زیر پوست پایتخت...

محمدصادق کلبادی ،   3990107114 ۳۸ نظر، ۰ در صف انتشار و ۱۲ تکراری یا غیرقابل انتشار
زیر پوست پایتخت...

فیلم و سریال اساسا چیزی نیست جز روایت واقعیات اجتماعی. هنرپیشه و کارگردان همان چیزی را به تصویر می‌کشند که تجربه زیسته جامعه ‌است.

حال بعضی از مردم ممکن است بخش یا بخش‌های بیشتری از آن روایت را تجربه کرده باشند بعضی هم به نقل از دیگران شنیده یا دیده‌‌باشند. در هرحال فیلم _به جز ژانر تخیلی_عموما بازنمایی تجارب زیسته جامعه است. همین امر حس هم‌ذات پنداری مخاطب را تحریک و او را ترغیب به تماشا یا ادامه تماشای فیلم می‌کند.

در این میان وقتی بیننده خلقیات و ویژگی‌های خودش را در قهرمان یا شخصیت‌های فیلم می‌بیند و می‌یابد_حتی بخشی از آن را_ گویی خود را می‌بیند و فراموش میکند که آقا یا خانم بازیگر مولف نیستند و تنها نقش خود آنها یا قهرمان های خیالی ذهن آن‌ها را بازی ‌می‌کنند. با این مقدمه نگاهی داشته باشیم به سریال پایتخت که از پر مخاطب‌ترین برنامه‌های تلویزیون چند سال اخیر بوده و هست و امسال هم بسیاری را برای ساعتی هم‌که شده مجاب کرده تا آن را تماشا کنند و اینترنت و ماهواره را فراموش کنند.

اگرچه منتقدانی هم داشته و دارد اما عموما نقدهایشان رنگ و بوی سیاسی دارد و آلوده به حب ‌‌و بغض‌‌ نسبت به رسانه‌ای است که آن‌را پخش می‌کند. این روزها هم برخی به چند مورد مثل پنهان‌کاری، دروغ گویی یا بی احترامی شخصیت‌های داستان در سریال استناد می‌کنند که بگویند سریال ضعیف هست و داستان مبتذل و بدآموزی دارد.

همان‌گونه  که در ابتدا اشاره شد فیلم بازخوانی و روایت واقعیات اجتماعی است بطور مثال اگر‌ شخصیت ارسطو علی‌رغم مشکلاتش با نقی، برایش مقروض می‌شود تا گوسفند جلوی پایش‌قربانی کند ، اگر به جای آب زمزم آب لوله‌کشی به مردم میدهند، اگر هما توبیخ شدنش را مخفی می‌کند و بهتاش در برابر نقی گردن‌کشی میکند و... این‌ها همه و همه واقعیات اجتماعی این روزهای ماست!‌ هرچند تلخ یا زشت یا ناپسند؛ ‌همانگونه که سایر‌فیلم‌های مستقل از کارگردان‌های مدعی که فیلم‌هایشان از فقر و فلاکت و اعتیاد و اسیدپاشی و سایر کج‌روی‌ها و آسیب‌های اجتماعی سخن می‌گوید. همانگونه که این فیلمها ترویج کجروی یا عادی سازی آن نیست ، پایتخت هم بخشهایی از خلقیات رایج و شایع میان ما ایرانیان را به تصویر می‌کشد با چاشنی طنز. 

قیصر نه ترویج فرهنگ لوطی‌گری بود و نه تشویق به آن، بلکه بخش بزرگی از واقعیت فرهنگی‌ جامعه ایران بود. به همین‌شکل حاج‌کاظم آژانس شیشه‌ای نه ترویج آنارشی بود و نه تقبیح انقلابی‌گری بلکه روایتی بود از واقعیات و تفکرات و زخمهایی که در بدنه جامعه ایرانی رایج و شایع است. اگر اینگونه باشد که فیلم سازان‌ همه شخصیت ها را قدیس نشان دهند و رفتارها را ایده‌آل، اما خلاف واقعیت موجود،که مطمئنا سازندگان فیلم متهم به اغراق و سفارشی سازی و کوربینی اجتماعی می‌شوند!

