورشید بر فراز کویر و مکانی برای رصد ستارگان در زیر آسمان درخشان و پرستاره را گنجانده بودیم.

اقامت در شهر ورزنه در حاشیه کویر
برای اینکه از سفر به کویر و دشتهای نمک نهایت استفاده را ببرید، اقامت چند شبی در شهر کوچک ورزنه در حاشیه کویر را در نظر بگیرید.
این شهر بسیار آرام و کمسروصدا است، اما مردم آن خونگرم و مهماننواز هستند و یک قدم زدن ساده در اینجا با صحنههای خاطرهانگیزی همراه است، مانند گلهای رز قرمز زیبا که در باغچههای خشک و ترکخورده شکوفا میشوند؛ و خانمهایی که هنگام غروب آفتاب با چادرهای سفید مواج از پل قوسی شهر عبور میکنند. این تنها مکان در ایران است که چادر سفید پوشیده میشود.
همچنین نمونههای زیبایی از برجهای کبوتر معروف کشور را در اینجا خواهید دید که هم مرمت شدهاند و هم با گذشت زمان در حال فرو ریختن هستند. این برجهای دایرهای شکل قبل از ظهور کودهای شیمیایی، به طور گسترده برای جمعآوری مدفوع کبوتر برای استفاده به عنوان کود در مناظر خشک استفاده میشدند. آنها اغلب سازههای زیبا و چشمنوازی هستند.
یزد: شهر بادگیرها
چیزهای زیادی برای دوست داشتن در مورد شهر کویری باستانی یزد وجود دارد، مقصدی که به خاطر ساختمانهای خشتی باستانی و سنتی و سیستمهای آب زیرزمینی هوشمندش به عنوان میراث جهانی شناخته شده است. با این حال، یزد برای این چیزها و موارد دیگر برجسته است: اینجا بود که بهترین دیزی ایران را داشتیم.
یزد بیش از ۱۵۰۰ سال است که از مسافران جاده ابریشم استقبال میکند و عمق تاریخ اینجا با قدم زدن در کوچههای باریکی که با خانهها و مغازههای گلی احاطه شدهاند، قابل لمس است.
این شهری است برای گشت و گذار، برای غرق شدن در فضای کویر، برای گم شدن ناامیدانه در آن، برای رهایی از نگرانیهای ظاهری شهر و غرق شدن کامل در تاریخ، فرهنگ و غذای ایرانی.
نکات برجسته زیادی وجود دارد، اما برجستهترین آنها شامل مجموعه امیر چخماق با تقارن طاقهای زیبایش؛ آتشکده زرتشتیان آتشکده (یزد زمانی مرکز قدیمیترین دین توحیدی جهان بود)؛ و مسجد جامع دیدنی، با ورودی سر به فلک کشیده، کاشیکاریهای خیرهکننده و منارههای ۴۸ متریاش. هنگام بازدید، قنات باستانی مسجد را در اعماق زمین و در امتداد یک پلکان شیبدار پیدا کردیم. مدتی را اینجا گذراندیم و با مردم محلی بسیار صمیمی گپ زدیم.
از دست ندهید: زورخانه صاحب الزمان
این تجربه منحصر به فرد و نامتعارف ایرانی، در طول اقامتمان در یزد، برای ما یک سورپرایز بود. این زورخانه که در یک مخزن آب ۴۴۰ ساله قرار دارد، در واقع یک باشگاه ورزشی است که در آن مردان یک سنت باستانی تمرینات را به صورت هماهنگ با استفاده از چوبهاییی با اندازههای مختلف انجام میدهند.
قوانین و آداب و رسوم سختگیرانهای برای شرکتکنندگان وجود دارد و اجرا با موسیقی سنتی اجرا میشود. اگر غیرمعمول به نظر میرسد، عجیب است، اما دقیقاً همین است که آن را به یک مکان دیدنی تبدیل میکند. این تمرین هر شب به جز جمعه برگزار میشود.
