روزنامه همشهری نوشت: کرونا قدرتمندتر از قبل وارد میدان شد. روز گذشته و در پانزدهمین روز از سال جدید، تعداد فوتی‌های کرونا با قرار‌گرفتن روی عدد 161، رکورد جدیدی ثبت کرد. آخرین‌بار سوم دی‌ماه بود که با ثبت 153مورد جدید، آمار فوتی‌ نزدیک به تعداد مرگ‌های روز گذشته اعلام شد؛ یعنی 102روز پیش. پس از آن از شانزدهم دی ماه، روند فوتی‌های روزانه کاهش پیدا کرد، به‌طوری‌که در بهمن ماه، هیچ روزی آمار فوتی‌ها سه‌رقمی نشد و در اسفند‌ماه جز یازدهم و بیست‌و‌پنجم، میزان فوتی‌ها در تمام روزها، دو‌رقمی بود.

این در حالی است که در 15روز گذشته شمار فوتی‌های کرونا، 3روز پشت هم سه‌رقمی شد تا به روز گذشته که 161نفر بود، رسید. تعداد ابتلا هم در روز گذشته، 11هزار و 680نفر ثبت شد که بالاترین آمار در 120روز قبل است. حالا با ثبت جدیدترین آمارها، شروع رسمی پیک چهارم شیوع کرونا در کشور کلید خورد. هر‌چند که فرمانده ستاد مقابله با کرونای تهران می‌گوید در آستانه خیز چهارم کرونا قرار داریم و رئیس‌ کمیته کشوری اپیدمیولوژی کووید-19 تأکید می‌کند که نمی‌توان ادعا کرد که وارد پیک جدید شده‌ایم، اما معاون درمان ستاد مقابله با کرونای تهران، معتقد است که پیک چهارم در تهران شروع شده است.

آخرین خبرها هم از زبان معاون کل وزارت بهداشت اعلام شده که گفته، میزان بستری و فوت در تهران نسبت به 2هفته گذشته، 50تا 70درصد افزایش پیدا کرده است. از آن طرف هم اعلام می‌‌شود که میزان بستری روزانه در تهران 600بیمار است و مراجعه‌های سرپایی در هر روز، به حدود 4700نفر رسیده است. پیش‌بینی می‌شود که در هفته سوم و چهارم فروردین بحران شدیدی در تهران ایجاد خواهد شد.

نگاهی به آمارهای گذشته

سال جدید با فوت روزانه 73نفر آغاز شد و به فاصله 10روز شمار مرگ‌های روزانه به نزدیک یکصد نفر رسید و در پانزدهمین روز با جهشی غافلگیر‌کننده، به 161فوت در یک شبانه‌روز رسید.

در همین 15روز، یک هزار و 356نفر جانشان را از دست دادند؛ هر‌چند که به‌گفته متخصصان بخش‌های عفونی بیمارستان‌ها، این آمار مربوط به روزهای قبل از تعطیلات نوروز است و با گذشت یک تا 2هفته دیگر، آمار فوتی‌های کرونا به عددهای بسیار بالاتری می‌رسد. حتی به‌گفته داوود پیام طبرسی، رئیس بخش عفونی بیمارستان مسیح دانشوری، پس از بازگشت مسافران، انتظار رسیدن آمار فوتی‌ها به بالای 500نفر را دارند. نگاهی به روند شیوع کرونا در یک دوره 30روزه از پانزدهم اسفند تا 15فروردین، حکایت از شیب صعودی ‌تعداد فوتی‌ها و مبتلایان روزانه دارد. 15اسفند، 81فوتی روزانه ثبت شد، در 20اسفند این آمار به 61نفر کاهش پیدا کرد، 25اسفند، شمار فوتی‌ها دوباره سه‌رقمی شد و روی عدد 100قرار گرفت و آخرین روز با روند نزولی به 75فوتی در روز رسید.

فروردین‌ماه اما روند کاملا متفاوت بود. اولش با 73فوتی شروع شد، پنجمین روز به 97رسید، دهم فروردین 91فوتی ثبت شد و پانزدهم 161نفر. مقایسه شیوع کرونا در فروردین سال گذشته، یعنی پس از گذشت بیشتر از 2‌ماه از شیوع کرونا در کشور، نشان می‌دهد با وجود بالاتر‌بودن آمار فوتی‌های روزانه، روند ابتلا از ابتدا تا پایان این ماه، نزولی بوده است، به‌طوری‌که در نخستین روز 149نفر، پنجمین روز 122نفر، دهمین روز‌ 123فوتی، پانزدهمین روز 134نفر، بیستمین روز‌ 121نفر، بیست‌و‌پنجمین روز 111نفر و سی‌امین روز‌ 73فوتی اعلام شد.