در این میان سریال‌های ترکیه‌ای یا فیلم‌های هالیوودی هم واقعیات اجتماعی جامعه خود را روایت می‌کنند که بسیاری از آن‌ها در جامعه ایرانی یا موضوعیت ندارند یا جامعیت. مسئله خیانت و عشق های موازی در این سریال‌ها در جامعه ایرانی همواره تابو بوده و هست یا استفاده از اسلحه و خشونت که در فیلم‌های هالیوودی رایج است؛ اگرچه ممکن است وجود داشته باشد اما این موضوعات از گذشته دست‌کم به اندازه تعارف و دروغگویی و اعتیاد  شایع نبوده است! از همین رو برای مخاطب ایرانی حاصلی ندارد جز همذات‌پنداری با آن قهرمان یا شخصیت خائن فیلم ترکی یا قهرمان اسلحه به دست هالیودی و عادشدن و رواج فرهنگ جامعه‌ای دیگردر جامعه ایرانی.

پایتخت را می‌توان‌نقد کرد اما فارغ از حال و هوای طنز و شیرین خانواده معمولی ، آنچه که راه این‌سریال را از سریال‌های شبکه‌های ماهواره‌ای جدا می‌کند همان تاکید بر واقعیت‌های اجتماعی است که مختص جامعه ایرانی‌است، به همان زشتی دروغ گویی به نام تعارف و مصلحت اندیشی و تظاهر، و به همان‌زیبایی  همدلی و فضای گرم و صمیمی و انسجام ‌‌خانوادگی‌که زندگی مدرن و آپارتمانی سال‌هاست ما را از آن محروم کرده است.