پایان ایدهآل برای یک روز گشت و گذار در یزد، پیدا کردن یک پشت بام در اواخر روز (کافه هنر را ببینید)، نوشیدن چای، لذت بردن از خط افق با گنبدهای کاشیکاری شده و بادگیرها (سیستمهای باستانی بسیار هوشمندانهای که باد را جذب، خنک و به اطراف خانه میفرستند) و به طور کلی فقط شگفتزده شدن از یکی از باستانیترین شهرهای جهان است.
سپس یک دیزی فروشی پیدا کنید و از این غذای بینظیر ایرانی که از گوشت بره، سیبزمینی و نخود درست میشود، سیر شوید. این یک وعده غذایی بینظیر است، نه تنها به خاطر نحوه تهیه و سرو آن، بلکه به خاطر نحوه خوردنش. خیلی خوب است. مکان مورد علاقه ما در یزد برای دیزی و سایر غذاهای خوشمزه محلی، ترمه و ترنج بود.
جای تعجب نیست، و شاید مانند بسیاری از مسافران دیگر، ترک این واحه کویری باستانی و جذاب برای ما بسیار دشوار بود.
ما از طریق مهمانخانه خود در ورزنه ترتیب دادیم که با تاکسی به یزد سفر کنیم، سفری حدود دو ساعت و نیم.

خرانق - روستای باستانی که متروکه شده، اما فراموش نشده
۸۰ کیلومتر دورتر از یزد، مشرف به منظرهای آرام از مزارع در پشت کوههای خشک و ناهموار، روستای جذاب خرانق قرار دارد: کاملاً آرام و از هر نظر، کاملاً متروکه.
این شهر جذاب با گذرگاههای پیچ در پیچ و خانههای خشتی که گمان میرود بیش از هزار سال پیش توسط زرتشتیان آباد شده باشد، مکانی فوقالعاده برای گشت و گذار است.
در حالی که نشانههای زیادی از کشاورزی فعال در زمینهای اطراف وجود دارد، در گشت و گذارمان در این شهر خاموش و در حال فروپاشی، با حیوانات بیشتری نسبت به انسانها مواجه شدیم. با این حال، تصور زمانی که خانوادهها اتاقهای خشتی را پر میکردند، صدای اذان از مناره پابرجا به گوش میرسید و زندگی در کوچههای باریک جریان داشت، دشوار نبود.
همانطور که روی پشت بام تکه تکهای پارک میکردیم و به ویرانهها نگاه میکردیم، این احساس واضح را داشتیم که اگرچه خرانق باستانی به آرامی در حال فرسایش است، اما داستان آن مدتها پس از نابودیاش ادامه خواهد یافت.
ما در یک سفر یک روزه از یزد از خرانق بازدید کردیم و از این مکان و همچنین آتشکده زرتشتیان و قلعه عظیم نارین در شهر میبد دیدن کردیم.

آتشکده پیر سبز (چک چک) – زیارتگاه کوهستانی باستانی
از همان لحظهای که شروع به تحقیق در مورد سفرمان به ایران کردیم، مجذوب آیین زرتشت و آتشکدههای مرموزی شدیم که این آیین باستانی ایرانی در آنها برگزار میشد.
یزد مرکز آیین زرتشت بود (هنوز هم جمعیت قابل توجهی از پیروان دارد) و چک چک، آتشکدهای در نیمه راه یک کوه شیبدار، مکانی عالی برای آشنایی با قدیمیترین دین توحیدی جهان است.
افسانههایی در مورد این مکان باستانی وجود دارد. یکی میگوید قطرات آب چشمه در چک چک، اشکهای کوه برای دختر یک حاکم ساسانی است که در قرن هفتم توسط ارتش مهاجم در اینجا به دام افتاده بود. شاهزاده خانم ناامید، برای کمک دعا کرد و کوه برای پناه دادن به او باز شد.
