مببارزه با فساد و نقش نظام تصمیم گیری و تصمیم سازی در ایجاد آن/ ریشه‌های فساد باید خشک شود

مهدی حسن زاده،   3970525033 ۱۱ نظر، ۰ در صف انتشار و ۹ تکراری یا غیرقابل انتشار
مببارزه با فساد و نقش نظام تصمیم گیری و تصمیم سازی در ایجاد آن/ ریشه‌های فساد باید خشک شود

«ارز را یا سکّه را وقتی که به‌صورت غلط تقسیم می کنند، این دو طرف دارد: یکی آن که می‌آید این را می گیرد ... یکی آن که این را می دهد. ما همه‌اش داریم دنبال آن کسی که «می گیرد» می گردیم -مفسد اقتصادی، قاچاقچی- درحالی‌که تقصیر عمده متوجه آن کسی است که «داد»؛ او را باید دنبال کرد. در این کاری که اخیراً قوه‌ قضاییه شروع کرده که کار درستی است، دنبال این هستند.» این جملات، بخشی از بیانات رهبر انقلاب در دیدار روز سه شنبه با اقشار مختلف مردم بود. این جملات حاکی از راهبردی در برخورد با مفاسد اقتصادی است که تامل در آن ضروری است.

سال هاست که برخورد با مفاسد اقتصادی جزو مطالبات مهم عموم مردم بوده است. با تشدید فساد طی چند سال اخیر از فساد بانکی سه هزار میلیاردی و محکومیت معاون اول رئیس جمهور سابق تا پرونده بابک زنجانی و در ماه های اخیر، سوء استفاده های کلان ارزی، مشخص شده که نقش فساد همچنان در مناسبات اقتصادی و سیاسی کشور پررنگ است.

در این میان توسعه فضای مجازی، موجب شده است که پدیده شوم فسادظهور و بروز پررنگی در جامعه داشته باشد و کم و بیش همه ما هر روز با بگم بگم هایی در سطوح جلسات علنی مجلس، مناظره های ریاست جمهوری و برخی دیگر از عرصه های عمومی مرتبط با فضای سیاسی مواجه باشیم. در این میان همچنان بسیاری از ما به دنبال افراد فاسد می گردیم و با پیگیری دستگیری و مجازات این افراد، تصور می کنیم، قدم مهمی در مسیر اصلاح امور و پاک سازی جامعه از مفاسد اقتصادی برداشته ایم، اما باز هم خبرهایی ناامیدکننده از فساد اقتصادی می شنویم و مصادیق جدیدی از فسادهای اقتصادی را می بینیم.

به نظر می رسد، مشکل به نحوه مواجهه رسانه ها و مسئولان با فساد اقتصادی باز می گردد. بسیاری از ما برخورد با «فساد اقتصادی» را مترادف با برخورد با «مفسد اقتصادی» می دانیم و به خاطر حس تنفری که نسبت به مفسد اقتصادی داریم، برخورد با مفسدان ما را راضی می کند و حتی به صورت صریح از زبان برخی می شنویم که خواستار اعدام سریع برخی مفسدان هستند. این رویکرد قطعا در جای خود ضروری و بازدارنده  است و باید به طور جدی پیگیری شود، اما کافی نیست وتمرکز صرف بر آن اجازه نمی دهد که ریشه های فساد را بررسی کنیم. ریشه هایی که مجدد می روید و میوه تلخ فساد را به ارمغان می آورد.

موضع روز دوشنبه رهبر انقلاب که به صراحت، تقصیر عمده بروز مفاسد اقتصادی مربوط به ارز و سکه را متوجه مسئولان و دستگاه های تصمیم گیر در این زمینه دانستند، به وضوح نشان می دهد که موضوع مهم در ماجرای مفاسد اخیر ارز و سکه برخورد با سوء استفاده کنندگان نیست، بلکه تصمیم گیران باید در محور برخورد قرار گیرند.

