سیستم الکترونیکی عوارضی (ETC)روشی است که برای جمع آوری خودکار عوارض از وسایل نقلیه با استفاده از فن آوری های بی سیم مانند ارتباطات فرکانس رادیویی یا اسکن نوری استفاده می شود. استفاده از این روش، پرداخت دستی عوارضی را از بین می برد و تجمع خودروها در عوارضی ها برای پرداخت هزینه عوارضی را حذف می کند.

سیستم عوارض الکترونیکی چیست؟

در سیستم عوارض الکترونیکی، بدون نیاز به توقف یا کم شدن سرعت خودروها و همچنین بدون نیاز به وجود باجه های عوارضی، مبلغ عوارضی محاسبه می شود و هزینه از طریق روش های مختلف از راننده دریافت می شود. در ادامه این مقاله انواع سیستم های عوارض الکترونیکی و همچنین مزایا و چالش های آن را بررسی می کنیم.

مزایای سیستم عوارضی الکترونیکی چیست؟

کاهش ترافیک

با استفاده از عوارضی الکترونیک، خودروها بدون توقف در عوارضی پرداخت خود را انجام می دهند. در این حالت خودرو با همان سرعتی که حرکت می کند از عوارضی عبور می کند و عوارضی به حساب او اعمال می شود. در نتیجه ترافیک در عوارضی ها از بین می رود.

کاهش آلودگی محیط زیست

با هر توقف و حرکت دوباره خودرو در عوارضی، میزان خروجی دی اکسید کربن از خودروها افزایش می یابد. روزانه خودروهای بسیاری در باجه های عوارضی توقف می کنند تا عوارضی خود را پرداخت کنند و آلودگی زیادی تولید می کنند. اما با خودکار کردن پرداخت عوارضی، نیاز به توقف از بین می رود و تولید دی اکسید کربن کاهش می یابد. در نتیجه محیط زیست از این منظر آسیب کمتری می بیند.

کاهش هزینه های عملیاتی

با حذف دستی دریافت عوارضی، نیاز به نیروی انسانی از بین می رود. در نتیجه هزینه ی استخدام نیروی انسانی دیگر وجود نخواهد داشت. همچنین دیگر باجه ای برای دریافت عوارضی ایجاد نمی شود. هزینه ی ساخت و نگه داری باجه نیز با الکترونیکی شدن عوارضی ها از بین می رود.

افزایش ایمنی

وقتی که خودروها به عوارضی می رسد باید از سرعت خود کاسته و توقف کنند. کاهش ناگهانی خودرو می تواند منجر به تصادفات جاده ای در نزدیکی عوارضی ها شود. با حذف عوارضی ها خودروها دیگر با همان سرعت حرکت خود، مسیر را ادامه می دهند و نیازی به کم کردن سرعت خود ندارند. همین امر سبب کاهش تصادفات می شود.

کنترل درآمد حاصل از دریافت عوارض

در صورت الکترونیکی شدن عوارضی، درآمد حاصل با دقت و سرعت بالایی در سیستم ثبت می گردد. در نتیجه شفافیت چنین سیستمی بالاست. تمامی حساب ها، عوارض های پرداخت شده و پرداخت نشده ی راننده ها در سیستم وجود دارد.

پرداخت انعطاف پذیر

پرداخت الکترونیک، سهولت بیشتری در پرداخت فراهم می کند. نیاز به پرداخت پول کاغذی و حتی پرداخت با کارت از بین می رود و فرد می تواند به راحتی به صورت آنلاین حساب خود را شارژ کند و هنگام عبور از عوارضی از حسابش کم شود و یا بعدا حساب خود را پرداخت کند.

انواع سیستم های عوارض الکترونیک

سیستم های مبتنی بر RFID

این سیستم ها از امواج رادیویی برای شناسایی خودروها استفاده می کنند. برای این منظور، خودروها باید مجهز به تگ های RFID باشند. با عبور خودرو از عوارضی ها، تگ ها توسط تگ خوان خوانده می شوند و هزینه ی عوارضی محاسبه می شود. در واقع این تگ ها دائما سیگنال هایی را به اطراف خود ارسال می کنند و به محض عبور خودرو از عوارضی، این سیگنال ها توسط تگ خوان، خوانده می شود.

سیستم های پلاک خوان

در این روش از یک پلاک خوان برای خواندن پلاک خودروها استفاده می شود. پلاک خودروها منحصر به فرد است. در نتیجه با خواندن پلاک خودروها، می توان عوارضی هر خودرو را حساب کرد. در این روش نیاز به یک دوربین و یک نرم افزار پلاک خوان وجود دارد. با عبور خودرو از مقابل دوربین پلاک خوان، ویدئوی آن به پلاک خوان ارسال و پلاک خوان پلاک خودرو را ثبت می کند. در نهایت هزینه برای آن پلاک در نظر گرفته می شود.

سیستم های مبتنی بر GPS

در این روش تمامی خودروها به GPS مجهز هستند و با شبکه ای ماهواره ای در ارتباط هستند تا موقعیت دقیق آن ها مشخص شود. در چنین سیستمی موقعیت خودرو با GPS مشخص می شود و از این طریق بر اساس مسافت پیموده شده هزینه عوارضی محاسبه می گردد.

سیستم عوارض الکترونیکی چه چالش هایی دارد؟

در ادامه تعدادی از چالش هایی را که در پیاده سازی یک سیستم عوارض الکترونیک وجود دارد، بررسی می کنیم.

قابل اعتماد بودن: این سیستم همواره باید در هر شرایطی کار کند. از کار افتادن سیستم به هر دلیلی می تواند باعث بروز مشکلاتی در جمع آوری عوارضی شود

عدم وجود تگ در برخی از خودروها: در روشی که از RFID برای دریافت عوارضی استفاده می شود، اگر مشکلی در تگ پیش بیاید، عوارضی خودرو ثبت و دریافت نمی شود.

شرایط آب و هوایی مختلف: شرایط آب و هوایی مختلف مانند باران و برف می تواند کارایی سیستم های دریافت عوارضی را کاهش دهد و آن را با اختلال مواجه کند.

با وجود اینکه سیستم های عوارض الکترونیکی مزایایی بسیاری را به همراه می آورند اما با چالش های مختلفی مواجه هستند. وجود این چالش ها از کارایی این سیستم ها نمی کاهد. می توان با یک برنامه ریزی دقیق و استفاده از سیستم های پیشرفته وجود این چالش ها را به حداقل رساند و از مزایای مختلف این سیستم ها در مقابل سیستم های دستی بهره برد.