آتشکده در غاری در بالای بیش از ۲۰۰ پله نفسگیر واقع شده است. با توجه به اهمیت آن به عنوان یک مکان زیارتی، خود معبد فضایی شگفتآور کوچک و کمنظیر است که در اطراف یک شعله ابدی قرار دارد و از طریق درهای برنزی چشمگیر که با بنیانگذار دین، زرتشت، منقوش شدهاند، قابل دسترسی است.
طبقات بالا و اطراف معبد، اتاقهایی هستند که برای هزاران زائری که هر ساله در ماه ژوئن برای جشنواره زرتشتیان به معبد میآیند، اختصاص داده شده است (در طول جشنواره به روی سایر بازدیدکنندگان بسته است، بنابراین اگر در این زمان سفر میکنید، از قبل بررسی کنید).
برای ما، این بازدید به دلیل فضای ساده و آرام آتشکده و زیبایی ناهموار مناظر اطراف، خاطرهانگیز بود. حتماً زمانی را برای گشت و گذار در این محیط و لذت بردن از مناظر خیرهکننده از تراسهای مرتفع اختصاص دهید.
ما به عنوان بخشی از یک سفر یک روزه از یزد، از چک چک بازدید کردیم و همچنین از خرانق و شهر میبد دیدن کردیم.

نقش رستم - گورستان شاهان افسانهای
سفر به جنوب ایران شما را به اعماق تاریخ ایران، به امپراتوری باستانی هخامنشی و عصر پادشاهان مشهور ایرانی مانند کوروش، داریوش و خشایارشا میبرد.
اینها غولهای تاریخ بشر هستند، رهبرانی که جهان باستان را شکل دادند. آنها به معنای واقعی کلمه، مایه آواز و افسانه هستند.
شما میتوانید این تاریخ حماسی را که بر روی صخرههای نقش رستم، گورستان پادشاهان افسانهای ایران، داریوش بزرگ، خشایارشا بزرگ و داریوش دوم، حک شده است، پیدا کنید.
ما وقتی در مقابل این مقبرههای قدرتمند و باستانی برای چهار عضو سلسلهای که اولین امپراتوری ایران را تأسیس کردند، ایستادیم، زبانمان بند آمد: داستانهای آنها توسط افراد واقعی در گذشتههای دور بر روی سنگ حک شده است. برای علاقهمندان به تاریخ مانند ما، سفر از این بهتر نمیشود.
ما بازدید از نقش رستم را در سفر تاکسی خود از یزد به شیراز گنجاندیم. گنجاندن آن در برنامه سفرمان (که با دو نفر دیگر به اشتراک گذاشتیم) برای همه ما از نظر زمان و هزینه مقرون به صرفهتر بود و به این معنی بود که میتوانیم روز بعد زمان بیشتری را به گشت و گذار در شهر باستانی تخت جمشید اختصاص دهیم.

پاسارگاد - بنای یادبود بنیانگذار امپراتوری ایران
پاسارگاد، یکی دیگر از میراث جهانی چشمگیر ایران، زمانی پایتخت امپراتوری هخامنشی بود و در یک مکان باستانی بزرگ در حدود ۹۰ دقیقه رانندگی در شمال شرقی شیراز قرار دارد.
اگر صادق باشیم، این مکان برجسته ممکن است بیشتر برای علاقهمندان به تاریخ مانند ما باشد، زیرا برای زنده کردن این مکان عمدتاً ویران شده در حالی که در این مجموعه در آفتاب سوزان کویر پرسه میزنید، به مقدار قابل توجهی تخیل (و انرژی) نیاز دارید.
برای ما، مقبره آهکی باشکوه و چند طبقه کوروش کبیر، بنیانگذار اولین امپراتوری پارس، برجستهترین بخش بازدید ما بود و حس شکوه و جلال شایسته این مکان را به ما میدهد. کوروش، دومین همنام او، از ۵۵۹ تا ۵۳۰ پیش از میلاد حکومت کرد و با فتح و گسترش، بزرگترین امپراتوری جهان تا آن زمان را ایجاد کرد.
