"صاحب صادقی" در مقاله ای در فارین پالیسی با اشاره به خروج دولت ترامپ از برجام در سال 2018 افزود << ترامپ نمی تواند در خصوص تحریم های ضد ایرانی، هم از توبره بخورد،هم از آخور، آمریکا نمی تواند تحریم ها را علیه ایران اسنپ بک کند، زیرا دیگر عضوی از توافق هسته ای با ایران نیست.>> 

<< روز پنج شنبه آمریکا به شورای امنیت سازمان ملل اعلام کرد قصد دارد ساز و کار موسوم به اسنپ بک تحریم ها علیه ایران را اجراکند، تا بر اساس آن و به موجب قطعنامه 2231 شورای امنیت، تمام تحریم های سابق این شورا علیه تهران اعمال شود. دولت ترامپ در توجیه این اقدام به اقدام ایران در نقض توافق هسته ای سال 2015 (برجام) استناد کرد، توافقی که آمریکا در می 2018 از آن خارج شد. بر اساس قطعنامه 2231، که تایید کننده برجام بود، تمام تحریم های سازمان ملل علیه ایران لغو شد.>>

<< کمتر از 24 ساعت پس از آن که مایک پومپئو وزیر خارجه آمریکا یادداشتی را در این خصوص به شورای امنیت تحویل داد، 13 کشور از 15 عضو دایم و غیر دایم آن مخالفت خود را با اعمال مجدد تحریم ها علیه تهران اعلام کردند. آنها در نامه خود تاکید کردند از آنجایی که دولت ترامپ از توافق هسته ای ایران خارج شده است، حق ندارد برای بازگرداندن تحریم ها، به این توافق استناد کند.>> 

<< "ریچارد گلدبرگ" دستیار مشاور امنیت ملی آمریکا به تازگی در مقاله ای در فارین پالیسی نوشته بود به رغم خروج آمریکا از برجام، بر اساس قطعنامه 2231 می توان مکانیسم ماشه را فعال کرد. به نظر گلدبرگ، دولت آمریکا همواره حق دارد با استفاده از این قطعنامه ساز و کارِ بازگرداندنِ خودکارِ تحریم ها را اجرا کند زیرا در این قطعنامه قید نشده است کشوری که زمانی در توافق بود، نمی تواند این مکانیسم را فعال کند. 

<< باور این مساله دشوار است که دولت آمریکا برای توجیه اسنپ بک تحریم ها، از توجیهی استفاده کرده که کم عمق و از منظر حقوقی شکننده است. گلدبرگ بدون توضیح درباره وظایف و حقوق کشورهای حاضر در برجام، به این قطعنامه استناد و به اشتباه استدلال می کند که آمریکا همچنان در توافق هسته ای حضور دارد.>>

<< واژه "حاضر" عنوانی صرفا افتخاری نیست. مشارکت در برجام، شامل مشارکت در توافقی است که در سال 2015 آغاز شد و تا 2025 ادامه خواهد داشت. به هیچ وجه قابل قبول نیست کشوری که به مشارکت خود در سال 2018 پایان داد، همچنان یک کشورِ حاضر در توافق نامه باشد. آمریکا یا کشوری حاضر در برجام است و تا 2025 نیز خواهد ماند، یا کشوری حاضر نیست و از آن خارج شده است. به همین سادگی. >>

<< این مساله که آمریکا دیگر در برجام مشارکت ندارد را رهبران و مقامات ارشد آمریکایی نیز پذیرفته اند. در حقیقت، بر اساس اعلام رسمی خروج آمریکا از برجام در 8 می 2018، که بر اساس فرمان اجرایی دونالد ترامپ صورت گرفت، این کشور رسما اعلام کرد مشارکت خود را در توافق هسته ای به پایان رسانده است. ترامپ در این فرمان اجرایی با عنوان " توقف مشارکت آمریکا در برجام"، چهار بار به مساله توقف اشاره کرد.>> 

<< در 11 می 2018 دولت آمریکا در مکاتبه ای رسمی، به تمام کشورهای حاضر در برجام رسما اعلام کرد که آمریکا دیگر در نشست ها و فعالیت های مرتبط با برجام مشارکت نخواهد کرد. علاوه بر آن، پومپئو نیز در همان زمان گفت "رئیس جمهور ترامپ به مشارکت آمریکا در برجام پایان داده است.">>