دیدگاه کاربران

ناشناس۱۳۸۹۶۷۶۲۰:۲۶:۲۴ ۱۳۹۹/۱/۷
بابا ول کن
ناشناس۱۳۸۹۸۷۰۲۳:۴۶:۵۳ ۱۳۹۹/۱/۷
ببین با چی شروع کرده دوستمون: فیلم و سریال اساسا چیزی نیست جز روایت واقعیات اجتماعی... عجب کی گفته اخوی؟ درباره چیزی که تخصص ندارید نظر ندید لطفا خواهش میکنم تو را به جان عزیزت نکن اینکارو کار قشنگی نیست ولله
ناشناس۱۳۹۰۴۰۴۱۲:۵۶:۰۵ ۱۳۹۹/۱/۸
باید پایتخت ها همیشه روی آنتن تلویزیون هر شب باشد.نمیشه تل ویزیون فقط مناسبت ها سریال بسازه و کل سال فقط تکرار تکرار تکرار...بهانه بودجه نداشتن دیگه کارایی نداره .باید راس صداوسیما هم جوان سازی بشه با تفکرات قدیمی راه به جایی نمی بریم..
ناشناس۱۳۸۹۶۷۷۲۰:۲۷:۱۰ ۱۳۹۹/۱/۷
اتفاقا بهترین سریالی است که تا کنون درباره مسایل مهم کشور به نمایش در آمده است....
ناشناس۱۳۸۹۷۵۰۲۱:۳۲:۵۰ ۱۳۹۹/۱/۷
طنز و خنداندن مردم به چه قیمتی اقای علی عسگری تمسخر
ناشناس۱۳۸۹۸۵۵۲۳:۳۱:۲۲ ۱۳۹۹/۱/۷
تمسخر کی و چی؟
ناشناس۱۳۸۹۹۴۵۰۰:۴۳:۰۷ ۱۳۹۹/۱/۸
فرهنگ مازنی همینجور هست پر سر و صدا و لجباز و خنده دار و پدر غیر مازنی را با 4 برابر حساب کردن در میارند و همه فضول همدیگر
ناشناس۱۳۸۹۸۰۳۲۲:۱۲:۴۸ ۱۳۹۹/۱/۷
جناب نویسنده عشق های مثلثی و خیانتی در ترکیه هنوز زیاد در این کشور نشده که شما می گویی فلان بلکه عشق مثلثی در کشورهای اروپایی و امریکا است که بالای 50 درصد این کار ها را انجام می دهند
ناشناس۱۳۸۹۶۹۳۲۰:۴۸:۲۸ ۱۳۹۹/۱/۷
تنها برنامه جذاب وموفق سیما همین سریال است
ناشناس۱۳۸۹۷۵۴۲۱:۳۵:۰۲ ۱۳۹۹/۱/۷
ول ک(ولکن بابا)
ناشناس۱۳۹۰۳۴۳۱۱:۵۷:۲۳ ۱۳۹۹/۱/۸
دلقک
ناشناس۱۳۸۹۷۰۷۲۰:۵۷:۳۸ ۱۳۹۹/۱/۷
در تمام دنیا رسانه ها اهداف مشخصی دارند اینکه گفته شود واقعیت‌های اجتماعی را نشان میدهد. این موضع را خنثی و بی ارزش نشان میدهد. اگر هدف متعالی باشد باید بجای سرگرمی و یا بیان واقعیت‌های اجتماعی به سطوحی بالاتر و ارتقاء فرهنگی جامعه تلاش کند نه فقط در حد همانی که هست. این در بهترین حالت و قبول مطلب شما و عدم انتقاد است.
علی۱۳۸۹۷۱۴۲۱:۰۴:۴۸ ۱۳۹۹/۱/۷
مشکلات این سریال خیلی بیشتر از این هاست به نمونه هایی از آن اشاره می شود: موسیقی فیلم قیصر که توسط اسفندیار منفردزاده (از اعضای گروه منافقین و معاند با نظام ساکن در لس آنجلس) ساخته شده و ژست بهروز وثوقی توسط ارسطو، آوازهای غیرمجاز نظیر ساسی مانکن توسط بهتاش و رحمت، ترویج بی احترامی به بزرگتران و پررویی و خیره سری توسط بهتاش، بوسیدن زنان در سریال، ارائه جوی که بیانگر فساد نهادینه شده در کل حاکمیت و تمام فرزندان مسئولین بوده، ترویج فرهنگ ریا و دروغ نمایی در مورد تدین افراد و... به راستی حامی این سریال کیست که چنین اختیاراتی به وی داده شده و اگر مسئولین صداوسیما این سریال را تأیید می کنند خب پس اصلح است خود منفردزاده، بهروز وثوقی و ساسی مانکن و... را دعوت به همکاری کنند تا کسانی که ادای اونا رو در میارند. البته می دانم که این نظر پخش نخواهد شد.
ناشناس۱۳۸۹۷۹۷۲۲:۱۰:۵۱ ۱۳۹۹/۱/۷
هفت مرغ چاق را قصاب خورد ما هنوز اندرپی یک جوجه ایم!!
ناشناس۱۳۸۹۸۰۶۲۲:۱۵:۱۶ ۱۳۹۹/۱/۷
وفتی کشور بی در و پیکر باشد و ........
ناشناس۱۳۸۹۸۵۶۲۳:۳۲:۵۹ ۱۳۹۹/۱/۷
یعنی اینایی که گفتی در جامعه وجود نداره؟وجود داره،خیلی هم وجود داره.
صمصام۱۳۸۹۸۹۸۰۰:۱۴:۱۱ ۱۳۹۹/۱/۸
اقای علی نمیدانم شما اهل چه مرام و مسلک سیاسی هستید اما بچه ها واقع نگر هستند ....یعنی همه چیز رو واقعی می انگارند. اونها درک این رو ندارند که اتفاقات فیلم واقعی نیست . با عرض پوزش شما هم احتمالا مانند بچه ها فکر میکنید ...یک فیلم طنز صرفا کاربرد طنز و کمدی دارد و مخاطبانی که ان را میبینند میدانند در عالم واقعیت چنین اتفاقاتی رخ نخواهد داد . در بد ترین پایتخت حتی اگر بد اموزی هم داشته باشد ایینه تمام نمای واقعیات امروز کشور ماست .متاسفم