برخی گمانهزنیها حاکی از آن است که مقبره او در سال ۳۲۴ پیش از میلاد به دستور اسکندر کبیر، که مقبره را غارت شده یافت، مرمت شده است.
بقیه این مکان از خرابهها و سنگهای به ظاهر تصادفی تشکیل شده است که در واقع نقشههای کف کاخها، باغها و یک ارگ را تشکیل میدهند. همچنین یک ساختمان بلند غیرمعمول شبیه به بنایی در نقش رستم وجود دارد که به طرز خاطرهانگیزی زندان سلیمان نامیده میشود. زمانی تصور میشد که این بنا یک آتشکده است، در کنار چیزهای دیگر؛ هیچ کس واقعاً مطمئن نیست.
در حالی که بازدید از پاسارگاد و نقش رستم به همراه تخت جمشید در یک سفر یک روزه از شیراز آسان است، ما به دلایلی که در مطلب بالا ذکر شد، تصمیم گرفتیم در سفرمان از یزد به شیراز، در پاسارگاد و نقش رستم توقفهایی داشته باشیم.

تخت جمشید - شهر باستانی پادشاهان
تقریباً مطمئناً یکی از مکانهای مورد علاقه ما برای بازدید در ایران (و یکی از قدیمیترین مکانهای باستانی در فهرست آرزوهای دنیل)، میراث جهانی تخت جمشید است که به عنوان گواهی جاودانه بر گذشته قدرتمند امپراتوری پارس و پایههای عمیق ایران امروزی پابرجاست.
تخت جمشید که توسط داریوش کبیر در قرن ششم پیش از میلاد آغاز شد، پایتخت تشریفاتی امپراتوری هخامنشی بود. این شهر تقریباً ۲۰۰ سال رونق داشت، تا اینکه اسکندر کبیر در سال ۳۳۰ پیش از میلاد با ارتش خود از راه رسید. او پس از چشیدن تجملات کاخها، آنها را غارت کرد و به آتش کشید.
با این حال، دو هزاره گذشته و با وجود سنگتراشیها و ویرانههای پراکنده، هنوز چیزهای زیادی برای دیدن در اینجا وجود دارد، از دروازه حماسی خشایارشا برای همه ملتها، که مطمئناً الهامبخش دروازه ابوالهول در «داستان بیپایان» بوده است!
تخت جمشید مجموعهای جذاب از کاخهای ستوندار، تالارها و مقبرههای تراشیده شده در صخره است. به جزئیات اطراف این مکان، مانند سرستونهای گاو نر دو طرفه روی ستونها (و زمین در جاهایی که چشمانداز جدی از اندازه خود ارائه میدهند) توجه کنید.
نقش برجستههای دیواری زیبا در پلکان آپادانا، خیرهکننده هستند و جزئیات پیچیدهای از فرهنگهایی که از سراسر منطقه در آن زمان به تخت جمشید آمدهاند را ارائه میدهند. به نظر میرسد که آنها دیروز حک شدهاند، به لطف قرنها دفن شدن در شنهای بیابان.
اگر میتوانید، فرصت حضور در تخت جمشید را برای غروب آفتاب از دست ندهید. تماشای غروب خورشید از پشت این مکان، همانطور که بیش از 2500 سال است، برای ما برجسته بود.
حتماً با یک راهنما بروید تا از تور خود نهایت استفاده را ببرید و حتماً زمان بیشتری برای گشت و گذار در اوقات فراغت و جستجوی جزئیات نفیسی که این مکان را به یکی از مکانهای باستانی دیدنی جهان تبدیل میکند، درخواست کنید.
تخت جمشید در حدود 50 کیلومتری شمال شرقی شیراز واقع شده است. به دلایل امنیتی، معمولاً ورود کوله پشتی مجاز نیست و در ورودی بازرسی امنیتی انجام میشود. برای احتیاط، شنیدهایم که کیفهای کوچکتر و تک بندِ شانهای معمولاً مناسب هستند، اما قبل از رفتن با راهنمای خود مشورت کنید.