از این رو نامه رئیس قوه قضاییه برای تشدید و تسریع در برخورد با مفاسد اقتصادی اخیر که با موافقت رهبر انقلاب همراه شد، فرصت گران بهایی است برای این که در برخورد با فساد اقتصادی و تشکیل دادگاه های علنی، سراغ تصمیم گیران و تصمیم سازان در بانک مرکزی، وزارت صنعت و دیگر قسمت های دولتی برویم. اکنون خواسته اصلی برای برگزاری این دادگاه ها علاوه بر محاکمه سریع، قاطع و علنی سوء استفاده گران ارزی، محاکمه علنی متولیان توزیع بدون نظارت ارز دولتی است. متولیانی که در آستانه جنگ اقتصادی و در شرایطی که تحریم های پیش رو، کم و بیش دسترسی های ارزی کشور را تحت تاثیر قرار می دهد، جعبه مهمات نیروهای خودی را به ثمن بخس به دست دزدان داده اند تا فعالان اقتصادی به عنوان سربازان جنگ با دشمن، با خشاب های خالی و نیمه پر روانه میدان شوند.

اما در وهله بعد، فراتر از برخورد با مفسدان و زمینه سازان فساد، آسیب شناسی نظام تصمیم گیری و تصمیم سازی است که چنین مفاسدی را ایجاد می کند. در این میان تصمیمات یک شبه و غیرمنتظره ای نظیر ارز 4200 تومانی بدون مشورت با دیگر قوا، از این دست است. زمانی که خارج از فرایند شفاف و معقول نظام تصمیم گیری، تصمیمی شبانه گرفته می شود، بدون این که بخش های تخصصی در درون خود دولت و دیگر قوا مطلع باشند، باید منتظر وقوع فساد بود. تلاش برای شفاف سازی فرایند تصمیم گیری، مهم ترین رکن برخورد با فساد اقتصادی است. به عنوان نمونه اگر قرار باشد، تصمیم گیری در خصوص نرخ خوراک پتروشیمی ها پشت درهای بسته صورت گیرد، باز هم باید منتظر تداوم رانت بود. آن هم در شرایطی که صادرکنندگان غیرنفتی از جمله پتروشیمی ها، می توانند ارز خود را با نرخ بازار آزاد که اکنون حدود هشت هزار تومان است، بفروشند، اما از سوی دیگر، ماده اولیه خود را همچنان براساس نرخ ارز 3800 تومان دریافت می کنند.

این تصمیمات و تعلل در اصلاح تصمیمات غلط، خروجی فرایندی است که غیرشفاف است و مشخص نمی کند، افراد تصمیم گیری که بدبینانه، تحت وسوسه فساد و رشوه یا خوش بینانه تحت تاثیر تحلیل های غلط و گزارش های جهت دهی شده به نفع مفسدان هستند، چگونه بدون اطلاع افراد و نهادهای مستقل و نظارتی، تصمیمی را می گیرند که موجب ایجاد رانت و فساد می شود.

بنابراین قطعا باید تصمیمات مهمی که می تواند رانت یا فرصت مهمی برای بخشی از فعالان اقتصادی ایجاد کند، در فضایی شفاف و با طرح هشدارهای مراکز تخصصی و نظارتی درباره تبعات آن گرفته شود تا امکان پیشگیری از وقوع فساد فراهم شود.

در هر صورت برخورد با فساد اقتصادی اکنون وارد مرحله ای شده است که قضاوت ها درباره ریشه های فساد و نحوه مقابله با آن ها باید تغییر کند و به فساد در مراحل تصمیم سازی و مواجهه با زمینه سازان فساد، بیش از برخورد با خود مفسدان توجه شود.

 