پسرلر۱۳۸۹۹۶۰۰۰:۵۳:۱۲ ۱۳۹۹/۱/۸
سلام ببخشید جناب تحلیلگر..یه سریال بذار بمونه.. شمابزن شبکه افق..با روحیات شما سازگارتره
حسن۱۳۸۹۹۹۱۰۱:۲۲:۰۵ ۱۳۹۹/۱/۸
اتفاقا این سریال داره از همین واقعیات جامعه که تلخه انتقاد میکنه.اصولا طنز با با خنده انتقاد میکنه.بی ادبی بچه ها نسبت به بزرگان، اعتیاد، فساد برخی آقازاده ها و ریاکاری واقعیتهای جامعه است
ناشناس۱۳۹۰۰۳۱۰۲:۰۶:۱۷ ۱۳۹۹/۱/۸
دوست عزیز همین تکنولوژی که شما دارید استفاده میکنید برای ارسال پیامتان متعلق به امریکاست.و بر طبق عقیده شما برای نقد سریال پایتخت استفاده از این تکنولوژی گناه میباشد.شتر سواری دولا دولا نمیشود برادر.
ناشناس۱۳۹۰۲۸۷۱۱:۱۱:۳۹ ۱۳۹۹/۱/۸
باید این ها چیزی می ساختن که کسی نبینه و مخاطب نداشته باشه
شهاب۱۳۸۹۷۱۶۲۱:۰۶:۴۰ ۱۳۹۹/۱/۷
خوب بود.
ناشناس۱۳۸۹۷۴۴۲۱:۲۵:۵۸ ۱۳۹۹/۱/۷
هنوز نمی دونی که فیلم سازی این نیست که واقعیت جامعه را بگویند بلکه وقتی این چیزها را می گوند باید فرهنگ سازی کند تا ان حرکات و رفتار نادرست اموزش بدهند که در جامعه کمتر شود و رفتار درست جایگزین ان شود نه اینکه فقط بازگو کننده باشد
صمصام۱۳۸۹۷۹۲۲۲:۰۶:۰۷ ۱۳۹۹/۱/۷
پایتخت اینه تمام نمای جامعه ایران کنونی است....در روانشناسی کودک اصلی وجود دارد مبنی بر اینکه کودکان واقع نگرند یعنی هر چیزی را که میبینند واقعی میپندارند .حال عده ای به سریال پایتخت به دید کودکان قضاوت کرده و انتقادهای تندی داشته اند ...ظاهرا" انها هم مانند کودکان نمیفهمند که این فقط سریال و فیلم است نه نمایش واقعیات
ناشناس۱۳۸۹۸۰۲۲۲:۱۲:۲۰ ۱۳۹۹/۱/۷
برخی فکر نکنند خیلی مسلمون هستند و بقیه غیر مسلمون و ضعیف الایمان. بابا این سریال تنها سریالی است که دارندگان ماهواره هم با شروع آن را نگاه می کنند. بالاخره هر فیلم و سریالی ساخته می شه قوت و ضعف داره ولی نقاط قوت پایتخت بیشتره. از نقاط ضعف برای تسویه حساب نباید استفاده کرد.
ناشناس۱۳۸۹۸۲۹۲۳:۰۲:۱۴ ۱۳۹۹/۱/۷
میگه بهم بگید حاجی البته حقیقت بود بیشتر نشان دادن این مردمی که به مکه میرن چنین هستند فقط برای نمایش مخصوصا جای عنکبوت روی پیشانی
ناشناس۱۳۸۹۸۳۸۲۳:۱۰:۵۵ ۱۳۹۹/۱/۷
یک سریال خوب ساخته شده در این مملکت اینهم پایتخته
ناشناس۱۳۸۹۸۵۱۲۳:۲۸:۱۸ ۱۳۹۹/۱/۷
سریال بسیارجذاب ودیدنی ای هستش وخانواده ها رو پای تلویزیون جمع میکنه .البته نسبت به پایتخت سالهای پیش ،بی ادبی وبی احترامی به بزرگتر نقطه ضعف مجموعه فعلی محسوب میشه که ان شالله در مجموعه های اتی پایتخت این ایراد برطرف بشه .
ناشناس۱۳۸۹۹۸۸۰۱:۱۳:۳۲ ۱۳۹۹/۱/۸
بسیارخوب است انتقاد الکی نکنید
ناشناس۱۳۸۹۹۹۴۰۱:۲۴:۳۶ ۱۳۹۹/۱/۸
متاسفانه این سری خیلی افت کرده و شخصیت پردازیها ضعیف شده. تصوری که از هما داشتیم و رحمان و رحیم و حتی فهیمه و... همگی داره عوض میشه. دیگه نمیشه با بچه هامون بشینیم و نگاه کنیم. بدآموزی داره. ضمنا مسائل دینی مثل مکه و نماز و... را مسخره کرده. سریالها و فیلمها در کشور باید فرهنگ سازی کنن و با ظرافت، الگوهای درست رو نشون بدن و اگر هم اشکالی در اجتماع هست سعی در اصلاحش کنن نه این که نهادینه کنند اونها رو.
ناشناس۱۳۹۰۰۵۰۰۲:۴۱:۰۷ ۱۳۹۹/۱/۸
بهترین سریالی است که تا کنون درباره مسایل مهم کشور به نمایش در آمده است. آن آقایانی که تا حالا در ناز و نعمت بوده اند, با دیدن این سریال , دردشان گرفته!!!
ناشناس۱۳۹۰۰۷۸۰۳:۳۵:۲۰ ۱۳۹۹/۱/۸