مسجد نصیرالملک - مسجد صورتی نفیس شیراز
احتمالاً یکی از مکانهای دیدنی در سراسر ایران، بازدید از نصیرالملک زیبا، ترکیبی از شگفتی است، اما قطعاً باید از آن به عنوان مکانی که باید در برنامه سفرتان به ایران از آن بازدید کنید، لذت ببرید.
هر روز صبح، نمازخانه ستوندار و زیبای مسجد صورتی شیراز، با اولین نور روز که از پنجرههای شیشهای رنگیاش به داخل میتابید، غرق در رنگهای رنگارنگ میشود.
صبح زود آنجا باشید و ممکن است قبل از رسیدن گروههای تور، لحظاتی آرامشبخش را تجربه کنید، در این لحظه، آداب عکاسی کاملاً در ازدحام آشفته و بیتوجه مردم ناپدید میشود، که همگی مصمم هستند لحظه را از هر زاویه ممکن ثبت کنند.
به همین دلیل تصمیم گرفتیم جایی دور از دسترس در کنار اتاق پیدا کنیم و از رقص نور صبحگاهی بر روی کاشیهای نقاشیشده پیچیده، ستونهای حکاکیشده و فرشهای دستباف زیبای ایرانی لذت ببریم.
حتماً به سایر قسمتهای مسجد نیز سر بزنید: کاشیکاری نقاشیشده در طاق روبروی نمازخانه ظریف و زیباست.
نصیرالملک در قلب شیراز قرار دارد. هنگام بازدید، زمان طلوع آفتاب و ساعات کاری مسجد را بررسی کنید.

آرامگاه حافظ: نامهای عاشقانه به شعر ایرانی
هر زمانی را در ایران بگذرانید، به سرعت متوجه خواهید شد که شعر در اینجا یک امر جدی است. شعر جایگاهی محوری و دیرینه در زندگی و هویت فرهنگی ایرانیان دارد.
در حالی که ممکن است به تکههایی از شکسپیر که مجبور به یادگیری آنها در مدرسه بودیم، متوسل شویم، ایرانیانی که با آنها ملاقات کردیم، با خوشحالی ما را با ابیات زیبا از شاعران مورد علاقهشان پذیرایی کردند.
ما خاطرات شیرینی از یک پسر جوان داریم که در میدان اصلی اصفهان، بدون هیچ گونه خودآگاهی که ممکن است با چنین عملی در خانه همراه باشد، اشعاری از حافظ - شاید محترمترین شاعر ایران - را برای ما نقل میکرد.
حافظ در قرن چهاردهم میلادی در شیراز زندگی میکرد و اگر به این شهر سفر میکنید، یکی از بهترین مکانها برای قدردانی از عشق ایرانیان به شعر، آرامگاه حافظ است. خانوادهها، زوجها و دوستان در باغهای زیبا اینجا جمع میشوند و گزیدههایی از اشعار جاودانه او را خواهید یافت که بر روی آرامگاه و اطراف این مکان حک شده است.
«حتی بعد از این همه مدت، خورشید هرگز به زمین نمیگوید: 'تو به من مدیونی.' ببین با چنین عشقی چه اتفاقی میافتد! تمام آسمان را روشن میکند.» حافظ
ما توصیه میکنیم اواخر روز، هنگام غروب خورشید، از باغهای آرام دیدن کنید.

بیشاپور و غار شاپور: جایی که امپراتوری ها با هم برخورد میکنند
اگر امپراتوریهای باستانی مثل ما موتورتان را روشن میکنند، و اگر یک روز آزاد در شیراز دارید، پس یک سفر یک روزه به بیشاپور، دو ساعت مانده به شمال غربی شیراز، را در نظر بگیرید. رانندگی از شیراز به بیشاپور، با عبور از میان کوهستانها و درههای زیبا، به خودی خود لذتبخش است.