آمارها فعلا سه‌رقمی است

اوضاع بیمارستان‌ها خوب نیست. با شروع پیک جدید کرونا، بار دیگر بخش‌های کرونای بیمارستان‌ها وارد فاز دیگری شد. آنطور که از بیمارستان‌های تهران خبر می‌رسد، تخت‌های بستری در حال پر‌شدن است. محمدرضا هاشمیان، متخصص عفونی بیمارستان مسیح دانشوری می‌گوید که بیماران بدحال‌تر شده‌اند و بستری آنها در بخش مراقبت‌های ویژه بیشتر شده و شروین شکوهی، رئیس بخش عفونی بیمارستان لقمان هم می‌گوید شرایط بستری بسیار بد است. شلوغی بیمارستان در شرایطی است که به‌گفته علیرضا زالی، فرمانده ستاد مقابله با کرونای تهران، واکسیناسیون کادر درمان به 30درصد هم نرسیده است.

این در حالی است که 54روز از آغاز واکسیناسیون این گروه می‌گذرد. زالی می‌گوید که باید 750هزار نفر از کادر درمان علیه کرونا واکسینه شوند. افزایش یکباره شمار فوتی‌های روزانه مسئولان را نگران کرده است، هر‌چند که پیش از این بالا رفتن موارد ابتلا و مرگ کرونا، پیش‌بینی شده و نسبت به آن هشدارهای فراوانی داده شده بود. ایرج حریرچی، معاون کل وزارت بهداشت می‌گوید که تا اطلاع ثانوی مرگ‌های کرونا، سه‌رقمی خواهند ماند. براساس اعلام او، این اتفاق پس از گذشت نزدیک به 17هفته آرام رخ داده است.

اما حالا، روزانه به‌طور متوسط 3بستری به ازای هر ۱۰۰‌هزار نفر ثبت می‌شود. این اتفاقات را ناشی از کاهش رعایت پروتکل‌های بهداشتی می‌دانند؛ چرا‌که رعایت دستورالعمل‌ها از 83درصد به 56درصد در اسفند‌ماه رسیده بود و حالا روی عدد‌53 قرار گرفته است. به همه اینها باید نگرانی از ورود ویروس جهش‌یافته آفریقایی و برزیلی را هم اضافه کرد. این در حالی است که به‌گفته حریرچی، ویروس انگلیسی در 31استان کشور شایع شده است.

احتمال بازگشت به وضعیت پاییز

با اینکه گمانه‌زنی‌های زیادی از آغاز پیک چهارم کرونا می‌شود، اما حمید سوری، رئیس کمیته کشوری اپیدمیولوژی کووید-19 می‌گوید که باید منتظر نتایج آمارها در هفته‌های آینده ماند تا درباره شروع پیک جدید اظهارنظر کرد. او می‌گوید که آمار ابتلا قابل استناد نیست، چرا‌که آمارهای ابتلا را باید سه‌برابر کرد تا به عدد واقعی رسید.

بنابراین تنها با مقایسه موارد ابتلا نمی‌توان به شیوع واقعی رسید. به‌گفته سوری، بسیاری از بیماران رها شده‌اند و آمارها تنها به افرادی که به بیمارستان‌ها مراجعه می‌کنند، محدود شده است، بنابراین با استناد به این آمار نمی‌توان گفت که ما دچار جهش شده‌ایم یا خیر: «بهترین شاخص برای بالا‌رفتن میزان شیوع، بررسی آمار فوتی‌هاست. هر‌چند که در این بخش هم ممکن است اشتباهاتی رخ دهد اما مرگ به‌عنوان معتبرترین داده به شمار می‌رود که با مقایسه آن می‌توان شدت شیوع را بررسی کرد.»

با اینکه در 3روز گذشته، آمار فوتی‌ها سه‌رقمی بوده است، اما سوری می‌گوید که این میزان، هنوز نشان‌دهنده ورود به پیک چهارم نیست، چرا‌که برای رسیدن به چنین نتیجه‌ای باید 2هفته اخیر را با 2هفته قبل از آن مقایسه کرد. بنابراین نمی‌توان ادعا کرد که وارد پیک چهارم شده‌ایم، هر‌چند که پیش‌‌بینی می‌شود با توجه به تعطیلات و سفرهای نوروزی و همچنین سیاست‌های نادرست در کنترل شیوع، پیک چهارم تشدید شود: «ما هنوز اطلاعاتی نداریم که نشان دهد سهم سفرها در شیوع کرونا چقدر بوده است. از سوی دیگر، این انتظار وجود داشت که واریانت‌های جدیدی از کرونا وارد کشور شود و دامنه شیوع را گسترده‌تر کند. درحالی‌که کانون‌های اصلی آلودگی به‌خوبی کنترل شد و سرعت انتشار آنطور که انتظار می‌رفت، بالا نبود.»

به‌گفته این متخصص، هم‌اکنون نسبت مرگ‌ها به بستری‌ها بالا نیست، با این حال، این احتمال وجود دارد که شرایط وخیم‌تر شود و حتی کشور به وضعیت پاییز پارسال برگردد، مسئولان نباید دست روی دست بگذارند تا تعداد مرگ‌ها بالا رود.