<< این که در قطعنامه 2231 از آمریکا به عنوان یک کشور مشارکت کننده در برجام یاد شده، صرفا برای توضیح بیشتر است؛ یعنی اشاره به این مساله که شرکت کنندگان در زمان تصویب آن قطعنامه در سال 2015 چه کشورهایی هستند.>> 

<< بر فرض که آمریکا هنوز هم یک عضو حاضر در برجام باشد – که نیست- گلدبرگ استدلال گمراه کننده دیگری دارد که به روند استفاده از مکانیسم اسنپ بک مربوط می شود. وی می گوید تحریم ها به صورت خودکار در 30 روز بعد از ارائه یادداشت آمریکا به شورای امنیت سازمان ملل، بازخواهد گشت. نگاهی به اصل قطعنامه در این باره راهگشا خواهد بود. پاراگراف 10 قطعنامه 2231 توضیح می دهد اگر عملکرد ایران، نافرمانی مهم تلقی شود، چگونه کشورهای مشارکت کننده در برجام می توانند از مکانیسم های حل اختلاف استفاده کنند.>> 

<< درحقیقت روی آوردن به شیوه اسنپ بک، آخرین مرحله از مکانیسم حل اختلاف بر اساس برجام است که می تواند تحریم های قبلی سازمان ملل را که بر اساس قطعنامه 2231 معلق شده بود، بازگرداند.>> 

<< اشتباه سوم در استدلال گلدبرگ ادعای او درباره نقض اساسی این پیمان بین المللی از جانب ایران است. این استدلال بر ادعایی استوار است که میگوید ایران قبل از سایر کشورها، نقض توافق را آغاز کرد. وی از اشاره به این که آمریکا نخستین کشوری است که توافق را نقض کرد، خوددار می کند. در حقیقت آمریکا با اعمال مجدد تحریم های مختلف و اجرای سیاست فشار حداکثری علیه ایران پس از خروج از برجام در سال 2018، این توافق را آشکارا نقض کرده است. درحالی که ایران یک سال بعد از خروج آمریکا از برجام به تدریج تعهداتش را کاهش داد، آن هم در چارچوب مکانیسم های تعبیه شده در این توافق.>> 

<< بر اساس پاراگراف 36 برجام، اگر سایرکشورهای عضو، تمام یا بخشی از تعهدات خود را نقض کنند، ایران میتواند تعهداتش را به صورت کامل یا جزئی، کاهش دهد. حتی بعد از خروج واشنگتن، تهران تا یک سالِ کامل، به تمام تعهداتش پایبند بود؛ و این مساله در پانزده گزارش آژانس بین المللی انرژی اتمی تایید شده است.>>

<< علاوه بر اینها، هم "جان بولتون" مشاور سابق امنیت ملی ترامپ، و هم "برایان هوک" نماینده ویژه آمریکا در امور ایران تاکید کرده اند که آمریکا از برجام خارج شده است.>>

<< سرانجام آن که گلدبرگ یک اصل کلی را که هم در قطعنامه 2231 و هم در پاراگراف 37 برجام وجود دارد، نادیده می گیرد: حسن نیست در استفاده از مکانیسم های حل اختلاف. حسن نیست، اصلی است که عموما در اجرای توافق نامه ها و پیمان های بین المللی پذیرفته شده است. توسل به مکانیسم اسنپ بک در چارچوب برجام و قطعنامه 2231 تنها باید به منظور حل اختلافات و بازگرداندن کشورها به تعهدات برجامی شان، صورت گیرد.>> 

<< عملکرد و گفتار دولت کنونی آمریکا در قبال برجام نشان میدهد که قصد دارد به جای اقدام کردن بر اساسِ حسن نیست، این توافق را نابود کند. دولت ترامپ نه تنها از عمل به تعهدات خود بر اساس برجام خودداری کرده، بلکه اساسا ازسال 2018 تاکنون سایر کشورهای عضو و نیز اعضای شورای امنیت را از اجرای تعهداتشان بر اساس این توافق و قطعنامه 2231 هم بازداشته است.>> 

<< در شرایطی که سایر کشورهای امضا کننده برجام – یعنی روسیه، چین و سه دولت اروپایی – پایبندِ چندجانبه گرایی هستند، واشنگتن به شیوه ای تندروانه از یک جانبه گرایی عمل می کند.>>