بیشاپور مقر شاپور اول، پادشاه ساسانی بود که از حدود سال ۲۴۰ تا ۲۷۰ میلادی بر امپراتوری ایران حکومت کرد. او با امپراتوری روم درگیر شد، شهرهای آنها را تصرف کرد، گفته میشود یک امپراتور رومی (گوردیان سوم) را کشت، با امپراتور دوم (فیلیپ اول) پیمان صلح امضا کرد و یک اسیر سوم (والرین) را به همراه ارتشش به اسارت گرفت.
این داستانهای جنگی در حکاکیهای وسیع در امتداد دیوار تنگه چوگان، در نزدیکی شهر باستانی که توسط اسیران رومی ساخته شده بود، به تفصیل شرح داده شدهاند.
ما این نقش برجستههای دقیق را کاملاً جذاب یافتیم و نکته خوبی هم بود، زیرا معلوم شد که ویرانههای شهر در روزی که ما بازدید کردیم به طور غیرمنتظرهای بسته شده بودند.
راهنمای فوقالعاده ما، کوروش، در عوض مسیری را برای ما در بالای تپه روبروی شهر پیدا کرد، جایی که میتوانستیم در حالی که او تاریخچه این مکان را توضیح میداد، به خرابهها نگاه کنیم. هنوز چیزهای زیادی برای کاوش وجود دارد، اما باستانشناسان تاکنون یک کاخ، معبد، ستونهای یادبود و موزاییکهای زیبا را کشف کردهاند.
از تپه بالای بیشاپور، به سمت پایین یک پرتگاه عظیم رفتیم و یک صعود ۹۰ دقیقهای طاقتفرسا را به غاری پنهان در صخره بالا آغاز کردیم. در آنجا، با چشماندازی تماشایی از کوه و دره، غار میزبان یک مجسمه یادبود از شاه شاپور اول است که از یک بلوک سنگ آهک تراشیده شده است.
گذشت زمان، زلزله و تلاشهای مرمت، بخشی از فرمان مجسمه را از آن ربوده است، اما هنوز هم دیدنی است. از آن بهتر، غار وسیع و تاریک پشت آن، آکوستیک فوقالعادهای ارائه میدهد، واقعیتی که ما زمانی کشف کردیم که صدایی واحد از تاریکی با آهنگی زیبا و سوزناک، به لطف گروه کوچکی که در جلوی ما بودند، طنینانداز شد.
ما یک روز را به همراه یک راهنما/راننده شیرازی که توسط مسافران دیگر به ما توصیه شده بود، به بیشاپور، تنگه چوگان و غار شاپور اول سفر کردیم.

سازههای آبی تاریخی شوشتر خوزستان - شگفتی مهندسی باستانی
بهترین راه برای درک عظمت و هوش مهندسی سیستم هیدرولیک تاریخی و باورنکردنی شوشتر که در فهرست میراث جهانی ثبت شده است، این است که در یک کافه بالای صخره جایی برای نشستن پیدا کنید، چای سفارش دهید (و اگر اهل قلیان هستید، قلیان) و از منظره لذت ببرید. این منظره به خصوص بعد از تاریکی هوا که همه جا روشن است، بسیار زیبا است.
سازههای دوران ساسانی که امروزه میبینید، که گفته میشود توسط امپراتور اسیر رومی والرین و ارتش بردهاش ساخته شدهاند، از حدود قرن سوم میلادی آب رودخانه کارون را برای آبیاری و آسیابهای آبی منحرف میکردهاند. اما مردم اینجا از زمان داریوش کبیر، مدتها است که بر رودخانه تسلط دارند و چهره این چشمانداز بیابانی را تغییر دادهاند تا از کشاورزی و کاشت محصولات کشاورزی برای مدت بسیار طولانیتری پشتیبانی کنند.
