آیت‌الله محمدتقی بهجت فومنی (۱۲۹۵-۱۳۸۸ ش) از علما، مراجع و عرفای شیعه در عصر حاضر بود که ابعاد عرفانی و دینی، ویژگی‌های شخصیتی و رفتاری منحصر به فردی داشت. همین مسئله نویسندگان را بر آن داشت که به زندگی و مرام ایشان توجه کنند، به جمع‌آوری بیانات و رهنمودهای ایشان بپردازند و مطالب را در قالب کتب بسیاری ارائه کنند. از جملۀ این کتاب‌ها می‌توان به کتاب‌های زیر اشاره کرد:

«سخن دوست»، «نفحات نوای آرامش»، «نفحات فاطمی»، «در محضر آیت الله العظمی بهجت»، «بشارت از حضرت حجت»، «نفحات حسینی»، «بهجت الدعاء»، «زمزم عرفان»، «صحبت سال‌ها» و غیره. اکنون می‌خواهیم نگاهی به کتاب صحبت سال‌ها بیندازیم.

این کتاب اشاره‌ای به زندگی و مرام آیت الله محمدتقی بهجت فومنی (قدس سره) در آینۀ خاطرات و گفتار فرزند ایشان حجت الاسلام علی بهجت است. در آغاز کتاب آقای علی بهجت جریانی راکه باعث شد به ثبت مطالب و توصیه‌های پدر بپردازد، بیان می‌کند. با نگاهی اجمالی بر فهرست متوجه می‌شویم که کتاب مشتمل بر ۳ بخش است.

بخش اول از منظرزندگی‌نامۀ آیت الله بهجت می‌نگرد. این بخش حاوی موضوعاتی چون ولادت، دوران کودکی، عزیمت به کربلا، دورۀ مقدمات حوزه، عزیمت به نجف، اتفاقات و اقدامات ایشان پس از بازگشت به کشور، تدریس در حوزه، مرجعیت و موضوع رحلت است. خواننده با مطالعۀ این بخش آشنایی کلی از زندگی ایشان پیدا می‌کند و شاهد زندگی سراسر مجاهدت یکی از بزرگمردان تاریخ شیعه است. ایشان از محضر اساتید بزرگی بهره برد و در مسیر آموختن و به‌کار بستن آموخته‌ها کوشش بسیار نمود. اسامی اساتید و توضیحات مرتبط با آنها نیز در این بخش آمده است.

بخش دوم به مبحث ویژگی‌های آیت الله بهجت اختصاص دارد. این ویژگی‌ها در قالب ویژگی‌های علمی، نحوۀ ارتباط با اطرافیان، ویژگی‌های شخصیتی، کرامات، بیان مسائلی که ایشان با آن مواجه بودند و ویژگی‌های عبادی ایشان مطرح شده است. توضیحات این بخش منبع خوبی است تا با ویژگی‌های ایشان آشنا شویم و آن را الگوی عملی زندگی قرار دهیم تا در حد توان در زندگی به‌کار بندیم.

بخش سوم شامل برخی از رویکردها و نظرهای آیت الله بهجت در موضوعات مختلف است. آیت الله بهجت پیامبر اکرم (ص) و امامان معصوم (ع) را واسطۀ فیض می‌دانستند و در طریق آنان حرکت می‌کردند. ایشان نکات و توصیه‌هایی را در این زمینه بیان کردند. همچنین رویکردهای سیاسی و اجتماعی خاصی داشتند که باعث ارتباط پیوستۀ امام خمینی و آیت الله خامنه‌ای با ایشان شد. در مورد برخی مسائل اساسی پیش‌بینی و توصیه‌هایی می‌کردند. در موضوع حوزۀ علمیه نیز نظرات کاربردی و بسیار مترقی داشتند. خواندن این رویکردها و نظرها بینش مناسبی را در اختیار ما قرار می‌دهد.

مرکز تنظیم و نشر آثار حضرت آیت الله العظمی بهجت مسئولیت گردآوری و تحقیق در مورد ایشان را به عهده داشتو این کتاب را در ۳۰۰۰ نسخه برای اولین بار در بهار ۱۴۰۳ چاپ نمود. این مرکز در پی ثبت کلمات حکیمانه و یادگارهای مرتبط با آیت الله بهجت تلاش نمود. برای رسیدن به این هدف صدها ساعت مصاحبه با دوستان و آشنایان آیت الله بهجت ضبط و ثبت شد. یکی از منابع بسیار مهم در ثبت سیره و خاطرات آیت الله بهجت گنجینۀ ارزشمندی است که نزد فرزند ایشان حجت الاسلام و المسلمین علی بهجت به یادگار مانده است چون سال‌ها در خدمت پدر بود و همچنین مخاطب خاطرات ارزشمند بزرگانی بوده است که آیت الله بهجت را می‌شناختند ولی اکنون در میان ما حضور ندارند.

با این وجود آقای علی بهجت سخن گفتن از زندگی آیت الله بهجت را به چند دلیل دشوار می‌داند: ۱) بسیاری از بخش‌های زندگی ایشان را نمی‌داند. آن قسمت‌هایی را هم که شاهد بوده پیچیدگی‌های بسیاری دارد. ۲) بسیاری از وقایع برای او عادی بود و قابل بیان نمی‌دانست در حالی که در نظر دیگران بسیار شگفت‌انگیز بود. ۳) بسیاری از مطالب باید پنهان بماند زیرا خود آیت الله بهجت رضایت نداشت که بیان شوند. آیت الله بهجت از معدود کسانی بود که سعی ایشان در مطرح نشدن، گمنام بودن و مشهور نشدن بود. حتی سرگذشت خود را هم مخفی می‌کرد و وقتی از ایشان می‌پرسیدند بیان نمی‌کرد. به همین خاطر مطالب بسیاری پنهان ماند.

ایبنا