در جواب کسانی که از سریال پایتخت عصبانی هستند، باید عرض کنم علت عصبانیت شما این است که می دانید بر خلاف نظر شما مردم سریال را با همین ویژه گی هایش دوست دارند و اگر این سریال مطابق سلیقه شما ساخته می شد، مثل بقیه سریال های سفارشی و به قول شما ارزشی، مردم موقع پخش آن مشغول تماشای کانال های ماهواره ای بودند.
حسن۱۳۹۰۱۵۵۰۸:۱۵:۲۹ ۱۳۹۹/۱/۸
خدا رحمت کنه مرحوم خشایار الوند رو. واقعا ضعف نویسندگی هم در بعد داستان پردازی و هم نشان دادن خوبی های روابط خانوادگی که در قسمتهای قبلی سریال بود، مشهوده. متأسفانه کار افتاده دست محسن تنابنده سینما رو . امیدوارم این آخرین سری پایتخت با این فیلنامه نویسی افتضاح باشه!
قلیدون۱۳۹۰۵۳۵۱۴:۴۴:۳۰ ۱۳۹۹/۱/۸
پایتخت مثل همه کارها نقاط ضعف و قوت داره و یقینا بدون ایراد نیست، ولی حالا که پس از مدتها مردم یک سریال پرطرفدار در تلوزیون می‌بینن نباید ایرادهای جزئی را بزرگنمایی کرد و توانمندیهای فیلم،فیلمنامه، بازیگران و .‌. را ندید. اگر امثال پایتخت در شبکه های رسمی زیاد بود یا حداقل سریالهای شبکه خانگی در تلوزیون پخش می شد، شبکه های ضد فرهنگ و ملیت ایرانی اینقدر پر بیننده نمی شد. سعی کنیم با نقد خوب و پیشنهادات سازنده نقشی در فیلمنامه پایتخت ۶ داشته باشیم.
ناشناس۱۳۹۰۵۴۴۱۴:۵۴:۴۴ ۱۳۹۹/۱/۸
جالبه که این هنر پیشه های ما مانند تنا بنده در آمریکا و کانادا زندگی می کنه و می آید این جا و عقب ماندگی و تحجر گرایی اسلامی را یاد می دهد..اینها پوفیوزهایی هستند که نان به نرخ روز خور هستند..
ناشناس۱۳۹۰۷۱۳۱۷:۱۹:۳۴ ۱۳۹۹/۱/۸
بنده یک سوال دارم در کجا میگویند منزل خدا یا یا مکه مکرمه اینها مسخره کردن دین نیست یا بنده یک سوال دارم در کجا بچه یه خانواده میتونه زنگ بزنه ماهواره بیارند؟؟؟؟
ناشناس۱۳۹۰۷۹۸۱۸:۴۳:۱۷ ۱۳۹۹/۱/۸
امروز در جلسه ستاد کرونا که از شبکه خبر پخش میشد سخنان بسیار عالی وزیر ارتباطات را دیدم. در عوض دیدم که آقای عسگری در مخالفت با پیشنهاد آقای جهرمی وزیر ارتباطات که گفت باید تبلیغات مبارزه با کرونا آزاد و رایگان شود گفت نمی توانیم. چون شرکت توسکا شکایت میکند. که ریس جمهور گفت در چنین شرایطی کسی نمیتواند تا عبور از کرونا شکایت کند. که آقای عسگری گفت حالا ما هم کمک میکنیم.از همین جمله آقای عسگری دیگر اعتقادی به مدیریت ایشان که منافع یک شرکت را بر منافع مردم و جانشان ارجح می داند ندارم.
رکسانا۱۳۹۰۸۱۴۱۹:۰۱:۰۲ ۱۳۹۹/۱/۸
سلام یه بار دیگه مطلبتون رو بخونید...! در طول نوشته، با تمام قدرت تلاش کردید که نشان دهید، این سریال(که به واقع از ذهن نویسنده درآمده) واقعیات زندگی اجتماعی ایران است(که این نطر شماست و باید از منظر علوم اجتماعی و روشمند اثبات شود. نه بر اساس نظر نویسنده فیلمنامه و شخص شما) خطوط پایانی مطلب تون رو هم مجدد بخوانید... انجایی که از همدلی و انسجام خانوادگی صحبت کردید و ادعا کردید که زندگی آپارتمانی، آن را از جامعه ایران گرفته است. پس دیگر نمی تواند واقعیت اجتماعی کنونی ایران باشد. ..... تکلیف مطلبتون رو با افکارتون مشخص کنید!.. بالاخره این فیلم روایت واقعیات اجتماعی است یا نه! البته شاید هم از منظر شما، هر انچه بدی و زشتی است، واقعیت اجتماعی ایران است! شاید هم شما، زندگی خودتون و اطرافیان تون رو به این فیلم بسیار نزدیک می بینید و بعد با ذهن (خود کل پندارتون) نتیجه گرفتید که واقعیت اجتماعی است. مسئولین محترم الف؛ خوانندگان توقع دارند، نویسندگان مطالب از حداقل شناخت و درک تخصصی در ارتباط با مطلبی که ارائه میدهند، برخوردار باشند.
yektanetتریبونخرید ارز دیجیتال از والکس