منبع: روزنامه خراسان

دیدگاه کاربران

ناشناس۴۹۶۴۸۴۰۸:۴۹:۵۰ ۱۳۹۷/۵/۲۵
مشکل همیشگی ما در مبارزه با فساد این بوده که فقط دنبال مبارزه با افراد فاسد بودیم نه اصلاح ساختارها و قوانین و رویه ها و عادتهای فسادزا. مثلا رانت سازی باید در قانون جرم سنگین تلقی بشه در حالیکه الان تبدیل به یک عادت شده در کشور. شاید ما نیاز به یک سازمان ویژه برای جلوگیری از ایجاد رانت داشته باشیم چون عمده فسادها از طریق رانت انجام میشه نه دزدی مستقیم.
ناشناس۴۹۷۰۰۵۱۳:۳۰:۴۴ ۱۳۹۷/۵/۲۵
برای مبارزه با فساد باید مختارگونه عمل کرد و سیاهه ای از مفسدان تهیه و هر کدام را به سزای اعمالشان رساند تا درس عبرت دیگران شوند
ناشناس۴۹۶۴۹۷۰۹:۰۲:۰۷ ۱۳۹۷/۵/۲۵
ریشه اصلی فساد در کشور ما اینه که اعتقادی به بازار آزاد نداریم و دایم دولت دستکاری و دخالت میکنه در بازار آزاد مثلا برای کاهش قیمتها و جلوگیری از آسیب به طبقه کم درآمد. مثلا همین دلار 4200 تومنی یا تفاوت قیمت خودرو در کارخانه و بازار یا انواع یارانه های غیرمستقیم دیگه و انواع دستکاریهای دیگه در قیمتها که باعث فساد بسیار میشن. دولت باید بگذاره قیمتها رو بازار آزاد تعیین کنه و فقط مواظب باشه که جایی انحصار ایجاد نشه و برای جلوگیری از آسیب اقشار کم درآمد به اونها یارانه مستقیم بده نه غیرمستقیم.
ناشناس۴۹۸۰۹۸۰۹:۰۱:۴۱ ۱۳۹۷/۵/۲۶
این دولت حقتان است .تاامثال ... درس عبرت بگیرند
ناشناس۴۹۸۲۹۶۱۱:۵۴:۱۶ ۱۳۹۷/۵/۲۶
بسمه تعالی در کشور ما به دلایل زیر بازار ازاد نمی تواند راهگشا باشد 1- انصاف و راضی شدن به سود منطقی در بین تجارت پیشگان ما خیلی کم یاب است و هرکس که دستی در داد وستد دارد می خواهد یک شبه ره صد ساله را برود .امروز در بازار ما از بازاریان خداترس وباانصاف کمتر دیده می شود . 2- در کشور ما نظام کنترل ٍ بروز شده وجامع و پاک خصوصا نظام مالیاتی کارا و پیشرفته و پاک و چابک وجود ندارد تا گوش متعدیان و متجاوزان به حقوق مصرف کننده را بپیچاند . 3- در بین صاحبان سرمایه اندیشه انتقال سرمایه به کشورهای دیگر به سبب جذابیت های زندگانی انها زیاد است کم نیستند افرادی که سرمایه های باداورده در ایران بدست اوردند و خیلی راحت بدون مالیات و عوارض به کشورهایی همچون ترکیه امارات کانادا و اروپا و ... انتقال دادند . 4- کشور ما دشمنان قسم خورده ای همچون امریکا و اسرائیل و ال سعود و امارتی ها دارد که علنا از اقدام علیه اقتصاد ایران سخن میگویند و برای پاشاندن اقتصاد کشور ما حاضرند میلیاردها دلار هزینه کنند بعید نیست ایادی مستقیم و غیر مستقیم امارتی ها و ال سعود اگاهانه یا نااگاهانه وارد بازی های ما شوند وارز و طلا را در حجم وسیع یک شبه از کشور خارج کنند یا برای نابودی تولید انبوهی از کالاهای قاچاق را حتی رایگان وارد کشور بکنند . والسلام
ناشناس۴۹۶۵۷۰۱۰:۰۱:۳۶ ۱۳۹۷/۵/۲۵
دقیقا تا ریشه درمان نشود، ایران همچنان بیمار خواهد بود و بیمارتر خواهد شد.
ناشناس۴۹۶۶۸۰۱۱:۰۷:۰۰ ۱۳۹۷/۵/۲۵
دادگاه تخلفات اداری را درست کنید فساد برچیده خواهد شد
ناشناس۴۹۶۸۱۷۱۲:۰۷:۲۴ ۱۳۹۷/۵/۲۵
مبارزه با فساد در کشور ایران ، شعار اصلی همه سیاسیون و صاحبان قدرت است که ذره ای حقیقت در آن ................
m۴۹۷۶۴۰۲۱:۴۶:۴۷ ۱۳۹۷/۵/۲۵
خشکاندن ریشه فساد زمانی است که ریشه مسوول فاسد خشک شود. اگر مسوول فاسد نباشد مطمئن باش فساد خشک میشود.
مهدی۴۹۷۸۷۵۰۰:۵۹:۳۲ ۱۳۹۷/۵/۲۶
بخدا اگر ما مانند بسیاری از دیگر کشور اینهمه رانت و رانتخوار نداشتیم، مشکلات کشورمان یک درصد مقدار کنونی هم نبود. مسئولین و مدیران کشور ما سفارشی و بی سواد و برخی دست کج هستند و مادام العمر مدیرند. چرا باید مدیران ارشد کشور همه و همه با هم فامیل و دوست و آشنا باشند؟؟؟؟؟؟؟؟ چرا ما رابطه را بجای ظابطه برای انتصاب مدیران کشورمان استفاده میکنیم؟؟؟ چرا وقتی فساد و بی سوادی و بی لیاقتی مدیری که تمام قوم و خویشان خودش را با خود به شغلی میآورد ثابت میشود, او و ایل و طایفه اش را بطور صوری برکنار میکنیم تا اندکی بعد شغلی پر نان و آب تر به او بدهیم؟؟؟؟؟؟ چرا ما خود مروج فساد در کشورمان هستیم؟؟؟؟؟؟ حداقل میتوانیم چند تا قاضی شجاع بگذاریم تا............ مدیران و مسئولین را با اندکی فساد اعدام کنند تا کشور و مردم را از این وضع رقت بار نجات دهیم؟؟؟؟
ناشناس۴۹۷۹۰۶۰۱:۲۶:۴۸ ۱۳۹۷/۵/۲۶
فعلا ریشه های مردم خیلی وقته خشکیده ...................؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟!!!!!!!!!!!!!!!!
yektanetتریبونخرید ارز دیجیتال از والکس

