روز گذشته یکی از عجیب ترین و نادرترین اتفاقات در عرصه سیاسی بین الملل رخ داد. دولت ایالات متحده آمریکا با یک گروه مسلح (ونه با یک دولت قانونی) قرارداد صلح امضاء کرد!.
کسانی که با تاریخ ایالات متحده و روابط بین الملل این دولت آشنایی دارند، به خوبی واقفند که این اتفاق تا چه میزان غیر قابل باور است. دولت آمریکا در زمان بوش پسر ، حمله نظامی گسترده ای را بر علیه افغانستان و دولت طالبان در هجده سال پیش ترتیب داد و دولت بنیادگرا و متحجر طالبان را (بنا به اذعان خودشان) سرنگون نمود. دولتی که به گمان آمریکا در حوادث یازدهم سپتامبر نیویورک دست داشته است.
طی هیجده سال گذشته نیز تا کنون دولت آمریکا گروه طالبان را به عنوان یک گروه تروریستی می شناسد که تعداد بسیار زیادی از نظامیان آمریکا را به قتل رسانده است. اما اینک آمریکا با یک گروه تروریستی و متحجر و قاتل که داعیه حکومت بر افغانستان را دارد بر سر میز مذاکره نشسته و قرارداد صلح امضاء می کند بدون این که در طی دوران مذاکره، حکومت قانونی افغانستان از کم و کیف دقیق مذاکرات آگاه باشند که این موضوع بار‌ها مورد انتقاد ضمنی شخصیت های سیاسی و قانونی افغان قرار گرفت.
اما دو نکته مهم این است که چرا آمریکا به این قرارداد تن داد و دوم این که آینده آن چه خواهد شد؟
پاسخ این که واقعیت های موجود در صحنه افغانستان و قدرت رو به تزاید طالبان و حضور طولانی مدت و پرهزینه آمریکا طی هجده سال گذشته، آمریکا را مجبور کرد به این واقعیت ها تن دهد تا بتواند آبرومندانه و در قالب یک قرارداد صلح از افغانستان فرار کند زیرا هیچ راه‌حل دیگری برای خروج طولانی مدت و بی نتیجه آمریکا در افغانستان باقی نمانده بود.
آمریکا موفق به برقراری امنیت هجده سال گذشته نشد و با وجود قدرتی به نام طالبان، امکان این امر نیز وجود نداشت. لذا دولت آمریکا با توجه به انتخابات ریاست جمهوری چند ماه آینده خود، چاره ای جز مذاکره با گروه طالبان نداشت تا توجیهی برای خروج از افغانستان در افکار عمومی مردم آمریکا و جهان داشته باشد.
به تعبیر دیگر، ایالات متحده تمامی نظامات و دیسیپلین دیپلماتیک خود طی دهها سال را به کناری نهاد با یک گروه مسلح که هنوز هم آن را از لیست گروه های تروریستی خارج نکرده است، به مذاکره نشست.
اما سوال دوم این است که آینده چه خواهد شد؟ آیا این مذاکرات صلح و امنیت پایدار برای افغانستان خسته و مظلوم را در پی خواهد داشت؟ پاسخ به این سوال بسیار سخت و توأم با تردید است.
نگاهی به تیتر توافقنامه امضاء شده مبین این واقعیت است. عنوان این توافقنام"؛ بین امارت اسلامی افغانستان" که دولت آمریکا آن را به رسمیت نمیشناسد با دولت آمریکاست.
طالبان خود را امارت اسلامی افغانستان می نامد و از این نام گذاری نیز کوتاه نمی‌آید. آمریکا امارت اسلامی افغانستان را به رسمیت نمیشناسد! از همین شروع توافقنامه می توان آینده پر ابهام توافقنامه را حدس زد.
آیا گروهی که خود را امارت اسلامی افغانستان می نامد، می تواند در آینده با دولت قانونی و مستقر فعلی افغانستان مذاکره نماید یا خیر؟
یک روز پس از امضاء و این توافقنامه، آقای اشرف غنی رئیس جمهور افغانستان اعلام کرد دولت افغانستان ، بندی را که در توافقنامه آمریکا ذکر شده و دولت افغانستان موظف به آزادی پنج هزار طالبان از زندان است را قبول ندارد! طبیعی است که وقتی دولت آمریکا با یک گروه مسلح متعلق به کشوری دیگر و بدون حضور دولت قانونی آن کشور مذاکره می نماید، این چالش ها به وجود می آید.
این توافقنامه در حالی امضاء شد که قرار است بر طبق مفاد آن، مذاکرات بین الافغانی ـ یعنی بین طالبان و دولت افغانستان ـ آغاز شود.
دولتی که نقش جدی در مفاد توافقنامه مذکور نداشته و از سوی دیگر باید با گروهی مذاکره نماید که آمریکا را به پای میز مذاکره کشانید و اصطلاحاً در موضع قدرت است.
به هر حال مردم ایران همیشه آرزوی موفقیت و امنیت و پیشرفت برای ملت مظلوم و شجاع افغانستان داشته و دارد.
