به تجربه دریافته ایم پس از هر اظهار نظر شاذی، موجی که از موافقت و مخالفت با آن بر می خیزد فضای نقد و بررسی دقیق تر را تنگ می کند. به خصوص آنکه در جامعه به شدت سیاست زده ما هر سخنی بلافاصله طنین و ضریب سیاسی می یابد و اگر این سخن در زمینه سیاست هم ابراز شده باشد ماجرا پررنگ تر است.
در چند روز گذشته سخنان یکی از کارشناسان سیاسی مشهور که البته بیشتر در سیاست خارجی اظهار نظر و در دانشگاه نیز در همین زمینه تدریس می کند به دور تازه ای از بحث و جدل ها در زمینه موضوع حجاب دامن زده است.
آقای فواد ایزدی در یک گفتگوی اینترنتی گفته است:
ما یک سری جوان داریم که اگر برای کشور مشکل ایجاد شود آنها باید بروند جلوی تیر، چاره‌ای نیست و می‌روند. برای چه می‌روند؟ چون احساسات این است این جمهوری اسلامی است، این جوانها مذهبی هستند حکومت را از خودشان می‌دانند، داوطلب می‌شوند برای رفتن جلوی تیر، این فرد اگر احساس کند حکومت دیگر خیلی اسلامی نیست برای چه باید برود جلوی تیر؟
این سخنان هم از نظر مبنایی قابل نقد است هم از نظر واقعیت های موجود جامعه ایران.
از نظر مبنایی این ادعا باید بتواند توضیح دهد که معادله «حجاب اجباری» ( نه حجاب باورمندانه و مومنانه) و « نظام اسلامی» چگونه برقرار شده. آیا رعایت با اکراه حجاب ( از ترس جریمه یا برخوردهای قانونی دیگر) نشانه ای بر محتوای دینی نظام اجتماعی و سیاسی ماست؟ آیا در میان شاخص های مختلف اسلامیت نظام، حجاب، آن هم حجاب اجباری مهمترین و بالاترین رتبه دارد؟ اساسا به تعبیر رایج ادبیات علوم اجتماعی، حجاب به عنوان یک امر اجتماعی متغیر مستقل است یا وابسته؟ یعنی آیا شاخص حجاب خود با تغییراتی در سایر ارزش های اجتماعی و اقدامات دیگر تغییر می کند یا اساسا به عنوان متغیری مستقل عمل می کند و خود ایجادکننده تغییرات ارزشی است؟!
از نظر واقعیت های موجود جامعه ایرانی نیز پرسش ها و تردیدهای زیادی در باره این ادعا وجود دارد که: اگر حکومت حجاب را شل بگیرد حزب اللهی هایی که آماده تیرخوردن برای نظام هستند در دفاع از نظام بی انگیزه می شوند.
معمولا آنچه در این قبیل ادعاها ، گفته یا ناگفته مورد توجه و استناد مدعیان است محتوای وصیت نامه شهدای دفاع مقدس است . صد البته شهدای ما در دفاع مقدس ، اغلب در وصیت نامه هایشان بعد از گفتن هر سخن مهمی اشاره ای هم به اهمیت حجاب برای خانواده و تلویحا زنان جامعه کرده اند و از خواهران خونی و دینی خود خواسته اند به حجاب خود اهمیت بدهند. اما خطاب این سخنان مردم بوده اند نه حاکمیت ! و خواسته آنان نوعی پند و موعظه و نصیحت مشفقانه بوده نه تقاضای جریمه و و بگیر و ببند! و مهمتر اینکه هیچ نشانی از این ادعا در خواسته آنان دیده نمی شود که : ما برای این جان خودمان را فدا کردیم که زنان بدحجاب و بی حجاب با جریمه و بگیر و ببند حجاب شان را رعایت کنند و اگر این طور نشود ما خط مقدم را رها می کنیم و به خانه باز می گردیم!
این حقیقت چنان مسلم و واضح است که شما امروز هم بسیاری از نقدها درباره نوع مواجهه سخت گیرانه و سطحی با مقوله حجاب را از زبان همین رزمندگان دیروز دفاع مقدس و یاران و همرزمان شهدا می شنوید که باورمندی خالصانه و غیرمنفعت طلبانه شان را به ارزش های دینی نشان داده اند. آنها بر خلاف بسیاری از مدعیان امروز در عمل اثبات کرده اند که برای ارزش هایشان تیر خوردن که سهل است تکه تکه هم می شوند!
گستردگی ارزش های دینی و عقلانی موید دفاع و جنگ در برابر متجاوز چنان است که حتی در یک جامعه مسلمان نیز «حجاب» آن هم از نوع مورد ادعا اولویت نخست را ندارد و برقرار کردن معادله یادشده تعجب آور است.
می توانیم ادعا را دقیقتر کنیم و بگوییم منظور کارشناس یادشده از معادله جهاد برای حجاب، معرفی حجاب به عنوان نماد جامعه دینی و اسلامی بوده است و در واقع هدف ایشان اشاره به قابلیت های فرهنگ و جهان بینی دینی و اسلامی و باورهای معاداندیشانه در هنگامه های سختی چون جنگ و جهاد بوده است که به شکلی عمیقتر و پایدارتر دفاع و جهاد را پشتیبانی می کنند. اگر مراد کارشناس یادشده از جملاتی که بر زبان رانده همین باشد صد البته سخن دقیق و درستی است و جای هیچ شک و تردیدی در آن نیست. به شرط آنکه « معادله» ای میان شاخص حجاب به تنهایی ( آن هم از نوع اجباری) و شهادت طلبی وجهاد برقرار نکند و توضیحی بر سخنانش بیفزاید!