پربحث‌های هفته

  1. نظرات برگزیده مخاطبان الف: باید نگران دوقطبی حجاب در جامعه باشیم/ امربه معروف و نهی از منکر شرایط و مراتب دارد/ در ایران با یک جامعه یکدست و یکرنگ مواجه نیستیم

  2. فایل صوتی لو رفته از «عبدالله مهتدی» درباره آرزوی تجزیه ایران

  3. سکوت عقل و فریاد هشتگ ها!

  4. تنها راه پیش پای اقتصاد ایران

  5. بیانیه حوزه علمیه امام خمینی (ره) درباره حواشی انتقال مالکیت یک باغ به آیت‌الله صدیقی

  6. فقر، بزرگی ما را می‌بلعد!

  7. پیشنهاد عجیب افزایش ۲۲درصدی دستمزد کارگران برای ۱۴۰۳ از سوی وزیر کار

  8. پاسخ روابط عمومی مجلس به علم‌الهدی درباره لایحه حجاب/ آیا نیکزاد با قالیباف رقابت می‌کند؟/ روایت کیهان از فایل صوتی جدید ظریف

  9. درخواست صدیقی از دادستانی درباره زمین‌خواری در ازگل/ واکنش دولت به شایعه برکناری مخبر

  10. دیر اما قابل‌توجه ...

  11. هدف قراردادن کشتی اسرائیلی و ناوشکن آمریکایی توسط ارتش یمن

  12. به زودی در این زمین مسکن ملی احداث می شود !

  13. تمجید «عبدالحمید» از حکومت طالبان!

  14. دستگیری عاملان انتشار فیلم درمانگاه قم | نخستین اعترافات متهمان

  15. انتقاد روزنامه دولت از زیباکلام/ پیش‌بینی علی مطهری از فراکسیون‌های مجلس آینده

  16. آزمونی بزرگ برای دولت رئیسی

  17. قبور لاکچری

  18. المیرای ۷ ساله کجاست؟!

  19. تورم نقطه به نقطه نسبت به اول سال ۲۲ درصد کم شد/ رشد اقتصادی به ۴.۵ درصد رسید

  20. پشت پرده ادعای جدید گروه «هفت» علیه ایران چیست؟

  21. حکایت چرخی که هزاران بار اختراع می شود!..

  22. آخرین وضعیت مذاکره نمایندگان کارگری و کارفرمایی

  23. افشاگری، تایید و واکنش‌ها

  24. یمنی ها فراتر از تصور !

  25. واکنش صدیقی به موضوع زمین‌خواری در حوزه‌علمیه ازگل: امضا‌یم جعل شده؛ دادستان ورود کند

آخرین عناوین