علاوه بر کانالها، پلها، آسیابها و آبشارهایی که میتوانید در مجموعه هیدرولیک تاریخی (که هنوز هم فعال است) ببینید، بندها و سدهای محکم و کارآمدی در امتداد رودخانه وجود دارد که مهارت مهندسی باستانی و ماندگار ایرانیان را به نمایش میگذارد.
ارزشش را دارد که در مجتمع هیدرولیک به سطح خیابان بروید و در حالی که صدای غرش آب در گوشهایتان میپیچد، در میان سیستم آبی قدم بزنید و از نزدیک با آسیابهای آبی باستانی که در جایجای این مکان قرار دارند، آشنا شوید.
ما با اتوبوس از شیراز به شوشتر سفر کردیم، ابتدا با اتوبوس شبانه به شهر اهواز رفتیم، سپس از ایستگاه اتوبوس بین شهری با تاکسی به ایستگاه ایستگاه رفتیم و در آنجا سوار یک اتوبوس محلی به سمت شوشتر شدیم.
اگر در شوشتر اقامت دارید، حتماً به فیروزدیزی سر بزنید تا از دیزی مخصوص ایرانی که با تزئینات زیبا و خوشمزهای تهیه شده، لذت ببرید.

زیگورات چغازنبیل در خوزستان - مجموعه معابدی که زمان را به چالش میکشند
بازدید از زیگورات چغازنبیل، سفری به گذشتههای دور در ایران باستان، به دوران پیش از ظهور امپراتوری پارس است. این سازه عظیم پلکانی و هرمی شکل، مربوط به دوران ایلامیان باستان است.
زیگورات چغازنبیل که مانند سرابی عظیم و یکپارچه از دل بیابان سر برآورده، بیش از سه هزاره بر چشمانداز غبارآلود استان خوزستان در جنوب غربی ایران تسلط داشته است.
این مجموعه باستانی از دیوارهای پلکانی، مربعها، اتاقها و معابد، که یکی دیگر از جواهرات یونسکو است، در منطقهای مملو از مکانهای میراث جهانی، از دیگر بناها متمایز است. این سازه آجری که بیش از صد متر طول در هر ضلع و در اصل پنج طبقه ارتفاع دارد، گمان میرود که زمانی با یک معبد بسیار مقدس ایلامیان پوشانده شده باشد.
ما در گرمای شدید اواسط بعد از ظهر از زیگورات بازدید کردیم. با نگاهی به گذشته، ترجیح میدهیم بازدید از آن را به زمان دیگری موکول کنیم، هم برای جلوگیری از گرما و هم برای جلوگیری از تابش خیرهکننده. با این حال، مقیاس چغازنبیل - چه از نظر اندازه و چه از نظر تاریخ - آن را در هر ساعت از روز به منظرهای شگفتانگیز تبدیل میکند. وقتی متوجه میشوید که چشمانداز خشک و بیآب و علفی که در آن قرار دارد، زمانی سرسبز و خرم بوده، بیشتر به چشم میآید. تصورش هم آسان نیست.
به جزئیات کوچک، مانند ردیف آجرهایی که در اطراف کل سازه با خط میخی باستانی کشیده شدهاند، توجه کنید. همچنین به ردپای کوچکی که در گل رس کنار ساعت آفتابی در سنگفرش حیاط باقی مانده است، توجه کنید. اینکه چگونه به آنجا رسیده، حدس هر کسی است، اما با توجه به اینکه با آجر و سنگفرشهای پایدار احاطه شده است، پیوند انسانی قانعکنندهای با گذشتهای بسیار دور است.
زیگورات چغازنبیل حدود ۴۵ دقیقه با ماشین از شوشتر فاصله دارد. ما اکیداً توصیه میکنیم از زیگورات - و سایر جاذبههای محلی مانند ویرانههای میراث جهانی شوش (شوش) - با یک راهنما بازدید کنید تا از این گوشه بسیار باستانی ایران نهایت استفاده را ببرید.