پربحث‌های هفته

  1. نظرات برگزیده مخاطبان الف: باید نگران دوقطبی حجاب در جامعه باشیم/ امربه معروف و نهی از منکر شرایط و مراتب دارد/ در ایران با یک جامعه یکدست و یکرنگ مواجه نیستیم

  2. فایل صوتی لو رفته از «عبدالله مهتدی» درباره آرزوی تجزیه ایران

  3. سکوت عقل و فریاد هشتگ ها!

  4. تنها راه پیش پای اقتصاد ایران

  5. بیانیه حوزه علمیه امام خمینی (ره) درباره حواشی انتقال مالکیت یک باغ به آیت‌الله صدیقی

  6. فقر، بزرگی ما را می‌بلعد!

  7. پیشنهاد عجیب افزایش ۲۲درصدی دستمزد کارگران برای ۱۴۰۳ از سوی وزیر کار

  8. پاسخ روابط عمومی مجلس به علم‌الهدی درباره لایحه حجاب/ آیا نیکزاد با قالیباف رقابت می‌کند؟/ روایت کیهان از فایل صوتی جدید ظریف

  9. درخواست صدیقی از دادستانی درباره زمین‌خواری در ازگل/ واکنش دولت به شایعه برکناری مخبر

  10. دیر اما قابل‌توجه ...

  11. هدف قراردادن کشتی اسرائیلی و ناوشکن آمریکایی توسط ارتش یمن

  12. به زودی در این زمین مسکن ملی احداث می شود !

  13. تمجید «عبدالحمید» از حکومت طالبان!

  14. دستگیری عاملان انتشار فیلم درمانگاه قم | نخستین اعترافات متهمان

  15. انتقاد روزنامه دولت از زیباکلام/ پیش‌بینی علی مطهری از فراکسیون‌های مجلس آینده

  16. آزمونی بزرگ برای دولت رئیسی

  17. قبور لاکچری

  18. المیرای ۷ ساله کجاست؟!

  19. تورم نقطه به نقطه نسبت به اول سال ۲۲ درصد کم شد/ رشد اقتصادی به ۴.۵ درصد رسید

  20. پشت پرده ادعای جدید گروه «هفت» علیه ایران چیست؟

  21. حکایت چرخی که هزاران بار اختراع می شود!..

  22. آخرین وضعیت مذاکره نمایندگان کارگری و کارفرمایی

  23. افشاگری، تایید و واکنش‌ها

  24. یمنی ها فراتر از تصور !

  25. واکنش صدیقی به موضوع زمین‌خواری در حوزه‌علمیه ازگل: امضا‌یم جعل شده؛ دادستان ورود کند

آخرین عناوین